شعارسال: در سال ۹۶ شاهد روز‌های خوش و ناخوشی بودیم که هر یک خاطراتی را در گوشه ذهن ما به‌یادگار گذاشت. هر کدام از این حوادث برای چند روز و چند هفته، زندگی‌مان را تحت تأثیر خود قرار داد.
شاید هر کدام از آسیب‌دیدگان حوادث طبیعی و غیر طبیعی کشور و همه مسافران دیار ابدی، هیچ وقت فکر نمی‌کردند، بهار ۹۷ را نبینند، آنها هچون همه، قبل از اینکه پلک‌ها را برای همیشه ببندند، شاید هر از چند گاهی تقویم را ورق می‌زدند، سراغ تعطیلی‌ها و روزهای باقی مانده تا پایان سال را می‌گرفتند، بی‌خبر از اینکه لابه‌لای ورق زدن‌ها چند بار از روز مرگ خود گذشته‌اند و چند بار روی آن صفحه از تاریخ ایستاده‌اند تا قرار مهمی را در همان زمان که قرار بر رفتنشان است، نهایی کنند؛ اما...
تا قبل از آخرین پلک‌زدن‌ها به همه چیز فکر کردند و شاید به نبودنشان‌ و این که چه واژه‌هایی پشت سرشان قطار می‌‌شود تا باری از غم بازماندگان بکاهد.
در بین تمامی مسافران دیار ابدی، افرادی از میان فعالان در عرصه قرآنی نیز بودند که راه خودشان را به سمت سرای باقی باز کردند. مسافرانی که در این گزارش تلاش شده است، یاد و خاطره‌ آنها در این روزهای پایان سال، زنده شود.

شهید حجت‌الاسلام سیدمهدی تقوی
روز ۱۷ خردادماه بود که خبر «حمله تروریستی به مجلس شورای اسلامی» کل فضای مجازی را درنوردید و به خبر اول آن روزهای رسانه‌های کشور و شاید بتوان گفت دنیا، تبدیل شد. حمله‌ای که منجر به شهادت چند نفر از هموطنانمان شد و در بین آنها نام حجت‌الاسلام والمسلمین «سیدمهدی تقوی»، مدیرعامل سابق خبرگزاری ایکنا بیشتر از همه به چشم می‌خورد.

حجت‌الاسلام تقوی از اعضای دفتر نماینده مردم شاهین‌شهر، برخوار و میمه در مجلس شورای اسلامی بود که بر اثر اقدام تروریستی در اتاق محل کار خود به شهادت رسید.
شهید حجت‌الاسلام سیدمهدی تقوی در ۲۹ شهریورماه سال ۱۳۴۹ در روستای جورد از توابع شهرستان رودهن در خانواد‌ه‌ای از سادات مذهبی دیده به جهان گشود. جد ایشان به امامزاده موسی مبرقع واقع در محله چهل اخترون قم می‌رسد که فرزند بلافاصله امام جواد(ع) است.
او که در سال‌های دفاع مقدس به مقام جانبازی نائل آمده بود، بعد از آن دوره وارد حوزه علمیه شد تا جهاد خود را این‌بار در عرصه فرهنگی ادامه دهد. با ورود به نهاد رهبری در امور دانشگاه‌ها در دانشگاه امام حسین(ع) و هنر مشغول به کار شد و بعد از مدتی، مدیرعامل خبرگزاری ایکنا و رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور شد.
مطالب قابل تامل و توجه در مورد این شهید، دغدغه‌مندی و ظرفیت بالای او در پذیرش مسئولیت‌های مختلفی بود که در آن نوعی جهادگری و انقلابی‌گری دیده می‌شد، گویی همه جا و هم مقاطع برایش میدان جنگ و مبارزه بود و فقط نوع عملیاتش فرق داشت؛ در تمام این مسئولیت‌ها که بر عهده داشت، در راستای تحقق گفتمان انقلاب اسلامی براساس منویات مقام معظم رهبری که توجه اصلی ایشان به خواص جامعه بود، تمام عزم خود را جزم کرد تا بتواند با تفکر انقلابی و ایمانی که داشت یک برنامه قوی و کاربردی در این زمینه ارائه دهد؛ تشکیل جلسات تربیتی نیروهای طلبه درباره گفتمان انقلاب اسلامی خود گواه بر این روحیه والا و مجاهدت شبانه‌روزی این شهید است.

امیرحسین زمان
امیرحسین زمان از قرآن‌آموزان فعال مؤسسه نفحات‌القرآن تهران که بامداد روز شنبه، ۱۷ تیرماه در اثر ریزش ساختمان و گازگرفتگی درگذشت. مراسم تشییع پیکر این مرحوم که از طلاب علوم دینی بود، صبح روز ۱۹ تیرماه برگزار شد و سپس در قطعه ۶۶ بهشت زهرا(س) آرام گرفت. در مراسم خاکسپاری امیرحسین زمان، آیت‌الله قرهی بر جنازه این عاشق قرآن و عترت نبوی نماز خواند و سپس مادحین اهل بیت(ع)، حسین طاهری و سیدعلی میرزایی، دقایقی به مرثیه‌سرایی و روضه‌خوانی پرداختند.

سعید جناب‌زاده/ فعال قرآنی نیروهای مسلح
سعید جناب‌زاده از خادمان قرآن کریم و همچنین از مدیران سازمان قضایی نیروهای مسلح بود. وی از قاریان و اساتید ممتاز این مجموعه بود که نیمه‌های مهرماه به دیار باقی شتافت. از جمله سوابق این خادم قرآن می‌توان به کسب رتبه‌های ممتاز در مسابقات قرآن قوه قضاییه اشاره کرد. این خادم قرآن همچنین در ترویج فرهنگ قرآن در سازمان مذکور سال‌ها تلاش و کوشش کرد.

سیدمهدی فاطمیان/ حافظ کل قرآن
روز ۲۵ آبان ماه بود که خبر درگذشت سیدمهدی فاطمیان منتشر شد. وی پس از یک دوره سخت بیماری در بیمارستان سینا دار فانی را وداع گفت.
استاد فقید سیدمهدی فاطمیان، متولد نیمه شعبان سال ۱۳۲۳ شمسی در کرمانشاه، بود که پنج فرزند به نام‌های؛ محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین، دارند که همگی در حوزه حفظ و معارف قرآن کریم، نیز فعال هستند. وی حفظ قرآن را از ۱۲ تیرماه ۱۳۴۶ آغاز نمود و در ۱۹ مرداد سال ۱۳۴۷، یعنی حدود ۱۱ ماه حفظ کل کلام‌الله مجید را کامل کرد.
استاد فاطمیان از محضر اساتیدی چون آیت‌الله نجفی قدسی و حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن سیف، بهره برد. از اهم فعالیت‌های قرآنی ایشان به صورت مختصر می‌توان به کسب رتبه سوم مسابقات بین‌المللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران در رشته حفظ کل قرآن کریم در سال ۱۳۶۳، داوری مسابقات سراسری و بین‌المللی قرآن کریم سازمان اوقاف و امور خیریه، داوری مسابقات بین‌المللی قرآن کریم کشورهای عربستان، سوریه، لبنان و... اشاره کرد.
ایشان مسلط به زبان انگلیسی و کارمند وزارت امور خارجه بودند که به همین خاطر، قبل از انقلاب در آمریکا زندگی می‌کرد، اما به خاطر پیوستن به جریان عظیم انقلاب اسلامی به ایران برگشت. از جمله تألیفات وی می‌توان به؛ تألیف کتاب‌های آموزش قرآن در سه جلد برای آموزش و پرورش، انتشار جزواتی پیرامون روش حفظ قرآن کریم، ترجمه مقالاتی از کتاب دایره المعارف بزرگ جهان اسلام و ... اشاره کرد.

حبیب‌الله چایچیان/ شاعر قرآن و عترت
حبیب‌الله چایچیان(حسان) شاعر و مرثیه سرای اهل بیت (ع) بود که روز پنجشنبه نهم آذرماه دار فانی را وداع گفت. او متولد سال ۱۳۰۲ شمسی در شهر تبریز بود که طی سال‌های اخیر به دلیل بیماری و وخامت حال در منزل بستری بود.
حسان از جمله تاثیرگذارترین شاعران آئینی معاصر بود که از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز مورد تحسین قرار گرفت بود. همچنین علامه امینی این شاعر اهل بیت را مورد تشویق و تحسین خود قرار داده بود.
دو شعر «امشب شهادت نامه عشاق امضا می‌شود» و «آمدم ای شاه پناهم بده» از معروف‌ترین سروده‌های اوست. مقام معظم رهبری در پیام تسلیتی که برای این شاعر توانمند صادر کردند ایشان را شاعر قرآن و عترت معرفی کرده بودند.

یداالله رزاقی/ پیشکسوت قرآنی
یدالله رزاقی بعد از نزدیک به یک قرن زندگی و ۸۰ سال فعالیت قرآنی، اوایل آذرماه دارفانی را وداع گفت. او مدت‌ها به عنوان داور در مسابقات قرآنی جوانان و نوجوان شهرستان سراب حضور داشت.
این کهن مرد قرآنی فقط به تلاوت ظاهری قرآن بسنده نکرد و تلاش کرد تا به حد مقدورات زندگی فردی و اجتماعی خود را نیز قرآنی کند او در کنار مرحوم آیت‌الله مسلم ملکوتی از مراجع فقید شیعه صندوق مستمندان «المهدی» و کتابخانه و قرائت‌خانه «المهدی» سراب را بنیان نهاد و تا آخر عمر ۹۸ ساله خود به عنوان مدیرعامل مؤسسه المهدی که در جهت مبارزه با ربا و نزول و اعطای کمک‌های ریز به نیازمندان بود، فعالیت داشت.

مهدی رحمانی/ قاری قرآن
مهدی رحمانی چهره جوان قرآنی کرمانشاه پس از چندسال بیماری صبح روز ۱۹ دی ماه درگذشت. او از قراء و حافظان برجسته کرمانشاهی بود که در مسابقات قرآن دانش‌آموزی سال ۸۹ دارای عنوان کشوری شد. او پس از هفت سال مبارزه با بیماری سرطان در سن ۲۷ سالگی دعوت حق را لبیک گفت.

عباس ولیزاده/ کاتب قرآن
عباس ولیزاده، کاتب قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران در سن ۵۲ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. وی از خطاطان دارالکتابه مرکز طبع و نشر قرآن ایران، پنجشنبه شب، سوم اسفندماه به دلیل ایست قلبی به دیار باقی شتافت.
وی در ۳۰ سال حضور خود در عرصه هنر، بیش از هفت جلد قرآن کریم به خط نسخ و ۱۳۰ جلد کتاب از جمله کلیات مفاتیح الجنان، منتخب مفاتیح الجنان، ادعیه، دیوان حافظ، بوستان و گلستان سعدی را کتابت کرده بود. کسب عنوان کاتب ممتاز قرآن کریم از سوی مرکز طبع و نشر قرآن کریم و کسب رتبه‌های برتر مسابقات خوشنویسی در جشنواره‌های مختلف ملی و استانی در سال‌های ۶۸ تا ۹۶، از افتخارات هنری مرحوم ولیزاده بود.

محمدحسین فلاحی
محمدحسین فلاحی، دانش‌آموز گرگانی و قاری قرآن، بر اثر سانحه تصادف در گذشت. وی از قرآن آموزان موسسه للمتقین گرگان و حائز رتبه برتر کشوری، استانی و شهرستانی در رشته قرائت و اذان بود. این حادثه به علت انحراف و چپ کردن خودرو و آتش گرفتن آن در جاده هاشم آباد گرگان رخ داد. پیکرش در زادگاه خانوادگی‌اش سبزوار آرام گرفت.

محمد آزادی
محمد آزادی، قاری و از شاگردان برتر کلاس قرآن داوود دشتی‌زاده بود که نیمه‌های اسفندماه درگذشت.

فعالان قرآنی دیگر کشورها

جعفر عبدالرحمن

قاری و استاد برجسته قرائت قرآن کشور اندونزی در حال ضبط تلاوت سوره مبارکه «ملک» جان به جان‌آفرین تسلیم کرد. نکته جالب در مورد مرگ این استاد قرآنی که باعث شد در فضای مجازی بسیار دیده شود این بود که وی در لحظه مرگ مشغول تلاوت آیاتی از قرآن کریم در مورد مرگ و حیات بوده است.
عبدالرحمن یکی از شخصیت‌های دینی برجسته اندونزی بود که قرائت‌های زیبای او علاقه‌مندان زیادی دارد. وی اوایل اردیبهشت ماه درگذشت.

شیخ فرج الله شاذلی، قاری برجسته و به‌نام و معاون اتحادیه قاریان مصر، از دیگر درگذشتگان سال ۹۶ بود که نیمه‌های خرداد درگذشت. وی از داوران بین‌المللی مسابقات قرآن، قاریان مطرح رادیو و تلویزیون مصر و دبیرکل اتحادیه قاریان این کشور بود؛ وی در بسیاری از مسابقات بین‌المللی قرآن کریم که در کشورمان برگزار شده است، از جمله مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان به‌عنوان داور حضور داشته و در محافل قرآنی شهرهای مختلف ایران به تلاوت قرآن پرداخته بود.
گفتنی است، سال ۱۳۹۳گروهی سلفی موسوم به «ائتلاف نوادگان صحابه و اهل بیت»، ویدئوهایی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند که در آن تعدادی از قاریان مصری از جمله فرج‌الله شاذلی، متولی عبدالعال و شیخ راغب مصطفی غلوش به سبک شیعیان اذان گفته‌اند. همین امر باعث ایجاد محدودیت‌هایی برای آنها شد.

همچنین مردادماه امسال شیخ محمد عبدالوهاب طنطاوی، قاری و حافظ برجسته قرآن کشور مصر دار فانی را وداع گفت. محمد عبدالوهاب طنطاوی متولد ۱۹۴۷ میلادی در روستای «نسیمیه» استان «دقهلیه» مصر بود. او قبل از ۱۰ سالگی موفق به حفظ قرآن شد و آرزوی دیرینه پدرش عبدالوهاب را که فرزندش را نذر قرآن کرده بود، برآورده کرد.

مهرماه امسال بود که شیخ محمود ابراهیم سلامه پیرترین خوشنویس جهان اسلام و تنها شهروند مصری که قرآن را با خط ثلث خوشنویسی کرده بود، درگذشت. وی همچنین کتابت ششمین قرآن با خط ثلث را در ۹۵ سالگی آغاز کرد.
کاتب قرآن مشهور مصر در تعدادی از روزنامه‌ها و نشریات مصری و عربی نیز قلم زد و تابلوهایی مزین به هنر خود را در مساجد داخل و خارج از کشورش به یادگار گذاشت. قرار بود نام وی به عنوان پیرترین خوشنویس قرآن در کتاب رکوردهای جهان(گینس) ثبت شود.

نماینده معرفی‌شده مصر برای شرکت در مسابقات بین‌المللی حفظ قرآن بانوان در امارات بر اثر تصادف درگذشت. شیماء صبری محمد المرسی، دانشجوی ترم یک دانشکده پزشکی دانشگاه قاهره بود که آبان ماه امسال بر اثر تصادف جان خود را از دست داد. این دختر که حافظ قرآن قرار بود در دومین دوره مسابقات بین‌المللی حفظ قرآن بانوان در امارات، نماینده کشورش بود که هیچگاه به این مسابقات نرسید، وی در حالی که مشغول امور اداری تهیه ویزا و ... برای سفر به مسابقات امارات بود، دچار سانحه شد.

شیخ شعبان الجندی، از مشاهیر قرائت استان «بنی سویف» مصر پس از گفتن اذان در یکی از مساجد شمال این استان دار فانی را وداع گفت. مرحوم السویفی عضو انجمن قاریان بنی سویف و از شاخص‌‌ترین قاریانی بود که از صدایی گیرا بهره می‌برد و در بین بیشتر مردم این استان محبوبیت داشت.

علامه حاج عبدالکریم مخلوفی، از اساتید و مدرسان قرآن کشور الجزایر تیرماه در شهر «أدرار» این کشور دار فانی را وداع گفت. وی متولد سال ۱۹۳۹ در قصر برشید در استان أدرار الجزایر بود و پدر علم‌آموزی لقب گرفت و شاگردان زیادی را تربیت کرد.
در سال ۱۹۵۴ به خاطر برخورداری از علم، اخلاق، پرهیزکاری، خوش‌نام‌بودن و دیگر فضیلت‌های اخلاقی در مدرسه «شیخ بلکبیر» الجزایر مشغول تدریس شد. وی بخشی از عمرش را در این مدرسه گذراند و صدها تن از دانش‌آموزان و حافظان قرآن از محضرش تلمذ کردند؛ شاگردانی که امروز در مناطق مختلف الجزایر مشغول خدمت هستند.

حاج محمد الدباغی، یکی دیگر از علما و شیوخ الجزایر و مؤسس مدرسه قرآن منطقه «تنرکوک» این کشور بود که در ۸۴ سالگی دار فانی را وداع گفت.

شیخ عبدالله خطیب اوغلو، قاری برجسته مسجد جامع «الفاتح» استانبول اول مردادماه ۹۶ در سن ۸۰ سالگی دار فانی را وداع گفت. این قاری ترکیه‌ای سال‌های زیادی از عمر خود را برای تبلیغ دین و خدمت به قرآن صرف کرد.
مراسم تشییع عبدالله خطیب اوغلو با حضور گروهی از علمای اتحادیه جهانی علمای مسلمان، دانشجویان ترکیه‌ای و خارجی، فعالان قرآنی و هزاران تن از مردم ترکیه در مسجد جامع الفاتح استانبول برگزار شد.

شکیل احمد منیر، مردی که همت کرد تا برای اولین بار قرآن کریم به زبان مائوری ترجمه شود نیمه‌های مردادماه در پاکستان درگذشت. وی تلاش زیادی برای ترویج اسلام در نقاط مختلف جهان از جمله شبه‌قاره هند، تعدادی از کشورهای آفریقایی و استرالیا و نیوزیلند کرد.
اواخر دهه ۱۹۸۰، احمد منیر مسئولیت ترجمه قرآن کریم به زبان مائوری، زبان بومی مردم نیوزیلند را با هزینه شخصی پذیرفت. تا پیش از این بسیاری از مسلمانان بومی نیوزیلند هیچ ترجمه‌ای از قرآن کریم، کتاب مقدس مسلمانان در اختیار نداشتند.

قاسم احمد، استاد دانشگاه، فعال اجتماعی، نویسنده و مترجم مالزیایی که در حال ترجمه کل قرآن کریم به زبان مالایی بود، مهرماه سال ۹۶ درگذشت. وی در سن ۸۴ سالگی به علت نارسایی ریوی بعد از ۳۶ ساعت کما در بیمارستان درگذشت. قاسم احمد به خاطر تألیف کتاب «حدیث: یک ارزیابی مجدد» که یک مطالعه انتقادی در مورد احادیث است، شهرت داشت. این کتاب در سال ۱۹۸۶ توسط دولت مالزی ممنوع اعلام شد.

حمد صالح حاجیم ۸۲ ساله مترجم قرآن و اندیشمند برجسته مسلمان اویغور چهل روز پس از دستگیری توسط پلیس در شهر اورومچی، پایتخت ایالت مسلمان‌نشین سین‌کیانگ، درگذشت.

شیخ تهامی راجی هاشمی، از اساتید و کارشناسان برجسته علوم قرآنی و قرائات قرآن مراکش بود که پس از عمری مجاهدت در راه خدمت به قرآن در سن ۸۲ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. شیخ تهامی راجی از اساتید برجسته علوم قرآنی و از کارشناسان زبده حوزه مطالعات قرآنی بود که در سال ۱۹۳۶ میلادی دیده به جهان گشود.
وی که در طول عمر بابرکت خود صدها قرآن‌آموز در رشته‌های مختلف قرآنی تربیت کرد، طی سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۴ به عنوان استاد آموزش عالی قرائت‌های قرآنی و دروس زبان‌شناسی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی شهر «رباط»، پایتخت مراکش تدریس کرد. «المهذب في ما وقع في القرآن من المعرب»، «التعريف في اختلاف الرواة عن نافع»، «القراءات والوقف القرآني»، «مذاهب القراء في ياء الإضافة» از مهم‌ترین تحقیقات و پژوهش‌های وی به شمار می‌رود.

علامه عبدالرحمن عبدالله حسن بن يحيى هادی از علمای یمن و مؤلف شماری از کتب قرآنی، بهمن ماه امسال دعوت حق را لبیک گفت. وی دارای تعدادی اثر در حوزه مطالعات دینی و قرآنی است که از جمله آن‌ها می‌توان به «مختصر علم تجوید»، «پاسخ به شبهات» و «مسائل مهم در عبادات و توحید» اشاره کرد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار: 24 اسفند 1396، کدخبر: 3699135، www.iqna.ir