شعارسال: امروزه مساله اشتغال به یکی از بزرگترین دغدغه های جوانان در کشور ما بدل شده است. عده کثیری از جوانان که بعد گذراندن تحصیلات دانشگاهی قصد ورود به بازار کار را دارند و با توجه به مدارک دانشگاهی به طبع خواهان استخدام در مراکز دولتی و یا لااقل در شرکت های خصوصی هستند. به طور کلی دیدگاهی که در بین اکثر جوانان تحصیل کرده رایج شده این است که آنان تنها به دنبال مشاغل اداری و یا به اصطلاح پشت میز نشینی هستند. آنان همواره انگشت اتهام رو به سوی دولت نشانه گرفته و ایجاد اشتغال در سازمان های اداری را وظیفه دولت می دانند! آنان بر این باورند که دولت موظف است در قبال زحمات آنان در طی مراحل عالی تحصیلی، مشاغل اداری برای آنان ارائه دهد و بعنوان بخشی از بدنه ی دولت بعنوان کارمند یا تکنسین و یا ... مشغول کار و خدمت شده و از دولت ماهانه حقوق دریافت کنند. اما آیا براستی این نگرش و طرز فکر منطقی و قابل قبول است؟

همه ما می دانیم بدنه و چارچوب نیروی انسانی دولت در کشور ما، متاسفانه بسیار بزرگ و طویل است و سیستم نیروی انسانی دولتی ایران، یکی از بزرگترین و پرهزینه ترین دولت های حال حاضر جهان است. در همین راستا دولت جمهوری اسلامی ایران جهت افزایش کارایی نیروی انسانی و انطباق آن با استانداردهای جهانی چندین سال است که طرح کوچک سازی دولت را در برنامه خود قرار داده است. با در نظر گرفتن همه اینها این نگرش جای بسی تامل دارد که همه جوانان از دولت انتظار استخدام داشته باشند!

شاید عده ای بگویند که وضعیت شغل های آزاد از این نیز بدتر است. البته این مساله در بسیاری از شغل های آزاد صادق است. مخصوصا در شهرستان های کوچک که دیگر هر نوع شغل آزادی (هر نوع فروشگاهی) در سطح شهر به اندازه کافی و در حد اشباع وجود دارد و دیگر جایی برای افراد جدید جهت ورود به آن عرصه ها وجود ندارد.

حال راه حل چیست؟

آیا می بایست کماکان منتظر استخدام دولتی شد؟

آیا می بایست با سرمایه ای وارد بازار آزاد شد و در کنار افراد بسیار زیادی که قبل از شما آن نوع کار را شروع کرده اند، به امید رونق کسب و کارتان ساعت های روز را در مغازه خود سپری کنید؟ تازه همین وارد بازار شدن خود نیاز به حداقل 10 الی 15 میلیون سرمایه نیاز دارد که قطعا چنین سرمایه و مقدار پولی در اختیار همه قرار ندارد.

به راستی راه حل چیست؟

آیا واقعا یعنی هیچ راهی وجود ندارد که مثلا یک جوان در یک شهرستان کوچک کشورمان بتواند هر ماه، درآمد خوب و پایدار داشته باشد؟ بهانه هایی از قبیل: دولت اشتغال ایجاد نمی کند! تحریم ها باعث بوجود آمدن این وضعیت هستند! منطقه ما یک منطقه محروم است! در منطقه کارخانه یا صنایعی جهت کار وجود ندارد! خانواده من فقیر و فاقد سرمایه برای شروع کار هستند! و ....

اما بارها و بارها در رسانه ها، در مجلات و .... شنیده و دیده ایم که بسیاری از افراد موفقی که خود را به بالاترین سطوح مالی رسانده اند در یک خانواده ی فقیر و بی بضاعت بدنیا آمده اند. پس آنان چگونه توانسته اند از هیچ شروع کرده و زندگی خود را دگرگون کنند.

مساله اینجاست که آنها انگشت اتهام را به سوی دیگران نگرفته اند و مکررا به دنبال متهم کردن این و آن نبودند. چون به خوبی می دانستند با متهم کردن اطرافیان،تغییری در وضعیت فعلی آنها ایجاد نخواهد شد.

تفاوت بزرگ آنها با ما در این بوده است که آنها ترس خواستن را در خود از بین برده اند و با اراده ای پولادین، برنامه ای دقیق، هدف هایی مشخص، آموزش هایی بی نقص و استادانی حرفه ای به جنگ با این نگرش خود رفته اند، نگرشی که فقط صبح تا شب در گوش ما زمزمه می کند ... یک درآمد خوب یعنی داشتن یک شغل کارمندی با حقوقی ماهیانه دو میلیون تومان!

به دوستان پیشنهاد می کنم حتما کتاب "حکایت دولت و فرزانگی" اثر مارک فیشر را تهیه نموده و مطالعه کنید. این کتاب قطعا تاثیری شگرف در دیدگاه های شما خواهد گذاشت.

حال اگر اراده لازم برای داشتن یک کسب و کار ایده ال و بدست آوردن درآمدی خوب و پایدار را در خود ایجاد کرده اید و ذهنتان دائما خواهان یک سطع عالی از رفاه و ثروت است می بایست یک راه حل عملی برای آن در نظر بگیرید. راه حلی عملی و قابل اجرا و زود بازده و تست شده که قبلا امتحان کاربردی و عملی بودن خود را پس داده است.

برای یافتن پاسخ این سوال می بایست بدانیم این شغل بایستی چه ویژگی هایی داشته باشد که همه بتوانند به آن مشغول شده و زندگی خود را تامین و دگرگون کنند. با توجه به آنچه که در بالا به آن اشاره شد این شغل می بایست:

o نیازی به سرمایه اولیه آنچنانی نداشته باشد تا همه و همه بتوانند آن را بصورت یکسان انجام دهند.

o نیازی به مکان و یا محل و یا امکانات خاصی نداشته باشد تا انجام آن برای همه مقدور باشد.

o نیازی به تخصص حرفه ای آنچنانی نداشته باشد که برای همه قابل فهم و انجام باشد.

o این شغل می بایست متعلق به خودتان باشد. یعنی شما برای خودتان کار کنید و خود مالک کسب و کار خود باشید تا بتوانید براحتی به واسطه تلاش و زحمت خودتان پیشرفت نموده و به درآمدهای بالایی دست یابید، نه اینکه برای دیگران کار کرده و در ازای کار مقدار حقوق محدودی دریافت نمایید.

o این شغل می بایست دارای پتانسیل درآمدی بسیار عالی و بالایی باشد.

o این شغل کاملا قانونی و مجاز باشد و از لحاظ شرعی درآمد حاصل از آن حلال باشد.

با توجه به شرایط اقتصادی کشور و تاکیدات مقام معظم رهبری در آغاز سال 1396 مبنی بر اقتصاد مقاومتی، تولید، اشغال باید سعی شود که تا محصولات داخلی با بالاترین کیفیت و نازلترین قیمت به دست مصرف کننده برسد و این امر در صورت حذف واسطه ها نائل می آید که می توان جهت انجام ان از بازاریابی شبکه ای در سطح کشور استفاده نمود که در ذیل به شرح آن پرداخته شده است .

مفهوم بازاریابی

بازاریابی یک پدیده ی اجتماعی، انسانی و مدیریتی است. در تعریف واژه ی بازاریابی همانند سایر اصطلاحات مدیریت اتفاق نظر وجود ندارد. اولین تعریف رسمی بازاریابی توسط انجمن ملی آموزگاران بازاریابی آمریکا که امروزه به انجمن بازاریابی آمریکا تبدیل شده است در سال 1948 ارائه شد. بر اساس این تعریف، بازاریابی عبارت است از: فرآیند برنامه ریزی و اجرای مفهوم ، قیمت گذاری ، ترفیع و توزیع کالاها، ایده ها و خدمات به منظور خلق مبادله ای که اهداف فردی و سازمانی را محقق سازد. این انجمن در سال های 1985،2004 و سپس در سال 2007 تعریف های جدیدتری را بر اساس تحولات اقتصادی و اجتماعی ارائه نمود و اعلام کرد : بازاریابی عبارت است از مجموعه ای از نهادها و فرآیندها برای خلق، انتقال، ارتباط و مبادله ی عرضه ها که برای مشتریان، ارباب رجوع ، شرکا و کل جامعه ارزشمند است. در یکی از سندهای منتشره توسط این انجمن تاریخ آتی بازنگری این تعریف در سال 2012 اعلام شده است. انجمن بازاریابی حرفه ای در انگلیس بازاریابی را به عنوان فرآیند مدیریتی مسئول شناخت، پیش بینی و تامین خواسته های مشتری به صورت سودآور تعریف نمود. مایکل بیکر بیان می کند: بازاریابی عبارت است از روابط متقابل مبادله ای سودآور دو طرفه .

در نهایت با جمع بندی مطالب فوق می توان گفت که بازاریابی عبارت است از فرآیند خلق و مبادله یک ارزش بین فروشنده ومشتری و حفظ ارتباط مستمر با مشتری .

مفهوم شبکه

امروزه به صورت گسترده واژه شبکه استفاده می شود. در بازاریابی شبکه ای نیز این واژه به کار می رود، اما باید به این نکته توجه نمود که شبکه حداقل سه معنی مختلف در سه ادبیات مختلف کامپیوتر،علوم اجتماعی و بازاریابی دارد. شبکه در علوم کامپیوتر خود دو معنا دارد. در معنای اول شبکه یعنی مجموعه ای از کامپیوترهای متصل به یکدیگر. اگر کامپیوترهای متصل به هم در داخل یک سازمان باشند آن را شبکه ی داخلی می نامند و اگر این کامپیوترهای متصل به هم در چند سازمان محدود قرار داشته باشند به نحوی که سازمان ها یا افراد دیگر نتوانند به ان وارد شوند ان را شبکه ی خارجی می نامند.

تاریخچه ی بازاریابی شبکه ای

بازاریابی شبکه ای بیش از 70 سال سن دارد و در اوایل دهه1940شرکتی به نام California Vitamins دریافت که تمام نمایندگان جدید فروش آنها دوستان یا خانواده نیروهای فعلی آنها هستند. اولین دلیل این قضیه آن بود که آنها محصول را به قیمت عمده می خواستند. آنها همچنین دریافتند که ایجاد نیروی متشکل از تعداد زیادی از افراد که محصول کمی را می فروشند آسان تر از یافتن چند فوق ستاره است که می توانند تعداد زیادی از محصول را به فروش برسانند. بنابراین آنها این دو ایده را با هم ترکیب کرده و یک ساختار فروش مبتنی بر پاداش را طراحی نمودند که نیروهای فروش انها را تشویق می کرد تا از میان مشتریان راضی، نمایندگان فروش جدیدی را به شرکت معرفی نمایند. بسیاری از این نمایندگان جدید دوست یا فامیل فروشندگان قبلی بوده و انها نیز به نوبه ی خود این حق را داشتند که محصولات و این حالت و این حالت نمایندگی را به دیگران معرفی نمایند و بدین ترتیب شبکه ی فروش به طور تصاعدی رشد می کرد. شرکت در ازای فروش محصولات خود توسط شبکه ی فروش به آنها پاداش می داد. بدین ترتیب بازاریابی شبکه ای متولد شد. چندسال بعد این شرکت نام خود را Nutralite Food Supplement Corporations تغییر داد. در سال 1956 Naturalite به وسیله ی دکتر Shaklee Forrest اقدام به بازاریابی شبکه ای نمود تا شبکه ی فروش گسترده تری برای محصولات غذایی به دست آورد. کمی بعد در سال 1959 دو تن از پخش کنندگان قبلی Nutralite به نام هایِDevos Rich و Jay Van Andel شرکت Amwayرا با عنوان روش آمریکایی برای فروش محصولات ( American way of marketing products) تاسیس نمودند. یکی از اولین سوءاستفاده ها از مفهوم رشد تصاعدی برای کسب درآمد، جنون نامه نگاری زنجیره ای craze chain letter بود که بعد از جنگ جهانی اول امریکا را در برگرفت. این نامه ها قول درآمد بالا را در صورت فرستادن ده سنت یا یک پوند به شخصی که در ته زنجیره قرار داشت می داد. در سال 1974 سناتور Walter Mondale اعلام کرد که چنین شرکت هایی بزرگترین عامل فریب مشتری در سطح ملی هستند. مراجع قانون گذاری سریعا اقدام به جمع آوری چنین سوءاستفاده هایی نمودند. در اواسط 1970 Federal Trading Commission و مراجع قانونی دیگر در سرتاسر آمریکا بدون درک روشن از استفاده قانونی از بازاریابی شبکه ای توجه خود را به سمت تمام شرکت های بازاریابی شبکه ای معطوف نمودند. در سال 1975 ، FTC بر علیه Amway اعلام جرم نمود و بیان داشت که این شرکت یک طرح هرمی است و با عدم ارائه محصولات خود درخرده فروشی ها از انجام تجارت جلوگیری می کند . Amway در طول چهارسال و با هزینه کردن مبلغی غالب بر میلیون ها پوند ( به شکل قانونی) توانست خود را تبرئه کند. در سال 1979 FTC(Commission Federal Trade) اعلام کرد که Amway یک ساختار هرمی نیست و درآمد آن حاصل از فروش محصولات می باشد. هم چنین بازاریابی شبکه ای را به عنوان یک روش قانونی و موثر برای پخش محصولات می باشد. بازاریابی شبکه ای در دهه ی بعدی به شکل انفجاری رشد کرد.

ضرورت اقتصادی و اهمیت بازاریابی شبکه ای

اهداف و دیدگاه بازاریابی

چهارهدف به عنوان اهداف اصلی سیستم بازاریابی شناسایی شده اند که به قرار زیر هستند:

1. بالابردن سطح مصرف: عده ای از اقتصاد دانان معتقدند که هدف بازاریابی باید بالا بردن سطح مصرف باشد. زیرا این امر موجب افزایش تولید، ایجاد ثروت و در نتیجه کاهش سطح بیکاری می شود. فرضیه ی دیگری نیز بیان می دارد که مصرف و خرید بیشتر، مردم را خوشحال تر می کند.

2. افزایش سطح رضایت مصرف کننده : برخی دیگر معتقدند هدف بازاریابی باید بالابردن میزان رضایتمندی مصرف کننده باشد، نه مصرف بیشتر . مصرف بیشتر کالاها زمانی مهم است و تحقق می یابد که به رضایت مصرف کننده منجر شود.

3. بالابردن سطح انتخاب : ایجاد تنوع در محصولات و بالابردن سطح انتخاب مصرف کننده ، از اهداف دیگر سیستم بازاریابی است. این گونه استدلال می شود که این هدف موجب بهبود روند زندگی مصرف کننده و در نتیجه، افزایش رضایت مندی می شود.

4. بالابردن کیفیت زندگی : بسیاری از بازاریابان معتقدند ،هدف بازاریابی باید افزایش و ارتقای سطح کیفیت زندگی مصرف کنندگان باشد.

منظور از بازاریابی شبکه ای عبارت است از به کارگیری شبکه های اجتماعی برای بازاریابی و فروش ارزش. بازاریابی شبکه ای گاهی اوقات بازاریابی چند سطحی، بازاریابی مشارکتی، بازاریابی مستقیم مصرف کننده و توزیع تکاملی نامیده می شود . بازاریابی شبکه ای عبارت است از نوعی مدل کسب و کار که از ترکیب بازاریابی مستقیم و حق امتیاز تشکیل می شود. بازاریابی شبکه ای به خودی خود نوعی کسب و کار نیست بلکه یک استراتژی بازاریابی است. در بازاریابی شبکه ای نیز واسطه ها حذف نمی شوند بلکه مشتریان خود نقش واسطه ها را بازی می کنند. بازاریابی شبکه ای بر اساس تبلیغات کلامی قرار دارد.

بازاریابی شبکه ای عبارت است از روش توزیع کالاها یا خدمات که در این روش توزیع کنندگان بر اساس خرده فروشی های خود و خرده فروشی های ناشی از افرادی که انها را به کار می گیرند، درآمد کسب می کنند. بازاریابی شبکه ای سیستمی است که تولید کننده در آن به افراد خارج از شرکت مبلغی می پردازد تا انها کالاها و خدماتش را به صورت مستقیم به مشتریان بفروشند. بازاریابی شبکه ای یا چند سطحی عبارت است از عمل توزیع، فروش و یا تامین کالاها و خدمات از طریق حق کمیسیون، پاداش، تخفیف، سود تقسیمی و یا سایر شکل های جبران خدمات در ازای فروش محصولات و استخدام سایر افراد به عنوان توزیع کننده مبلغی پرداخت می شود .

نقش پر رنگ بازاریابی شبکه ای در افزایش اشتغال

مرکز امور اصناف و بازرگانان ایران وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت، بازاریابی شبکه ای را به این صورت تعریف می کند: بازاریابی شبکه ای سیستمی است برای توزیع کالا و خدمات توسط شبکه هایی از هزاران فروشنده یا توزیع کننده مستقل. این توزیع کننده ها از طریق فروختن کالاها و خدمات و هم چنین معرفی و حمایت از فروشندگانی دیگر کسب درآمد می کنند.

فدراسیون جهانی انجمن های فروش مستقیم ،بازاریابی شبکه ای را بدین صورت تعریف می کند: بازاریابی شبکه ای نوعی از جبران خدمات در شرکت های فروش مستقیم است . در این شرکتها فروشندگان نه تنها بر اساس فروش های خود بلکه بر اساس جذب افراد دیگر به عنوان فروشنده برای شرکت، پول دریافت می کنند.

با توضیحاتی که پیشتر ارائه شد باید گفت که با توجه به اقتصاد ملی کشور و تغییر نگرش آحاد ملت می توان چرخ های تولید را به حرکت وا داشت تا اشتغال جوانان کشورمان تامین شود.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت اتفاقیه، تاریخ انتشار: 16فروردین1396، کدخبر: 20773: WWW.etefaghyeh.ir