جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
شعارسال: آخرین ارزیابی از جمعیت استان اردبیل در سال گذشته نشان می دهد این استان یک میلیون و ۲۷۶ هزار نفر جمعیت دارد که از این میزان جمعیت فعال اقتصادی یعنی مجموعه افراد شاغل و بیکار آن شامل ۴۵۶ هزار و ۶۶۷ نفر است.
از کل جمعیت فعال اقتصادی استان ۳۹۸ هزار و ۱۹۶ نفر شاغل و ۵۸ هزار و ۴۷۰ نفر بیکار هستند. رقم بیکاران که در برخی مواقع به تعداد ۶۰ هزار نفر عنوان می شود، یکی از دردهای اجتماعی استان اردبیل محسوب می شود.
موضوعی که پیامدهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی آن اثرات خود را در سال های اخیر نشان داده و در دل خانواده ها بذر نگرانی را کاشته است.
به تحلیل کارشناسان بیکاری معضلات متعددی از جمله افزایش سن ازدواج، مشکلات روحی روانی در خانواده ها، آسیب های اجتماعی از جمله حشونت و مهمتر از همه سهم توسعه یافتگی اندک را موجب شده است.
موضوعی که بررسی هر چه بیشتر آمارهای بیکاری رگه های این مشکلات را عیان می سازد. مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اردبیل معتقد است هر چند اقدامات برای کاهش بیکاری تا حد امکان صورت می گیرد اما فرصت های شغلی به اندازه نیازهای شغلی موجود نیست و بررسی های اولیه نشان می دهد در تجدید آمارهای سرشماری نه تنها بیکاری کاهش نمی یابد، بلکه احتمال برابری با نرخ فعلی یا پیشی گرفتن از آن وجود دارد.
*با توجه به اینکه نیمی از جمعیت استان جمعیت فعال اقتصادی به شمار می رود، در خصوص ترکیب جمعیت غیر فعال اقتصادی توضیحاتی بیان کنید.
در حال حاضر از کل جمعیت استان ۴۵۶ هزار و ۶۶۷ نفر جمعیت فعال اقتصادی و ۵۸۷ هزار و ۲۲۶ نفر جمعیت غیر فعال اقتصادی هستند.
در موضوع اشتغال و بیکاری مهم جمعیت فعال اقتصادی است و افرادی که در جمعیت فعال اقتصادی نیستند، در واقع در آمار اشتغال و بیکاری محاسبه نمی شوند.
در حال حاضر ما ۱۷۳ هزار و ۸۱۳ نفر دانش آموز و دانشجو، ۳۱۲ هزار و ۵۱۶ نفر زن خانه دار، ۴۱ هزار و ۴۶۲ نفر دارای درآمد بدون کار و ۵۹ هزار و ۴۳۳ نفر در سایر گروه ها داریم که جمعیت فعال اقتصادی محسوب نمی شوند.
*در تعاریفی عنوان می شود که خانه داری شغل است. با توجه به توضیحات شما نرخ بیکاری زنان در اردبیل به چه شکل است؟
بر اساس تعاریف مرکز آمار ایران خانه داری، دانشجویی و دانش آموزی شغل نیست اما اگر فردی دو ساعت در هفته کار کند و دستمزد داشته باشد شاغل محسوب می شود. در واقع سه دسته ذکر شده اصلا در گروه جمعیت فعال اقتصادی محسوب نمی شوند.
نرخ بیکاری در استان اردبیل ۱۲.۸ درصد است که در این میان ۱۶ هزار و ۲۵۷ نفر زن بیکار و ۴۲ هزار و ۲۱۳ نفر مرد بیکار داریم.
در مقابل از کل شاغلان ۳۱۰ هزار و ۳۳۲ نفر مرد شاغل و ۸۷ هزار و ۸۴ نفر زن شاغل داریم که مشاهده می شود اشتغال مردان و حتی بیکاری آن ها بیشتر از زنان است. که باز این ترکیب به تعریف جمعیت فعال اقتصادی باز می گردد.
*بخش مهمی از دغدغه اشتغال به فارغ التحصیلان دانشگاهی گره خورده است. چه تعداد از شاغلان ما در استان مدرک دانشگاهی دارند؟
از کل شاغلان متاسفانه تنها ۲۲.۱ درصد یعنی ۷۱ هزار و ۴۶۷ نفر مدرک دانشگاهی دارند. ۶۲ هزار و ۸۴۶ نفر شاغلات دیپلم و ۱۶۹ هزار و ۳۰۰ نفر و به عبارتی ۵۸.۵ درصد از جمعیت شاغلان مدرک زیر دیپلم دارند.
طی سه سال گذشته بیش از ۲۳ هزار جویای کار و بیکار در استان اردبیل وارد چرخه اشتغال شده است
*مطابق اظهارات شما به نظر می رسد با توجه به محدودیت های تحصیلی امروز در اشتغال جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی در بازار کار اندک است و اغلب شاغلان در سال ها و دهه های قبل وارد بازار کار شده اند.
دقیقا. ببینید در استان اردبیل فرصت های شغلی به اندازه نیازهای شغلی ایجاد نمی شود و این موضوعی است که بیکاری را تشدید می کند. اغلب شاغلان امروز افرادی هستند که سال ها قبل وارد بازار کار شده اند.
البته اقداماتی خوبی نیز در سال های اخیر صورت گرفته است، چنانچه طی سه سال گذشته بیش از ۲۳ هزار جویای کار و بیکار در این استان وارد چرخه اشتغال شده که از این تعداد ۱۳ هزار و ۱۲۵ نفر جویای کار از طریق مراکز کاریابی استان به کارگیری شده اند.
*به عقیده شما ثبات شغلی افرادی که از طریق کاریابی شغل پیدا می کنند، قابل قبول است؟
در اغلب مواقع ثبات شغلی قابل قبول نیست. با وجود تمامی محدودیت ها تلاش می شود برای فرد جویای کار شغل ایجاد شود. به عنوان مثال از محل تسهیلات مشاغل خانگی نیز برای چهار هزار و ۷۵۲ نفر شغل ایجاد شده است.
*در مورد ترکیب تحصیلات دانشگاهی حمعیت بیکار استان نیز توضیحاتی بیان کنید.
چنانکه مرکز آمار ایران اعلام کرده ۵۸ هزار و ۴۷۰ نفر بیکار در استان اردبیل داریم که از این تعداد ۵۵ هزار و ۸۶ نفر باسواد هستند.
20 هزار و ۴۵۵ نفر زیر دیپلم، ۱۱ هزار و ۲۹ نفر دیپلم، ۲۰ هزار و ۲۹۹ نفر فوق دیپلم و کارشناس و متاسفانه سه هزار و ۳۰۱ نفر کارشناس ارشد و بالاتر هستند.
*مطابق اظهارات شما خیل عظیم جوانان بیکار در استان اردبیل آماده به کار گیری هستند. آیا آمارها این تفسیر را تائید می کنند؟
بله. نرخ مشارکت اقتصادی در استان اردبیل ۴۳.۷ درصد است که به معنی این است که این استان به این میزان شاغل یا بیکار دارد و در واقع افرادی که می توانند شاغل باشند چه شغل داشته باشند و چه نداشته باشند.
نرخ مشارکت اقتصادی در کشور به طور میانگین ۳۸.۲ درصد است. از سویی نرخ بیکاری در استان اردبیل ۱۲.۸ درصد اما در کشور ۱۱ درصد است. مقایسه این دو رقم نشان می دهد خیل جوانان بیکار جویای کار داریم.
*به عقیده شما چرا تحرکات و تاثیر کارگروه اشتغال استان اردبیل در سال های اخیر اردبیل با افت محسوس مواجه است؟
اینطور نیست که کارگروه بی تاثیر باشد. پیش از این کارگروه اشتغال منابع مالی در اختیار داشت که برای تسهیلات بنگاه های زودبازده پرداخت می شد و این تسهیلات می توانست شغل ایجاد کند. اما این تسهیلات به کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید انتقال یافته و در آن جا نیز به شکل مطلوبی هزینه می شود. بطوریکه عملکرد ستاد تسهیل استان نشان می دهد با همین تسهیلات پرداختی مشاغل متعددی تثبیت شده و شغل های جدیدی نیز ایجاد شده است.
سیاست دولت در وهله نخست تثبیت اشتغال است و در ادامه با فعال کردن طرح های راکد و بالای ۶۰ درصد پیشرفت به دنبال ایجاد زمینه های شغلی جدید است.
در حال حاضر کارگروه اشتغال در حوزه مشاغل خانگی فعالیت دارد و علاوه بر این مدل های جدید کسب و کار از جمله طرح تکاپو در کارگروه بررسی می شود.
در طرح تکاپو بخش اعظم سرمایه گذاری با کمک بخش خصوصی است و مقداری نیز از سوی دولت انجام می شود و در حال حاضر در استان نحوه اجرا در دست بررسی است که می تواند ساختارهای جدید اشتغال تعریف کند.
البته لازم به ذکر است به دلیل اینکه تسهیلات مشاغل خانگی پایین است به اشتغال پایدار منجر نمی شود. برای رفع این معضل نیز درخواست افزایش تسهیلات مطرح شده است.
*در پی تحلیل وضعیت اشتغال و بیکاری استان اردبیل به عقیده شما آیا در نتایج سرشماری سال جاری می توان امیدوار به کاهش نرخ بیکاری در استان بود؟
ببینید ما در دوران تحریم هستیم و در چنین وضعیتی تثبیت اشتغال هدف اصلی دولت است. به عقیده بنده نرخ بیکاری بعد از سرشماری حداقل ثابت می ماند بطوریکه در نرخ های فصلی سال جاری نیز افزایش مشاهده شده است.
با توجه به وضعیت موجود بعید به نظر می رسد نرخ بیکاری کاهش یافته باشد. لازم است روی زمینه های اشتغال جدید کار کرد و با حفظ وضع موجود و با تزریق تسهیلات مناسب موجب رونق بخش تولید و در ادامه بهبود اشتغال شد.
با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: 20آذر1395، کدخبر: 3845483: www.mehrnews.com
