شعار سال: ایران از نظر معادن بوکسیت و تأمین ماده اولیه برای کارخانه‌های احیای آلومینیوم حرف زیادی برای گفتن ندارد. باوجود‌این‌، علاوه‌بر کارخانه‌های ایرالکو، المهدی و هرمزال، معدن آلومینای جاجرم که تأمین‌کننده بخشی از نیاز ماده اولیه کارخانه ایرالکو (به‌عنوان یک مجموعه با سابقه بیشتر در تولید آلومینیوم است)، اقدام به راه‌اندازی کارخانه احیا کرده است. سالکوی جنوب هم به‌زودی به مجموعه تولیدکنندگان آلومینیوم ایران خواهد پیوست و به‌این‌ترتیب با توجه به اینکه معدن آلومینای جاجرم بخشی از سنگ معدنی خود را فراوری خواهد کرد، سایر کارخانه‎‌های موجود در کشور با مشکل تأمین ماده اولیه مواجه خواهند شد. بنابراین مدیران ایرالکو معتقدند که دولت باید برای حل این مشکل برنامه‌ریزی کند.

به گفته محمد گودرزی، مدیر کارخانه ایرالکو، اگر کارخانه احیای آلومینیوم جاجرم در مهرماه راه بیفتد، کارخانه‌ ایرالکو با کمبود ماده اولیه مواجه می‌شود.

او ادامه داد: ظرفیت تولید آلومینای خراسان‌شمالی (جاجرم) 240‌هزار تن است. اخیرا خود شرکت مبادرت به احداث کارخانه احیای آلومینیوم کرده است که از جهتی برای ما تهدید است، زیرا در صورت راه‌اندازی این واحد در مهرماه، 160‌هزار تن از تولیدات معدن بوکسیت جاجرم در این واحد احیا مصرف می‌شود و فقط 120‌هزار تن آلومینا باقی می‌ماند. بنابراین ناگزیریم که ماده اولیه را وارد کنیم.

گودرزی انتقال مواد استحصال‌شده از معدن بوکسیت گینه به ایران را یکی از راهکارهای حل مشکل صنعت آلومینیوم کشور اعلام کرد. این معدن ازسوی ایران خریداری شده است.

او گفت: البته یکی از مسائلی که همواره درباره انتقال ذخایر معدن گینه وجود داشت، نحوه انتقال این مواد به ایران بود. در مقطعی هم برای راه‌اندازی آلومینای جاجرم از منابع بوکسیت خارجی استفاده کردیم.

مدیر کارخانه ایرالکو درباره سیاست‌های این مجموعه برای صادرات یا عرضه آلومینیوم در بازار داخلی عنوان کرد: اگر دولت ارز مبادله‌ای را در اختیار ما قرار دهد، نیازی به تهاتر شمش آلومینیوم نخواهیم داشت. او اضافه کرد: قبلا 40 تا 60 درصد صادرات شمش کشور صرف تأمین ماده اولیه می‌شد. در بحث آند، کک، متعلقات کریولیت و آلومینیوم‌فلوراید وابسته‌ایم. درحال‌حاضر بخش بازرگانی ما یک ماه در انتظار ارز باقی می‌ماند. اگر دولت ارز ندهد، مجبوریم تهاتر کنیم، در نتیجه میزان عرضه محصول به بازار داخل کاهش می‌یابد. گودرزی تأکید کرد: استراتژی ما این است که آلومینای بیشتری بگیریم و شمش کمتری بدهیم. او با اشاره به سرانه پایین مصرف آلومینوم در ایران به بهره‌برداری‌ رسیدن سالکو را عامل مؤثری در رفع نگرانی‌های صنایع پایین‌دستی آلومینیوم کشور معرفی کرد.

مدیر کارخانه ایرالکو تحریم‌ها را عاملی دانست که تأمین ماده اولیه و قطعات صنعت آلومینیوم را با مشکل مواجه می‌کند.

او گفت: نام ایرالکو در فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار داشت و سال قبل از فهرست خارج شد. در آن مقطع شرکت ما برای تأمین ارز، تبادل آن و ورود کشتی‌ها به بندر ایرالکو با مشکلاتی مواجه بود. یک‌سری تجارب از قبل در زمینه تحریم‌ها وجود دارد که در صورت نیاز از آنها برای حل مشکلات ناشی از تحریم‌ها استفاده خواهیم کرد. گودرزی همچنین بر غیرآلاینده‌بودن کارخانه ایرالکو تأکید کرد و افزود: شرکت کربن‌صنعت امیرکبیر در خیرآباد که در 30 کیلومتری اراک قرار دارد، به ثبت رسیده است. ایجاد این شرکت در راستای بحث‌های مطرح‌شده در زمینه آلایندگی ایرالکو پیگیری شد. او ادامه داد: به‌تأخیرافتادن اجرای این کارخانه به‌دلیل قول‌هایی است که دولت داد و عمل نکرد. درحال‌حاضر هزینه احداث پروژه خیرآباد افزایش یافته است و ما با مشکل تأمین منابع مالی روبه‌رو هستیم. مسائل را پیش می‌بریم تا تکلیف سرمایه‌گذار جدید مشخص شود.

به گفته مدیر کارخانه ایرالکو، درحال‌حاضر 30 درصد سهام ایرالکو در قالب سهام عدالت است و دولت نماینده خود را به هیئت‌مدیره معرفی کرده است. 20 درصد سهام این مجموعه متعلق به مؤسسه مهر اقتصاد ایرانیان است. 33 درصد در اختیار دو شرکت پردیس و شرکت آلومینیوم نوین است که دو نفر به هیئت‌مدیره معرفی کرده‌اند. (11 درصد از 33 درصد سهام، متعلق به علیمحمدی است). بقیه هم خرده‌سهام بوده و متعلق به کارگران ایرالکو است.

او درباره صادرات آلومینیوم به دیگر کشورها گفت: صادرات ما از طریق تهاتر یا سواپ برای ورود مواد اولیه به کشورهای مختلف ازجمله هند، چین، ترکیه، امارات و تایوان انجام می‌شود. به اعتقاد گودرزی صنعت آلومینیوم صنعت آب‌بری نیست؛ عمده آب مصرفی در آلومینیوم برای تأمین نیازهای فضای سبز است. به همین دلیل سیستم مکانیزه و آبیاری قطره‌ای درسطح کارخانه ایجاد شده است که میزان مصرف آب در کارخانه به حداقل برسد.

او تأکید کرد: از آنجا که صنایع دی‌اکسیدکربن تولید می‌کنند، در همه نقاط دنیا برای رفع این مشکل، اقدام به کشت درخت و ایجاد فضای سبز می‌کنند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق ، تاریخ انتشار 30 خرداد 97، کدمطلب: 189674 ، www.sharghdaily.ir