شعارسال: کلید واژه فساد در فوتبال طی سال‌های اخیر بار‌ها شنیده شده و البته کمتر در فوتبال ایران شاهد برخوردی جدی و سخت با این پدیده بوده‌ایم. این بار پرونده جنجالی در باشگاه مس‌رفسنجان تمامی اخبار فوتبالی را تحت تاثیر قرار داده و هواداران فوتبال و مردم منتظرند ببینند درنهایت با متهمان این پرونده که شنیده می‌شود از بخش‌های مختلف از‌جمله فدراسیون فوتبال و برخی رسانه‌ها هستند، چگونه برخورد خواهد شد. این در حالی است که در پرونده‌های مشابه در سطح جهانی شاهد برخورد‌های بسیار شدید و بدون تسامح و تساهل با متهمان بوده‌ایم و احکام بسیار سنگینی که علیه آن‌ها صادر شده به این منظور بوده بازدارندگی لازم را برابر چنین اقداماتی که روح ورزش را خدشه‌دار می‌کند، به‌وجود بیاورد. اگر‌چه بار‌ها شاهد چنین اتفاقاتی در کشور‌های مختلف و حتی صاحب فوتبال بوده‌ایم، اما تنبیهات سختگیرانه باعث شده تا این اتفاقات به یک روال تبدیل نشود. در ادامه به بررسی برخی از این پرونده‌ها و احکامی که برای مجرمان صادر شده، می‌پردازیم.

فساد در بوندس‌لیگا

در اوایل دهه ۷۰ پرونده باشگاه اوفنباخ، فوتبال آلمان را در بهت و حیرت فرو برد. هورست کانالس، رئیس این باشگاه برای اینکه تیمش سقوط نکند به برخی بازیکنان سایر تیم‌ها رشوه پرداخت کرده بود که بعد‌ها مشخص شد حداقل در ۱۰ مسابقه لیگ آلمان، این اتفاق رخ داده و نزدیک به ۵۰ بازیکن با محرومیت و جرائم مختلف روبه‌رو شدند. حتی باشگاه‌های معروفی، چون شالکه، هرتا‌برلین و اشتوتگارت نیز در این پرونده دخیل بودند که درنهایت کانالس از تمامی فعالیت‌های فوتبالی محروم شد.

پرونده مارسی و برنارد تاپی

مارسی در سال ۱۹۹۳ به فینال جام باشگاه‌های اروپا رسید و بازیکنان سرشناس زیادی در ترکیب خود داشت. آن‌ها با برتری برابر میلان پرستاره جام را بالای سر بردند، اما رسوایی آن‌ها در پرداخت رشوه در لیگ فرانسه باعث شد تا این قهرمانی تحت‌الشعاع این جنجال قرار گیرد. برنارد تاپی، رئیس باشگاه مارسی برای اینکه تیمش برابر والنسین به برتری رسیده و قهرمان فرانسه شود به سه بازیکن حریف پیشنهاد رشوه داد که یکی از آن‌ها قبول نکرد و بعد از اینکه تیم‌شان این مسابقه را باخت آن را به اطلاع روسای باشگاه رساند. تاپی به سرعت دستگیر و دادگاهی شد و اعتراف کرد در چند مسابقه دیگر نیز این کار را انجام داده است. دو بازیکن والنسین چند ماه محروم شدند، تاپی دو سال زندانی شد و قهرمانی مارسی در لیگ از آن‌ها پس گرفته و این تیم به دسته دو فرستاده شد.

۲ رسوایی در فوتبال ایتالیا

لیگ ایتالیا در چند دهه اخیر دو بار درگیر موضوع رشوه و تبانی شده که هر دوبار به‌شدت با باشگاه‌های متخلف برخورد شده است. ابتدا در سال ۱۹۸۰ تحقیقات پلیس مشخص کرد چند باشگاه ازجمله میلان، لاتزیو، ناپولی و یووه درگیر ماجرای تبانی هستند که با محرومیت چند بازیکن ازجمله پائولو روسی، مهاجم گلزن تیم ملی این کشور همراه بود و میلان و لاتزیو نیز به سری B تبعید شدند.

سال‌ها بعد و در فاصله کمی تا شروع جام‌جهانی ۲۰۰۶ رسوایی عظیمی در سری A رخ داد که به کالچوپولی معروف شد. نفوذ برای انتخاب داوران و پرداخت رشوه به آن‌ها برای اینکه به سود تیمی خاص سوت بزنند باعث تحقیقاتی گسترده در این کشور شد که یک سونامی بزرگ را به‌دنبال داشت. یووه، میلان، فیورنتینا و لاتزیو مهم‌ترین باشگاه‌های دخیل در این پرونده بودند که به سرعت با همه آن‌ها برخورد شد و جریمه‌های سنگینی برای این تیم‌ها در نظر گرفته شد. دو قهرمانی یووه در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ از آن‌ها گرفته شد و به سری B فرستاده شدند. میلان برای فصل ۲۰۰۶- ۲۰۰۵ با کسر ۳۰ امتیاز روبه‌رو شد و فیورنتینا و لاتزیو هم از رقابت‌های اروپایی محروم شدند. این پرونده فوتبال باشگاه‌های این کشور را سال‌ها با بحران روبه‌رو کرد و آن‌ها تازه از تبعات آن خارج شده‌اند، اما جالب اینکه تیم ملی این کشور در همان سال قهرمان جهان شد.

لکه ننگ برای فیفا و رئیسش

حتی فیفا هم از پرونده رشوه و فساد در، اما نبوده و در سال ۲۰۱۵ تعدادی از اعضای بلندپایه این نهاد ازجمله رئیس آن با رسوایی در این زمینه روبه‌رو شده و از سمت خود برکنار شدند. اتهام آن‌ها فساد، پولشویی و دریافت رشوه از برخی اعضای فیفا و سازمان‌ها بود که حتی پرونده میزبانی روسیه و قطر در دو جام‌جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ از جمله این موارد بود. حتی گفته می‌شد این افراد ۱۵۰ میلیون دلار رشوه دریافت کردند. برخی از متهمان در کنگره فیفا در زوریخ بازداشت شدند و این اتفاقات به شدن وجهه این نهاد را خدشه‌دار کرد و به وجاهت آن لطمه سنگینی وارد کرد. بلاتر و میشل پلاتینی (رئیس وقت یوفا) درنهایت با محرومیت‌های طولانی‌مدت مواجه شدند و اصلاحات در فیفا از همان زمان آغاز شد. اگر‌چه هنوز هم اتهاماتی به مقامات فعلی این نهاد وارد می‌شود، اما فعلا در حد شایعه است.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت فرهیختگان، تاریخ انتشار: 29اردیبهشت1403، کدخبر: 252070، farhikhtegandaily.com