شعار سال: مهمترین میراث سیاسی و اقتصادی دولت روحانی طی هشت ساله گذشته چیست؟ به بیانی دیگر در این سالها دولت چه عملکرد شاخص در حوزه مدیریت سیاسی و اقتصادی کشور داشته است. در تحلیل عملکرد اقتصادی دولت تدبیر و امید توجه به دو مولفه تحریم و کرونا اجتناب ناپذیر است و باید در هر گونه عیار سنجی و عیارگذاری به کارنامه دولت این عنصر تاثیرگذار را در نظر گرفت. در همین خصوص و در گفتگو با دکتر "جلال میرزایی" نماینده دوره دهم مجلس شورای اسلامی مروی تحلیلی و کارشناسی بر عملکرد و شرایط مدیریت داخلی دولت تدبیر و امید داریم.
موفقتر بودن دولت اول یا دولت دوم روحانی
جلال میرزایی در پاسخ به این سوال که نقطه اصلی قوت دولت تدبیر و امید را در چه عرصهای میدانید؟ اظهار داشت: برخلاف تحلیلها و نقطه نظرات مطرح شده از سوی عموم کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی و سیاسی که عملکرد روحانی را در چهار سال اول ریاست جمهوری موفق ارزیابی و از دوره دوم به عنوان دوره ناموفق یاد میکنند، بر این باورم که اتفاقا عملکرد دولت روحانی در دوره دوم بیشتر جای توجه و تامل دارد. نباید فراموش کرد که دوره دوم آقای روحانی مصادف است با روی کارآمدن ترامپ و اتخاذ سیاست فشار حداکثری علیه ایران. با نگاهی به تحولات اقتصادی کشور میتوان دریافت که بازار و دادو ستد در کشور تحت تاثیر تحریمهای ثانویه آمریکا در سال ۲۰۱۸ قرار گرفت و ترامپ با وسواس تمام جهت اعمال همه جانبه تحریمها علیه اقتصاد ایران کوشید. نتیجه آن شد که میزان صادرات نفت خام و میعانات که به ٢/٦٠٠ میلیون هزار بشکه در روز رسیده بود به کمتر از ٥٠٠ هزار بشکه کاهش یافت. علاوه بر این امکان تبادل بانکی هم محدود شد و این یعنی دسترسی دولت به همین در آمد اندک نیز نفت مشکل شد. بلوکه شدن میلیاردها دلار در کره جنوبی و عراق خود به اندازه کافی گویای بخشی از مشکلات پیش روی دولت روحانی است.

این نماینده دوره دهم مجلس در ادامه گفت: دولت روحانی علاوه بر رویارویی با چالشهای خارجی با طیفی از مخالفان داخلی هم مواجه شد که این جریان نه تنها به دنبال کمک کردن به دولت بر نیامدند بلکه با نادیده گرفتن تاثیر تحریمها و نقش آمریکا فرصت را غنمیت شمردند و با نگاهی برخاسته از رقابت سیاسی و معطوف به انتخابات روی دو نکته متمرکز شدند. اول مقصر جلوه دادن دولت روحانی در افکار عمومی و دیگری که مکمل این سیاست بود تلاش مستمر در جهت بی دستاورد معرفی کردن دولت از طریق بزرگ نمایی مشکلات. دایم روی این موضوع مانور میدادند که اقتصاد و معیشت مردم گروگان برجام قرار گرفته است. به زبانی دیگر از نگاه مخالفان دولت همین شرطی شدن اقتصاد به برجام باعث پیدایی وضع ناگوار اقتصادی شده است.
میرزایی ادامه داد: این مسایل در حالی اتفاق میافتاد که واقع امر این بود که اتفاقا دولت با رویکردی حساب شده سعی میکرد با حفظ روزنههای امید در مساله برجام تمام تلاشش این بود که به مدیریت اوضاع اقتصادی کشور بپردازد و از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کند. بی گمان همین حفظ روزنه امید و باز هم امید بستن به دیپلماسی و مذاکره بود که شاهد آن بودیم که در ٦ ماه اخیر یک ثبات نسبی در بازار بوجود آمد. از این رو باید گفت که دولت روحانی علی رغم تشدید و ادامه فشارها در دو جبهه خارجی و داخلی توانست امید به آینده را در کشور حفظ کند.
ترامپ؛ از تحریم ایران تا تحریم چین
در دوره ترامپ بسیاری از کشورها نظیر چین متاثر از تحریمها و فشارهای اقتصادی آمریکا شدند، اما این کشورها صدمه بزرگ و بارز از این تحریمها ندیدند. این نماینده سابق مجلس در پاسخ به این سوال که ریشه این مساله را با توجه به تاثیر پذیری زیاد تحریمها در اقتصاد کشور در چه میبینید؟ بیان داشت: هرچند موقعیت و توان ایران با چین کاملا متفاوت است، اما رفتار چین در مواجهه با جنگ تجاری و تعرفهای آمریکا آموزنده است. چینیها در مساله جنگ تعرفهها که ترامپ علیه آن کشور راه انداخت با در نظر گرفتن واقعیات همواره از اقدامات تلافی جویانه در آینده سخن به میان میآوردند، اما در عمل خویشتن داری به خرج میدادند و تلاش میکردند مساله را با گذشت زمان مدیریت کنند. به تعبیری روشن تر، دولت چین در مساله جنگ تعرفهها رویکرد تقابل و افزایش تنش را در پیش نگرفت و دلیل اش هم این بود که متوجه پیامدهای منفی افزایش تنش و هزینههای آن بود. چینیها واکنش شتابزده را نشان قدرت نمیدانستند مسالهای که در کشور ما کمتر مورد توجه واقع میگردد. دولت چین انرژی و ظرفیت اش معطوف به خنثی سازی نقشههای ترامپ شد و با حفظ انسجام درونی توانست این دوره را مدیریت کند، اما در کشور ما شاهد این بودیم که همزمان با افزایش تحریمها و فشار اقتصادی، جریان مخالف دولت روی این مساله اصرار داشت که دلیل اصلی مشکلات اقتصادی کشور ناتوانی دولت و عدم استفاده از ظرفیتهای داخلی است. از سوی دیگر به جای کمک به دولت جهت مدیریت انتظارات به سمت دامن زدن به افزایش مطالبات از دولت روی آوردند. این در حالی بود که متوجه بودند که امکانات دولت محدود شده است.
وی تاکید کرد: اکنون با مروری بر تحولات دو یا سه سال اخیر میتوان گفت که از فرصتها یی که وجود داشت بهتر میشد در راستای کاهش هزینهها و جلوگیری از تشدید مشکلات بهره گرفت که انصافا دولت و شخص رییس جمهوری در مناسبتهای مختلف نسبت به هم افزایی ظرفیتها برای عبور از مشکلات تاکید داشت که امید بر این است با پی ریزیهای پایهای و درست در عرصه سیاسی به خصوص با استفاده از فرصت مذاکرات وین زمینه مناسبی برای حل مشکلات کشور فراهم شود.
اولویت منافع ملی در تصمیم گیریها
میرزایی در پاسخ به این سوال که چگونه شما سیاست دولت روحانی را دارای نقاط قوت میدانید در حالی که مخالفان از روحانی انتظار برخورد قاطع تری در قبال بدعهدی طرفهای برجام داشتند؛ گفت: دلیلش کاملا واضح است، چون آنچه که برخی در داخل از آن تحت عنوان قاطعیت نام میبرند هزینه هایش برای کشور بیشتر از منافع آن است. باید متوجه این مطلب بود که شاید اتخاذ یک سیاست در کوتاه مدت با اقبال بخشی از افکار عمومی همراه باشد، اما با در نظر گرفتن پیامدهایی که دارد در میان مدت خود به نارضایتی مردم دامن میزند و فایدهای نخواهد داشت.
شعار سال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از ایرنا، تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۴۰۰، کد خبر: ۸۴۴۰۹۹۵۱، www.irna.ir