شعار سال:تعمیق و توسعه ساخت داخلی اگرچه این روزها مطرح و دنبال می شود اما برخی کارشناسان معتقدند برای تحقق این مسئله مهم، باید تکنولوژی و فن‌آوری‌های روز دنیا را وارد کنیم و با تکنولوژی ۵۰ سال گذشته در بخش صنعت، نمی‌توان انتظار معجزه داشت.

 وزارت صنعت به دنبال توسعه و تعمیق ساخت داخل است در حالی که صنعت کشور با وجود اهمال های گذشته، فاقد تکنولوژی و تجهیزات روز دنیاست. در شرایط تحریم که صنعتگران بیشتر آسیب را دیده اند باید فرصت های طلایی برای کارآفرینان و صنعتگران کشور به وجود آورد تا این فرصت ها در عرصه های گوناگون اقتصادی، طراحی، مهندسی و بومی سازی موجب شکوفایی کشور شود.

اما نباید انکار کرد که نمی توان تنها با تبیین دستورالعمل و نگارش مصوبات متعدد، به دنبال راهکاری برای توسعه این موارد بود، بلکه با نگاهی به تکنولوژی های روز دنیا، باید رقابت را به میدان تولید وارد کرد و بعد به دنبال توسعه ساخت داخل باشیم.

‎ از جمله چالش های پیش‌روی ستاد توسعه و تعمیق ساخت داخل می توان به تامین کنندگانی اشاره کرد که در طی سال های اخیر بدون هیچ مشکلی و به راحتی قطعات و تجهیزات را از خارج تامین می کردند اما امروز با وجود بسته شدن درهای واردات باید به دنبال تعمیق ساخت داخل باشند، حالا این سوال پیش می آید با چه ابزاری امکان رسیدن به چنین هدفی وجود دارد؟!

نهضت ساخت تولید داخل

در همین حال رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت به عنوان بالاترین متولی در عرصه تولید ضمن تاکید بر تحقق نهضت ساخت داخل، حضور و نقش مراکز علمی، پژوهشی و فناوری را در این مسیر بی‌بدیل توصیف کرده و معتقد است که خودکفایی، فعال‌سازی ظرفیت‌های خالی واحدها، افزایش صادرات، مدیریت ارز و ایجاد اشتغال پایدار در کشورمان در شرایط امروز منوط به عملیاتی شدن اهداف نهضت ساخت داخل است.

لجستیک توسعه تولید

سعید زرندی معاون طرح و برنامه وزارت صمت نیز در این رابطه معتقد است: محور‌ها و اولویت‌های در دستور کار شامل استفاده حداکثری از توان داخلی، شناسایی، اولویت‌بندی و تکمیل حلقه‌های مفقوده زنجیره ارزش، اصلاح نظام توزیع کالا، کاهش وابستگی تولید به واردات، امنیت غذا و درمان و تولید محصولات راهبردی، توسعه معدن و صنایع معدنی، اصلاح سیاست‌های تجاری و صنعتی و مدیریت آثار تحریم است. وزارت صمت در حوزه تعمیق ساخت داخل گام‌های موثری برداشته، در بخش معاون و اکتشافات فعالیت‌های گسترده‌ای را آغاز و در حوزه تجارت و تامین زیر ساخت‌های لجستیکی آن و همچنین در توسعه صادرات نتایج امیدوار کننده‌ای را از ابتدای امسال به دست آورده است.

رونمایی از محورهای توسعه تولید

مهدی صادقی نیارکی، سرپرست معاونت امور صنایع وزارت صمت هم در همین رابطه گفته است: تا پایان امسال میزهای تخصصی با محوریت توسعه عمق ساخت داخل در محصولات سلامت‌محور به‌خصوص تامین مواد اولیه (تعمیق ساخت داخل در حوزه قطعات و تجهیزات صنعت با کاهش ارزبری) برگزار و محصولات داخلی‌سازی شده، رونمایی خواهد شد.

عمق بخشیدن به تولید

محمدباقر عالی، معاون وزیر صمت و رییس هیات عامل ایدرو نیز به راه‌اندازی نهضت ساخت داخل توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید و نهضت ساخت داخل را یکی از جلوه‌های مهم نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید می داند. به گفته او توسعه و عمق بخشیدن به ساخت داخل امسال به ‌صورت ویژه‌ای در برنامه‌های کاری وزارت صنعت، معدن و تجارت دنبال می‌شود.

توسعه در تولید قطعات

همچنین به گفته فرشاد مقیمی، مدیر عامل ایران خودرو، ستاد توسعه و تعمیق ساخت داخل محصولات ایران خودرو با هدف به‌کارگیری حداکثری از ظرفیت قطعه سازان داخلی و برنامه ریزی برای تجمیع تقاضا و توسعه ساخت داخل قطعات راهبردی تشکیل شده است و تقویت و توسعه ارتباط صنعت خودرو با دانشگاه و شرکت‌های دانش‌بنیان و برنامه‌ریزی برای تولید در مقیاس اقتصادی توسعه ساخت داخل از دیگر اهداف تشکیل این ستاد نام برده شده تا نسبت به سیاست گذاری و راهبری کلان پروژه های گروه صنعتی ایران خودرو در این حوزه اقدام کند.

توسعه در تولید محصولات معدنی

خداداد غریب پور رئیس هیات عامل ایمیدرو نیز با سایر هم‌قطاران خود هم‌عقیده است و می گوید: ایمیدرو با ایجاد دبیرخانه بومی سازی، در کنار معاونت پژوهش و نوآوری ریاست جمهوری و صندوق پژوهش و فناوری فولاد، بومی سازی و رفع نیازهای صنعتی را مدیریت می کند. در مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران، سایتی برای نیازهای واحدهای معدنی و صنایع معدنی طراحی شده تا در کنار صندوق مذکور قرار گیرد و نیازهای صنعتی را تامین کند.

با دست خالی به دنبال توسعه تولید

برنامه های متعددی در راستای توسعه و تعمیق ساخت داخل در کشور آغاز شده که به گفته متولیان در وزارت صنعت، دستاوردهای مناسبی هم برای کشور به همراه داشته است. ساخت داخل رویکرد و سیاستی کلان است که باید همیشه به آن توجه کرد، هرچند که نهضت ساخت داخل یکی از محوری ترین سیاست های وزارت صنعت است و محدود به سال ۹۸ نیست.

در این رابطه رضا جلالی، مدیرعامل سابق مجمع هیات‌ امنای شهرک‌های صنعتی استان تهران در رابطه با طرح توسعه و تعمیق ساخت داخل به خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: ساخت داخل به عنوان یکی از استراتژی های توسعه صنعتی مطرح است، این موضوع از سال های پیش باید در بخش صنعت کشور اجرا می شد اما اگر در حال حاضر به دنبال این طرح هستند نگذارند در حد شعار باقی بماند.

 با تکنولوژی ۵۰ سال گذشته نمی‌توان به توسعه و تعمیق ساخت داخل رسید

به گفته این کارشناس صنعتی، امروز صنایع کشور با توجه به ظرفیت های بالای نیروی انسانی و مواد اولیه تولید همچنان از فقدان تکنولوژی، تجهیزات و ماشین آلات در رنج بسر می برند. بدون دارا بودن این ابزارها رسیدن به توسعه تولید داخل، سخت است و نباید توقع معجزه داشت.

جلالی ادامه داد: با تکنولوژی ۵۰ سال گذشته نمی توان به اهداف مدنظر در توسعه و تعمیق ساخت داخل رسید، در صورتی که علم و فناوری در دنیا به سرعت در حال رشد است و عقب ماندن از آن به منزله طرد شدن از بازارهای جهانی است .

مدیرعامل سابق مجمع هیات‌ امنای شهرک‌های صنعتی استان تهران یادآور شد: با وجود دیوارهای تحریم دسترسی به کالا و محصولات خارجی به سختی صورت می گیرد، از این رو باید به دنبال تقویت بنیه تولیدات داخلی باشیم اما بهتر است قبل از شروع هر کاری، با واردات تکنولوژی آن هم از روش دور زدن تحریم ها به داخل کشور موضوع توسعه و تعمیق ساخت داخل را به گونه ای طراحی کنیم که علاوه بر تامین نیاز داخل بتوانیم بازارهای صادراتی که سالها برای آن تلاش شده است را حفظ کنیم.

ماشین‌آلات بخش صنعتی کشور دیگر جوابگوی تولید نیست

جلالی ادامه داد: از سوی دیگر اگر قرار باشد تولیدکنندگان و صنعتگران با همان علم و تکنولوژی ۵۰ سال گذشته به تولید ادامه دهند، قطعا شکست خواهند خورد. چراکه فرسودگی دستگاه ها و ماشین آلات بخش صنعتی کشور دیگر جوابگوی تولید نیست. نباید برای چندمین بار تولید این تجربه تلخ را تجربه کند.

این کارشناس صنعتی با تاکید بر اینکه اقتصاد کشور نیاز به تعامل با دنیا دارد و باید در زمانی که دیوار تحریم ها هر روز بلندتر می شود، مسئولان به دنبال راهکاری جهت گذر از این نابسامانی باشند، گفت: تولید کننده هیچ گاه هراسی از توسعه تولید ندارد و به تبع آن، صنعتگران کشور نیز به استقبال طرح توسعه و تعمیق ساخت داخل می آیند مشروط به اینکه تعرفه های صادراتی کاهش یابد تا رقابت در بین آنان زنده نگاه داشته شود و با قوانین دست و پا گیر و شرایط تحریم، وضعیت برای تولیدکنندگان پیچیده نشود