شعارسال: شهرام احمدی صبح امروز با اشاره به اینکه زیستگاه سنجاب ایرانی جنگل‌های بلوط زاگرس است، اظهار کرد: این سنجاب معمولاً درختان بلند و کهنسال بلوط را به درختان کوتاه و پرشاخ و برگ ترجیح می‌دهد.

وی افزود: در چهارمحال و بختیاری سنجاب ایرانی در مناطق جنگلی بازفت و مناطق حفاظت‌شده سبزکوه و هلن دیده می‌شود.

مدیرکل محیط زیست چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه سنجاب ایرانی جثه‌ای متوسط، دمی بلند‌ و پشمالو دارد که از نصف طول بدن بلندتر است، اضافه کرد: رنگ موهای سر و سطح پشتی دم این حیوان قرمز حنایی و سطح زیرین دم روشن‌تر است.

احمدی ادامه داد: به طور کلی هرچه از نواحی شمالی جنگل‌های زاگرس (کردستان) به طرف جنوب (فارس) پیش برویم از رنگ حنایی دم کاسته می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری گفت: طول سر و بدن سنجاب ایرانی 190 تا 210 میلی‌متر، دم 128 تا 143 میلی‌متر، طول کف پا 50 تا 60 میلی‌متر، طول گوش 27 تا 29 میلی‌متر و وزن 330 تا 430 گرم است.

احمدی با اشاره به اینکه سنجاب ایرانی روزها فعال است، افزود: این گونه جانوری در موقع احساس خطر به وسیله ناخن‌های بلند و تیزش و با استفاده از دم بلند و پشمالویش که به ایجاد تعادل کمک می‌کند، به سرعت از درختان بالا می‌رود.

وی اضافه کرد: سنجاب ایرانی شناگر ماهری است، لانه را در سوراخ درختان ایجاد می‌کند و سطح‌ آن را به وسیله علف‌های نرم مفروش می‌سازد؛ در مناطق سردسیر، این حیوان زمستان‌ها کمتر مشاهده می‌شود و به خواب زمستانی فرو می‌رود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه سنجاب ایرانی از دانه، میوه، جوانه، برگ، پوست درختان و احتمالاً از تخم و جوجه پرندگان تغذیه می‌کند، ادامه داد: این جانور در موقع غذا خوردن ترجیح می‌دهد که بر روی دو پا بنشیند و غذا را با دست نگه دارد.

احمدی گفت: این سنجاب برای فصل زمستان مقدار زیادی مواد غذایی و به خصوص دانه بلوط را در سوراخ‌های زمین، زیر ریشه، یا سوراخ درختان مخفی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه سنجاب ایرانی هر سال 2 الی 3 بار تولید مثل می‌کند و هر بار 2 تا 4 بچه می‌زاید، افزود: جفت‌گیری این حیوان از فصل بهار شروع می‌شود و پس از حدود 40 روز سه تا هشت بچه کور و بی‌مو می‌زاید، بچه‌ها در یک سالگی بالغ می‌شوند؛ طول عمر این سنجاب در اسارت حدود 15 سال است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه سنجاب ایرانی به‌دلیل رفتار تغذیه‌ای خاص، به تکثیر درختان جنگل کمک زیادی می‌کند، اضافه کرد: این سنجاب در مناطقی از رشته کوه زاگرس زندگی می‌کند که هنوز در آن‌ها درخت‌های بزرگ بلوط باقی مانده باشد، زیرا میوه‌ بلوط، غذای اصلی این پستاندار است.

احمدی با اشاره به اینکه سنجاب‌ها به پنهان کردن دانه‌های بلوط و ذخیره کردن آن‌ها علاقه‌ی زیادی دارند، ادامه داد: آن‌ها میوه‌های بلوط را جمع‌آوری و در شکاف صخره‌ها، درون تنه‌ پوک درخت‌ها و به خصوص زیر خاک مخفی می‌کنند و در فصل زمستان، که دیگر بلوطی روی درختان باقی نمانده است، به جست‌وجوی آن چه زیر خاک دفن کرده‌اند، می پردازند؛ اما چون جانورانی بسیار فراموش کارند، نمی‌توانند همه‌ آن‌ها را پیدا کنند، دانه‌های باقی مانده در بهار جوانه می‌زنند و درخت‌های جدیدی به‌وجود می‌آورند.

وی با بیان اینکه سنجاب‌ها هنگام خواب، از دم خود به جای بالش استفاده می‌کنند تا گرمای بدنشان حفظ شود، گفت: یکی دیگر از وظایف دم، تولید علائمی برای برقراری ارتباط با دیگر سنجاب‌هاست، در حقیقت سنجاب‌ها با تکان دادن دم می‌توانند با هم ارتباط برقرار کنند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری افزود: در سرمای شدید سنجاب‌ها برای نگه‌داشتن دمای بدن خود، لانه‌شان را با سنجاب‌های دیگر تقسیم و مهمانان با گرم شدن هوا لانه را ترک می‌کنند.

احمدی با اشاره به اینکه غده عرق سنجاب ایرانی در زیر پاهایش است، اضافه کرد: وقتی که بدن این حسوان گرم هست و یا تحرک دارد، جای پای خود را روی سطوح خشک می‌گذارند؛ این بو همچنین برای علامت‎گذاری درختان در قلمرو آن‌ها استفاده می‌شود.

وی ادامه داد: جمعیت سنجاب ایرانی به‌علت آفت و قطع بی‌رویه درختان، جمع‌آوری میوه‌های بلوط توسط مردم و اسارت این حیوان زیبا توسط شکارچیان به‌منظور فروش به مردم، به‌شدت در حال کاهش و نسل این حیوان رو به نابودی است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری فارس ، تاریخ انتشار: 10 دی 1396 ، کدخبر: 13961010000289 ، www.farsnews.com‏