شعار سال:  انجام اقدامات اکتشافی در معادن به منظور استخراج ماده معدنی نیازمند داشتن برنامه‌ای منسجم است به نحوی که حرکت به سمت استخراج کانسار معدنی همزمان با اکتشافات برای رسیدن به ذخایر معدنی در اعماق زمین از اهمیت بالایی برخوردار است. در همین ارتباط  گفت‌وگویی با سید سهراب حسینی، عضو هیات مدیره اتحادیه حفاران غیرنفتی ترتیب داده‌ایم که در ادامه خواهید خواند با ما همراه شوید:

توجه به اکتشافات به عنوان مسئله‌ای زیربنایی

سید سهراب حسینی درباره تحولات اکتشافی در کشور گفت: در چهار سال اخیر تحول به‌وجود آمده سبب شده تا اکتشافات به عنوان یک مسئله زیربنایی و زیرساختی مورد توجه قرار گیرد. اهمیت به استخراج بدون توجه به اکتشاف بی‌معنی است به همین منظور همواره باید مسئله اکتشاف به موازات استخراج مورد توجه قرار گرفته و اکتشافات گام به گام تا رسیدن به ذخایر در اعماق زمین انجام شود ضمن اینکه توجه به نوع حفاری‌ها و فواصل بین نقاط حفاری با انجام شبکه‌ای دقیق و منظم نیز از اهمیت برخوردار است.

تغییر در تفکر عملیات معدن کاری

عضو علی‌البدل هیات مدیره اتحادیه حفاران غیرنفتی به تفکر عملیات معدن‌کاری در کشور اشاره کرد و گفت: سیاست و تفکر معدن کاری در کشور ما در دو سال اخیر تغییر کرده و هزینه برای عملیات اکتشاف توجیه پذیر شده است. چرا که در گذشته مجموعه‌های خصوصی و دولتی به دنبال استخراج مواد معدنی از روی زمین و یا به عبارتی گل معدن بودند که بعد از مدتی مشکلاتی نظیر ورشکستگی و بحران‌ها مالی به‌وجود آمد و همین امر موجب شد تا بسیاری از معادن حذف و متروکه شوند از این رو در فرآیند معدن‌کاری ذهنیتی به‌وجود آمد و نگاه‌ها به سمت اکتشافات تغییر پیدا کرد.

لزوم بازنگری در حق اکتشاف یک ساله

وی ادامه داد: توجه به فعال‌سازی معادن کوچک‌مقیاس به دلیل نبود تفکر اکتشافات در کشور است. یکی دیگری از مشکلات قانون معادن که مورد توجه قرار نگرفته است، حق اکتشاف یک ساله در معادن فلزی است چرا که در دادن این امتیاز این موضوع مورد توجه قرار نمی‌گیرد که در طول یک سال چند گمانه و یا چه میزان می‌توان حفاری داشت و یا اینکه در آب و هوای منطقه مورد نظر چند ماه از سال را می‌توان کارکرد ضمن اینکه در کنار آن نیز مسائلی از جمله معارضین و محدودیت‌های بروکراسی نیز وجود دارد.

بخشنامه‌های خلق‌الساعه مانع رشد فعالیت معدنی

حسینی ایجاد بخشنامه‌های خلق‌الساعه در بخش معدن را یکی از مشکلات مهم برشمرد و افزود: بسیاری از معدن کاران از این بخشنامه‌ها واهمه دارند. به عنوان مثال می‌توان به بخشنامه وحدت رویه معادن و محدوده‌های اکتشافی اشاره کرد. برخی معادن به دلیل برخی معارضات و مشکلات منابع طبیعی دچار مشکل بودند و رسیدگی به این مشکلات در حال تصمیم‌گیری در کارگروه‌های تعامل استانی و کشوری بود، اما به یک‌باره و با صدور این بخشنامه دچار مشکل شدند و تمامی محدوده‌های اکتشافی به یک باره آزاد شدند و حال باید دید که چطور می‌شود که محدوده‌ای که یک معدن‌کار در طی چند سال که نتوانسته در آن بخش به فرد دیگری سپرده می‌شود و آن شخص امکان فعالیت در آن محدود را دارد؟

اهمیت داده‌های اطلاعاتی در محدوده‌های اکتشافی

عضو علی‌البدل هیات مدیره اتحادیه حفاران غیرنفتی درباره پرداختن به موضوع اکتشافات عمقی تصریح کرد: زمانی که درباره اکتشافات عمقی در کشور پرداخته می‌شود باید این سوال را مطرح کرد که آیا اکتشافات سطحی در کل کشور به طور کامل انجام شده که بخواهیم به سمت اکتشافات عمقی برویم. ما در این راه نیازمند داشتن اطلاعات لازم درباره محدوده‌های اکتشافی هستیم. درحال‌حاضر محدوده‌های اکتشافی در اختیار سه مجموعه ایمیدرو،  تهیه و تولید و سازمان زمین‌شناسی است و باید تمامی اطلاعات جمع‌بندی شده و در سازمان زمین‌شناسی قرار گیرد ضمن اینکه باید شرکت‌های خصوصی هم که کار اکتشافات انجام می‌دهند باید داده‌های خود را از طریق سازمان صمت به سازمان زمین‌شناسی ارسال کنند تا اطلاعات جامعی از میزان ذخایر در کشور وجود داشته باشد.

وی درباره اهمیت ماده معدنی برای اکتشاف در عمق افزود: برای انجام عملیات اکتشافی تفاوتی بین ماده معدنی وجود ندارد چرا که در صورتی که ذخایر سطحی یک ماده معدنی به اتمام برسد به منظور تامین نیاز باید برای انجام عملیات اکتشاف و استخراج ماده معدنی از اعماق اقدام کرد و از قبل برنامه داشت. به عنوان مثال می‌توان به خاک صنعتی فلدسپات برای ساخت کاشی‌سازی پتاسیک اشاره کرد. ذخایر سطحی ما در این بخش حد یک یا دو میلیون تن است حال آنکه بعد از اتمام آن باید برای برای ادامه فعالیت در این بخش و اکتشافات عمقی تدابیر لازم را اندیشید.

دانش فنی قابل قبول در بخش اکتشافات

عضو علی‌البدل هیات مدیره اتحادیه حفاران غیرنفتی درباره اکتشافات عمیق به حفاری و تونل‌سازی اشاره کرد و افزود: تجهیزات و دانش فنی ما در این زمینه قابل قبول است، اما در زمینه آموزش کمی دچار مشکل هستیم که به همین منظور دوره‌هایی از سوی حفاران غیرنفتی برای ارتقای توان نیروی انسانی اجرا شده است. برای تامین ماشین‌آلات و تجهیزات نیز در صورتی که بخواهیم اکتشافات عمیق بالای ۱۵۰۰ متر داشته باشیم می‌توانیم با جذب سرمایه‌گذار تجهیزات مورد نیاز را تامین کنیم.

حسینی درباره اکتشافات عمیق در کشور گفت: در بخش‌های مانند آهن مرکزی حفاری تا عمق دوهزار متر انجام شده و درحال‌حاضر نیز پروژ‌های مس در اعمقا بالای ۱۵۰۰ متر نیز گمانه دارد. تجهیزات داخلی و موجود در کشور برای انجام عملیات اکتشافی تا عمق ۲ هزار متر جوابگو است و ما حتی در عمق بالاتر از ۲ هزار متر نیز دو دستگاه به کشور وارد کرده‌ایم.

انجام عملیات اکتشافی با الگوگیری از دیگر کشور‌ها

وی در پایان به تفاوت میان ما و دیگر کشور‌های جهان در اکتشافات معدنی اشاره کرد و افزود: انجام عملیات اکتشافی در کشور ما براساس اطلاعات و الگوی کشور‌هایی دیگر است چرا که کانسار‌های ما نیز شباهت زیادی با هم دارند، اما مسئله اصلی جایی خود را نشان می‌دهند که می‌بینیم انجام عملیات اکتشاف و استخراج در این کشور‌ها به صورت سیستماتیک است که نتیجه آن رسیدن به بهره‌برداری در عمق ۱۵۰۰ متری است و ما نیز باید بتوانیم این موضوع را در کشور عملیاتی کنیم.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری گسترش، تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۴۷۷۱۶، www.gostaresh.news.