شعار سال: دکتر ابراهیم کاظمی مومن سرائی؛ رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی کشور با تبریک "روز جهانی معلولان" به افرادی که برای بهبود زندگی این قشر تلاش می‌کنند، اظهار داشت: شعار روز جهانی معلولان امسال، ساخت جهانی بهتر پس از کرونا برای افراد دارای معلولیت(فراگیر، دسترس پذیر و پایدار) است. لذا امسال یکی از ابعاد مهمی است که افراد دارای معلولیت به آن نیاز دارند؛ گرچه آن حد از استانداردی که در مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری مد نظر ماست، هنوز محقق نشده و به آن نرسیده‌ایم.

وی ادامه داد: برای تحقق این امر، مناسب‌سازی باید در جهتی صورت بگیرد که افراد خاص مانند معلولان، جانبازان و افراد سالمند و یا بانوان باردار بتوانند با اتکاء به آن و بدون کمک از دیگران و با استقلال کامل و حقوقی برابر با سایر افراد، زندگی آسوده‌ای در جامعه داشته باشند.

بی‌اطلاعی مسئولان سطح بالای مدیریتی از اهداف مناسب‌سازی

کاظمی با متذکر شدن این نکته که در "ماده2"و "ماده3" و ماده‌های دیگر قانون حمایت از افراد دارای معلولیت، به امر مناسب‌سازی کاملا اشاره شده، عنوان کرد: در "ماده3"حقوق افراد دارای معلولیت، صراحتا به وظایف دستگاه‌ها اشاره و اعلام شده که هر دستگاه به چه نحوی باید وظایف خود را به انجام برساند؛ با این وجود متاسفانه خیلی از دستگاه‌ها حتی واقف به کلیات مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری نیستند!

وی اضافه کرد: یکی از مشکلات جدی ما این است که متاسفانه فرهنگ مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری برای مردم جا نیفتاده و مردم اطلاعی از مناسبات و اهداف این قانون ندارند؛ گرچه نه تنها مردم، بلکه مسئولان ما در سطوح بالای مدیریتی هم از مفاد و اهداف ستاد و قانون مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری بی‌اطلاع‌ هستند.

اکثر شهروندان یک شهر به مناسب‌سازی احتیاج دارند

رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور متذکر شد: با توجه به مناسبات شهری و زندگی امروزی اکثر شهروندان یک شهر به ویژه ابرشهرها به مناسب‌سازی احتیاج دارند. یعنی آن خانمی که قصد دارد فرزندش را در کالسکه از خیابان رد کند، یا آن سالمند عزیز و خانم بارداری که می‌خواهد از عرض خیابانی پرترافیک رد شود، به این امر نیاز دارند. 

لزوم شکل‌گیری عزمی ملی در اجرای مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری

وی در ادامه با اشاره به شکل‌گیری عزمی ملی در اجرای مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری گفت: باید تمام ارگان‌ها و البته اقشار مختلف مردم تلاش کنند تا جامعه به سمت مناسب سازی و دسترس‌پذیری حرکت کند. همچنین مسئولان وظیفه دارند ادارات و ارگان های تحت مدیریت خود را به سمت مناسب سازی هدایت و فضاهای تحت مدیریت خود را مناسب سازی کنند.

کاظمی در تشریح چگونگی مناسب‌سازی برخی از اماکن و ادارات خاطر نشان کرد: پارک‌ها و بوستان‌ها پیاده‌روها و مسیرهای ویژه نابینایان و مسیرهای شهری باید به گونه‌ای مناسب‌سازی شود که افراد معلول و شهروندان دارای شرایط خاص بتوانند در این اماکن به راحتی تردد کنند؛ بدون آنکه از کسی کمک بگیرند و یا احیاناً دچار سانحه شوند.
 

اقدامات ارزشمند برخی از استان‌ها

رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به این موضوع که خیلی از کارهایی که باید در حوزه مناسب سازی در کشور انجام می‌شد، زمین مانده، گفت: با این حال در برخی از استان‌ها به‌رغم تمام محدودیت‌ها و کسری بودجه و مشکلات دیگری که دارند، گاها اقدامات ارزشمندی انجام داده‌‌اند.

وی ادامه داد: ما زمانی می‌توانیم مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری را به درستی محقق کنیم که همه دستگاه‌ها دست به دست هم دهند تا این امر به درستی انجام شود و تلاش کنند تا فضاها به فضای دسترس‌پذیر و مناسب مبدل شود.

دستگاه‌هایی مشمول بودجه دولتی ملزم به مناسب‌سازی هستند

کاظمی در ادامه با اشاره به پیشینه تصویب قانون مناسب سازی و دسترس پذیری گفت: قانون تمام دستگاه‌هایی که مشمول بودجه دولتی هستند را ملزم به فعالیت در حوزه مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری کرده است. این قانون در سال 84-83 با آیین‌نامه‌ای اجرایی در دستور کار قرار گرفت؛ اما در سال 96 بصورت نص صریح قانون اعلام شد. اما از آنجایی که اهمیت این موضوع برای افراد قابل لمس نبوده، اجرای آن به تعیوق تعویق افتاده بود.

شهرداری ها در رأس هرم مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری

وی با توضیح این نکته که مهمترین ارگانی که  به صورت جدی می‌تواند به اجرای مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری کمک کند، شهرداری‌ها هستند؛ اظهار کرد: تمامی شهرداری‌های سراسر کشور اگر مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری را در دستور کار خود قرار دهند، حدود 70 درصد از مشکلات ما حل خواهد شد. چرا که بسیاری از افراد از جمله جانبازان و معلولان عزیز به صورت عمده با مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری مشکل دارند و تا زمانی که رفع نواقص نشود، آنها نمی‌توانند زندگی آسوده و بی‌دغدغه‌ای داشته باشند. متاسفانه باید اعتراف کنیم که آن کاری که باید در زمینه مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری انجام می‌شد تا بحال انجام نشده است.
 

لزوم تدوین دو واحد مناسب‌سازی در دروس دانشگاهی

کاظمی با تصریح بر این الزام که وزارت علوم باید دو واحد درسی در سر فصل درسی رشته های مهندسی و رشته های مرتبط در حوزه حمل و نقل طراحی کند، ادامه داد: ما چند سال است که پیگیر دو واحد درسی در مقطع دانشگاه هستیم؛ اما متاسفانه تا کنون توفیقی به دست نیامده است. اینها مشکلات عمده ای است که داریم و تا زمانیکه مهندس ما اشراف کامل با مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری نداشته باشد، نمی تواند در طراحی شهر موفق عمل کند.
 

نقش دستگاه‌های اصلی در امر مناسب سازی

رئیس دبیرخانه ستاد مناسب سازی کشور در ادامه سخنان خود اظهار داشت: طبق آیین‌نامه اجرایی "وزارت صنعت و معدن و تجارت" وظیفه دارد در زمینه تأمین خودرو معلولان به مناسب‌سازی شهرها کمک کند. "وزارت راه و شهرسازی" هم در زمینه تأمین ناوگان‌های حمل و نقل زمینی، هوایی و دریایی باید کمک کند.ضمن آنکه  نظارت بر ساخت و سازهای دولتی هم بر عهده وزارت راه و شهرسازی است. دیگر ارگان های مهم، صدا و سیما، بنیادشهید و بهزیستی هستندکه مکلف به کمک و همیاری در امر مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری شده‌اند و در نهایت شهرداری‌ها هستند که عمده‌ترین نقش در حوزه ساخت و سازها را بر عهده دارند. این تقریباً چارت اصلی مهمترین دستگاه‌هایی است که باید در زمینه مناسب‌سازی فعالیت ویژه‌ای داشته باشند.

"راه آهن" پیشرو در امر مناسب‌سازی

وی در ادامه به پیشرو بودن برخی از سازمانها در امر مناسب سازی اشاره کرد و افزود: ما در پایشی که انجام دادیم متوجه شدیم "راه‌آهن جمهوری اسلامی" در عرض دو ماه حدود 2هزار ایستگاه مسافربری تحت مدیریت خود را مناسب‌سازی کرده است؛ به گونه‌ای که تمام ایستگاه‌هایی که در آن قطارها توقف می‌نمایند را مجهزسازی و مناسب‌سازی کرده است. با این اوصاف، آیا دستگاه‌های دیگر نمی‌توانند این کار را انجام دهند؟ ما باید فرهنگ انسجام ملی به راه بیندازیم که در نهایت تمام دستگاه‌ها را یک‌سو و همدل کنیم و در زمینه مناسب‌سازی کارهایی زیربنایی انجام دهیم تا برخی از افراد جامعه که مناسب‌سازی کیفیت زندگی آنها را تغییر می‌دهد و حال آنها را خوب و آنها را به زندگی امیدوار می‌کند، بتوانند در سایه این همت همگانی زندگی خوبی داشته باشند.

مسئولانی که با سوءتفاهم خود، چوب لای چرخ مناسب‌سازی اند!

رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور به برخی از مسئولان کشوری که درک درستی از مقوله مناسب سازی ندارند، اشاره و خاطر نشان کرد: فرماندار یکی از شهرها می‌گفت که من در شهر خودم یک معلول هم ندارم، با این وجود برای‌چه باید مناسب‌سازی کنم؟ این مسئول هنوز نمی‌داند که مناسب‌سازی مربوط به آحاد جامعه است. مثلا ممکن است که روزی یک معلول یا جانباز وارد شهر آنها شود. یا مثلا افراد در اثر کهولت سن و تصادف رانندگی معلول شوند. خب تکلیف این آدم‌ها چیست؟ باید مهمانانی که بطور مثال ممکن است مهمان چنین شهری شوند، بخاطر طرز تفکر فرماندارش، عذاب بکشند؟ باید به این‌گونه آدم‌ها گفت که خود شما که شهردار یا فرماندار هستید، ممکن است در اثر بارش برف و یخبندان معابر روزی لیز بخورید و و خدای ناکرده دچار شکستگی شوید، در این صورت چگونه میخواهید در شهر تردد و امورات روزمره خود را انجام دهید؟

مناسب‌سازی؛ رواج گردشگری و تحقق ارزآوری

وی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو متذکر شد: غالب توریست های خارجی در زمان بازنشستگی برای گردش به کشورهای دیگر می روند و به کشور ما هم سفرهای زیادی داشته اند. با این وجود اگر شرایط خوبی در کشور فراهم باشد، ورود توریست‌ها افزایش می‌یابد و ضمن کارکردهای فرهنگی و معنوی این جریان، مبحث ارزآوری و تحقق گردشگری هم از دستاوردهای جریان مناسب سازی و دسترس پذیری خواهد بود.
 

طراحی نشان مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری    

کاظمی در خاتمه این گفت‌وگو با اعلام این خبر که ما قصد داریم نشانی را برای مناسب‌سازی و دسترس پذیری طراحی کنیم، توضیح داد: این نشان تحت عنوان نشان مناسب سازی طراحی خواهد شد. مثلا اگر رستورانی یا هتلی اقدام به مناسب‌سازی استاندارد کرد؛ نشان یاد‌شده را به او اهداء و برای او تبلیغ خواهیم کرد و به این وسیله کیفیت خدمت را به مشتریان و مردم ارائه می‌دهیم. مثلا اگر شهروندی می‌خواهد در بانکی سپرده‌گذاری کند، به او می‌گوییم که بانکی که مورد تأیید ستاد مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری، این بانک‌ها هستند. یا اگر کسی می‌خواهد در هتلی اقامت کند، به او می‌گوییم که این هتل‌ها مورد تایید ما هستند. یا حتی اگر کسی می‌خواهد در پارکی چند ساعت را با خانواده بگذراند، از طریق نشان مناسب‌سازی می تواند اطلاعات مورد نیاز  خود را به دست بیاورد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از شبکه خبری راه دانا، تاریخ انتشار: 17 آذر ۱۳۹۹، کد خبر:1674844، dana.ir