شعارسال: نان به عنوان یکی از اصلی‌ترین اقلام مصرفی در سفره مردم، این روز‌ها با چالش‌های زیادی روبروست. برای رفع چالش‌های موجود در حوزه نان سال ۱۴۰۱ بود که طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان با هدف بهبود نظام توزیع آرد و کاهش تخلفات آغاز شد، حالا با گذشت بیش از دو سال از اجرا، با نقد‌های جدی از سوی فعالان صنفی و کارشناسان حوزه نان مواجه است. این طرح با نصب کارت‌خوان‌های هوشمند در نانوایی‌ها تلاش کرد تا از طریق رهگیری تراکنش‌ها، مصرف آرد یارانه‌ای را کنترل و منابع مالی دولت را هدفمندتر به دست مردم برساند.

اما با وجود برخی گزارش‌ها از صرفه‌جویی در مصرف، بسیاری معتقدند این سیستم نتوانسته مانع تخلفات گسترده شود؛ به‌ویژه در نانوایی‌هایی که نان سنگک دولتی عرضه می‌کنند. رئیس اتحادیه نان سنگک تهران با انتقاد از ادامه تخصیص آرد یارانه‌ای به نانوایان گفته است: با توجه به حجم تخلفات در حوزه فروش نان سنگک دولتی، از دولت درخواست داریم آرد دولتی را حذف کند و یارانه‌ای که به نانوایی‌ها داده می‌شود، مستقیم به مردم پرداخت شود چراکه نوسانات قیمت، پایین آمدن کیفیت و تخلفات متعدد در نانوایی‌ها، مشکلاتی است که توجه مسئولان را به خود جلب کرده است.

در این زمینه محمدجواد کرمی - رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف ایران - نیز گفته است: در حال حاضر یارانه نان توسط دولت به شکل دیگری توزیع می‌شود، اما این شیوه توزیع با مشکلاتی همراه است. به همین دلیل، برخی از کارشناسان معتقدند یارانه گندم باید به شکل دیگری پرداخت شود؛ به بیان دیگر، باید مانند سال ۱۳۸۹ عمل کنیم و یارانه آرد و نان را به‌طور مستقیم به مردم واگذار کنیم؛ یعنی مابه‌التفاوت یارانه به حساب مردم واریز شود و قیمت نان نیز واقعی شود. این مدل باعث ایجاد رقابت در این بخش می‌شود. به‌نظر می‌رسد در چنین شرایطی کنترل کیفیت و قیمت نان بهتر انجام خواهد شد، چراکه زمانی که قیمت گندم واقعی باشد، قطعاً نظارت نیز مؤثرتر خواهد بود. در حال حاضر نزدیک به ۹۰ هزار واحد نانوایی در کشور فعال هستند و با اجرای این مدل، رقابت در میان آن‌ها شکل می‌گیرد و نان با کیفیت‌تری در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.

طبق گفته داریوش جودکی - مدیرکل امور تنظیم بازار سازمان تعزیرات حکومتی - نان در حال حاضر نه تنها از نظر قیمت بلکه از نظر کیفیت نیز در بحران به سر می‌برد. او بیان کرد که قیمت نان واقعی نیست و برخی نانوایان با گران‌فروشی و استفاده از افزودنی‌ها بدون رضایت مشتری، در حال ارتکاب تخلف هستند. جودکی تأکید کرد که سازمان تعزیرات حکومتی با تخلفات این صنف برخورد قاطع خواهد کرد. یکی از مشکلات اصلی، وجود دلالان در بازار نان است. اجاره دادن نانوایی‌ها توسط برخی افراد باعث شده که پای دلالان به این صنف باز شود، که در نتیجه منجر به عرضه خارج از شبکه آرد و فساد در توزیع یارانه آرد می‌شود. این موضوع خود باعث نوسانات شدید قیمت و کاهش کیفیت نان می‌شود.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از ایسنا، تاریخ انتشار: 27فروردین1404، کدخبر:1404012714971، www.isna.ir