شعار سال: با توجه به ظرفیت و پتانسیل های بالای آذربایجان غربی بوم گردی با ایجاد فرصت پیشرفت و توسعه اقتصادی می تواند به عنوان جایگزینی برای سایر منابع درآمد برای ساکنان مناطق روستایی استان محسوب شده و از روی آوردن روستانشینان به راه های دیگر کسب درآمد، مانند فروش زمین های کشاورزی و بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی، جلوگیری کند.

طبیعت گردی در استان چهار فصل آذربایجان غربی یکی از ظرفیتهای بی بدیل برای توسعه اقتصادی جوامع محلی و حفظ آن بوده که بکر بودن برخی مناطق جاذبه خاصی برای طبیعت گردان داشته که باید با نگاه کاربردی نسبت به بهره گیری از این موضوع اقدام کرد.

اکوتوریسم یک سفر و بازدید زیست محیطی مسئولانه از مناطق طبیعی بکر بوده که به منظور لذت بردن از طبیعت و درک مواهب آن و ویژگیهای فرهنگی مرتبط با آن انجام می شود، به طوریکه باعث ترویج حفاظت شده و اثرات منفی بسیار کمی از جانب بازدید کنندگان بر محیط به جای گذارد و شرایطی را برای اشتغال و بهره مندی اقتصادی و اجتماعی مردم محلی(بومی) فراهم کند.

آذربایجان غربی در بین استانهای کشور از تنوع زیستی کامل به لحاظ داشتن چهار فصل و زیست گونه های با ارزش ملی و بین المللی گیاهی و جانوری و جاذبه های طبیعت گردی محسوب می شود، همچنین وجود یکی از شورترین دریاچه های جهان در ارومیه، با وجود اینکه در معرض خشکی شدید قرار گرفته هنوز هم جاذبه ای برای گردشگران است.

آذربایجان غربی ۴۹ روستای هدف گردشگری دارد

وجود جنگلهای غنی در سردشت و پیرانشهر جنوب آذربایجان غربی، قرار گرفتن روستاها در مناطق طبیعی بکر و دیدنی، وجود آثار و بناهای باستانی ثبت شده در فهرست آثار بین المللی و مللی در روستاها همگی دست در دست هم داده تا روستاها و طبیعت آذربایجان غربی را برای طبیعت گردان جذاب تر کند.

در این بین وجود عشایر در مناطق بکر و دیدنی کوهستانی آذربایجان غربی بویژه در مناطق شمالی استان نیز جاذبه ای بکر و بی نظیر برای طبیعت گردان محسوب می شود، ولی افسوس که همه این ظرفیتها به دلیل نبود کاربردی به این حوزه در توسعه اقتصادی نقش فعالی نداشته و سهم بسیار ناچیز و غیر قابل بازگو در این بخش دارند.

متاسفانه با غفلت مسئولان، ایران با وجود دارا بودن آبادیهای مختلف دارای جاذبه های تاریخی و طبیعی بکر از مزایای توریسم روستایی بجز در چند روستا بهره ای نبرده این در حالی است که گردشگری روستایی شاخه ای از صنعت ۱۷۰ ساله گردشگری اروپایی است که طی پنج دهه گذشته رونق گرفته است.

آذربایجان غربی دارای ۴۹ روستای هدف گردشگری است که روستاهای امامزاده، بند و گورچین قلعه ارومیه، پردانان پیرانشهر، شلماش سردشت، باغچه و قلعه جوق ماکو و حسنلوی شهرستان نقده و بسطام چاپپاره در آذربایجان غربی از بین ۲۰۰ روستای زیبای استان به عنوان روستای تاریخی و دارای جاذبه های طبیعی معرفی شده اند.

روستاهای بکر شهرستان سردشت و پیرانشهر، بناهای جهانی قره کلیسا و تخت سلیمان، کاخ بسطام، دریاچه مارمیشو، پیست اسکی خوشاکو، جزایر و روستاهای اطراف دریاچه ارومیه، باغهای بزرگ سیب و انگور در کنار وجود اقوام مختلف با فرهنگ، گویش و پوشش های مخصوص گوشه ای از پتانسیلهای بالقوه حوزه طبیعت گردی آذربایجان غربی بشمار می روند که متاسفانه تا کنون اقدام عملی جدی جهت معرفی و ایجاد زیرساختهای لازم در این مناطق انجام نشده است.

۴۷ اقامتگاه بوم گردی در آذربایجان غربی ایجاد می شود

آذربایجان غربی با بیش از سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت در شمال غرب کشور قرار گرفته و بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ روستای دارای سکنه دارد، همچنین این استان دارای ۵۸ منطقه نمونه، ۱۳ مسیر بکر و ۲۰۰ روستای زیبا برای جذب گردشگردارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در خصوص توسعه اقامتگاه های بوم گردی در استان گفت: میراث فرهنگی آذربایجان غربی به منظور توسعه این ظرفیت بالقوه در روستاهای استان و جلوگیری از مهاجرت روستاییان توسعه طرح طبیعی گردی و بوم گردی را در دستور کار خود قرار داده است.

جلیل جباری اضافه کرد: اقامتگاه‌های بوم گردی با هدف توسعه گردشگری روستایی و اماکن اقامتی بومی و محلی، توسعه صنایع دستی روستایی، فروش محصولات کشاورزی، همچنین معرفی فرهنگ غذایی، جاذبه‌های ناملموس و معنوی روستایی چندی است در دستور کار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گرفته است.

جباری اظهارداشت: این اقامتگاهها نوعی از محل‌های اسکان برای مسافران است که بر خلاف هتل‌ها که ویژگی یکسانی دارند، دارای ویژگی خاص محیطی خود بوده و به نوعی اقامتگاهی بومی و محلی است که عمدتاً در خانه‌های قدیمی بازسازی شده و با شیوه‌ای که مطلوب برای مسافران باشد اداره می‌شوند.

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی ضمن معرفی بیشتر اینگونه اقامتگاه‌ها ادامه داد: در این اقامتگاهها که تقریباً همگی آنها بصورت خانوادگی ارائه خدمات می‌کنند، سعی بر این است تا میهمانان با شیوه سنتی زندگی در آن محل خاص آشنا شده و از غذاهای محلی آنجا استفاده و در محیطی طبیعی سفر خود را به انجام برساند.

جباری با بیان اینکه برای توسعه این طرح ضمن رفع قوانین و موانع دست و پاگیر راهکارهای جذب سرمایه گذار در این خصوص هستیم اظهارداشت: در قالب این طرح یا تعدادی از خانه‌های روستایی مستعد برای استقبال و پذیرایی با آداب و رسوم محلی و بومی بازسازی و آماده سازی می‌شود یا اگر واحد واجدشرایط نباشد بر اساس فرهنگ منطقه چند واحد بوم گردی احداث می‌شود.

جباری با اشاره به شناسایی ۴۹ روستای هدف گردشگری در استان اضافه کرد: روستاها و مناطق عشایری استان دارای ویژگیهای خاصی از نظر آب و هوای مناسب، تنوع طبیعت و چشم اندازهای بکر و انواع خوراک و غذاهای بومی هستند و می طلبد بخش دولتی و خصوصی با همکاری مشترک از این ظرفیت نهایت استفاده را ببرند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با بیان اینکه در حال حاضر هفت اقامتگاه بوم گردی در استان ایجاد شده است اظهارداشت: همچنین موافقت اصولی ۴۰ اقامتگاه بوم گردی نیز صادر شده که در مجموع تعداد اقامتگاه های بوم گردی استان به ۴۷ مورد می رسد.

وی برگزاری جشنواره های متعدد روستایی، تولیدات خاص کشاورزی از جمله جشنواره سیب، انگور و گیلاس و ... را زمینه ساز توسعه صنعت گردشگری روستایی برشمرد و افزود: به دنبال شناسایی قابلیت های سرمایه گذاری در این مناطق هستیم تا بتوانیم بهترین و اقتصادی ترین طرح ها و مجریان آن را انتخاب و حمایت کنیم.

توسعه اقامتگاه های بوم گردی یکی از راه های حل مشکلات بیکاری است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با بیان اینکه توسعه بوم گردی هم اکنون از اولویت های اصلی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به شمار می رود اضافه کرد: روستاها و مناطق عشایری استان آذربایجان غربی تاریخی و آداب و رسوم اصیل، توانمند و جذابیت خاصی برای گردشگران دارد و توسعه گردشگری در این مناطق می تواند بسیاری از مشکلات از جمله بیکاری را حل کند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی یاد آور شد: زیرسازی، بهسازی و ساماندهی راه‌ها و تامین روشنایی مسیرهای دسترسی به مناطق نمونه گردشگری از مهمترین اقدامات حمایتی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی برای توسعه صنعت گردشگری روستایی است.

وی با بیان اینکه در راستای گردشگری روستایی یا بوم گردی جای کار زیادی وجود دارد اضافه کرد: در بحث گردشگری روستایی و عشایری استان، کار برای انجام دادن فراوان است، حجم زیادی از تولیدات عشایری وجود دارد که نتوانسته ایم آن را وارد بازار کنیم.

جباری اظهارداشت: ‌در موضوع گردشگری مزارع و کشاورزی که علاقه مندان زیادی هم دارد می توان کار کرد، ‌رویدادها و مناسبتهای فرهنگی و منطقه ای را می توان برگزار کرد، ‌این کارها و خیلی بیشتر از آن، تنها با تعامل و همکاری همه دستگاهها ی اجرایی دولتی و فعالین بخش غیر دولتی امکان پذیر است.

وی تاکید کرد: هم اکنون به دنبال شناسایی قابلیت های سرمایه گذاری در این مناطق هستیم تا بتوانیم بهترین و اقتصادی ترین طرح ها و مجریان آن را انتخاب و حمایت کنیم و تسهیلاتی که به همین منظور برای استان در نظر گرفته شده است را به موقع و بهینه بکار گیریم.

جباری با بیان اینکه آذربایجان غربی از نظر تعداد مناطق نمونه گردشگری با معرفی ۵۸ منطقه رتبه ۵ کشوری را داراست عنوان کرد: استان آذربایجان غربی مناطق مختلفی برای ایجاد کمپ‌های بوم گردی و طبیعت گردی دارد که تاکنون نتوانسته‌ایم بصورت حداقلی نیز ازآن بهره ببریم.

وی با بیان اینکه برخی از مناطق روستایی استان به دلیل بکر و داشتن شرایط آب و هوایی فوق العاده همواره مورد توجه سرمایه گذاران است گفت: یکی از پیش زمینه‌های توسعه طبیعت گردی استان ایجاد و راه اندازی اقامتگاههای بومی و محلی است.

آموزش حلقه مفقوده در توسعه صنعت طبیعت گردی یا اقامتگاه های بوم گردی

مدیرکل امور دفتر روستایی و شوراهای استانداری آذربایجان غربی نیز در این خصوص معتقد است آموزش برای اداره اقامتگاه‌های بوم‌گردی ضروری است چرا که اقدامات زیادی ازجمله ارائه تسهیلات برای توسعه گردشگری استان انجام شده ولی در بحث آموزش بوم گردی و گردشگری تاکنون اقدامات قابل توجهی صورت نگرفته است.

مهدی قهرمانی با بیان اینکه بیشتر متقاضیان سرمایه گذاری در حوزه گردشگری روستاها اطلاعات کافی از این بخش ندارند و بر همین اساس برگزاری دوره های آموزشی در این حوزه ضروری است اضافه کرد: در روستاها افرادی هستند که سرمایه کافی دارند ولی چون آموزش لازم درحوزه بوم گردی ندارند در زمینه راه اندازی اماکن نمی‌توانند کاری انجام دهند.

وی ادامه داد: چهار روستا از ۴۹روستای هدف بوم گردی در سال گذشته و امسال هفت روستا مبالغی را از محل اعتبارات دراختیار دهیاران روستاهای مذکور قرار گرفته تا باعث توسعه فرهنگ گردشگری واشتغال گردشگری در استان شود.

مدیرکل امور روستایی استاندار آذربایجان غربی از اعطای ۷۲۰ میلیارد ریال تسهیلات از محل صندوق توسعه ملی برای طرح های اشتغال زا در بخش های گردشگری و صنایع دستی مناطق روستایی این استان خبر داد و گفت: ۴۸۰ میلیارد ریال از این میزان برای بخش گردشگری و ۲۴۰ میلیارد ریال برای بخش صنایع دستی در نظر گرفته شده است.

قهرمانی شناسایی و احیای بافت های قدیمی و تاریخی روستاها را از دیگر اقدامات لازم برای توسعه گردشگری روستایی و عشایری عنوان کرد و اظهارداشت: برای پیشبرد اهداف و ارزش های توسعه گردشگری و بوم گردی استان باید اعتبارات و هزینه های لازم را از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی اخذ و طرح های توسعه محور این حوزه را اجرایی کنیم.

به هر روی توسعه صنعت اکوتوریسم یا روستاگردی می تواند زمینه ساز حل بسیاری از مشکلات از جمله بیکاری، اشتغال و جلوگیری از مهاجرت روستاها را در پی داشته و گام اساسی در راستای توسعه استان و منطقه نیز به شمار رود گامی که تا برداشتن و اجرایی شدن تنها همت مسئولان را طلب می کند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازخبرگزاری مهر ، تاریخ انتشار 21دی 96، کدمطلب:4196749، www.mehrnews.com