شعار سال: سید حمید حسینی پیش از این نیز جزییاتی در خصوص آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در عراق منتشر کرد، اما همچنان موضوع در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. حمید حسینی، دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق معتقد است در شرایط کنونی مهمترین بحران موجود در روابط ایران و عراق کاهش تجارت رسمی میان دو کشور و افزایش قابل توجه قاچاق کالا از ایران به عراق و از عراق به ایران است.

وی می‌گوید: در حالی که مرغ و گوسفند و اقلام بهداشتی از ایران به عراق قاچاق می‌شود، سالانه بین دو تا سه میلیارد دلار کالای الکترونیک و لوازم خانگی و ... از این کشور به صورت غیر قانونی وارد ایران می‌شود.

او در گفتگویی درباره اقدامات صورت گرفته برای دریافت ۵ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران نیز توضیحاتی مبسوط ارائه داد و اعلام کرد: در سه ماه گذشته رایزنی‌های متعددی با مقامات عراقی درباره آزادسازی منابع بلوکه شده صورت گرفته و ایران تلاش کرده است فشار بر این کشور را در راستای تادیه مطالبات افزایش دهد.

وی افزود: خوشبختانه توافق شده است بخشی از بدهی عراق بابت خرید برق از ایران به صورت دیناری پرداخت شود در این راستا توافق کردیم محل طلب شرکت گاز نیز از عراق خرید کالا انجام دهیم، اما هنوز اقدامی جدی در این زمینه انجام نشده است.

میزان طلب شرکت‌های توانیر و گاز

وی با اشاره به اینکه ایران سالانه حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون دلار برق به عراق صادر می‌کند، ادامه داد: ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در سال گذشته نیز حدود ۲ میلیارد گاز به این کشور صادر شده و بدهی پیشین عراق سبب شده است کل مطالبات ما به حدود ۵ میلیارد دلار برسد.

حسینی دربارروش پرداخت این پول گفت: طبق اعلام رسمی عمده طلب ایران بابت صادرات گاز به عراق است و با توجه به برقراری صادرات گاز این طلب در حال افزایش است، اما بر اساس اعلام وزارت نیرو به جز طلب دو ماهه اخیر، بقیه طلب صادرات برق یعنی ۵۰۰ تا۶۰۰ میلیون دلار به صورت دینار از عراق دریافت شده است.

وی در پاسخ به این سئوال که پرداخت طلب به صورت دیناری برای ایران نفعی دارد یا خیر؟ توضیح داد: وزارت نیرو و شرکت مپنا در عراق پروژه دارند و در نتیجه برای پیشبرد کارهایشان به دینار نیاز دارد بنابراین دریافت طلب به صورت دینار برای این وزارتخانه دارای توجیه اقتصادی است.

دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق ادامه داد:طبیعی است به دلیل تفاوت شرایط، شرکت گاز علاقه‌ای به گرفتن دینار نداشته باشد، زیرا ارزش دینار عراق نیزبه طور مرتب در حال کاهش است از این رو شرکت گاز ترجیح می‌دهد طلبش به صورت یورویی در بانک‌های عراق باقی بماند تا امکان پرداخت مطالبات از سوی عراق فراهم شود.

توافق برای خرید ۸ کالا

وی خاطرنشان کرد: فرمولی برای دریافت طلب‌های ایران به شکل خرید کالا در نظر گرفته شده که بر اساس این دستورالعمل شرکت ایرانی کالا‌های مورد نظر خود را از عراق خریداری کرده و زمانی که کالا وارد آب‌های ایران شود ۹۰ درصد و در زمان تخلیه بار ۱۰ درصد باقی مانده از پول‌های ایران در بانک عراق آزاد خواهد شد.

وی توضیح داد: دولت برای خرید ۸ قلم کالا با عراق توافق کرده که شامل کالا‌هایی مانند روغن، شکر، برنج، کنجاله سویا، ذرت، دارو، گندم و جو است.


دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق بیان کرد: شرکت‌های عراقی نگران تحریم هستند و قیمت‌هایی که تعیین کرده اند از آنچه مد نظر ایران بوده بالاتر است و این نرخ‌ها مورد تایید بازرگانی دولتی ما نیست علت بالا بودرن قیمت‌ها هم به نظرم این است که شرکت‌های عراقی سابقه چندانی در این زمینه در بازار‌های جهانی ندارند.

حسینی ادامه داد: هر چند آمریکا معافیت‌هایی از تحریم را برای شرکت‌های عراقی در نظر گرفته است، اما در عمل این شرکت‌ها هراس دارند به علت همکاری با ایران، در آینده در لیست تحریم قرار گیرندو همین امر سبب شده شرکت‌های خوب عراقی کمتر حاضر به تجارت با ایران می‌شوند.

وی اظهار کرد: این مساله وقتی حل می‌شود که از نشست‌های وین اخبار خوبی به گوش برسد و به اعتقاد بنده وقتی مسائل و مشکلات در وین حل شود پول‌های بلوکه شده ایران در دیگر کشور‌ها نیز آزاد خواهد شد.

وی درباره صادرات ایران به عراق توضیح داد: عمده صادرات ایران با عراق توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و خوشبختانه بخش خصوصی مشکلی در زمینه نظام پرداخت با این کشور ندارد.

میزان صادرات ایران به عراق

حسینی تاکید کرد: میزان صادرات به عراق در سال ۱۴۰۰ روند بسیار خوبی دارد و از سال گذشته بهتر شده است.

وی بیان کرد: سال گذشته حدود ۴.۵ میلیون تن کالا به عراق صادر کردیم که ارزش صادرات این کالا‌ها برابر با ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بود البته از نظر ارزشی صادرات با عراق کاهش داشته، زیرا سال ۹۸ میزان صادرات به عراق برابر با رقم ۹ میلیارد دلار بود، اما از نظر حجمی و وزنی صادرات ایران به عراق در سال ۹۹ افزایش یافت. ارزش کالا‌های قاچاق شده به عراق شاید معادل ۴۰ درصد از کالا‌های صادراتی از مبادی رسمی است.

وی گفت: دلیل اصلی این مساله آن است که ارزش کالا‌های صادراتی را کاهش دادیم و همچنین شیوع کرونا موجب کاهش ارزش کالا‌ها شد و به دلیل ممنوعیت‌هایی که ایران اعمال کرد سبب شد تا در مجموع ارزش کالا‌های صادراتی به عراق کاهش یابد. وی خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد که ۵ ماه مرز‌های عربی عراق به روی ما بسته بود و تردد‌ها نیز روان نبود.

عمده کالا‌های صادراتی ایران به عراق

وی درباره مهمترین اقلتم صادراتی به عراق گفت: سال ۹۸ عمده صادرات ما شامل مصالح ساختمانی بود در حالی که در سال ۹۹ بسیاری از پروژه‌های ایران در عراق متوقف شد.

وی اظهار کرد: عمده‌ترین صادرات ایران به عراق پس از برق و گاز، بنزین، گازوئیل و محصولات نفتی و فرآورده‌های پتروشیمی است، در عین حال صادرات انواع مواد غذایی شامل تره بار، میوه، محصولات کشاورزی و همچنین مصالح ساختمانی که انواع مصالح در حال انجام است البته در بحش لوازم خانگی، کالا‌های صنعتی، ماشین آلات و وسایل بهداشتی نیز صادراتی محدود داریم. ​

قاچاق گسترده کالا به عراق

وی با تاکید بر اینکه ایران با موضوع بسیار حساس تجارت غیر رسمی یا قاچاق در مراوده با عراق روبروست، عنوان کرد: در سال گذشته قاچاق کالا به مرز‌های عراق به شدت افزایش یافته است و اتفاقا افزایش شدید قاچاق سبب شده است صادرات قانونی ما در قیاس با سال ۹۸ کمتر شود

وی ادامه داد: به نظر می‌رسد ممنوعیت‌های فراوان اعمال شده چه از طرف ما و چه از طرف عراق سبب شدت گرفتن قاچاق کالا از ایران به عراق شود. حسینی درباره میزان قاچاق کالا از ایران به عراق گفت: ارزش کالا‌های قاچاق شده به عراق شاید معادل ۴۰ درصد صادرات رسمی باشد که رقمی بسیار بالاست. به عنوان مثل در حالی که صادرات مرغ از ایران ممنوع است، اما با قاچاق مرغ ایرانی روبرو هستیم از سوی دیگر برخی با هدف گریز از پرداخت تعرفه و عوارض ترجیح می‌دهند تخم مرغ را به صورت غیر قانونی به عراق ببرند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر صادرات اقلام و وسایل بهداشتی مانند ماسک، گان، دستکش ممنوع است، اما کالا‌های تولیدی ایران در این بخش به وفور در بازار عراق پیدا می‌شود. از سوی دیگر قاچاق گوسفند از مرز‌های مشترک و روستا‌های مرزی بین دو کشور به شدت رواج است.

وی درباره قاچاق معکوس از عراق به ایران نیز توضیح داد:متاسفانه سالانه ۲ تا ۳ میلیارد دلار لوازم خانگی، اقلام الکترونیک، وسایل آرایشی و بهداشتی و ... به صورت قاچاق از عراق وارد ایران می‌شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرآنلاین، تاریخ انتشار:۸ اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر:۱۵۰۹۱۳۱، www.khabaronline.ir