شعار سال: اگر متولد دهه شصت باشید حتما جمعه‌ها در شبکه پنج دوربین مخفی‌های جذاب امیرحسین قرایی را دیده‌اید. هر کدام از دوربین مخفی‌های امیرحسین قرایی یک درس زندگی و آداب معاشرت بود. او با سناریو‌های جذابی که طراحی می‌کرد، شهروندان را در موقعیتی که بیشتر مربوط به حقوق شهروندی بود قرار می‌داد و بعد از گفتن کات و جمله معروف «شما مقابل دوربین مخفی هستید» از شهروندان یا به خاطر کار درستشان تشکر می‌کرد یا آن‌ها را بازخواست می‌کرد که چرا برای احقاق حقوق خود سکوت کرده‌اند. شاید همین کار او بود که باعث می‌شد بیشتر خانواده‌ها در ساعت پخش آن برنامه مقابل تلویزیون جمع شوند.

حالا اگر کلمه دوربین مخفی ایرانی را در گوگل و یا اینستاگرام جستجو کنید با ویدئو‌های بسیار وحشتناکی روبرو خواهید شد که نه تنها آموزنده نیست بلکه بدآموزی هم دارد و مناسب پخش برای هر سنی نیست. یکی از کسانی که در این کار بسیار معروف است و ویدئو‌های او چند باری هم از صدا و سیما پخش شده بیشتر به عنوان یک راننده خطی سوار خودروی شخصی خود می‌شود. دوربین کوچک را در جعبه دستمال کاغذی پنهان می‌کند و عابران را برای رساندن به مقصد سوار می‌کند و با ایجاد موقعیت‌های بسیار وحشتناک مانند دعوا‌های ساختگی که منجر به مرگ ساختگی می‌شود از واکنش کسی که سوار خودروی شخصی‌اش شده فیلم می‌گیرد. با این وجود می‌خواهیم بدانیم که ساز و کار قانون در برابر ساختن چنین دوربین مخفی‌هایی چیست؟ آیا افراد بدون اجازه قانونی می‌توانند به نصب دوربین و ضبط تصاویر دیگران بپردازند؟

 

کنترل‌های صوتی و تصویری خلاف قانون

اولا در هر مکانی که دوربینی نصب می‌شود باید اعلامیه‌ای مبنی بر اینکه «این مکان مجهز به دوبین مداربسته است» گذاشته شود. دوما مطابق اصل ٢٥ قانون اساسی «هرگونه استراق ‏سمع و تجسس در زندگی دیگران خلاف قانون است مگر به حکم قانون افراد اجازه این کار را داشته باشند» سوما مطابق ماده ‏‏۴١ منشور حقوق شهروندی: «کنترل‌های صوتی و تصویری خلاف قانون در محیط‌های کار، ‏اماکن عمومی، فروشگاه‌ها و سایر محیط‌های ارایه خدمت به عموم، ممنوع است.» با وجود چنین قوانین سفت و سختی، برای نصب و ساخت ویدئو‌های دوربین مخفی باید با مراجعه به نیروی انتظامی یا مراجع قضائی مجوز‌های لازم گرفته شود که اگر این کار انجام نشود یک کار غیر قانونی است و مجازات هم دارد.

اشخاص با گرفتن مجوز برای ساخت دوربین مخفی باید در انتها از سوژه در قالب یک قرارداد کتبی اجازه پخش تصاویر را بگیرند و اگر این کار را نکنند و تصاویر آن فرد را در فضای مجازی انتشار دهند فرد متضرر می‌تواند افرادی که بدون اجازه او تصاویرش ‏را منتشر کرده‌اند، تحت تعقیب قضائی قراردهد. همین که فرد اجازه پخش تصاویرش را نداد و قراردادی را امضا نکرد، اما بعد در فضای مجازی با تصاویر شطرنجی شده خود مواجه شد باز هم می‌تواند شکایت خود را از مسببان این کار در مراجع قضایی مطرح کند. اگر هم در هنگام ضبط اینگونه دوربین مخفی‌ها فرد دچار آسیب جسمی و یا روحی شود می‌تواند شکایت کیفری را با عنوان ایجاد مزاحمت را در مراجع قضایی مطرح و همینطور جبران خسارت روحی و جسمی که به او وارد شده را مطالبه کند.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از وب زوم نیوز، تاریخ انتشار: ۲دی۱۳۹۹، کدخبر: webzoom.ir، ۳۲۶۰