پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۱۸۷۹۳۷
تاریخ انتشار : ۲۰ بهمن ۱۳۹۷ - ۰۸:۱۴
زیست شبانه امکانی است که می تواند توسعه و رونق اقتصادی شهر را به همراه داشته باشد اما اجرای این طرح در کلانشهر تهران با موانعی همچون نگاه امنیتی و نبود زیرساخت های لازم شهری روبرو است.

شعارسال: مدت ها است که در تابستان ها و ایام ماه مبارک رمضان، ویژه برنامه هایی برای شب ها در اماکن عمومی مثل پارک ها، نزدیک سینماها و یا حتی اجرای پیاده راه های به خصوص در خیابان سی تیر تهران اجرا می شود.

اجرای این طرح ها باعث شد تا شهرداری بیش از پیش برای احیای زیست شبانه در شهر انگیزه پیدا کند. چنانکه اعضای شورای شهر تهران در صد و بیست و دومین جلسه علنی در بهمن ماه سال جاری، شهرداری تهران را مکلف به برنامه ریزی برای احیایی زیست شبانه کرد.

اعضای شورای شهر، به اجرای پایلوت در یک مهلت سه ماه، از ابتدای اردیبهشت ماه در برخی از محورها از ساعت 24 تا 3 بامداد رای مثبت داده اند.

طرح احیای زیست شبانه از سوی «زهرا نژاد بهرام» عضو شورای شهر تهران ارائه شده است، وی در توضیح چگونگی بهره مندی از زیست شبانه گفته است: با عنایت به اهمیت توسعه گردشگری شبانه، برنامه ریزی برای گسترش نشاط اجتماعی، ارتقاء کیفیت بصری، ساماندهی مشاغل غیررسمی و فضاهای شهری تک عملکردی و در راستای بهبود زیست پذیری شهر، افزایش ساعات بهره مندی شهروندان و گردشگران از امکانات و ظرفیت های موجود باید استفاده کرد.

نژاد بهرام در توجیه و دفاع از این طرح گفت: موضوع زیست شبانه امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان در دستور کار قرار گرفته است و می‌توانیم از زیست شبانه در راستای رفع فضاهای بی دفاع شهری، توسعه و تسری موضوع نظارت اجتماعی و توسعه اقتصاد شهری استفاده کنیم.

«احمد مسجد جامعی» در خصوص این طرح بیان داشته است: لازم است شهرداری مناطق و اماکنی را برای فعالیت ‌های فروشندگان، رفت و آمد مردم، خدمت رسانان و جامعه هنری پیش بینی کند که ظرفیت زندگی شبانه را داشته باشد اما به آرامش و خواب و زندگی مردم و شهروندان صدمه نزند.

وی تاکید کرد: نباید برای یک کار مقطعی و موردی شهر را به هم ریخت و شهرداری عملا باعث سلب آرامش و آسایش مردم شود و آنها را رو در روی یکدیگر قرار دهد. در همین خیابان سی تیر، با آنکه مسکونی نیست، مدتی صاحبان مغازه‌ های محل از بو و دود غذاها به خصوص غذاهای سرخ کردنی شکایت داشتند و حق با آنها بود. اما قوانین شهرداری چندان به آن عنایت نداشت و دست کم از این حق دفاع نمی ‌کرد و مدتی طول کشید تا با جابه جایی بعضی دکه‌ ها مشکل بر طرف شد.

برای بررسی ابعاد زیست شبانه در تهران و کاستی های آن، خبرنگار با «کامبیز مصطفی پور» جامعه شناس شهری گفت و گو کرد.

وی در تعریف زیست شبانه گفت: زندگی شبانه ای است که کار، فعالیت و تفریح در فضاهای شهری شکل می گیرد که آن بر دو نوع است: زیست شبانه درونی و زیست شبانه بیرونی. زیست شبانه درونی همان زیستی است که کار و فعالیت در داخل فضاهای بسته شهر همانند کافه ها، نمایشگاه ها و پاساژها در جریان است. زیست شبانه بیرونی، زندگی شبانه ای است که کار و تفریح در فضای بیرونی شهر و خیابان ها شکل می گیرد.

این جامعه شناس شهری گفت: سابقه تاریخی زیست شبانه مربوط به پس از انقلاب صنعتی است که با رشد توسعه شهرنشینی، یک ساختار زمان بندی منسجم برای فعالیت شکل گرفت. این ساختار، تغییراتی را در فعالیت های اجتماعی به ویژه احساس کمبود وقت برای گذران اوقات فراغت پدید آورد و با هدف ایجاد فرصت های بهره مندی از زمان برای فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تفریحی توجه به شب و زیست شبانه ضرورت پیدا کرد.

مصطفی پور ادامه داد: قبل از انقلاب این فضا وجود داشته اما بعد از انقلاب، هراس از زیست شبانه تبدیل به یک تابوی امنیتی شده است که در زمان جنگ تصمیم معقولی بود اما پس از آن، هراس و تابو باقی ماند. ما در شهرهایی از ایران مثل بندرعباس، برخی از شهرهای شمالی کشور باتوجه به اقلیم شان زیست شبانه پویاتری در شهرها داریم ولی اینکه چرا در تهران این اتفاق نمی افتد باید عرض کرد که به خاطر همان هراس بوده است.

به گفته وی، اگر چه زندگی شبانه در تهران وجود دارد ولی کنترل نشده و بدون مدیریت است به دلیل مشروعیت ندادن به آن، فعالیتی غیر معقول، بدون کیفیت و حتی خطرناک شده است. به طور مثال خیابان اندرزگو یا سعادت آباد شب ها «دور دور» هایی اتفاق می افتد که این نیاز به زیست شبانه را نشان می دهد ولی چون محتوای آن مدیریت نشده است افراد حتی در شرایط نامناسب به خیابان ها می آیند و ممکن است رانندگی های حادثه آفرینی داشته باشند. بنابراین زیست شبانه به نوعی به رسمیت شناختن این فضا است که قابل مدیریت است.

این جامعه شناس تصریح کرد: زیست شبانه می تواند باعث افزایش سرزندگی و نشاط شهری شود. زیست شبانه باعث توسعه و رونق کسب و کار و تجارت شده و فرصت های شغلی بیشتری را برای شهروندان تهران امکان پذیر می کند. زیست شبانه فرصت های تفریح و فراغت بیشتری را برای گروه ها و قومیت ها پدید می آورد و خرید کردن و پرسه زدن در فضای تجاری بخشی از فرصت های فراغتی شهروندان مدرن امروزی است.

وی افزود: شهر تهران به لحاظ اقلیم در 5 الی 6 ماه سال گرم است و چون مردم از صبح تا شب سر کار هستند، خانواده ها این امکان را ندارند که اوقات فراغتشان را در شب که هوا بهتر است، بگذرانند. در مناطق گرمسیری هم اغلب فعالیت های اقتصادی در شب ها صورت می گیرد. نگاه ما در زیست شبانه ساماندهی همین گونه زیست است؛ از بیرونی تا درونی و تجاری و فرهنگی، فراغتی که این آیتم ها هم باید قاعدتا آیتم های مشروع کشور و شهر تهران باشد.

مصطفی پور ظرفیت های پیش روی زیست شبانه در تهران را چنین بیان کرد: افزایش امنیت در فضاهای بی دفاع شهری در زیست شبانه امکان پذیر است یعنی مناطقی به دلیل کاربری اداری و تجاری، در شب ها خالی از مردم می شود که به آن فضای بی دفاع شهری می گویند به طور مثال مناطق 6 و 7 تهران؛ اگر زیست شبانه در این مناطق فعال شود، امنیت آن مناطق هم بالا می رود که به نظر می رسد نیروی انتظامی باید از این طرح استقبال کند.

وی در ادامه افزود: در بحث گردشگری به خصوص گردشگری جهان اسلام، شهر تهران عقب افتاده است. زیست شبانه می تواند پاسخگوی بخشی از نیاز گردشگران باشد، چون آنها علاقه ای ندارند شب ها در هتل بمانند. در دنیا علاوه بر میراث مادی که بناها و اماکن است، از میراث معنوی پول در میآورند ولی ما هرگز به دنبال این نبوده ایم که از آداب و رسوم هایمان به عنوان میراث معنوی جذب گردشگر کنیم و این امکان وجود دارد که به طور مثال از بازی های بومی و محلی در زیست شبانه جاذبه های توریستی بسازیم.

به گفته وی، مهم ترین کاستی که ممکن است این طرح با آن مواجه شود، تابوی امنیتی است که به عنوان مانع دیده می شود.

این جامعه شناس در ادامه کاستی ها گفت: ناآگاهی مردم و مدیریت از فواید زیست شبانه و آماده نبودن زیرساخت های شهری برای توسعه زیست شبانه مثل سرویس های بهداشتی از دیگر مشکلات اجرای این طرح است.

وی در انتها برای حل این چالش ها افزود: در طرح و برنامه اجرایی آن باید مکان هایی که زیرساخت هایی مثل پارکینگ، دوری از فضای مسکونی، عرض گذر و... را مد نظر داشت. همچنین شهرداری می تواند از زیست شبانه درونی شروع کند و بعد به موازات، زیست بیرونی را گسترش دهد.

درباره اجرای طرح زیست شبانه، با ارجاع به گفته های مصطفی پور می توان بیان کرد که با تمامی دستاوردهای مثبت آن در شهر تهران نباید از چالش های آن غفلت کرد. چنانکه امکان پذیر کردن زیست شبانه تحت کنترل و مدیریت شهرداری می تواند شهر را بیشتر به سمت تجاری شدن سوق دهد و عملا بخشی از قشرهای جامعه را از شهر حذف کند. در واقع، وقتی تاکید بیشتر بر ایجاد و تسهیل فضاهای تجاری و رونق اقتصادی در شهر باشد، مردم برای حضور در زیست شبانه باید پول بیشتری خرج کنند. در صورتی که در تهران قشرهای متوسط رو پایین توان تحمل چنین هزینه هایی را نخواهند داشت، در نتیجه از دسترسی به فراغت های شهری رایگان محروم خواهند بود که این به نابرابری های اجتماعی دامن می زند.

از سوی دیگر، وجود فضاهای بی دفاع شهری و حضور مردم به احتمال زیاد منجر به حضور و سیطره مردان در شهر می شود و زنان از این دست فراغت های شبانه محروم خواهند شد.

مصطفی پور به درستی اشاره کرد که زیست شبانه به تابوی امنیتی تبدیل شده و اگر این تابوی شکسته نشود، نمی توان انتظار داشت که فعالیت های هنری، فرهنگی و ورزشی در شب ها توسط مردم و شهرداری احیا شود. چنانکه این تجربه در مورد پخش بازی های فوتبال جام جهانی در پارک ها و فضای عمومی با ممانعت ها و مخالفت های فراوانی روبرو بود، در صورتی که تماشای فوتبال دسته جمعی در پارک ها می توانست به احیای زیست شبانه کمک کند.

به نظر می رسید شهرداری پیش از اجرای سه ماهه این طرح به مطالعه وضعیت زیست شبانه در سال های گذشته در تابستان و ماه رمضان و حتی به طور خاص پیاده راه سی تیر بپردازد تا برنامه ای متناسب با وضعیت شهر تهران اجرا کند تا همه اقشار به شکل برابری بتوانند از امکان زیست شبانه بهره مند شوند.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار:17بهمن1397 ، کدخبر: 83200567: www.irna.ir


اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین