وزیر نیرو، کشاورزی و امور خارجه از بند کمالخان چه می‌دانند؟

علی سیستانی در توئیتی نوشته بود که جنایت یعنی اینکه مسیر طبیعی یک رود تاریخی رو با احداث بند کمالخان تغییر بدی و بگی ما حق حفظ آب کشور خودمون رو داریم! این جنایتی بود که اشرف غنی به پیمانکاری ترکیه انجام داد! (مسیر طبیعی فلش سفید-مسیر انحرافی فلش قرمز). سوال اینجاست که وزیر نیرو، جهادکشاورزی و وزیر امور خارجه، تا چه حد در خصوص سد کمالخان، اطلاع و حساسیت دارند؟

شعار سال: بند کمال‌خان از پروژه‌های مثلا کنترل آب در افغانستان بوده که در ولایت نیمروز بالای رود هیرمند قرار دارد. کار ساخت بند کمال‌خان در سال ۱۳۴۵ ه‍. ش خورشیدی آغاز شده بود، اما به پایان نرسید. کار اصلی آن در سال ۱۳۹۰ خورشیدی دوباره آغاز شد و سومین مرحلهٔ آن در ماه آوریل سال ۲۰۱۷ و آخرین مرحله آن در ۲۴ مارس ۲۰۲۱ توسط محمد اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان افتتاح شد.

این بند با بودجهٔ ۷۸ میلیون دلار از بودجهٔ انکشافی دولت افغانستان ساخته شده و به گفتهٔ وزیر انرژی و آب افغانستان، می‌تواند بیش از ۸۰ هزار هکتار زمین کشاورزی را آبیاری و بیش از ۹ مگاوات انرژی برق تولید کند.
بند کمال خان بیشتر در پهنه دشت قرار دارد و به این لحاظ از شیب کمی برخوردار است. ارتفاع این بند ۱۶ متر و گنجایش ذخیرهٔ آب آن ۵۲ میلیون مترمکعب خوانده شده‌است.

وزیر نیرو، کشاورزی و امور خارجه از بند کمالخان چه می‌دانند؟

اشرف غنی در بازدیدش از این سد گفته بود: «سد کمال‌خان بعد از سلما، کجکی و بخش آباد از سلسله سد‌های ما ست، آب ما هدر نخواهد رفت.» و با این صحبت‌ها بین المللی بودن رودخانه هیرمند را نقض کرده است. اما این سخنان هیچ واکنش قابل تاملی از سوی مقام‌های کشورمان نداشت و شاید همین انفعال باعث شد آن‌ها به آب گیری سد کمال خان که در ۱۰۰ کیلومتری خاک ایران زده شده اقدام کنند. حالا سد کمال‌خان آب‌گیری شده تا همان سیلاب‌هایی که تالاب هامون را پر می‌کرد و به کشاورزی سیستان رونق می‌داد، دیگر به سمت ایران نیاید. موضوعی که در کنار خطرات زیست محیطی همچون ریزگردها، باعث بیکاری (حداقل برای حدود چهار هزار خانوار صیاد) و کوچ مردم منطقه خواهد شد.

حیات تالاب بین‌المللی هامون وابسته به سیلاب‌هایی است که از هیرمند افغانستان می‌آید و تالاب‌ها را تغذیه می‌کند و با آب گیری سد کمال‌خان و کنترل همین سیلاب‌ها عملا حیات تالاب به خطر می‌افتد. علاوه بر آن، ریزگرد‌ها که چند سالی است به لطف سیلاب‌ها و آب گیری هامون کم شده دوباره به منطقه باز خواهد گشت. پر آب شدن هامون باعث شده از چهار روز هوای پاک در سال ۹۵ در منطقه سیستان حالا تعداد روز‌های هوای پاک به بیش از ۱۹۰ روز برسد که خشک شدن آن یعنی برگشت دوباره به روز‌های پر از ریزگرد و شیوع بیماری‌های تنفسی مثل آسم و سل!