شعار سال: حمل و نقل ریلی از جمله بخش‏ های زیربنایی اقتصاد است که فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده و اساس مبادلات بازرگانی و کلید توسعه اقتصادی و اجتماعی است. در این میان راه‌آهن به‌عنوان یک مکانیسم بسیار کارآمد در زمینه حمل و نقل درون‌شهری و برون‌شهری در کشورهای توسعه یافته و بسیاری از کشورهای در حال توسعه شناخته شده و از آن استفاده می‏‌شود.

اصولا قطارها با توجه به عدم ایجاد آلودگی هوایی و صوتی، دوست‌دار محیط زیست نیز هستند که با افزایش سرعت سفر، مطلوبیت بیشتری برای مسافران داشته و خواهند داشت. از این رو می‌توان از قطارها به عنوان گزینه‌‏ای بسیار مناسب در توسعه پایدار نام برد. در جهان امروز، حمل و نقل ریلی از جمله بخش‏‌های زیربنایی اقتصاد است که فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است.

صنعت حمل و نقل ریلی در ایران نیز طی دوران مختلف، با فراز و فرودهایی همراه بوده و هدف اصلی آن، تلاش برای رسیدن به جایگاهی مطلوب و فردایی بهتر است و با توجه به موقعیت سوق‌الجیشی کشور در منطقه، ایجاد سیستم حمل و نقل ریلی کارآمد در توسعه اقتصادی و اجتماعی، جایگاه و نقش ویژه‌ای داشته و برخی متخصصان حمل و نقل را واسطه میان فعالیت‏‌های کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و خدماتی می‌‏دانند.

سفر 100 کیلومتری با درزین

یکی از پروژه‌های تاثیرگذار استان که تحقق آن در سفر ریاست‌جمهوری به زنجان نیز مورد تاکید قرار گرفت، بحث دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین بود که در همین راستا بازدید نماینده عالی دولت در استان به همراه معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان و نیز هیئت همراه از روند اجرای این پروژه که چند ماه از زمان آغاز به کار آن می‌گذرد، در دستور کار قرار گرفت.

بدون شک، سفر با درزین برای بسیاری از خبرنگاران می‌توانست اولین تجربه باشد که در جریان بازدید استاندار زنجان از پروژه دو خطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین محقق شد. پیش از رسیدن به مقصد، کمی سرگذشت این پروژه بزرگ را مرور کردم و آنچه عایدم شد این بود که طول خط دوم راه‌آهن زنجان ـ قزوین 172 کیلومتر بوده و ریل‌گذاری آن در چهار قطعه که از سال گذشته آغاز شده است، انجام می‌گیرد.

به گفته مسئولان ذی‌ربط، پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین قرار است تا پایان امسال به بهره‌برداری برسد، اما ظاهرا به دلیل وجود برخی مشکلات، بعید به نظر می‌رسید که این مهم در زمان مقرر محقق شود، هر چند پروژه مذکور جزو پروژه‌های اولویت‌دار استان بوده و در صورت بهره‌برداری می‌تواند برکات زیادی را برای استان از جمله توسعه زیرساخت‌های ارتباطی و کاهش هزینه‌های مالی در کشور به همراه داشته باشد.

قابلیت جابه‌جایی بار و مسافر، ارتقای ایمنی، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش آلاینده‌ها را نیز باید جزو مهم‌ترین اهداف این پروژه دانست. چهار قطعه این پروژه شامل قزوین ـ سیاه‌باغ، سیاه‌باغ ـ زرین‌دژ، زرین‌دژ ـ سلطانیه و سلطانیه ـ زنجان می‌شود و انتظار می‌رود با بهره‌برداری از این پروژه، سرعت قطارهای مسافربری به ۲۰۰ کیلومتر در ساعت و میزان حمل بار محوری برای قطارهای باری به ۳۰ تن برسد.

تعهد 18 ماهه برای اتمام پروژه

در اولین مسیر توقف‌مان، نماینده مدیر طرح به ارایه گزارشی از روند آنچه که تا به امروز در این پروژه پشت سر گذاشته شده است، به استاندار زنجان و هیئت همراه پرداخت. غلامرضا چلاجورمحمدی در ابتدای صحبت‌های خود با بیان اینکه به جز تراورس، سایر ادواتی که برای این پروژه خریداری می‌کنیم، خارجی است، اظهار می‌کند: ما در این پروژه همگام با سیاست‌گذاری دولت حرکت می‌کنیم.

وی با یادآوری اینکه همواره در راستای سیاست‌هایی که از سوی دولت و به‌ویژه تحقق اقتصاد مقاومتی ابلاغ شده است، در حال حرکت هستیم، می‌افزاید: با وجود همه مشکلات، خط زنده بوده و کار در حال انجام است. همه نقاط به جز واریانت‌ها در حال فعالیت هستند. در بحث زیرسازی بیش از 50 درصد پیشرفت فیزیکی داریم که امید داریم در فصل زمستان و با توجه به پیشرفت کار، بحث بارندگی‌ها در کار ما زیاد تاثیر نداشته باشد.

چلاجورمحمدی با بیان اینکه تعهد زمانی ما برای اجرای پروژه 18 ماه است، تصریح می‌کند: 60 درصد کل ابنیه فنی خط از قزوین تا زنجان و 40 درصد پل‌های بزرگ، زیرگذرها و روگذرها انجام شده است و در این راستا 80 درصد مصالح را تامین کرده‌ایم. مصالحی که برای پل‌ها به کار می‌بریم اکثرا شن، ماسه و میلگرد است که در این بخش مشکلی نداریم و در بحث ریل نیز تقریبا 40 درصد کل ریل خط را تامین کرده‌ایم.

معارضانی که سرعت اجرای پروژه را می‌کاهند

نماینده مدیر پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین در ادامه ارایه گزارش خود با یادآوری اینکه این پروژه در چهار قطعه در حال اجرا است، می‌گوید: به پیمانکار قطعه دو و سه مردادماه پارسال و پیمانکار قطعه یک و چهار نیز آبان‌ماه پارسال ابلاغ قرارداد شده و پروژه را تحویل گرفته‌اند و با وجود اینکه پیمانکار قطعه یک و چهار حدود سه ماه دیرتر از دو پیمانکار دیگر شروع به کار کرده‌اند اما خود را به این دو پیمانکار رسانده‌اند.

وی در خصوص زمان اتمام پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین نیز یادآور می‌شود: پیش‌بینی ما این است که پروژه اگر رفع معارض‌ها در بخش تاکستان که 15 کیلومتر از خط را تحت تاثیر قرار داده و هم‌اکنون پروژه متوقف است و نیز 10 کیلومتر به سمت زنجان رفع شود، که امیدواریم به یاری استان این دغدغه‌ها مرتفع شود، امید است با دو ماه تأخیر این پروژه را به اتمام برسانیم.

چلاجورمحمدی در ادامه با بیان اینکه از نظر زمان‌بندی 20 درصد عقب افتادیم، خاطرنشان می‌کند: این عقب‌افتادگی شامل 25 کیلومتر خط است که ما به خاطر بحث تاکستان و انتهای خط به سمت زنجان و واریانت‌ها که در صورت مساعدت و تملک اراضی با توجه به توانمندی و برنامه‌ریزی که برای این پروژه کرده‌ایم، این عقب‌افتادگی را جبران می‌کنیم و تلاش می‌کنیم در موعد مقرر به اتمام برسد.

هزینه 200 میلیاردی بعد از یک سال کار بی‌وقفه

نماینده عالی دولت در استان زنجان بعد از شنیدن گزارش نماینده پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین، با بیان اینکه این پروژه از نظر ما جزو پروژه‌های اولویت‌دار استان است، اظهار می‌کند: به نظر من این پروژه تا به امروز پیشرفت فیزیکی خوبی داشته و پیمانکار نیز خوب کار می‌کند. ما هم باید کمک کنیم تا سرعت کار پروژه افزایش پیدا کرده و طبق برنامه زمان‌بندی به اتمام برسد.

اسدالله درویش‌امیری با اشاره به اینکه پیمانکار حدود 200 میلیارد تومان از منابع خود برای پیشبرد این پروژه عظیم هزینه کرده است، می‌افزاید: در خصوص نحوه اجرای این پروژه توسط پیمانکار باید گفت پیمانکار تعهدش بر این بود که کار را انجام دهد و بعد از 12 ماه صورت وضعیت بدهد که امروز موقع آن است و ما هم تلاش می‌کنیم که منابع دولتی را که تعهد داده‌ایم به پروژه تزریق کرده و مشکل مالی پروژه نیز حل شود.

وی با تاکید بر اینکه مسئولان راه‌آهن استان و مجری پروژه باید مشکلات و موانع احتمالی پروژه را به مدیریت استان منعکس کنند، خاطرنشان می‌کند: معتقدیم با انعکاس به‌موقع مشکلات، پیگیری لازم برای رفع آن و تسریع در عملیات اجرایی پروژه مذکور محقق می‌شود. همچنین پیگیر برطرف کردن مشکل معارض این پروژه که باعث عقب‌افتادگی آن در بخش‌های از پروژه شده است، هستیم.

سیر تا پیاز پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین

در راه بازگشت از بازدید استاندار زنجان از پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین، رئیس گروه نظارت خط راه‌آهن شمال‌غرب در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه زنجان، به بیان دقیق میزان پیشرفت فیزیکی این پروژه طی یک سال گذشته پرداخته و می‌گوید: پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین قرار است در چهار قطعه شامل قزوین ـ سیاه‌باغ، سیاه‌باغ ـ زرین‌دژ، زرین‌دژ ـ سلطانیه و سلطانیه ـ زنجان اجرا شود.

تقی غیورنمین با یادآوری اینکه نوع قرارداد این پروژه با پیمانکار «ای‌پی‌سی» بوده و تعهد زمانی آن نیز 18 ماه است، می‌افزاید: از کل عملیات احداث خط دوم راه‌آهن زنجان ـ قزوین به طول 172 کیلومتر، 60 درصد مربوط به عملیات زیرسازی و 40 درصد نیز مربوط به عملیات روسازی است. عملیات روسازی شامل تهیه پلاست، تراورس، سوزن، ریل و ادوات بوده و عملیات زیرسازی نیز شامل خاک‌برداری، حاک‌ریزی و احداث ابنیه است.

این مسئول با اشاره به اینکه درصد پیشرفت فیزیکی این چهار قطعه یعنی قزوین ـ سیاه‌باغ، سیاه‌باغ ـ زرین‌دژ، زرین‌دژ ـ سلطانیه و سلطانیه ـ زنجان تا به امروز به ترتیب 45، 54، 53 و 37 درصد بوده است، خاطرنشان می‌کند: از کل مسیر پروژه مذکور نیز 25 کیلومتر به دلیل معارضات و واریانت برای اصلاح قوس باقی‌ مانده است.

خطی در آستانه دوخطه شدن

انگار همین دیروز (دوشنبه 18 بهمن‌ماه 95) بود که کلنگ آغاز به کار پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین با حضور وزیر راه و شهرسازی بر زمین زده شد. دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین از پروژه‌های مهم توسعه ریلی کشور است که در سفر مقام معظم رهبری به آن تاکید شده بود و در سفری که رئیس‌جمهور به زنجان داشت نیز تعهد شد تا عملیات اجرایی پروژه مذکور آغاز شود.

برای اجرای پروژه دوخطه کردن راه‌آهن زنجان ـ قزوین 5200 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده که 104 کیلومتر آن با اعتبار 3500 میلیارد ریال در حوزه استان زنجان واقع است. طول خط راه‌آهن زنجان ـ قزوین 172 کیلومتر است که با دوخطه شدن آن، سرعت حرکت قطارها در این محور به 200 کیلومتر در ساعت و ظرفیت باری محور نیز به 30 تن، افزایش پیدا می‌کند.

با توجه به اینکه پارسال دو میلیون و 745 هزار و 506 نفر از طریق راه‌آهن شمال‌غرب کشور جابه‌جا شده‌اند، اهمیت این پروژه بیش از پیش احساس می‌شود. حال بعد از گذشته چند ماه از اجرای این پروژه و ارایه صورت وضعیت توسط پیمانکار طرح مذکور، امید می‌رود روند اجرای این پروژه تسریع شده و پروژه‌ای که در توسعه استان نقش به‌سزایی دارد، در گیر و دار دوخطه شدن باقی نماند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار 25 شهریور 96، کد مطلب: 966-10284-5 ، www. isna.ir