شعار سال: پیش از ظهر یک روز تابستانی نزدیک به مرداد ماه، اگر قدمی در سطح شهر رشت بزنی، آنچه که بیشتر از گرما آزارت می دهد، نبود سایه ساری است که اندکی زیر آن بیاسایی و توان رفته را برای ادامه راه بازیابی.

مردمی که به اجبار به خیابان ها آمده تا فعالیت های روزانه خود را انجام دهند، ناتوان از شدت گرما به دنبال سایه ای می گردند تا کمی از رنج فائق شده به دلیل گرما را بکاهند اما در شهر رشت گشتن به دنبال سایه درخت برای دمی آسودن، آرزویی دست نیافتنی است.

شهری بدون سایه سار

شهر رشت به دلیل تراکم بالای جمعیت، فراوانی تعداد و تردد خودرو و محاصره شدن در بین شهرک های صنعتی اطراف شهر، این روزها گرمای بی سابقه ای را تجربه می کند و به رغم این شرایط، برخوردار نبودن از فضای سبز استاندارد و مورد نیاز، تحمل این گرما را برای مردم سخت تر کرده است.

شهروندی که از چهره اش پیداست گرمای هوا سخت آزارش می دهد در اعتراض به نبود فضایی مناسب برای استراحت در سطح شهر می گوید: در هفته چند بار مجبورم برای خرید مایحتاج خانه و وسایل مورد نیاز به بازار بیایم اما گرمای هوا و نبود حتی درختی که بتوان کمی در سایه اش آرامش گرفت، سختی گرمای هوا را چند برابر می کند.

این بانوی میانسال ادامه می دهد: شاید جوان ترها بتوانند در سطح شهر تردد کنند اما عبور و مرور برای افراد مسن و ناتوان و کودکان واقعا آزار دهنده است.

وی تصریح می کند: در این شرایط خیلی ها یا ترجیح می دهند تنها با ماشین در سطح شهر تردد کنند و یا اصلا از خانه بیرون نیایند.

بحرانی جدی به نام کمبود درخت در سطح شهر رشت

هرچند مناطق شهری به دلیل داشتن سطوح جاذب انرژی خورشیدی از قبیل جاده ها، ساختمان ها و سطوح بتنی و همینطور فعالیت خودروها در همه جای دنیا به مناطقی داغ و گرم تبدیل می شوند اما یکی از دلایلی که باعث شده گرما در شهری مثل رشت بیشتر و بیشتر احساس شود، از نظر عضو هیات علمی دانشگاه گیلان، کمبود درختان در نقاط مختلف این شهر نسبت به جمعیت است.

کامبیز طاهری ابکناری در این باره می گوید: درختان تلطیف کننده هوا هستند و علاوه بر اینکه با جذب دی اکسید کربن، اکسیژن برای شهر تولید می کنند بلکه با تعریق خود و همینطور ایجاد سایه سبب کاهش قابل توجه شدت گرما می شوند.

نویسنده کتاب جنگداری شهری با اشاره به کمبود شدید درخت در سطح شهر رشت می افزاید: وجود خودروهای متعدد در خیابان ها که خود عاملی بر افزایش شدت گرما در محیط های شهری است، کمبود تعداد درختان در نقاط پر رفت و آمد سطح شهر رشت باعث می شود که گرما برای شهروندان این شهر غیرقابل تحمل باشد.

طاهری ابکناری با بیان اینکه این وضعیت یک بحران محسوب می شود ادامه می دهد: در مرکز رشت (پیاده راه فرهنگی رشت) نبود درختان باعث شده که تابش شدید خورشید را بدون وجود درختان شاهد باشیم به طوری که این شدت دما سبب بروز گرمازدگی ها، افزایش نزاع های خیابانی، کاهش آستانه تحمل شهروندان و حتی افزایش بروز سکته های قلبی می شود.

استاد دانشگاه گیلان می افزاید: شرایط شهرهای گیلان به ویژه شهر رشت از لحاظ کمبود سرانه فضای سبز به حدی جدی و بحرانی است که نیاز است یک کارگروه بحران در سطح استان برای این وضع تشکیل شود تا عواقب این وضعیت شناسایی شده و راهکارهای جدی برای ان اندیشیده شود.

طاهری ابکناری اظهار می کند: کاشت درختان و به ویژه درختان پهن برگ در کنار ایجاد پارک های منطقه ای در نقاط مختلف رشت می تواند تا حدودی وضعیت شدت گرمای غیرقابل تحمل رشت را تعدیل کند.

نبود قوانین لازم سد راه توسعه فضای سبز

با وجود این، این سوال در ذهن متبادر می شود که تصمیمات شهری تا چه میزان نسبت به این بحران اگاه است؟ در پاسخ به این سوال، رییس کمیسیون بهداشت و محیط زیست شهری

معتقد است نبود قوانین در سطح عالی معماری و شهرسازی یکی از دلایلی است که پارلمان شهری نتواند نسبت به وضع قوانین محلی برای افزایش فضای سبز شهری اقدام کند.

فرانک پیشگر در این باره اظهار می کند: هرچند طی دو تا سه سال اخیر تصمیمات محکمی برای جلوگیری از قطع درختان در باغات موجود در سطح شهر رشت در شورای این شهر اتخاذ شد ولی تا زمانی که اصول شهرسازی نسبت به حفظ محیط زیست و فضای سبز شهری دچار خلائ قانونی باشد، از دست مدیران شهری کار چندانی برنخواهد امد.

وی می افزاید: کمبود درخت در رشت مشهود است و به همین دلیل از برخی اقدامات شهرداری در کمیسیون ماده هفت برای قطع اشجار سطح شهر طی یکی دو سال اخیر توسط شورای رشت ممانعت شد اما تا زمانی که تفکر لازم درباره اهمیت وجود درختان در سطح شهر، حیاط های ساختمان ها و مجتمع های مسکونی و همینطور ایجاد فضای سبز منطقه ای در بین مدیران نهادینه نشود نمی توان نسبت به بهبود وضعیت چندان امیدوار بود.

رییس کمیسیون بهداشت و محیط زیست شورای شهر رشت با اشاره به وجود دانش و تکنولوژی روز دنیا در حفظ فضای سبز شهری در شرایط مختلف آب و هوایی و اقلیمی می گوید: تکنولوژی روز دنیا در شهرها برای حفظ سیمای شهری به صورت مدرن و در عین حال سبز و سرشار از درخت وجود دارد و باید عزمی جدی برای بکارگیری این تکنولوژی در سطح شهرهای کشور از جمله رشت که از متراکم ترین شهرهای کشور است، بوجود آید.

کاشت سالانه ۱۰ هزار نهال در سطح شهر رشت

در کنار این، رییس سازمان سیما، منظر و فصای سبز شهری شهرداری رشت در این باره به اقداماتی اشاره دارد که شهرداری رشت برای رفع کمبود درختان در سطح این شهر انجام می دهد.

نرجس محجوب می گوید: شهرداری رشت هر ساله به طور میانگین ۱۰ هزار نهال درخت در سطح رشت می کارد.

وی می افزاید:در کنار کاشت درختان،با شناسایی مناطق مستعد در سطح شهر برای توسعه فضای سبز شهری، ایجاد پارک های منطقه ای و محله ای را در دستور کار خود دارد.

به گفته محجوب، ایجاد ۲۱ پارک در مناطق پنجگانه شهر که شامل ۱۰ پارک محله ای و ۱۱پارک منطقه ای است در بودجه شهرداری طی یک برنامه چهارساله مشخص شده است.

رییس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری رشت اظهار می کند: احداث این پارک ها شامل ۳۶۳ هزار و ۸۵۸ مترمربع مساحت است و بودجه ای ۱۶۳ میلیارد ریالی را می طلبد.

در حال حاضر سرانه فضای سبز شهروندان رشتی، دو و نیم مترمربع است. هرچند به نظر می رسد تا زمان شهردار سابق شهر رشت، کمتر مدیری از شهرداری به فکر توسعه فضاهای سبز شهری در محلات و مناطق رشت بوده اما با اینهمه کاشتن سالانه ۱۰ هزار نهال درخت در سطح این شهر نتوانسته کمبود درختان در رشت را جبران کند.

حال اینکه سرنوشت نهال های کاشته شده که به نگهداری و حفاظت نیز نیاز دارند بنا بر وضع موجود به نظر می آید سرنوشتی نامعلوم است.در عین حال بی توجهی به تکنولوژی روز دنیا و ایجاد الگوهای معماری سازگار با محیط زیست و مصرف بهینه انرژی سبب شده که رنگ سبز در چهره و سیمای رشت-شهری محصور در سبزترین نقطه کشور-بی رمق باشد و تبعات آن، گرمای غیرقابل تحملی شود که این روزها شهروندان و گردشگران این شهر را بیتاب کند.

سایت شعار سال، با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: 31 تیر 1396، کد مطلب: 4037324:www. mehrnews.com