قسمت عمده آب‌های شیرین به صورت آب زیرزمینی ذخیره شده است و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی به واسطه افزایش جمعیت و استخراج آن جهت اهداف کشاورزی، صنعتی و مصارف خانگی از جمله مسائلی است که در سال‌های اخیر دشت‌های کشور را در معرض خطر فرونشست قرار داده است.

بر اساس آمارها، بارش سالانه هشت استان کشور کمتر از ۲۰۰ میلی‌متر است و به اعتقاد محققان، به دلیل تدوام خشکسالی و برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی شاهد فرونشست زمین در مراکز پرجمعیت‌تر هستیم. این در حالی است که از بین رفتن منابع آب‌های زیرزمینی طی حدود ۲۵ سال اخیر، می‌تواند با تسریع در وقوع زمین‌لرزه‌های مهم بعدی در نواحی لرزه‌زا و در پهنه گسل‌های فعال همراه باشد.

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران  در این رابطه می‌گوید: فرونشست زمین به صورت عمده در مناطقی که بیشترین برداشت آب‌های زیرزمینی را دارد، اتفاق میفتد و تاثیرات منفی از خود بر جای می‌گذارد. در حقیقت فرونشست زمین پدیده‌ای است که دامنه آن با گرم شدن کره زمین و برداشت بیش از حد از منابع آب‌های زیرزمینی، بزرگ‌تر می‌شود و این جای بسی تامل دارد.

نازخند صبحی با بیان این‌که متاسفانه بیش از 300 شهر در سطح کشور تحت تاثیر پدیده فرونشست قرار دارد، ادامه می‌دهد: باید هر چه سریع‌تر و به هر شکلی که می‌توانیم برداشت از آب‌های زیرزمینی را کاهش دهیم. این در حالی است که در ایران، بیش از سه برابر دیگر کشورها آب مصرف می‌کنیم و در چنین شرایطی، برخی دشت‌های کشور بر اساس جی‌پی‌اس‌های سازمان نقشه‌برداری تحت تاثیر فرونشست قرار دارد.

وی تصریح می‌کند: در برخی دشت‌ها این فرونشست تا 360 سانتی‌متر می‌رسد در حالی که در اتحادیه اروپا، 4 میلی‌متر فرونشست را بحران آب به حساب می‌آورند. باید عنایت داشت که بسیاری از زمین‌شناسان فرونشست را زلزله خاموش می‌نامند.

عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران یادآور می‌شود: همیشه به دنبال علاج واقعه بعد از وقوع هستیم ولی امروز در جایگاهی قرار داریم که بسیاری از شهرها مورد تهدید این پدیده قرار گرفته‌اند و به جرات می‌توان اذعان کرد که این بار نمی‌توان علاج بعد از واقعه کرد.

صبحی تاکید می‌کند: دلیل فرونشست‌ها، تداوم افت سطح آب‌های زیرزمینی است و زمانی که این تداوم بیشتر از دو سال طول بکشد، لایه‌های آبدار زیرین منابع آبی خود را از دشت می‌دهند و در نهایت، فرونشست اتفاق می‌افتد. بنابراین چاره‌ای جز کاهش برداشت آب‌های زیرزمینی نداریم و باید هر چه سریع‌تر در راستای پلمب چاه‌های غیرمجاز اقدام کنیم.

شعارسال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا،تاریخ انتشار:29 اسفند 1397،کدخبر:97122915222،www.isna.ir