شعار سال: دانشگاه‌ها با داشتن اساتید و دانشجویان نخبه و با انگیزه می‌توانند اقدامات مؤثری در حوزه علم و فناوری انجام دهند و همیشه در مسیر اعتلای علم و پژوهش ایران اسلامی گام بردارند.

اگر اساتید دانشگاهی مسئله‌محور باشند، به تربیت دانشجویانی ایده‌پرداز، کارآفرین و با انگیزه می‌پردازد تا با دانش خود بتوانند علم را با تکنولوژی روز ارتقا دهند و در مسیر رشد پرشتاب علمی کشور مؤثر واقع شوند. حضور اساتید نخبه و با تجربه که دارای مقالات پراستناد علمی و اختراع‌های مختلف هستند، هر کدام گنجینه‌ای برای دانشگاه‌ها محسوب می‌شوند.

در همین راستا با سجاد جعفری، منتخب در فهرست دو درصد برتر دانشمندان دنیا و استادیار دانشکده مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر به گفتگو نشسته‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

دغدغه اصلی دانشگاهیان باید تولید علم نافع باشد

اساتید و دانشجویان چگونه می‌توانند به تولید علم کمک کنند؟

جعفری: دغدغه اصلی اساتید و دانشجویان و بیش از آن‌ها مسئولان باید تولید علم نافع باشد. باید رفع نیاز‌های کشور و قطع وابستگی به بیگانگان مهم‌ترین اولویت همه قرار بگیرد. صرف تولید علم از ارزش به مراتب کمتری برخوردار است. در واقع تولید علم باید مفید و سودمند باشد و گره‌ای از مشکلات کشور باز کند.

 

چگونه موفق شدید در فهرست پراستنادترین دانشمندان دنیا قرار بگیرید؟ چه معیار‌هایی مدنظر داوران بود؟

جعفری: این انتخاب کاملاً کمی است و بر اساس قضاوت افراد نیست. آمار پژوهشی محققان در وب‌سایت اسکوپوس موجود است و بر اساس داده‌های موجود در این وب‌سایت، مؤسسه «کلاریویت» استنادات دریافت شده محققان را می‌سنجد. همچنین این مؤسسه تعدادی از نفرات برتر در زمینه‌های علمی مختلف را به‌عنوان پراستنادترین دانشمندان دنیا معرفی می‌کند.

راهکار‌های تشویق دانشجویان برای شرکت در جشنواره‌های علمی بین‌المللی

برای تشویق دانشجویان به سمت تولید علم و شرکت در جشنواره‌های علمی و پژوهشی ملی و بین‌المللی چه راهکار‌هایی وجود دارد؟

جعفری: برخورد مناسب و دلسوزانه با دانشجویان، فهمیدن تفاوت در استعداد‌های آن‌ها، کم کردن تأثیر صرف نمرات در ارزیابی و نگاه به دانشجو و در نظر گرفتن تشویق‌های گوناگون برای خلاقیت‌های دانشجویان می‌تواند برای تشویق آنان جهت شرکت در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی مؤثر باشد. در کل باید نگاه اصلی در سیستم آموزش کشور رفع مشکلات موجود ایران باشد و تولید علم در این راستا بسیار ارزشمند است.

رویکرد وزارت علوم را در خصوص حمایت کردن از دانشجویان نمونه کشوری چگونه ارزیابی می‌کنید؟ معمولاً برخی دانشجویان گلایه دارند که حتی جایزه ما را در جشنواره‌ها نداده‌اند.

جعفری: اطلاعات چندانی ندارم. اما از رویکرد کلی حاکم، می‌توان حدس زد که دانشجویان درست می‌گویند. کلا شرایط چندان امیدبخش و روشن نیست. البته نسل جدید آگاه‌تر و فعال‌تر از نسل من هستند و امیدوارم با همه ناملایمات، به کمک آن‌ها میهنمان آباد شود.

برخی پزشکان ساکن برج‌های عاج تصمیم‌گیری‌های حوزه سلامت را در اختیار دارند/ عدم توجه به مهندسان پزشک

با توجه به اینکه در حوزه مهندسی پزشکی متخصص هستید، درباره کاربرد‌های این علم در زندگی بشر توضیح دهید و چطور می‌شود دانشجویان را به این رشته علاقه‌مند کرد؟

جعفری: رشته مهندسی پزشکی بین رشته‌ای است. در دنیای امروز چنین رشته‌هایی بسیار مهم هستند. دنیا با سرعت به سمتی پیش می‌رود که بسیاری از امور پزشکی باید با دقت و موفقیت بالاتری توسط ماشین (سخت‌افزار و به‌خصوص نرم افزار) انجام شوند و این موضوع دقیقاً حوزه کاری مهندس پزشک است.

از طرفی بالاترین گردش مالی دنیا در حوزه سلامت است که اهمیت فوق‌العاده آن را نشان می‌دهد. این رشته بسیار منعطف است و افراد با علایق بسیار گوناگون می‌توانند در آن کار و تحقیق کنند.

متأسفانه در کشور ما شرایط بخش قابل توجهی از پزشکان و داروسازان از قشر مشابه خود در کشور‌های پیشرفته بسیار بهتر است (بر خلاف معلمان!). این افراد با زندگی در برج‌های عاج عموماً تصمیم‌گیری‌های حوزه سلامت را در اختیار دارند و تمایلی برای مشارکت دادن مهندسان پزشک در امور مهم از سوی آنان دیده نمی‌شود.

لزوم رها شدن بازار کار مهندسی پزشکی از افراد غیرمتخصص

حتی مسئولیت‌هایی که کاملاً در تخصص مهندسان پزشک بدیهی است را عموماً این دوستان در قبضه دارند. اگر بازار کار مهندسی پزشکی در ایران از فشار افراد غیرمتخصص رها شود، اقبال دانشجویان به این رشته زیبا به مراتب بیشتر می‌شود.

در پایان اگر نکته‌ای دارید بفرمایید.

جعفری: رفع مشکلات میهن نه با شعار ممکن است، نه با توهم. زحمت بسیار و افراد متخصص و متعهد لازم دارد. ما فقط در برخی زمینه‌های خاص جزو کشور‌های پیشرفته دنیا هستیم و باید خود را به کشور‌های پیشرفته برسانیم.

اهمیت دادن بیش از اندازه به مقالات که با صد افسوس، هم‌اکنون در ارزیابی دانشجویان، فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری و ارتقای اساتید نقش اصلی را دارد در خلاف جهت پیشرفت واقعی ایران است. خوب است که اساتید و دانشجویان بتوانند متناسب با علاقه و استعداد خود در زمینه‌های تئوری و یا عملی که برخی از آن‌ها منجر به مقاله نمی‌شود، بیشتر کار کنند.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از آنا پرس، تاریخ انتشار: ۱۱ آذر ۱۳۹۹، کدخبر: ana.press، ۵۴۴۲۶۴