شعار سال: قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، در ۲۰ماده و هفت تبصره در۱۵ شهریور سال ۸۵ به تصویب مجلسیان رسید.

براساس مفاد این قانون هر نوع تبلیغ‌، حمایت‌، تشویق مستقیم و غیرمستقیم وتحریک افراد به استعمال دخانیات اکیداً ممنوع است.

در بخش دیگری از این قانون آمده است: انجام هرگونه تبلیغات ،مغایر با این قانون و آیین‌نامه اجرایی آن‌ جرم ومستوجب مجازات از پانصد هزار ریال تا پنجاه میلیون ریال جزای نقدی است

همچنین در ماده 12 این قانون آمده است:فروش یا عرضه مواد دخانی به افراد زیر 18 سال یا به واسطه این افراد،علاوه برضبط فرآورده‌های دخانی کشف شده نزد متخلف‌، وی به جزای نقدی از یکصد هزار رریال تا پانصد هزار ریال محکوم می‌شود.‌

قانونی که به زیبایی هرچه تمام نوشته شده ولی ظاهرا زور مافیای دخانیات خیلی بیشتراست و حالا ۱۱سال از زمان تصویب این قانون می گذرد و نه تنها این قانون اجرایی نشده است بلکه شاهدهستیم که به بهانه‌های مختلف، مصرف انواع دخانیات همچون سیگار و قلیان در قالب فیلم ، سریال، فیلم‌های سینمایی و سینمای خانگی تبلیغ می‌شوند.

ضمنا ممنوعیتی برای عرضه و خرید انواع مختلف سیگار و مواد دخانی نیز برای نوجوانان وجود ندارد.

در حالی که طبق این قانون فروش سیگار برای افراد زیر ۱۸سال ممنوع بوده و استعمال دخانیات نیز در اماکن عمومی ممنوع است.

سال ۸۵ زمانی که وضع کنندگان قانون در بهارستان قانون جامع کنترل و مبارزه با دخانیات را وضع می‌کردند شاید تصور نمی‌کردند که این قانون نیز به سرنوشت بعضی دیگر از قوانینی که به زیبایی نوشته می‌شوند و در عمل خبری از آن نیست دچار می‌گردد.

یکی از آن مواد دخانی که ممنوعیت مصرف آن هرچند وقت یک بار بر سر زبان‌ها می‌افتد مصرف قلیان در قلیان‌سراها و اماکن عمومی از جمله رستوران‌ها، سفره‌خانه‌های سنتی، پارک‌ها و بوستان‌ها است.

بحث و جدل درباره ممنوعیت عرضه قلیان در این اماکن دیگر سوژه تکراری و نخ نمایی برای رسانه‌ها شده است چرا که از یک طرف پلیس شائبه جمع‌آوری قلیان‌سراها، کافه‌ها و مراکز غیرقانونی عرضه قلیان‌ها را در دستور کار قرار می‌دهد و تصمیم قاطع می‌گیرد که مبارزه جدی با عرضه کنندگان قلیان داشته باشد.

اما طولی نمی‌کشد که قدرت مافیای دخانیات و از جمله قلیان می‌چربد و این مافیا آنقدر دستان قانون را بسته و نظر خود را تحمیل می‌کند که مشاهده می‌کنیم دوباره روز از نو، دود از نو است که در معابر عمومی و قلیان‌سراهای سطح شهر همچنان مثل سابق به کار خود ادامه می‌دهند.

علی رضایی، جامعه شناس و استاد دانشگاه می‌گوید: گسترش یافتن قلیان‌سراها در کشور باعث شده است قبح و زشتی مصرف قلیان در بین نوجوانان و جوانان شکسته شود و خانواده‌ها به دلیل تصورات اشتباه خود که قلیان به اندازه سیگار و سایر مواد دخانی مضر نیست منعی برای فرزندان خود ندارند.

وی افزود: البته سودی که از تجارت قلیان عاید متصدیان آن می‌شود باعث می‌گردد هر روز بهتر از دیروز بر تعداد مصرف‌کنندگان قلیان مخصوصا نوجوانان در کشور افزوده شود و عرضه قلیان در مکان‌هایی که شاید ذهن کسی به آنجا خطور نکند نشان می‌دهد اجرای قانون جامع مبارزه با دخانیات جدی گرفته نشده است.

این روزها آمار خوشی در مورد میزان مصرف دخانیات از جمله قلیان به گوش نمی‌رسد بلکه آمارها از افزایش چند برابری مصرف دخانیات و متاسفانه گرایش زنان و دختران به مواد افیونی خبر می‌‌دهد.

آنچنان که ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در جدیدترین آمار ارائه شده در مورد وضعیت مصرف مواد دخانی در کشور اعلام کرده است ۱۳ تا ۱۴ میلیون مصرف کننده سیگار و قلیان در کشور وجود دارد و مصرف مواد دخانی در زنان رو به افزایش است.

در جامعه ایران انجام برخی رفتارها در حوزه زنان و دختران قبح و زشتی خاصی به همراه داشت که یکی از آنها مصرف دخانیات در بین زنان بود ولی متاسفانه باید گفت دیگر قبح و زشتی مصرف سیگار و مخصوصا قلیان دیگر مثل گذشته کار زشتی به حساب نمی‌آید.

رضایی اظهارداشت: با نهایت تاسف باید گفت دختران و زنان جوان این تابو را شکسته‌اند و به گفته دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ۱۸درصد دختران در ایران به مصرف قلیان روی آورده‌اند.

وی تصریح کرد: متاسفانه باید گفت روی آوردن دختران و زنان به قلیان با مخالفتی از سوی خانواده‌ها مواجه نمی‌شود و حتی مشاهده می‌گردد که در جامعه دانشگاهی نیز مصرف سیگار و قلیان به وفور یافت می‌شود و نمی‌توان تصور کرد با افزایش تحصیلات مصرف قلیان کمتر می‌شود در حالی که از یک محیط فرهنگی و دانشگاهی بروز چنین رفتارهایی دور از انتظار است.

در حالی که سن مصرف دخانیات و از جمله قلیان به نوجوانان کم سن و سال کاهش یافته است و آنها با خیال راحت قلیان چاق می‌کنند متاسفانه اقدام جدی برای مقابله با آسیب اجتماعی انجام نمی‌گیرد.

فقط گاهی اوقات تنش مبارزه با قلیان بالا گرفته و چند روزی جو جامعه و رسانه‌ها را با وعده جمع آوری قلیان‌سراها از اماکن عمومی که به ارائه و عرضه قلیان می‌پردازند دلخوش می‌کنند و بعد از چند روز دوباره بساط قلیان‌ها به پا می‌شود.

نباید فراموش کرد اولین اقدام برای پیشبرد اهداف کلان یک جامعه بحث فرهنگی است.برای کاهش مصرف قلیان و اثرات وارد بر سلامت و بهداشت عمومی مردم باید با ابزار رسانه به خانواده ها هشدار داد و زمینه فرهنگسازی برای ترک این نوع عادت ناپسند را از بین برد و پا به پای نوجوانان و جوانان مسیرهای روشن زندگی را نشان داده و آنها را از رفتارهای پرخطر برحذر داشت.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ 10 آبان 96، کد مطلب: 13960809002183: www.azarbaijan-sharghi.farsnews.com