شعار سال: تردد ۸‌میلیون خودرو و موتورسیکلت در پایتخت با جمعیت شناور ۱۳‌میلیون نفر بروز سوانح رانندگی بسیاری را موجب شده است. براساس آمار‌های منتشر شده روزانه هزارو ۶۰۰ سانحه رانندگی در تهران اتفاق می‌افتد که از سوانح جزئی تا سوانح جرحی و فوتی را شامل می‌شود.

سرعت غیرمجاز از جمله دلایل بروز سوانح رانندگی است که به گفته رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران نقش ۳۰‌درصدی به آن اختصاص داده شده است. با وجود اینکه این رفتار پرخطر سوانح بسیاری را موجب می‌شود و مرتکبان با جرائم پیش‌بینی شده مجازات می‌شوند، اما رانندگان عشق سرعت بی‌توجه به حقوق سایر شهروندان مرتکب تخلف می‌شوند که این موضوع را در گفتگو با سرهنگ احسان مؤمنی، رئیس اداره تصادفات تهران بررسی کرده‌ایم.

*سرعت و سبقت غیرمجاز به عنوان یکی از عوامل مهم در بروز سوانح رانندگی دخالت دارند. این موضوع در سوانحی که در پایتخت اتفاق می‌افتد به چه میزان دخیل است؟

-بررسی سوانح رانندگی در تهران نشان می‌دهد که حدود ۳۰‌درصد این اتفاق‌ها به دلیل سرعت و سبقت غیرمجاز اتفاق می‌افتد.

*سرعت مجاز در محور‌ها تا چه میزان است؟

-در محور‌های بزرگراهی حداکثر سرعت ۱۰۰‌کیلومتر بر ساعت است، البته مسیر شمال به جنوب بزرگراه شهید چمران و امام علی حداکثر سرعت ۸۰‌کیلومتر است. در خیابان‌های اصلی هم حداکثر سرعت ۶۰‌کیلومتر، خیابان‌های فرعی ۵۰‌کیلومتر و کوچه‌ها و میادین ۳۰‌کیلومتر است.

*شدت جرائم برای متخلفان تا چه میزان در نظر گرفته شده است؟
-بنا به تخلف روی داده مبلغ جریمه تا ۲۰۰‌هزار‌تومان در نظر گرفته شده‌است و ۱۰‌نمره منفی هم به متخلف تعلق می‌گیرد.

*در صورتی که دو تخلف همزمان سرعت غیرمجاز و سبقت از سوی راننده اتفاق بیفتد برخورد پلیس چگونه خواهد بود؟

-در آن صورت وسیله نقلیه به مدت ۷۲‌ساعت به پارکینگ منتقل خواهند شد.

*با توجه به گستردگی پایتخت و تراکم خودرو نقش نظارتی پلیس در این بار چگونه انجام می‌شود؟

-یکی از روش‌های کنترلی دوربین‌های ثابت است که در بزرگراه‌ها نصب است و به این شیوه سرعت خودرو‌ها کنترل می‌شود. در صورتی که خودرویی ۵۰‌کیلومتر بالای سرعت مجاز رانندگی کنند پیامکی برای مالک خودرو ارسال می‌شود و او به راهنمایی و رانندگی احضار می‌شود. اولین بار از وی تعهد گرفته می‌شود، اما در صورت تکرار تخلف به دلیل اخلال در نظم اجتماعی به دادگاه معرفی خواهد شد.

 

-بله، در صورتی که دوربین تخلف را ثبت کند متخلف جریمه می‌شود. جایی که دوربین ثابت نصب نباشد در نقاط حادثه‌خیز بزرگراهی دوربین‌های لیزرگان به همراه تیم پلیس مستقر است که سرعت رانندگان کنترل و با متخلفان برخورد می‌شود.

*این تیم‌ها فقط در روز مستقر هستند؟ اتفاق‌هایی که شبانه رقم می‌خورد چگونه کنترل می‌شود؟

-بله، فقط در روز هستند. در شب هم تیم‌های کنترل نامحسوس این موضوع را کنترل می‌کنند.
کنترل سرعت خودرو‌ها با دوربین یا مأموران پلیس راهور در محور‌های شهری و بزرگراهی انجام می‌شود. با این حال به‌زعم کنترل‌های صورت گرفته آن گونه که اشاره کردید ۳۰‌درصد سوانح به دلیل سرعت و سبقت غیرمجاز صورت می‌گیرد با وجود نظارت پلیس چرایی وقوع این ۳۰‌درصد مورد پرسش است. در این باره توضیح دهید.
سرعت جا‌هایی اتفاق می‌افتد که ما ترافیک نداریم یا شاهد ترافیک کمتری هستیم. همه نقاط، تحت پوشش پلیس قرار ندارد و نمی‌شود قدم به قدم پلیس مستقر باشد. خیلی وقت‌ها رانندگان بعد از عبور از دوربین یا تیم مستقر پلیس سرعتشان را زیاد می‌کنند، بنابراین این موضوع به فرهنگ راننده و احترام او به قانون مربوط است.

*این پرسش هم از سوی پلیس مطرح است که در بزرگراهی که سرعت مجاز برای رانندگی ۸۰‌کیلومتر اعلام شده چرا راننده با سرعت خیلی بیشتر رانندگی می‌کند؟

-خیلی از راننده‌ها وقتی در ترافیک سنگین می‌مانند روی اعصابشان کنترل ندارند و می‌خواهند زودتر به مقصد برسند. تفکر او این است که زمان گذشته و می‌خواهد زمان از دست رفته‌اش را جبران کند تا زودتر به مقصد برسد، بنابراین وقتی ترافیک روان شد پایش را روی گاز می‌گذارد، اما در تقاطع یا میدان نمی‌تواند خودرو را کنترل کند، بنابراین حادثه اتفاق می‌افتد. مثل حادثه‌ای که چند شب قبل در میدان مادر در منطقه‌۲۰ اتفاق افتاد و راننده به علت سرعت غیرمجاز نتوانست خودرو را کنترل کند و وارد میدان شد و با وقوع حادثه جانش را از دست داد؛ بنابراین تجاوز از سرعت مجاز بر می‌گردد به فرهنگ رانندگی که رانندگان باید به قانون احترام بگذارند. این که خیابان خلوت است و ترافیک وجود ندارد دلیل نمی‌شود که راننده با سرعت غیرمجاز رانندگی کند. این اتفاق منجر به بروز حادثه می‌شود؛ چرا‌که در موقع اضطرار قادر به کنترل خودرو نیست.
بخشی از فرهنگ رانندگی در برخورد پلیس با متخلفان صورت می‌گیرد، جریمه راننده، توقیف خودرو یا محرومیت مقطعی وی از رانندگی. با وجود به کار گیری این ساز و کار چرا همچنان شاهد تکرار تخلف از سوی همین رانندگان متخلف هستیم.

روش‌های به کار گرفته شده مسلماً اثر گذار خواهد بود. وقتی راننده به علت سرعت زیاد احضار و از وی تست جسمانی و روانی گرفته می‌شود. این موضوع برای پلیس مهم است که ممکن است یک نفر جنون سرعت داشته باشد، بنابراین وی به دلیل اخلال در نظم و ایجاد و حشت برای دیگران به دادگاه معرفی می‌شود و با وی برخورد خواهد شد و این طور نیست که با این متخلف برخورد نشود. قاضی می‌تواند وی را برای مدتی از رانندگی محروم کند؛ چرا که اخلال در نظم ایجاد کرده‌است.

*بنابراین پلیس تا مقطعی با متخلف برخورد می‌کند و بعد از آن به تشخیص پلیس برخورد شدید‌تر در اختیار دادگاه است؟

-بله، بعد از احضار مالک خودرو به پلیس و بررسی‌هایی که به آن اشاره شد در اختیار قاضی قرار می‌گیرد.

*بعد از وقوع حادثه‌ای که به دلیل سرعت و سبقت صورت گرفته‌باشد، عوامل دیگر در بروز حادثه چگونه بررسی می‌شود؟

-در کنار سرعت که عامل انسانی است دو علت دیگر هم بررسی می‌شود. اگر نقص راه یا وسیله نقلیه در بروز حادثه نقش داشته‌باشد که در صورت تشخیص کارشناس، سهم داده خواهد شد.

*سوانح رانندگی همواره تبعات زیادی را برای جامعه به همراه دارد به عنوان رئیس اداره تصادفات مهم‌ترین موضوع در کاهش سوانح را چه می‌دانید؟

-مهم‌ترین موضوع نهادینه شدن فرهنگ رانندگی است که اگر رانندگان به آنچه در قانون آمده پایبند باشند، مسلماً چنین حوادثی اتفاق نمی‌افتد، بنابراین نهادینه شدن فرهنگ رانندگی و ملزم شدن رانندگان به رعایت قانون است که منجر به کاهش سوانح خواهد شد.


شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی جامعه ۲۴، تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۴۰۰، کدخبر:۲۵۹۴۸، jameh۲۴.com