برقراری عدالت اجتماعی در مناطق مختلف یک کشور اندک کاری است که از دست هر مدیرِ مسئولی برمی‌آید و می‌تواند با تصمیمی درست و بجا و نقش داشتن در توزیع متوازن امکانات رفاهی، در نقاط مختلف یک شهر منطقه یا کشور، سبب توسعه‌یافتگی آن منطقه شود.

خوشبختانه امروز به برکت انقلاب اسلامی بسیاری از مناطق روستایی در کشورمان از نعمت آب، برق و گاز بهره‌مند هستند و تلاش در جهت فراهم‌سازی زیرساخت‌های عمرانی در تمام روستاها ادامه دارد.

اما بافرض اینکه تمامی امکانات عمرانی و رفاهی در تمامی روستاها تامین شده یا در حال تامین و تهیه است، در این میان مشکلی بزرگ وجود دارد که توجه ویژه و تدابیر اساسی مسئولان را می‌طلبد و آن مهاجرت روستاییان به مناطق شهری به ویژه حاشیه شهرهاست؛ که این مهم خود مشکلات اساسی زیادی را در پی دارد.

پس از این رو باید امکانات و زیرساخت‌های لازم برای پیشگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها فراهم شود و باید مدیران دولت به جهت پیشگیری از رخداد این معضل، خدمات مورد نیاز را به روستاییان ارائه دهند، که خوشبختانه در این حوزه در استان اردبیل کم و بیش توجهی به مناطق محروم،‌ دورافتاده و روستاها می‌شود و فراهم‌آوری امکانات عمرانی و رفاهی با شتاب مناسب در حال رشد است.

ورود سپاه به عنوان یکی از بازوان اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران به موضوع محرومیت‌زدایی در مناطق مختلف کشور که به نحوی و نوعی محروم شناخته شدند، یکی از نکات جالب توجه در این حوزه است که امید است با افزایش تعداد اردوهای جهادی، پیشگامان صاحب علم و ثروت و سایر امکانات خیرخواهانه شاهد محرومیت‌زدایی در تمامی روستاهای دورافتاده، محروم و کمتر توسعه یافته در کشور و به تبع استان اردبیل باشیم.

طبق خط مشی ترسیم شده از سوی مقام معظم رهبری، نظام مقدس جمهوری اسلامی تمام برنامه‌های خود را به سمت محرومیت‌زدایی از مناطق محروم و روستایی سوق داده است اما اینکه چه درصد و میزانی از برنامه‌های تنظیم و تدوین شده طی سالهای گذشته تحقق یافته و چه میزانی تعیین تکلیف نشدند بحثی سوای این موضوع بوده که قابل تامل و پیگیری است.

لکن ما طی این گزارش به گوشه‌ای از میزان و سطح امکانات عمرانی، رفاهی و آموزشی در مناطق محروم به ویژه روستاهای کم‌جمعیت و کمتر توسعه یافته استان اردبیل خواهیم پرداخت.

رشد زیرساخت‌های عمرانی در روستاهای محروم

استاندار اردبیل در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل اظهار داشت: خوشبختانه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی گامهای موثری در راستای فراهم و تطبیق‌سازی امور عمرانی در روستاهای استان اردبیل برداشته شده است که در این زمینه در حوزه آبرسانی، برق‌رسانی و گازرسانی هیچگونه مشکلی نداشتیم.

اکبر بهنام‌جو با اشاره به برخورداری حداکثری مردم مناطق محروم و دورافتاده استان از سه نعمت برق،‌ گاز و آب گفت: میزان برخورداری روستاهای اردبیل از آب شرب در حال‌حاضر ۸۱ درصد بوده است که امید است در زمانی محدود مابقی روستاها نیز به آب شرب سالم و بهداشتی تجهیز شوند.

وی با اذعان به اینکه در عرصه بهره‌مندسازی مردم روستاها از روشنایی نیز موفق عمل شده است، اضافه کرد: در حال‌حاضر یک هزار و ۷۱۰ روستای ما از روشنایی برق برخوردار هستند که شاخص استانی و کشوری این مورد ۱۰۰ درصد بوده است.

به گفته استاندار اردبیل هم‌اکنون یک هزار و ۱۲۵ روستای اردبیل نیز از گاز طبیعی بهره‌مند هستند که شاخص کشوری گازرسانی روستایی اردبیل ۷۸ و شاخص استانی آن ۹۷ درصد می‌باشد.

بهنام‌جو ضمن ابراز امیدواری از رشد بدون وقفه زیرساخت های عمرانی و تامین نیازهای ضروری مردم این منطقه اظهار کرد: امید است فراهم‌سازی و تامین نیازهای مردم مناطق محروم و روستاهای دورافتاده استان اردبیل با این سرعت و شتاب تداوم یابد تا بتوانیم در دورترین نقطه استان نیز مردم و هم‌وطنان خود را از امکانات رفاهی و اجتماعی بهره‌مند سازیم.

روستاهای محروم به صورت هدفمند توسعه می‌یابند

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار اردبیل با اشاره به شاخص خدمات عمرانی دستگاه های اجرایی استان در روستاهای محروم گفت: در حال‌حاضر یک هزار و ۷۷ کیلومتر راه شوسه روستایی در استان و ۲ هزار و ۷۱۱ کیلومتر راه آسفالت روستایی داریم که شاخص کشوری راه روستایی ۶۸ درصد می‌باشد.

بهروز ندایی با تاکید بر تامین زیرساخت‌های راه روستایی در مناطق چهارگانه استان اردبیل تصریح کرد: دسترسی آسان مردم روستا‌ها به مراکز شهر‌ها و توابع یکی از اولویت‌های دستگاه‌های ذی‌ربط است که در این زمینه استانداری اردبیل نیز اهتمام و توجه جدی نشان می‌دهد.

وی در ادامه با اشاره به امکانات بهداشتی و درمانی در روستا‌های استان اردبیل گفت: یکی از مشکلاتی که بیشتر در روستا‌های استان مطرح می‌باشد نبود مراکز و درمانگاه‌های بهداشتی است که در این حوزه ۵۲۷ خانه بهداشت، ۶۸ واحد پایگاه بهداشت و ۵۴ واحد مرکز درمانی روستایی احداث شده و تلاش برای مرتفع‌سازی مشکلات مطروحه در این حوزه ادامه دارد.

این مسئول با یادآوری تداوم اجرای طرح هادی روستایی اضافه کرد: هم‌اکنون در یک هزار و ۵۶ روستای اردبیل طرح هادی روستایی تهیه و در تعداد ۴۰۶ روستا نیز این طرح به خوبی اجرا شده یا در دست اجرا است.

ندایی اظهار کرد: هدف دستگاه‌های اجرایی استان در خصوص توسعه روستایی به ویژه توسعه عمرانی مناطق محروم و دورافتاده اولویت‌بندی ابتدا به لحاظ جمعیتی روستاها، دوم به لحاظ شرایط محیطی و سوم به فراخور نیاز مردم منطقه می‌باشد که در این زمینه اطمینان می‌دهیم که برطرف‌سازی مشکلات عمرانی، اجتماعی و رفاهی مردم مناطق دورافتاده و روستاهای محروم اولویت‌بندی شده و به صورت هدفمند خواهد بود.

دانش‌آموز ابتداییِ روستاییِ بازمانده از تحصیل نداریم

کمال عالی‌زاده، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل اظهار کرد: ما در دوره ابتدایی روستایی دو نوع کلاس داریم که کلاسهای دوره ابتدایی در این مناطق یا به صورت چند پایه بوده یا تک پایه هستند که در مناطق محروم ما فقط کلاس‌های چندپایه ابتدایی برای دانش‌آموزان و فراگیران این دوره برگزار می‌کنیم.

وی ادامه داد: کلاس های چندپایه ما از دو پایه آغاز و تا ۶ پایه ادامه دارد به این معنی که در یک کلاس دانش‌آموزان اول، دوم، تا ششم ابتدایی مشغول به تحصیل می‌شوند، اما ملزوم و مشروط به اینکه تعداد دانش‌آموزان یک کلاس ۱۵ نفر باشد.

معاون آموزش ابتدایی استان تصریح کرد: در حال‌حاضر ۱۶ مدرسه تک دانش‌آموزی، ۳۱ مدرسه دو دانش‌آموزی، ۴۹ مدرسه سه دانش‌آموزی، ۶۷ مدرسه چهار دانش‌آموزی و ۵۶۶ مدرسه زیر ۱۶ نفر دانش‌آموز در سطح استان داریم که تمامی این مناطق نام برده شده در مناطق محروم دایر می‌باشند.

عالی‌زاده گفت: در روستا‌های استان نزدیک به ۱۰۰ درصد دانش‌آموزان ابتدایی پوشش داده شدند که در این زمینه باید گفت که ما در دوره ابتدایی روستا‌های مناطق بازمانده از تحصیل نداریم.

وی افزود: تعداد مدارس کانکسی در روستاهای استان اردبیل نسبت به سایر استانها کم بوده که این موضوع نیز قابل پیگیری و برطرف‌سازی است تا بتوانیم تمامی دانش‌آموزان در روستاها را در محیطی آرام و دنج مشغول به تحصیل و فعالیت کنیم.

این مسئول با اشاره به تجهیز و فراهم‌آوری اندک امکانات آموزشی در مدارس روستایی در اردبیل بیان کرد: در این زمینه باید به صراحت گفت: که در روستاها اندک سیستم و امکانات آموزشی و تربیتی برای هر مدارس در نظر گرفته شده است اما مدارس در مناطق محروم از سیستم هوشمند بهره‌مند نشدند.

عالی‌زاده آموزش پایه و ابتدایی را از آموزش‌های حساس و موثر در شخصیت‌سازی کودکان دانست و یادآور شد: بیش از ۸۰ درصد شخصیت کودکان ما در سنین کمتر از ۱۰ سال و پایه شکل می‌گیرد و این موضوع ضرورت توجه و اهتمام جدی به سنین پایه را بیشتر می‌کند که در این رابطه آموزش و پرورش استان اردبیل نیز برنامه‌های مدونی در نظر گرفته و اجرا می‌کند.

در سالتحصیلی 97-98 در سطح استان اردبیل 123 هزار و 988 دانش‌آموز ابتدایی، در 5 هزار و 836 کلاس درس و در 1 هزار و 480 مدرسه مشغول به تحصیل شدند که در کنار این 18 هزار و 564 نوآموز پیش دبستانی در یک هزار و 295 کلاس درس و در 682 مرکز مشغول به فعالیت هستند.

پیشتازی بسیج در فراهم‌آوری امکانات عمومی در مناطق محروم

اصغر عباس‌زاده، معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه حضرت عباس(ع) استان اردبیل در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل گفت: امروزه به حول و قوه الهی بسیج در ۲۲ قشر از مدارس تا دانشگاه فعالیت دارد به طوری که ما در کشور بسیج دانش‌آموزی، بسیج دانشجویان، بسیج اساتید، بسیج فرهنگیان، بسیج طلاب، بسیج رسانه، بسیج پزشکان و بسیاری از بسیجیان سایر اقشار و اصناف را داریم که هر کسی با هر سلیقه و دید و تخصصی که در اختیار دارد می‌تواند حضور داشته و به ایفای نقش بپردازد؛ به تعبیری می‌تواند زکات داشته خود را پرداخته و دیگران را نیز در برکات و آثار آن سهیم کند.

وی اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های حائز اهمیت بسیج که مقام معظم رهبری نیز مکررا به آن تاکید داشته است بعد اقتصادی بسیج است که خوشبختانه امروز به پشتیبانی حق تعالی بسیج پیشتاز این امر بوده و در اقتصاد مقاومتی بیشترین نقش را داشته است به طوری که امسال بسیج سپاه استان ۲۷۵ گروه جهادی سازماندهی کرده است که از مجموع این تعداد ۵۳ گروه در قالب بسیج دانشجویی در مناطق محروم بوده و ۲۱ فعالیت عمرانی را انجام داده است.

عباس‌زاده همچنین اضافه کرد: ۱۳۹ اکیپ پزشکی عمومی و متخصص با ۱۸۲ میلیون تومان هزینه در مناطق محروم حضور داشته و به ایفای نقش پرداختند.

وی تصریح کرد: همچنین در عرصه محرومیت‌زدایی سپاه استان اردبیل در قالب بسیجیان ۱۷۰ پروژه با اعتباری بالغ بر ۱۵۰ میلیارد ریال تکمیل، به بهره‌برداری رسانده است به طوری که در ادامه این خدمات و این سازندگی‌ها دو درمانگاه‌های تخصصی سپاه اردبیل به حدود ۶۰۰ هزار نفر خدمات درمانی و پزشکی ارائه کردند.

معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه حضرت عباس (ع) استان یادآور شد: به اضافه این خدمات برای ۸۵۰ نفر زمینه آموزش در عرصه پرورش قارچ، ماهی مشاغل خانگی و قالیبافی و ... مهیا شده است تا بعد از گذراندن دوره مشخص افراد صاحب ایده در بسیج ایفای وظیفه کنند.

عباس‌زاده نقش بسیج و سپاه در عرصه محرومیت‌زدایی، اشتغال‌آفرینی و اقتصادی را بسیار خطیر دانست و بر تداوم برنامه‌های در دستور کار و اجرایی سپاه تاکید کرد.

و اما کلام آخر؛

از آنجا که محرومیت ماحصل عدم تعادل در تعامل فرایندهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده واضح است که ارزش‌دهی بیشتر به مناطق محروم و قرار دادن عدالت در توزیع خدمات در دستور کار، در سایه نگاهی آینده‌نگر و توام با حس مسئولیت‌پذیری، می‌تواند زمینه ظرفیت‌سازی، رشد منابع انسانی و توانمندسازی گروههای مختلف نیروی انسانی در مناطق محروم و دورافتاده را فراهم کند.

شایسته است در آستانه سال نو با اقدامات لازم و سلسله برنامه‌های هدفمند، مردم استان ساکن در تمامی مناطق، چه محروم و چه توسعه یافته را از تمامی امکانات لازم برای داشتن یک زندگی آسوده و به دور از مخاطره برخوردار سازیم؛ که در این زمینه کار به فضل مسئولان استانی می‌ماند، تا در این باره تدابیر اساسی اندیشیده و چاره‌ای پی‌جویی کنند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان ، تاریخ انتشار : 18اسفند 97، کد خبر:6851448 ،www.yjc.ir