بدان آنچه را میدانی؛
آمریکا چه بود؟ قدمت این سؤال تقریباً بهاندازۀ خود جمهوری است. در سال ۱۷۸۹، یعنی همان سالی که جرج واشنگتن نخستین دورۀ ریاست جمهوریاش را آغاز کرد، دیوید رمزی، پزشک و سیاستمدار اهل جنوب کالیفرنیا، به صرافت افتاد ملت جدید را، با نظرکردن بر گذشتۀ کوتاهاش، دریابد. در آن زمان، تاریخهایی که از آمریکا وجود داشت روایتهای بومی بودند، یعنی داستان ایالتها یا افسانههای پراکندۀ مستعمرهنشینان. ملتها، در آن دوران، از راه تبار، مذهب، یا خاکِ آبا و اجدادی به یکدیگر مرتبط میشدند.
کد خبر: ۱۷۵۴۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۳
زنستیزانه عصر جدید؛
دکتر روحانگیز کراچی، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی در نشستی که روز سهشنبه ۲۹ آبان در محل این پژوهشگاه برگزار شد، به بازخوانی متون تادیبالنسوانها و کارکرد آن ها در دوره ناصری پرداخت. کراچی با توجه به آشنایی با ادبیات، این متون کهن را مورد بررسی قرار داده است و توانسته رد پای نخستین نویسنده تادیبالنسوان را در تاریخ ایران شناسایی کند و نشان دهد این متن چگونه بازتابی از عصر گذار در تاریخ ایران است. متن سخنان او را میخوانید.
کد خبر: ۱۷۲۰۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۱
کتاب و کتابخوانی؛
نویسنده کتاب « تاریخ اجتماعی مردن» مرگ را به مسئله و پدیدهای اجتماعی بدل کرده که قابلیت بررسی تاریخی و اجتماعی دارد.
کد خبر: ۱۷۱۷۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۰۶
کارشناسان مطرح کردند؛
تامین آب همواره از اساسی ترین دغدغه های بشر بوده است و در حالی که کشورمان به لحاظ مدیریت بحران آب در یکی از حساس ترین برهه ها به سر می برد، کارشناسان احیای دانش و مدیریت بومی، توجه به جوامع محلی و همچنین تغییر نقش دولت از مجری گری به پایشگری را راه حل می دانند
کد خبر: ۱۵۹۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۰۹
دکتر زمانه حسننژاد:
در اغلب منابع جغرافیایی و تاریخی بعد از اسلام فضای طبیعی جنوب و جنوبشرقی دریای خزر تبرستان و نقاط جنوب غربی آن گیلان و گیلانات نامیده شده است. این منطقه در قرون نخستین اسلامی بهدلیل عدم نفوذ مسلمانان از اهمیت چندانی برخوردار نبوده و از سوی جغرافینویسان تلاشی برای شناخت آن صورت نگرفته است. سرزمینهای جنوبی دریای خزر شامل استرآباد، مازندران و گیلان که خود شامل دیلم و تالش است، از بافت جغرافیایی و پوشش طبیعی شبیه به هم برخوردارند و در یک زیستبوم جغرافیایی میگنجند.
کد خبر: ۱۵۹۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۰۷
گفتوگو با حسن قاضیمرادی؛
بیش از یک قرن از انقلاب مشروطه ایران، یکی از اولین انقلابهای قرن بیستم و مهمترین انقلاب اجتماعی خاورمیانه، میگذرد. اغراق نیست اگر وسعت و عمق این انقلاب را در کنار انقلابهای روسیه و چین در قرن بیستم دید. از اولین روزهای واقعه مشروطه تا همین امروز، تاریخنگاری مشروطه شروع شده و همچنان ادامه دارد. تنوع تاریخنگاریها به این تصور دامن میزند که گویی با تاریخی چندوجهی روبروییم. حتی اگر نتوان صحت و سقم این تصور را به دقت ارزیابی کرد، نمیتوان از این واقعیت چشم پوشید که انقلاب مشروطه میراثی چندوجهی در تاریخ ایران مدرن از خود به جای گذاشت،
کد خبر: ۱۴۶۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۱۵
نقش فرهنگ مردمی در شکلدادن به تمایزهای فرهنگی؛
بوردیو در راستای بحث مخدوششدن ارزش فرهنگی والا و پست در پسامدرنیسم به بازنگری مسئله ارزش میپردازد و میگوید که «تمایزهای فرهنگی» وجه مهمی از مبارزه میان طبقات حاکم و محکوم جامعهاند. او نشان میدهد که چگونه ذوق و سلیقهها و سبک زندگیهای اختیاری گروهها و طبقات خاصی در جامعه به برکت روابط قدرت و نظامهای گوناگون آموزشی به یگانه الگوی ذوق و سلیقه سبک زندگی «مشروع» و «طبیعی» کل جامعه تبدیل میشود
کد خبر: ۱۴۲۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۷
گفتوگو با سعید وزیری، نویسنده کتاب «رینامه»؛
وقتی وارد اتاق کار استاد میشویم دستش را به سمت گوشش میبرد و دکمه کوچک سمعک را روشن میکند و با لحنی آرام و لبخندی بر لب میگوید: «جوان که بودیم گوش شنوایی نداشتیم. حالا هم که قصد شنیدن داریم گوشمان ناشنوا شده است». استاد «سعید وزیری» وقتی این جملهها را میگوید نمیداند که ما خیلی خوب میدانیم او از همان دوران نوجوانی آنقدر شنونده خوبی بوده که بارها از طرف برخی بزرگان برای نوشتن زندگینامههایشان انتخاب شده و تاکنون زندگینامه چندین انسان بزرگ و تأثیرگذار جامعه را در قالب کتابهای پرفروش به چاپ رسانده است؛ از جمله زندگینامه بزرگانی مثل «محمد پروین گنابادی» و «مهرتاج رخشان» نخستین معلم دختران تهران و...
کد خبر: ۱۴۰۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۱
از کارخانه فولاد تا رانندگی برای Uber؛
ساختمانهای کارخانه فولاد «پورت تالبوت» (شهرکی واقع در ولز بریتانیا) که زمانی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در اروپا بود، بزرگترین ساختمانهای آن حوالی هستند. ۵۰ سال پیش، این ساختمانها نماد رفاه و خوشبختی مردم شهر بودند اما حالا، نماد شکست هستند. در دهه ۱۹۶۰، حدود ۲۰ هزار نفر از جمعیت ۵۰ هزار نفری این شهر در این کارخانه کار میکردند. حالا فقط چهار هزار نفر در این کارخانه مشغول به کارند، یعنی از هر ۱۰ شهروند، تنها یک نفر.
کد خبر: ۱۳۸۴۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۲
نگاهی عمیق به طبیعت؛
استاد علياصغر پتگر با ديدي وسيع و آموزش رفتارهاي هنرمندانه نقش اجتماعي و تأثير وضعي استواري بر تداوم نقاشي اصيل ايران تا امروز داشته است.
کد خبر: ۱۳۶۸۲۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۰۴
مشکلات اجتماعی ایران؛
براساس تحقیقات انجام شده از ۱۰۰ چالش آینده ایران ۵۲ چالش در زمینه اجتماعی است که رقم قابل توجهی است. این در حالی است که مهمترین چالشهای اجتماعی آینده ایران شامل کاهش امید به آینده، بیاعتمادی اجتماعی، بیتفاوتی اجتماعی و کاهش شعور اجتماعی خواهد بود.
کد خبر: ۱۳۵۶۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۳۰
مروری بر تاریخ اجتماعی از میان طعم و خاطره خوراکیهای خیابانی؛
سال هزار و سیصد و یازده خورشیدی است، روزنامهنگار غمگینی در خیابانهای طهران قدم میزند و به بحرانهای زندگی اجتماعی میاندیشد، بحرانهایی که پس از شکست جنبش مشروطه و کودتای اسفند سال 1299 خورشیدی هر روز بیشتر شده و از زندگی سیاسی حاکمان به زیست اجتماعی مردم آمدهاند و در این گیر و دار افکار پریشان، «تخمهفروشی نزدیک او مرتباً فریاد میزد: تخمه جاپونی سیری چهارشاهی و بستنیفروش [هم] بیخ گوشش داد میزد: هل و گلاب، سرشیر و قند، گز اصفهان داریم.
کد خبر: ۱۳۵۰۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۲۷
مدرنیته ایرانی از منظر جنسیت؛
تاریخ اجتماعی در سالهای اخیر عامليت تاريخي را منحصر به فرادستان و نهادهاي اجتماعي و سياسي نمیداند و بيشتر در پي يافتن نقش مردم، گروهها و جریانهای حذفشده در تحولات جامعه است. برخلاف تاریخنگاری از بالا که سلطهای طولانی در تاریخنگاری جهان داشته، تاريخنگاري از پایین معطوف است به تاریخ حاشیهها، گروهها و طبقات پایین جامعه، تاریخ جنبشهای اجتماعی این گروهها، اقشار و طبقات و نقششان در فرآیند تکوین جامعه، تاریخ فعالیتهای اجتماعی - سیاسی مردم. این شکل از تاریخنگاری با تمرکز بر زندگی مردم عادی، حیات روزمرهشان، اعتراضات و مبــارزات حـذفشدگــان و گروههای فرودست جامعه، سیاست و مردم را در فرآیند دگرگونسازی ساختارها نشان میدهد.
کد خبر: ۱۳۴۲۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۲۳
شخصیت ادبی ؛
باید اقرار کنم که در طول زندگی مشترکمان فقط یکی دو سال اول که هنوز کانون خانواده کوچک بود و فراغتی دست میداد به کارهای ادبی و نویسندگی شوهرم بیعلاقه نبودم و در هر فرصت با رغبت کمک به استنساخ شاهنامه که در آن زمان در دست چاپ داشت و یا غلطگیری کتاب لغت فرانسه به فارسی و غیره میکردم و یا به اشعار سرودهشدهاش گوش میدادم و تبادل نظر میکردم.
کد خبر: ۱۳۴۰۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۲۲
سازمان گدایان در تاریخ ایران؛
کدام بسترهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، پدیده گدایی و طبقه گدایان را در این سرزمین پدید آورده است.
کد خبر: ۱۲۹۷۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۰۲
غربزدگی، ریشه کشف حجاب؛
نگاهی به مقالات و نوشتههای زمان قاجار در مجلات و روزنامهها نشان میدهد مشوق اصلی زنان در پذیرش طرح کشف حجاب، مردان تجددگرا بودند.
کد خبر: ۱۱۶۳۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۲۵
نون شده گرون، یک من یک قرون!؛
ایران و مردم آن در طول تاریخ بارها طعم خشکسالیها و قحطیهایی را که در پی آن گرسنگی، شیوع بیماریهای فراگیر و مرگ و میر داشته است چشیده و با آن دست و پنجه نرم کردهاند. عوامل طبیعی از جمله اقلیم ویژه ایران، کمبود منابع آب و بارندگی، همچنین خشکسالیهای متناوب در داخل فلات ایران از جمله دلایل بروز قحطیهای بزرگ در ایران محسوب میشوند. در کنار آنچه که طبیعت برای سرزمین ایران رقم زده است، عوامل فرهنگی و اجتماعی بویژه شرایط سیاسی نیز بهعنوان عواملی که در شروع، تشدید و تداوم قحطی نقش داشتهاند نیز مورد توجه است. در روزگار قدیم با توجه به شیوه سنتی کشاورزی ایران، چند سال بیبارانی و کم بارانی منجر به بروز فاجعه خشکسالی و در پی آن قحطی در کشور میشده است.
کد خبر: ۱۱۲۸۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۰۷
در نشستی علمی صورت گرفت؛
نشست علمی چرایی تنصیف ارث و دیه زنان از منظر فقه و حقوق اسلامی به همت مرکز بین المللی توسعه علم، فرهنگ وعقلانیت با همکاری انجمن علمی فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه برگزار شد.
کد خبر: ۱۰۸۳۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۶
گفتوگو با دکتر قربان بهزادیاننژاد؛
«نوسازی پزشکی و بهداشت عمومی در دوره قاجار» و «نوسازی پزشکی در کشورهای شرقی» دو عنوان از تألیفات دکتر هرمز ابراهیمنژاد است که با ترجمه دکتر قربان بهزادیاننژاد یکی از سوی پژوهشکده تاریخ اسلام و دیگری از سوی انتشارات مؤسسه اطلاعات اخیراً به بازار آمد.
کد خبر: ۱۰۴۲۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۰/۲۴
سیر تکوین مامایی؛
انجمن زنان پژوهشگر تاریخ در روز دوشنبه ۱۳ آذرماه نشستی را با موضوع «سیر تکوین و تطور حرفه مامایی در عصر قاجار و پهلوی» در محل آرشیو ملی برگزار کرد.
کد خبر: ۹۸۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۳