سهشنبه ۰۹ دی ۱۴۰۴ - 2025 December 30
شعارسال: لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ در روز سهشنبه مورخ ۲ دی ماه ۱۴۰۴ از سوی رئیس جمهور به مجلس تقدیم شد. بودجه ۱۴۰۵ بر اساس واحد جدید پول ملی یعنی حذف ۴ صفر از پول ملی تدوین شده است. بودجه کل کشور از حیث منابع و مصارف بیش از ۱۴،۰۰۰ همت برآورد شده است. به گفته رئیس مجلس شورای اسلامی کلیات این لایحه در هفتم دی ماه با حضور رئیسجمهور بررسی خواهد شد. نکات مهمی در بودجه سال آینده کشور وجود دارد که در این مقاله به بررسی آن میپردازیم.

لایحه بودجه کل کشور چیست؟
لایحه بودجه کل کشور، سندی جامع است که منابع و مصارف دولت را به تفصیل برای سال آتی مشخص میکند. این سند نقشه راه اقتصادی دولت را برای سال پیش رو ترسیم میکند و بر اساس الزامات قانونی، شامل ماده واحده، جداول کلان و تفصیلی، و برنامههای اجرایی دستگاهها تدوین میشود.
دولت برای اولین بار لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ را با حذف چهار صفر از پول ملی و بر مبنای ریال جدید به مجلس تقدیم کرده است. این تغییر شروع اصلاح رسمی نظام محاسبات مالی کشور است و در یک فرآیند ۵ ساله اجرا میشود. به نظر میرسد در لایحه بودجه ۱۴۰۵ از نظر مالیات، حذف ارز ترجیحی و کاهش بودجههای برخی از نهادها مورد توجه قرار خواهد گرفت.
لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ در یک نگاه
لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ با رقم کل ۱۴،۴۴۱ هزار میلیارد تومان، نشاندهنده چارچوب منابع و مصارف دولت و شرکتهای دولتی در سال ۱۴۰۵ است. سهم عمدهای از منابع عمومی دولت به مبلغ ۵،۲۲۰ همت، از محل درآمدهای مالیاتی، واگذاری داراییهای سرمایهای (عمدتاً نفت) و واگذاری گسترده داراییهای مالی تأمین میشود.
در بخش مصارف، افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان و همچنین تخصیص اعتبارات عمرانی و هزینههای جاری، محورهای اصلی را تشکیل میدهند. بر اساس این لایحه، دولت در نظر دارد ۹۴۰ همت از طریق تامین مالی واگذاری انواع اوراق مالی اسلامی منابع مالی جذب کند. خلاصه بودجه سال ۱۴۰۵ در یک نگاه به شرح جدول زیر است:
نکات مهم لایحه بودجه ۱۴۰۵ به شرح زیر است:
کاهش وابستگی بودجه به نفت (تنها ۲۶۳ همت از منابع عمومی ۵،۲۰۰ همتی کشور از نفت تأمین میشود.)
رشد ۶۲ درصدی درآمدهای مالیاتی دولت
سهم ۸۷ درصدی درآمد مالیاتی از کل درآمدهای دولت
افزایش ۲ درصدی مالیات بر ارزش افزوده برای کالابرگ خانور
افزایش ۲ درصدی نرخ قانونی مالیات بر ارزش افزوده و رسیدن آن به ۱۲ درصد
افزایش ۲۵ درصدی میزان انتشار اوراق مالی اسلامی دولت برای مصارف بودجه عمومی و رسیدن آن به ۹۴۰ میلیارد ریال جدید
کاهش تعرفه گمرکی خودروهای وارداتی هیبریدی و بنزینی زیر ۱،۵۰۰ سیسی از ۱۰۰ و ۱۱۰ درصد به ۴۰ درصد
سهم بودجه عمرانی از کلیه مصارف دولت معادل ۱۵ درصد
منابع حاصل از حذف ارز ترجیحی معادل ۵۷۲ همت
افزایش ۱۰۰ میلیون تومانی سقف پاداش خدمت بازنشستگان و رسیدن آن به ۷۵۰ میلیون تومان
نرخ تسعیر ارز هر یورو معادل ۱۰۳ هزار تومان
اختصاص ۲۶۳ هزار و ۳۸۵ میلیارد تومان درآمد حاصل از فروش نفت و فرآوردههای نفتی و گاز برای دولت
افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارمندان و بازنشستگان
پیشنهاد مبلغ ۱۴ میلیون تومان برای حداقل حقوق بازنشستگان در سال آینده
افزایش حداقل ۳۰ درصدی نرخ نفت، گاز عرضه شده توسط کارت اضطراری جایگاه به نرخ خرید از پالایشگاه
افزایش عوارض خروج از کشور (سفر اول ۹۰۰ هزار تومان، سفر دوم ۱.۵ میلیون تومان، سفر سوم ۲.۲ میلیون تومان)
برآورد بودجه یارانه نقدی سال آینده معادل ۳۰۰ همت
کاهش ۱،۸۰۰ میلیارد تومانی بودجه مجلس
ترکیب منابع بودجه ۱۴۰۵ دولت
جمعبندی
لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ با حجم کل بیش از ۱۴ هزار همت، نخستین بودجه کشور است که بر مبنای ریال جدید و با حذف چهار صفر تدوین شده و آغاز رسمی اصلاح نظام پولی و محاسبات مالی را نشان میدهد. از جمله نکات مهم بودجه ۱۴۰۵ تمرکز بر کاهش وابستگی به نفت، افزایش قابلتوجه درآمدهای مالیاتی، تأمین منابع از طریق انتشار اوراق مالی اسلامی و کنترل مصارف جاری است.
شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از آی پاسارگاد، تاریخ انتشار: 3دی1404، کدخبر:-، https://academy.ipasargad.ir/،