شعارسال:تاثیر مخربی که فعالیتهای انسان در یکصد سال اخیر بر کره زمین گذاشته، در طول تاریخ این سیاره بی سابقه بوده است. در قرن بیستم میلادی، تقاضا برای سوختهای فسیلی به منظور تولید انرژی روز به روز بیشتر میشد و تعداد خودروها و نیروگاههای تولید برق به طور صعودی افزایش مییافت. همگام با توسعه صنعتی کشورها، تقاضا برای مصرف سوختهای فسیلی و قیمت آن نیز سیر صعودی داشت. در اواخر قرن بیستم، دانشمندان زنگ خطر را به صدا در آوردند و اعلام کردند که صنعتی شدن کشورها، نه تنها زیان بزرگی به محیط زیست وارد میکند، بلکه ادامه این روند، باعث نابودی کره زمین و موجودات آن خواهد شد. به همین دلیل کشورهای صنعتی، نیروگاههای هستهای را جایگزین نیروگاههای سوخت فسیلی کردند و تلاش زیادی صورت گرفت که مصرف سوخت خودروها را کاهش دهند.
با آغاز قرن بیست و یکم، دانشمندان دریافتند که تلاشهای انجام شده برای حفظ محیط زیست، کافی نبوده و مشکلات جدیدی، چون سوراخ شدن لایه اوزون و گرمایش زمین گریبانگیر بشر شده است؛ بنابراین تصمیم گرفتند که راهکارهای جدیدی ارائه دهند تا میزان گازهای گلخانهای موجود در اتمسفر زمین کاهش یابد.
استفاده از انرژیهای نو (تجدید پذیر)، تولید خودروهای هیبریدی و برقی، حفظ و توسعه جنگلهای کره زمین، آموزش همگانی در مورد خطرات گرمایش زمین از جمله راهکارهایی است که میتواند روند تولید دی اکسید کربن و گرمایش زمین را کاهش دهد.
مطالعات انجام شده نشان میدهد که هر گاو به طور میانگین، ۱۰۰ کیلوگرم متان در سال تولید میکند که آلایندگی آن معادل ۲۳۰۰ کیلوگرم دی اکسیدکربن است. این مقدار CO۲، برابر با سوزاندن ۱۰۰۰ لیتر بنزین میباشد. برای مقایسه، میزان تولید گاز گلخانهای تولید شده به وسیله گاو و خودرو، میتوان مثالی زد. یک خودرو معمولی در هر صد کیلومتر، ۸ لیتر بنزین مصرف میکند. این خودرو پس از طی کردن ۱۲۵۰۰ کیلومتر و مصرف ۱۰۰۰ لیتر بنزین، ۲۳۰۰ کیلوگرم CO۲ تولید میکند که معادل تولید سالیانه متان به وسیله یک گاو است. با توجه به اینکه حدود ۱.۵ میلیارد گاو در کره زمین وجود دارد، میزان CO۲ تولید شده از گاوها، سالیانه حدود ۳.۵ میلیارد تن تخمین زده میشود. به این آمار میتوان CO۲ تولید شده از اسب ها، خوکها و بزها را هم اضافه کرد.
بر اساس گزارش سازمان ملل، افزایش گلههای گاو در کشورهای مختلف میتواند تهدیدی جدی برای آب و هوای جهان باشد. بر اساس این گزارش، گاوها ۱۸ درصد گازهای گلخانهای جهان (متان و دی اکسید کربن) را تولید میکنند. به اعتقاد Geoffrey Lean ادیتور محیط زیست در روزنامه Independent اثرات تخریبی گاوها بر آب و هوای کره زمین از اتوموبیلها بیشتر است. برخی دانشمندان معتقدند که اگر تعداد گاوهای کره زمین کاهش یابد، میزان گاز متان در اتمسفر، به میزان زیادی کم خواهد شد. گروه دیگری از محققان در تلاش هستند تغییراتی در خوراک گاوها ایجاد کنند تا گاز متان کمتری آزاد شود.
امروزه خودروسازان بزرگ جهان، به سوی جایگزین کردن خودروهای فعلی با خودروهای برقی پیش میروند. کمپانیهای معظمی، چون Volvo و BMW در این زمینه پیشتازند. ولوو اعلام کرده است که از سال ۲۰۲۵ تولید خودروهای با سوخت فسیلی را متوقف خواهد کرد. با گذشت زمان، انرژیهای نوین و تجدید پذیر کم کم جای سوختهای فسیلی را میگیرد. امروزه بیشتر خانههای آلمان، برق مورد نیاز خود را از انرژی خورشیدی تولید شده در سقف خانه تامین میکنند و مازاد آن را به دولت میفروشند. عربستان و امارات متحده عربی در حال ساخت بزرگترین نیروگاههای خورشیدی جهان هستند و تا چند سال دیگر تمام برق مصرفی خود را از انرژی خورشیدی تأمین خواهند کرد. تولید برق با استفاده از انرژی ژئوترمال (گرمای درونی زمین) و بیوگاز (گاز حاصل از فضولات انسان و حیوانات)، روند صعودی دارد.
انسان برای جلوگیری از گرمایش بیش از حد و نابودی کره زمین، ناچار است استفاده از سوختهای فسیلی را محدود کند. در کشورهای پیشرفته، مصرف سوختهای فسیلی روز به روز کمتر میشود، در حالی که مصرف سوخت در کشورهای در حال توسعه در حال افزایش است. بهبود شرایط اقتصادی مردمان کشورهای در حال توسعه، باعث افزایش مصرف گوشت، تولید خودرو و لوازم خانگی شده است. به عبارت دیگر، با توسعه یافتن کشورها، استفاده از سوختهای فسیلی و منابع طبیعی افزایش یافته و روند تخریب محیط زیست بیشتر میشود. میبینیم که سیاستهای اقتصادی دولت برزیل، باعث تخریب میلیونها هکتار از جنگلهای آمازون به منظور توسعه زمینهای کشاورزی و تولید محصولات دامی شده است. جنگلهایی که به عنوان تصفیه کننده دی اکسید کربن عمل میکنند و به ریه زمین شهرت دارند.

برخی میپندارند که با اتمام ذخایر سوخت فسیلی، مشکل گازهای گلخانهای و گرمایش زمین حل میشود، در حالی که بر خلاف این نظریه، استفاده از دانش و تکنولوژی مدرن، باعث شده است که ذخایر جدیدی از سوختهای فسیلی کشف شود. اخیرا ترکیه در دریای سیاه، ۵۴۰ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی یافته و مشغول اکتشاف آن است. استرالیا در کرانههای شرقی اقیانوس هند ذخایر بزرگی از گاز یافته است. برزیل در سواحل غربی اقیانوس اطلس نفت استخراج میکند. در ایران هنوز مناطق بسیاری وجود دارد که نفت و گاز آن دست نخورده باقی مانده است. در منطقه قم و کویر مرکزی، ذخایر خوبی از نفت و گاز وجود دارد که هنوز به بهره برداری نرسیده است. در استانهای غربی و جنوبی کشور، پتانسیلهای خوبی از نفت و گاز وجود دارد.
خلاصه کلام آن است که پیش از اتمام ذخایر فسیلی جهان، ذخایر جدیدی کشف و به مرحله بهره برداری خواهد رسید و تولید دی اکسید کربن در کشورهای در حال توسعه، همچنان ادامه مییابد. با گرمتر شدن کره زمین، به تدریج گاز متان محبوس در زیر یخهای قطبی و همچنین متان محلول در آب اقیانوسها، آزاد میشود و با ورود به اتمسفر، روند گرمایش زمین، سرعت بیشتری مییابد. جمعیت جهان تا پایان قرن بیست و یکم به ۱۱ میلیارد نفر خواهد رسید. هنوز مشخص نیست زمینهای کشاورزی موجود، ظرفیت تأمین غذای چنین جمعیتی را خواهد داشت یا خیر. بدیهی است اگر در آیندهای نزدیک تولید گازهای گلخانهای کاهش نیابد، تا پایان قرن، کره زمین نه تنها قابلیت تأمین مایحتاج انسانها را نخواهد داشت، بلکه حتی ممکن است شرایط لازم برای زیست موجودات را نیز نداشته باشد. بیایید تا آنجا که میتوانیم سوخت، انرژی فسیلی و گوشت قرمز کمتری مصرف کنیم تا نسلهای بعدی ما بتوانند در این سیاره آبی زنده بمانند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از برخط بوک، تاریخ انتشار ۲۲ خرداد ۱۴۰۰، کدخبر: ---، www.barkhatbook.com