شعارسال: مسیرهایی که حمل و نقل ایران در تحریم ها می تواند از آنها درآمدزایی نماید:
پاکستان و ترکیه
این دو کشور با تبادل مالی نزدیک به 700 میلیون دلار در سال یکی از بازارهایی می باشند که می توان بر روی آن تمرکز کرد. این دو کشور تاکنون، بیشتر با کشتی با هم تجارت می کردند و می کنند وبا هم تفاهم نامه تجارت آزاد از سال 2016 بسته اند و گمرکات زیادی بر روی کالاهای یکدیگر نمی بندند. حال برای آنکه بازرگانان دو کشور را توجیه کرد که مسیر ایران مناسب تر از مسیر دریایی ( که طولانی تر است و اگر بتوان قیمت را هم تا حدودی نزدیک به قیمت دریایی ارائه داد آنگاه می توان بازرگانان دو طرف را تشویق به استفاده از ایران نمود)است بیگمان آنها این مسیر را برخواهند گزید.دو مسیر و سه روش می تواند برای این فرآنید طراحی کرد و البته می بایست قیمت های حمل دریایی بین بنادر ترکیه و پاکستان و هزینه های بندرگاهی را منظور داشت تا بتوان با بررسی آنها قیمت های روشهای مختلف حمل را توجیه کرد. شاید یک بازارسنجی منطقه ای بهترین راه در این مسیر باشد.
مسیر نخست آنکه باید مسیر ترانزیت زمینی بین پاکستان و غرب و مرکز ترکیه را ارزیابی کرد تا با همکاری کامیون های ایرانی بتوان بار را از پاکستان به ترکیه حمل نمود. این روش بیشتر برای غرب ترکیه به صرفه می باشد و به دلیل پایین بودن قیمت سوخت در ایران شاید بتوان قیمت رقابتی برای این مسیر ایجاد کرد.
مسیر دوم، از آنجایی که یکی از بزرگترین مراکز صنعتی پاکستان شهر لاهور است، استفاده از بندرگاه لاهور و حمل کالاهای پاکستان به بندرگاهی مانند بندرامام و از آنجا ترانزیت کردن به ترکیه می تواند سرعت ترانزیت را افزایش داده و البته قیمت را نیز رقابتی نماید. این مسیر می تواند برای عراق نیز به کار گرفته شود. در این مدل اگر بتوان کامیون های ایرانی را از محموله های پاکستانی پر کرد و با کشتی به بندرامام حمل نمود (کشتی های رو-رو نیمه سنگین)، در آن صورت ترانزیت و قیمت ترانزیت بسیار کمتر خواهد شد. در حالت معکوس نیز کامیون های ایرانی می توانند به راحتی کالاهای ترکیه را با همین روش به پاکستان حمل کنند، به شرطی که حمل کامیون ترک با کشتی رو-رو ایرانی به دلیل استفاده ناوگان خارجی از رو-رو با سوخت ایران، گرانتر از حمل رو-رو کامیون ایرانی باشد و اینجوری توجیه برای کامیون های ترک جهت استفاده از این مسیر نمی ماند.
بیشترین صادرات پاکستان به ترکیه شامل: ابزارهای ارتباطی، ماشین آلات گوناگون تولیدی، دوربین های مختلف
بیشترین صادرات ترکیه به پاکستان : انواع نخ و پارچه و منسوجات، پنبه، پلی استرو وسایل آرایشی
پاکستان و عراق
مراوده عراق و پاکستان در سال 2016 با یک افتی روبرو بوده است اما در سال 2017 دوباره اوج گرفته است. بیشتر واردات عراق از پاکستان، فلزات، مواد اولیه معدنی، سبزیجات، حیوان زنده، موادشیمیایی، لاستیک های صنعتی بوده است و در حالت برعکس از عراق به پاکستان، خرما، مواد پتروشیمی، طلا، ملامین و مواد اولیه تولید ملامین و برخی حصیرهای محلی بوده است.
بهترین روش درمسیر مراوده بین این دو کشور مسیر حرکتی از بندرگاههای پاکستان بندر امام یا منطقه آزاد اروند رود است و در صورت داشتن کشتی رو-رو ایران به تنهایی بهترین مسیر برای دست یابی پاکستان به بازار عراق و کردستان عرق می باشد.
ترکیه به افغانستان
افغانستان به دلیل نداشتن مسیر دریایی، ایران بهترین مسیر عبوری از آن است. تمامی صادرات کالا از ترکیه، اروپا و عراق و حتا حاشیه خلیج فارس باید از ایران بگذرد. برگزیدن سیاست درست در زمینه حمل زمینی با خدمت پیگیری بار بصورت اینترنتی و گزارش لجظه به لحظه خدماتی است که می تواند بازرگانان دو سر، این مسیر را ترغیب به استفاده از ناوگان و شرکت های ایرانی نماید. وب سایت های دقیق شرکت های کامیونی که بتواند گزارش نیم روز به نیم روز از حرکت کامیون و محل استقرارشان ارائه دهد اعتماد مشتریان را کسب کرده و تجارت با شرکت های حمل و نقل ایرانی را توجیه می کند.
عراق به افغانستان
دقیقن همان موارد ذکر شده در مورد ترکیه در این مورد نیز صادق است.
آذربایجان و عراق
شاید کمتر کسی از مراوده این دو کشور خبر داشته باشد اما بیشتر صادارت آذربایجان به عراق، حیوان زنده، سبزیجات، چوب و مواد غذایی می باشد. حجم مبادلات این دو کشور از نظر مالی نزدیک به 70 میلیون دلار می باشد. آذربایجان برای مسیرصادرات به عراق در کمال ناباوری از مسیر ترکیه استفاه می کند در حالیکه در صورت توجه داشتن به این مسیر می تون این سهم را از آن کشور کرد و به راحتی قابل کسب کردن است.
ترکمنستان و پاکستان
این دو کشور از نظر مراوده داد و ستد شاخصی ندارند ومراوده آنها در سال گذشته حدود 8 میلیون دلار بوده است.
آذربایجان و پاکستان
این دو کشور در سال 2016 در مجموع 30 میلیون دلار مراوده داشته اند که بیشتر صادرات پاکستان وسایل ارتباطی و پارچه و مواد خوراکی به آذربایجان بوده است و البته مسیر ایران یگانه مسیر ترانزیتی است که برای تجارت و گسترش رابطه بین این دو کشور می تواند به کار گرفته شود.
ترکمنستان و عراق
این دو کشور مراوده ای با یکدیگر ندارند.
ترکیه و ترکمنستان
این دو کشور نزدیک به یک میلیارد و 250 میلیون دلار در سال مراوده دارند که انواع کالاها از ترکیه به این کشور صادر می شود. بیشتر موارد با کامیون از ترکیه و کامیون های ترک به سمت این کشور حمل می شود. اگر بتوان تعرفه حمل کالا به ترکمنستان با کامیون خارجی را بالا برد ( کاری که ترکمنستان با کامیون های عبوری ایرانی به آسیای میانه انجام داده اند) به دلیل وابستگی شدید این کشور به کالاهای ترکیه، با جایگزین کردن کرایه حمل پایین دریایی و تخفیف در تعرفه عبوری در صورت تحویل بار در بندرانزلی به کشتیرانی های ایرانی و حمل دریایی این کالاها به بندر ترکمن باشی، دامنه درآمدزایی در مسیر انزلی به ترکمن باشی رشد خواهد کرد و صنعت دریایی در خزر تقریبن توسط ایران به صرفه رخ خواهد داد.
حال اگر تعرفه برای کامیون ایرانی صفر منظور گردد به همراه تخفیف سوختی در مسیر ایران، بیگمان حجم عظیم حمل کالاها به ترکمنستان در دست کامیون های ایران می افتد و حتا کامیون های ایرانی با تحیول بار در بندرانزلی کرایه حمل را نیز برای شرکت ای صادر کننده ترکیه بسیار کاهش می دهند.
یادآور شویم در این مسیرها اگر شرکت یا شرکت های حملی با قیمت های اشتباه بازارها را بی اعتماد کنند ، بازرگانان به دلیل عدم اطمینان به قیمت ها مسیر ایران را مسیر بی حسابی ارزیابی می کنند و چون امنیت مالی در آن وجود ندارد از خیر آن می گذرند. بهتر است با اندیشه ژرف و برگزیدن سیاست اقتصادی و مدیریتی درست بازارهای این مناطق را در دست بگیریم که در برابر تحریم های پیش روی بتوانیم اقتصاد این صنعت را پاس بداریم.
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت ایران چهار راه ، تاریخ انتشار: 25مرداد1397 ، کدخبر: 1808161251 : www.iran4rah.com