حتی گیاهان مناطق بیابانی که به طور معمول در شرایط گرم و خشک تاب می آورند هم اکنون در بدترین شرایط برای رشد و نمو به سر می برند و در نتیجه غذای بسیار کمی برای وحوش در دسترس است. وقتی گرمای هوا نیز مزید بر علت باشد این حیوانات از گرسنگی و تشنگی دسته دسته تلف می شوند. در این میان تنها کسانی که به حیات وحش در حیطه اختیارات و بودجه بسیار اندکشان یاری می رسانند محیط بانها هستند که در موارد بسیاری برای تشنگی و گرسنگی حیوانات هیچ کاری از دستشان بر نمی آید و در گشت زنی ها با صحنه غم انگیز مرگ حیوانات مواجه می شوند.

در سالهای قبل به صورت جسته و گریخته، ‌افراد خیری بودند که بدون عنوان نذر محیط زیست و تبلیغ به صورت جدی،‌ این فعالیت خداپسندانه را انجام می دادند مانند دادستان اراک که در سرما و یخ بندان غذای 700 درنای گرسنه را تامین کرد یا دامپزشکی که در استان گلستان وقتش را صرف مداوای گونه های صدمه دیده جانوری می کرد .

اما چند سالی است که در بین دوستداران محیط زیست تفکری در حال رشد و پرورش است به نام "نذر محیط زیست". جرقه ی این ایده و دنبال کردن آن به صورت جدی متعلق به "احمد بحری" محیط بان قمی است که در فضای مجازی و اینستاگرام به معرفی و تبلیغ در این زمینه می پردازد. به دعوت این محیط بان دلسوز طبیعت،‌ خیلی از افرادی که قصد خرید پرنده خانگی یا قربانی حیوان را داشته اند تغییر نظر داده و هزینه اشان را صرف خرید علوفه یا ساخت آبشخور در طبیعت کرده اند. آنگونه که در صفحه اینستاگرام احمد بحری آمده از جمله فعالیت هایی که تا به حال در این زمینه انجام شده است به شرح زیر است :

تامین علوفه برای پارک ملی کلاه قاضی اصفهان،‌ تهیه علوفه برای مناطق حفاظت شده هلالی و افتخاری بجستان خراسان،‌ تامین علوفه برای حیات وحش خواف،‌ تامین علوفه مناطق حفاظت شده کویر، ‌تهیه 5 تانکر پلاستیکی ده هزار لیتری برای پارک ملی کویر،‌ تامین علوفه برای مناطق حفاظت شده در میان سربیشه خراسان جنوبی، ‌ساخت آبشخور برای پناهگاه حیات وحش دره انجیر اردکان، ‌ساخت آبشخور در منطقه حفاظت شده بافق، ‌ساخت آبشخور در سایت آهوی دیمه بهبهان،‌ ساخت آبشخور در مناطق بندر لنگه، ‌زیستگاه قوچ لارستان، ‌جمع آوری کمک برای جبران زیان دیدگان حمله پلنگ در ماسال گیلان، ‌اهدای علوفه برای حیات وحش پیر علیا کاشمر و...

اما قصه به همین جا و ساخت آبشخور و خرید علوفه ختم نمی شود و نذورات طبیعت می-تواند اشکال دیگری نیز داشته باشد که از نظر اخلاقی بسیار پسندیده هستند. به طور مثال زاگرس به شدت با مشکل ریزگردها دست و پنجه نرم می¬کند و نهالکاری در محل هایی که کارشناسان مربوطه معرفی می¬کنند به صورت خیریه و نذر می¬تواند برای نجات زاگرس و حیات وحش آن بسیار مفید باشد.

آموزش مفاهیم محیط زیست و اطلاع رسانی به کودکان یکی دیگر از نذوراتی است که تحت عنوان نشر علم و دانش یا صدقه دانایی می تواند روشنگری کند و از دیرباز در فرهنگ و دین ما وجود داشته،‌ گشت زنی با کودکان در محیط های طبیعی و آموزش مفاهیمی همچون مهربانی با حیوانات و گیاهان،‌ آب و غذا دادن به حیوانات،‌ پی ریزی جا انداختن فرهنگ مبتنی بر دوستی و مهربانی با طبیعت است.

از جمله مواردی که می¬تواند نذر طبیعت شود،‌ اجازه فعالیت کمپین ها و فعالان محیط زیست در ساختمان های خالی است. خیرین و صاحبان این ساختمان ها می توانند با هدف توسعه و فعالیت فعالان در این زمینه و با توجه به اینکه این نهادها عموما مردمی و خودجوشند و بدون پشتوانه مالی مجبور به ادامه فعالیت هستند (که در موارد بسیاری به دلیل نداشتن مکان مناسب، ‌این فعالیت ها متوقف می شوند) به آنها کمک کنند. نبود خیریه در زمینه کمک رسانی به این موسسات، مشکلی بزرگ و جدی است که می تواند به ثمر رسیدن خیلی از طرح های مفید برای محیط زیست را دچار اشکال و توقف کند.

یکی دیگر از نذرهای طبیعت،‌ کمک رسانی و مداوای حیواناتی است که در حیات وحش دچار سانحه شده اند. این حیوانات معمولا به دلیل کم شدن توان حرکتی،‌ دسترسی شان به آب و غذا بسیار محدود می شود و مرگ حیوان حتمی است (‌حال در نظر بگیرید که گونه هایی که از لحاظ زادآوری در مرحله بحرانی قرار دارند و جمعیت آنها رو به کاهش است اگر دچار صدمه شوند ممکن است جمعیتشان به کل از منطقه حذف شود) دامپزشکان می-توانند با این نذر پسندیده به مقدار قابل توجهی به طبیعت کمک کنند و در نهایت حیوان را پس از معالجه و مراقبت رهاسازی کرده و به دامان طبیعت بازگردانند.

وجه دیگری از این رفتار زیبا،‌ محافظین بومی و مردمی است که در بسیاری از مناطق که آب یا حیات وحش نیاز به پاسداری دارد، با صرف وقت خود ‌این وظیفه را به طور رایگان و داوطلبانه به خوبی انجام می دهند تا از آنچه که متعلق به سرزمینشان است حفاظت کنند. می دانیم که تعداد و امکانات محیط بانها نسبت به پهناوری کشورمان بسیار اندک است و بسیار خوب خواهد شد اگر هر فرد از اجتماع تبدیل به محیط بان محل زندگی و طبیعت اطراف خودش بشود.

نذورات طبیعت حتی از نظر فقها نیز امری پسندیده و مقبول است زیرا هر کار خیری که اخلاقیات را تقویت می¬کند باید به اقتضای زمانه، پیش برود. طبیعت ایران به شدت دچار صدمه و آسیب شده است و نیازمند کمک و همراهی خیرین برای یاری رساندن و کم کردن آسیب ها در هر زمینه ای است. محیط زیست توانایی همراه کردن انسان در بیماری یا سلامت خود را دارد و از این نظر بر هر کسی وظیفه است تا از آن پاسداری و حفاظت کند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت مردم سالاری آنلاین، تاریخ انتشار: 21 تیر 1396، کدخبر: 72329، www.mardomsalarionline.com