شعار سال: بحث نوسان ارز بازار فاوا را راکد کرده اما به گفته فعالان این حوزه موضوع دیگری که به رکود بازار فناوری دامن زده، بحث ترخیص نشدن کالاهای فناوری از گمرک است. رئیس اتحادیه فناوران رایانه استان تهران نیز در این راستا نامه‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت نوشته و خواستار ترخیص هر چه زودتر کالاهای انبار شده در گمرک شده است. به گفته فعالان بازار، ترخیص نشدن کالاهای فناوری باعث شده است بازار با کمبود کالا و افزایش قیمت مواجه شود. روزنامه ایران برای بررسی این موضوع به سراغ فعالان این حوزه رفته تا از زبان آنان مشکلات را جویا شود.

ثبت سفارش، سد راه ترخیص کالا

علیرضا پورنقشبند دبیر کمیسیون سخت افزار سازمان نصر علت ترخیص نشدن کالاها از گمرک را بحث ارزی عنوان کرد و گفت: واردکننده باید برای ترخیص کالاهای خود از گمرک، ارز پرداخت کند اما تصمیمات ارزی هر روز عوض می‌شود بنابراین واردکنندگان هنوز نتوانسته‌اند کالاهای خود را ترخیص کنند. آنها به هر کجا هم سر می‌زنند می‌گویند شما ابتدا ترخیص کنید بعد ما ارز را حواله می‌کنیم ولی نمی‌توان به وعده‌ها اطمینان کرد.

وی افزود: از سوی دیگر عده‌ای هم بعد از ثبت سفارش و تهیه ارز، کالا وارد کرده‌اند ولی حال که می‌خواهند کالاهای خود را ترخیص کنند، می‌گویند باید مابه التفاوت نرخ ارز را که تا چهار هزار تومان می‌شود، پرداخت کنید. با این کار صددرصد هزینه‌ها بالا می‌رود. واردات کالا برای واردکنندگان در نهایت 20 درصد سود دارد، با پرداخت این میزان مبلغ شرکت‌ها نابود می‌شوند.

این فعال بازار فناوری به واردات کالا با کارت‌های بی‌نام و نشان که یک شبه سبز شده‌اند نیز اشاره کرد و افزود: عده‌ای کالاهایی را با قیمت بسیار کمتر از کالای واقعی ترخیص کرده‌اند ولی اکنون بخش خصوصی مورد اتهام قرار گرفته است و می‌گویند این بخش خصوصی است که ارزش واقعی کالا را اظهار نمی‌کند، این در حالی است که پیشینه بسیاری از واردکنندگان معتبر مشخص است و نشان داده‌اند که تاکنون چگونه واردات را انجام داده‌اند.

علیرضا پورنقشبند در ادامه درباره بسته ارزی بانک مرکزی نیز گفت: فعلاً زود است بتوانیم درباره این بسته ارزی اظهارنظر کنیم. باید دید آیا به اندازه کافی ارز ثانویه به بازار تزریق می شود و تصمیمات جدید بانک مرکزی تا چه حد اجرایی خواهد شد. اکنون اختلاف قیمت ارز با بازار آزاد بیش از دو هزار تومان است و این اختلاف دوباره رانت ایجاد خواهد کرد. اختلاف 20 درصدی در تجارت رقم بزرگی است.

حسین غروی یکی دیگر از فعالان سخت افزاری نیز به «ایران» گفت: کالاها از گمرک به‌دلیل مشکلات ثبت سفارش و پرداخت‌ها ترخیص نمی‌شود. به‌عبارتی وقتی کالاها از گمرک ترخیص می‌شوند که ثبت سفارش بدرستی صورت گرفته باشد. در برخی موارد بخشی از کالاها زودتر از موعد وارد گمرک می‌شوند و ثبت سفارش آنها نیاز به اصلاح دارد و در شرایط کنونی امکان اصلاح ممکن نیست، از این‌رو کالاها در گمرک مانده و ترخیص نمی‌شوند. از سوی دیگر گاهی باید ابتدا پول حواله شود سپس واردکننده‌ها بتوانند کالاها را از گمرک ترخیص کنند ولی از آنجایی که دیگر دولت بدون تأمین ارز، اجازه واردات کالا را نمی‌دهد بنابراین این بخش نیز دچار مشکل شده است.

غروی با بیان اینکه بعد از ارائه بسته جدید ارزی از سوی بانک مرکزی، ثبت سفارش دوباره راه‌اندازی شده است، گفت: امیدواریم واردکننده‌ها بتوانند ثبت سفارش کرده و ارز خود را از بازار ثانویه تأمین کنند وقتی این دو موضوع حل شود وضعیت کالاهای انبار شده در گمرک سریع تر مشخص می‌شود.

گمرک؛ عامل ترخیص نشدن

مهدی میرمهدی رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران معتقد است که مشکل انبارشدن کالاها در گمرک به سازمان گمرک برمی‌گردد و هیچ مشکلی در ثبت سفارش و پرداخت ارزی وجود ندارد

میرمهدی گفت: بسیاری از کالاهایی که اکنون در گمرک انبار شده است پیش از سیاست ارز 4200 تومانی ثبت سفارش و وارد کشور شده است بنابراین دلیلی بر ترخیص نکردن آن ها وجود ندارد.

میرمهدی با بیان اینکه سختگیری‌های زیادی در ترخیص کالاها صورت می‌گیرد، افزود: کالاهای انبار شده در گمرک نیاز مصرف چهار ماه بازار است و چون این میزان کالا به بازار تزریق نشده، اکنون بازار با کمبود کالا نیز مواجه شده است. کمبود کالا در بازار موجب شده تا قیمت‌ها افزایش یابد. از آنجایی که فروشنده کالای جایگزین ندارد حتی دیده شده برخی فروشنده‌ها کالا را با 300 درصد افزایش قیمت می‌فروشند از سوی دیگر برخی مصرف‌کننده‌ها نیز به برخی لوازم سخت افزاری و فناوری نیاز ضروری دارند بنابراین مجبور می‌شوند که کالا را با قیمت بالا بخرند و این به ضرر مصرف‌کننده است.

رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران در ادامه گفت: در همین راستا نامه‌ای به محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت نوشتیم تا هر مانعی که بر سر راه کالاهای وارداتی دپو شده در گمرک وجود دارد، سریع تر حل کنند تا کالاها ترخیص شده و وارد بازار شود.

میرمهدی بحث وجود مشکل در ثبت سفارش‌ها را رد کرد و افزود: تمام ثبت سفارش‌ها و پرداخت‌ها بدرستی انجام شده است. در شرایط فعلی جایز نیست که کالاها انبار شود چون کمبود کالا وضعیت بازار را ملتهب‌تر کرده و قیمت‌ها را نیز بیشتر از آنچه است، افزایش می‌دهد.

وی درباره تأثیر بسته ارزی جدید بانک مرکزی بر بازار فناوری نیز گفت: دولت در نرخ‌گذاری ارز، ضربه سنگینی به صنف فناوران وارد کرده است، زیرا بیشتر کالاهای این صنف (در حدود 97 درصد) وارداتی است و این موضوع تأثیر بسیار زیادی بر واردات کالاهای‌ آی تی کشور می‌گذارد.

رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران افزود: وقتی بازار خود قیمت ارز را تعیین کند موجب می‌شود تا بازار تثبیت شود. حال امیدواریم که با اجرایی شدن بسته ارزی بانک مرکزی اوضاع بازار بهتر شود.

علی فروغی یکی از فعالان بازار فناوری نیز معتقد است وقتی کالاهای وارد شده در گمرک بماند و ترخیص نشود بازار با کمبود کالا روبه رو می‌شود و همین موضوع خود باعث می‌شود تا کالا گران تر شود.

فروغی گفت: بیشتر کالاها در گمرک واقع در جنوب کشور به‌دلیل هماهنگ نبودن وزن محموله‌ها با اطلاعات ثبت شده در اسناد همین‌طور مانده است و باید این مشکل بسرعت حل شود تا کالاهای فناوری وارد بازار شود و بیش از این بازار را ملتهب نکند. بازار فناوری به اندازه کافی دچار تلاطم و گرانی شده است از این‌رو نباید بیش از این به وضعیت کنونی دامن زد.

سیاوش ابهری یکی دیگر از فعالان حوزه رایانه نیز گفت: ترخیص نشدن کالاها به صنف فناوری ضربه وارد می‌کند به هر حال مردم در هر شرایطی به‌دنبال کالاهای مورد نیاز خود هستند بنابراین بهتر است گمرک سریع تر نه تنها کالاهای دپو شده را ترخیص کند، بلکه باید فرآیند ترخیص کالا را نیز سهل‌تر از قبل کند.

نقش نداشتن گمرک در دپوی کالاها

در پی گفته‌های رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران مبنی بر اینکه سازمان گمرک کالاهای فناوری را ترخیص نمی‌کند، خبرنگار «ایران» با سعید احمدخانی مدیرکل روابط عمومی گمرک تماس گرفت. احمدخانی در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: کالاهای فناوری که در گمرک انبار شده و ترخیص نشده‌اند، هیچ‌کدام به سازمان گمرک مربوط نمی‌شود و مشکلی در زمینه گمرکی ندارند بلکه مربوط به بحث ارز دریافتی از سوی بانک مرکزی است، چرا که باید محل تأمین ارز مشخص شود تا کالاها ترخیص شود.

احمدخانی در ادامه روزنامه ایران را به گفت‌و‌گوی علی معقولی مدیر کل مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گمرک با یکی از خبرگزاری ها ارجاع داد. علی معقولی به یکی از خبرگزاری‌ها گفت: افزایش دپوی کالا در انبارهای مبادی ورودی کشور، ناشی از مشکلات گمرکی نیست. در حال حاضر علاوه بر گمرک ۲۷ سازمان دیگر در فرآیند انجام تشریفات گمرکی دخالت دارند و گمرک بدون صدور مجوز این سازمان‌ها مطابق مقررات اجازه ترخیص کالا را ندارد.

وی افزود: با این حال سعی شده است بحث ترخیص کالا تسهیل شود از این‌رو یکی از کارهای انجام شده در تسهیل ترخیص کالا این است که واحدهای تولیدی بتوانند کالاهای خود را به‌صورت نسیه ترخیص کنند؛ در واقع گمرک بخشی از کالاها را نگه می‌دارد و بخش عمده کالا را بدون پرداخت هرگونه حقوق گمرکی ترخیص می‌کند و پس از آنکه این کالاها به چرخه تولید رفت، از محل گردش مالی ایجاد شده تولیدکننده می‌تواند حقوق گمرکی را پرداخت کرده و بقیه کالای خود را نیز ترخیص کند.

سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 22 مرداد 97، کد مطلب: 478047، www.iran-newspaper.com