شعار سال: این روزها تورم چهره تازهای از خود نشان داده است و یکهتازی خط فقر در کشور مشهود است. امید حدود ۶۰ میلیون نفر از جمعیت ایران به یارانه اندک ۴۰ هزار تومانی دولت است که با وجود تورم حتی ذرهای افزایش نداشته است. با یک حساب سرانگشتی هم میتوان فهمید که فقر این روزها افراد بسیاری را درگیر کرده، قشر آسیبپذیری که تنها سرمایهشان برای زندهماندن در زیرخط فقر مبلغ ناچیزی است که هر ماه به انتظارش مینشینند. اکنون دهکهای پایین جامعه با مشکلات جدی روبهرو هستند و نیازمند حمایتاند و از سوی دیگر خشکسالیهای زیاد کشاورزان اصفهانی را با مشکلات جدی روبهرو کرده و آنها دیگر نمیتوانند به همان نان خالی در سفرههایشان هم امیدوار باشند، درحالیکه این عزیزان حق خود را میخواهند و بس.
رخ تازه تورم و بحران شیوع کرونابراساس آخرین آماری که مرکز آمار ایران به تازگی منتشر کرده، سال گذشته مردم ایران در مصرف غذا دچار بحران شدید بودند، بحرانی که حالا با شیوع کرونا تشدید شده است. این مشکلات درحالی با معیشت مردم دست به گریبان شده که تورم هر روز رُخی تازه از خود نشان میدهد؛ شکافی که هر روز فاصله فقیر و غنی را بیشتر میکند. انعکاس گرانی این روزها در بالا و پایینرفتن قیمت دلار خود را نشان میدهد تا جایی که مردم چشمشان به گرانی ارز است. نقل محافل و کوچه بازار ارز خارجی است که تعیین میکند گرانی در راه است.
مسعود صولتی، بازنشسته یک ارگان دولتی است. به قول خودش با حقوق بخور و نمیر بازنشستگی سر میکند. او با همکارانش در یک پارک دور یکدیگر جمع شدهاند، از معضلاتی حرف میزند که این روزها یقه خیلیها را گرفته است. او میگوید: مردم دیگر بر سر سفرههایشان گوشت نمیبینند و سفرهها هر روز کوچکتر میشود. حالا ارز امپراتوری است که تعیین میکند، فردا قیمت نان، پنیر و لبنیات چقدر قرار است بالا و پایین شود. روزمرههایی که این روزها بهجز استرس و ناراحتی پیامد دیگری ندارد.
۶۰ میلیون ایرانی زیرخط فقر هستنددر این ارتباط یک کارشناس اقتصادی، به بازار میگوید: اکنون بخش زیادی از جامعه زیرخط فقر قرار گرفتهاند و فاصله رو به گسترش بین فقر و غنا، ریزش طبقه متوسط و معضلات و مشکلات معیشتی که با آن روبهرو هستیم، بهعینه مشخص است.
اصغر همتی، از شرایط و معضلاتی صحبت میکند که این روزها و در شرایطی که ویروس کرونا درحال گسترش است، باعث شده که کارخانههای واگذار شده به بخش شبهدولتی بهوجود بیاید که اغلب آنها تعطیل شده و کارگران آنها ماههاست حقوق دریافت نکردهاند.
به اعتقاد وی، اکنون اقتصاد دولتی حاکمیت اقتصاد را در دست گرفته و آنچه بهنام خصوصیسازی گفته میشود، چندان معنای واقعی ندارد، به این دلیل که بخش خصوصی واقعی بودجه و سرمایهای ندارد که بخواهد شرکتهای بزرگ خصوصی را که عرضه میشود، خریداری بکند یا حتی شرکتهایی که معطوف به بند «ب» اصل ۴۴ را بتواند خریداری بکند و باز هم این شبهدولتیها و فرادولتیها هستند که در لباس بخش خصوصی واقعی وارد شده و اکنون در این شرایط دچار ضرر و زیان و تعدیل نیروهای زیادی شدهاند.
رشد اقتصادی کشور منفی استاین کارشناس اقتصادی تصریح میکند: با این تفاسیر رشد اقتصادی ما درحالحاضر منفی است و این نشاندهنده کوچکتر شدن اقتصاد ماست. اقتصاد کوچکی که قیچی بهدست گرفته و سفرهها را هم کوتاه میکند. طبق گزارشهای مرکز آمار ایران متوسط هزینه لازم برای یک خانوار سه نفره برای تأمین سبد غذایی ۲ هزار و ۳۰۰ کیلو کالری برای هر فرد است، یعنی بهطور میانگین باید این خانوار ماهانه ۵/۱ میلیون تومان از حقوق خود، یعنی یکسوم هزینههایشان را صرف سبد غذایی خود کند.
وی ادامه میدهد: آیا چنین اتفاقی میافتد؟ اگر بخواهیم منطقی در رابطه با سفرههای مردم در این روزها صحبت کنیم باید حقوق یک کارگر در تهران حداقل چهارمیلیون و ۶۰۰ هزار تومان باشد و در شهرستانها این مبلغ به سهمیلیون و ۸۰۰ هزار تومان برسد و با این حساب، ششدهک باقی میماند که در برابر رفع نیازهای اولیه خود بیدفاع هستند و بههمین سادگی باید سفرههایشان را کوچک کنند تا بتوانند دوام بیاورند.
این درحالی است که با وجود کرونا بسیاری از مشاغل آسیبدیده و بسیاری در جایگاه تعدیل نیروها قرار گرفتهاند و اگر کرونا همچنان یکهتازی کند، بیش از هفتمیلیون نفر بیکار میشوند و این تعداد به نرخ بیکاری سال گذشته که ۹ میلیون نفر بوده، میپیوندند.
دولت پاسخگو باشدنماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه دولت باید در این زمینه پاسخگو باشد، اظهار داشت: قرار بود برای طبقات متوسط رفاه نسبی برقرار شود و حقوق معوقه بازنشستگان پرداخت شود، اما نهتنها این اتفاق نیفتاد، بلکه مشکلات مردم هم بیشتر شد.
حجتالاسلام سیدناصر موسویلارگانی در پاسخ به این سوال که آیا یارانهها با تورم فعلی بهکار مردم میآید یا خیر گفت: برخی از طبقات پایین جامعه به نان شب خود هم محتاج هستند و نمیتوانیم آنها را چشم به راه یارانهها بگذاریم و فکر کنیم که همهچیز حل شده است.
موسویلارگانی ادامه داد: دهکهای پایین جامعه با مشکلات جدی روبهرو هستند و نیازمند حمایتاند و از سوی دیگر خشکسالیهای زیاد کشاورزان اصفهانی را با مشکلات جدی روبهرو کرده و آنها دیگر نمیتوانند به همان نان خالی در سفرههایشان هم امیدوار باشند، درحالیکه این عزیزان حق خود را میخواهند و بس.
سونامی گرسنگی و مشکلات جدی دهکهای پایین جامعهدر این رابطه بسیاری از کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند حتی اگر دولت جنبههای حمایتی را برای کسانی که بیمه ندارند اعمال کند، باز هم با مشکلات جدی در زمینه دهکهای پایین که آسیبپذیران جامعه را تشکیل میدهند، روبهرو است. مشکلاتی که منتهی میشود به نخریدن مایحتاج عمومی. از عمری که صرف میشود به جمع و تفریق و تقسیم آنچه در جیبهایشان یافت نمیشود و بههمین سادگی گرانی روی همهچیز تأثیر گذاشته تا جاییکه این روزها همه به این فکر هستند که فقط گرسنه نمانند.
حالا چه کارگر، چه کارمند و چه سرپرست خانوار، چیزی که عیان است، گرانیهای یکی الی دو سال اخیر است که روی همه تأثیر گذاشته است. این تأثیر از کمکردن مسافت در مسافرتهای خارج از کشور شروع شده و مقصد گردشگری، چندهزار کیلومتر به میهن نزدیکتر شده، تا رسیده به کمکردن خورد و خوراک و پوشاک و حتی کمکردن یک وعده از غذای روزانه. شاید بتوان گفت تجربهها در مواجهه با گرانیهای بازار این روزهای کرونایی در یک کلام آب رفتن سفرهها و سونامی گرسنگی است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 1 مهر 1399، کد خبر: 88466، www.sabzineh.org