شعار سال: برای بررسی مشکل‏ها، چالش‏ها و همچنین یافتن راه حل مناسب برای خروج از این بحران‏ها، به سراغ یکی از فعالان صنعت برق در ایران رفتیم. در ادامه گفت و گو با محمدعلی علایی مدیرعامل شرکت تانیر (بزرگترین شرکت فعال در نیروگاه‏های مقیاس کوچک در کشور) را مطالعه می‏کنید.

ضمن معرفی گروه شرکت‌های تانیر، فعالیت ها و حجم سرمایه‌گذاری این شرکت را توضیح بفرمایید؟

گروه شرکت‌های تانیر مشتمل بر پنج شرکت شامل دو شرکت سرمایه‌گذاری، شرکت توزیع برق، شرکت خدمات فنی و مهندسی و شرکت تامین کننده می‌باشد. این گروه از سال ۱۳۸۳ با اولین نیروگاه تولید پراکنده در شهرک صنعتی نظرآباد فعالیت خود را آغاز کرد و نیروگاه مذکور به عنوان پایلوت این صنعت مورد بررسی قرارگرفت. با ابلاغ دستورالعمل توسعه مولدهای مقیاس کوچک در سال ۱۳۸۷، حجم سرمایه‌گذاری حدود ۱۲۰ مگاوات و حجم پروژه‌های اجرا شده تا امروز حدود ۵۰۰ مگاوات است. این گروه تقریبا ۳۰۰ پرسنل مستقیم دارد.

آیا برنامه‌ای برای حضور در بازارهای کشورهای منطقه برای تولید برق دارید؟

در حال حاضر خیر؛ متاسفانه در چند سال اخیر با توجه به حجم مشکلات داخلی امکان توسعه و صدور خدمات میسر نشده است.

از مزایای این صنعت بفرمایید:

با توجه به مشکلات کمبود برق به عنوان یک زیرساخت و کالای امنیتی، راندمان بالای این واحدها ۴۲ تا ۴۷ درصد حداقل خالص برق، ۸۰ تا ۹۰ درصد با استفاده از حرارت یا برودت، رویت پذیری کامل و امکان ورود و خروج سریع، عدم وجود تلفات انتقال، توزیع و امکان تولید در مراکز مصرف، امکان سرمایه‌گذاری مردم و بخش خصوصی واقعی حتی با سرمایه‌های اندک، امکان استفاده به عنوان پدافند غیر عامل در کنار پتانسیل کشور در زمینه انرژی این صنعت می‌تواند از بهترین زمینه‌های رشد اقتصادی کشور باشد. جایگاه این صنعت به عنوان زیرساخت در کنار کارخانجات، مجتمع‌ها، هتل ها، فرودگاه‌ها، گاوداری‌ها و مرغداری‌ها، گلخانه‌ها، تصفیه خانه‌های فاضلاب، میادین دفن زباله و... باعث تامین مطمئن برق و حرارت و برودت با راندمان بسیار بالا می‌شود.

علاوه بر اینکه در دوره پسابرجام امکان بهره گیری از تکنولوژی روز و کاهش هزینه‌ها بوجود آمده است. از مزیت‌های دیگر این نیروگاه ها امکان سرمایه‌گذاری در مقیاس‌های میکرو مثلا موتورخانه‌های مجتمع‌های مسکونی و تجاری در کنار مقیاس‌های ۲۵ مگاواتی در شهرک‌های صنعتی و پست‌های برق است.

با توجه به تجربیات گروه تانیر، سرمایه‌گذاری در این بخش با چه چالش‌هایی مواجه است؟

به دلیل عدم اجرای صحیح دستورالعمل این مولدها از طرف دولت با مشکلات مختلقی مواجه شدیم. از نرخ گاز این نیروگاه‌ها تا رویه صدور مجوزها، نرخ قراردادها و برخوردهای سلیقه‌ای، از جمله مشکلات ما در این بخش است. همانطور که گفتم تنها درخواست ما، چه از طرف شرکت و چه از طرف مجموعه انجمن نیروگاه‌های CHP که بنده از مؤسسان آن تحت پوشش اتاق بازرگانی هستم، اجرای دستورالعمل ابلاغی این صنعت است. (دستورالعمل توسعه مولدهای مقیاس کوچک، ابلاغیه ۸۷/۷/۳۰)

با توجه به سابقه طولانی مدت همکاری گروه شرکت‌های تانیر با وزارت نیرو، چه پیشنهاداتی برای بهبود فضای کسب و کار مولدهای مقیاس کوچک دارید؟

حذف بخشنامه‌های متعدد و اجرای دستورالعمل، راهگشای بهبود فضای کسب و کار است. در دستورالعمل، دولت براساس راندمان مفروض خود هزینه گاز نیروگاهی را پرداخت می‌کند. هزینه گاز به واسطه راندمان پایین‌تر به عهده سرمایه‌گذار است؛ از طرف دیگر وزارت نیرو می‌تواند با توجه به منحنی بار شبکه در طول سال ضرایب ساعتی روی نرخ خرید برق اعمال کند. این سیگنال مناسبی به سرمایه‌گذاران برای تلاش در تولید برق در مواقع پیک بار خواهد بود. در دستورالعمل تمامی این پیش بینی‌ها انجام شده اما متاسفانه با تعداد زیادی بخشنامه مواجه می‌شویم که کل کسب و کار این صنعت را دچار اضطراب و چالش کرده است. در واقع حل مشکلات موجود در این قسمت به صورت دستوری و موردی، چالش‌ها را افزایش داده است. به عنوان مثال دستور ناگهانی مبنی بر توقف صدور مجوزها یا عقد قراردادهای خرید تضمینی که اخیراً صادر شده کل این صنعت و سرمایه‌گذارانی که در نیمه راه می‌باشند را با ناامنی جدی مواجه نموده در حالیکه می‌شد با استناد به قوانین قبلی و نرخ های پیشین تا زمان ابلاغ نرخ‌های جدید به وسیله شورای اقتصاد، کسب و کار روزمره این صنعت را دچار اختلال نکرد، ضمن اینکه در شرایط نزدیک به پیک بار به سر می‌بریم و مساعدت تمام بخش های صنعت برق برای جلوگیری از خاموشی‌های احتمالی لازم است. در چنین بخش هایی که دولت علاقمند بر سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی است آرامش و ثبات در عملکردها و قوانین رمز موفقیت خواهد بود؛ موضوعی که در چند سال اخیر رعایت نشده است. ما اطمینان کامل داریم دستورالعمل ابلاغی، پتانسیل رفع تمام نگرانی ها را دارد اگر ثبات قوانین حفظ شود و دولت در خرید برق خوش حسابی نماید، مطمئن باشید حجم انبوهی سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی انجام خواهد شد که هم موجب امنیت تامین انرژی، رفع مشکل کمبود برق و افزایش راندمان و هم موجب اشتغال و رونق کسب و کار خواهد بود. همچنین، انتظار می‌رود وزارت نیرو بدون اخذ نظر بخش خصوصی رویه‌های جدید ابلاغ ننماید.

شما به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذار و تأمین‌کننده مولدهای مقیاس کوچک، آینده سرمایه‌گذاری در این بخش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

با رایزنی‌های انجام شده اخیر، بنده همچنان امیدوار به اصلاح رویه دولت در این بخش هستم و آینده این صنعت را روشن می بینم.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ انتشار 9 اردیبهشت 97، شماره: 3382091