داروفروشان در ناصرخسرو به‌عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین مرکز خرید و فروش غیرمجاز داروهای کشور، به صورت کاملاً غیرمجاز در حال فعالیت هستند و این موضوعی است که سال‌ها به دُمل چرکینی برای وزارت بهداشت تبدیل شده است.

در حالی که بسیاری از مسئولان وزارت بهداشت معتقدند این داروها تقلبی و یا با واردات چمدانی به این بازار سرازیر شده است، اما خود دلالان می‌گویند داروها را از داروخانه‌ها می‌گیرند؛ همان داروخانه‌هایی که مردم با مراجعه به آن‌ها، بارها دست خالی برگشته‌اند!

اگر گذرتان به این خیابان افتاده باشد، ناخودآگاه زمزمه‌های افرادی را که از کنار آن‌ها عبور می‌کنید را خواهید شنید و متوجه می‌شوید که مدام عبارات «داروی خارجی!»، «داروی کمیاب!»، «داروی ساختنی!» و نظایر این جملات را تکرار می‌کنند.

نکته قابل توجه این است که وزارت بهداشت اعلام می‌کند ۹۸ درصد داروها تولید داخل است و مشابه بسیاری از داروهای خارجی در داخل ساخته می‌شود اما باز هم نسخه‌هایی که برخی را به خیابان ناصرخسرو می‌کشاند، نشان می‌دهد که پزشک، نوع خارجی آن را تجویز کرده است و این علامت سؤال بسیار بزرگ در مقابل گفته‌های وزارت بهداشت است.

این‌که چرا این داروها در داروخانه یافت نمی‌شود و در بازار قاچاق به وفور یافت می‌شود، موضوعی است که وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو باید پاسخگوی آن باشد.

چندی پیش خبر فروش دفترچه‌های بیمه، رسانه‌ای شد. موضوعی که صدا و سیما نیز به آن پرداخت و از بیرون کشیدن داروها از داروخانه‌ها و ورود آن به بازار آزاد حکایت داشت. بیرون کشیدن داروها از داروخانه یک‌سوی ماجرا است اما نکته اصلی این‌جاست که چرا برخی از داروها که مصرف زیادی هم دارند، کمیاب هستند و این نیز مشکل دیگری است که مردم را دچار مشکل و سازمان غذا و دارو را زیر سؤال می‌برد.

در همین خصوص و در یک محاوره غیرمستقیم، یک کارچاق‌کن دارو به خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا گفت: برخی از شرکت‌های دارویی، داروها را رصد می‌کنند و پس از آن‌که بدانند چه دارویی کمیاب است، آن را وارد و در انحصار برخی از داروخانه‌ها قرار می‌دهند و یا آن را وارد بازار آزاد می‌کنند. این تنها شامل داروهای وارداتی نیست. حتی داروهایی مانند متادون نیز از این قاعده مستثنی نیستند و در بازار آزاد می‌توان به‌راحتی آن‌ها را پیدا کرد.

وی از لابی برخی از پزشکان با واردکنندگان دارو نیز خبر داد و گفت: نمونه‌های داخلی بسیاری از داروها ساخته شده که حتی با نمونه خارجی آن هیچ تفاوتی ندارد اما با این‌حال برخی از پزشکان به‌واسطه سودی که از واردکنندگان دارو دریافت می‌کنند، تنها نمونه‌های خارجی را تجویز می‌کنند و به این طریق بیمار ناچار است برای تأمین دارو سر از ناصرخسرو درآورد و به این طریق زنجیره تهیه و توزیع داروی غیرمجاز، نیاز دارویی مردم را به گروگان می‌گیرد و مردم در ناصرخسرو به دنبال سلامت‌شان می‌گردند.

البته وزیر بهداشت چندی پیش با اعتراض به بازار بی‌سروسامان ناصرخسرو گفت: ۳۰ سال پیش وقتی در معاونت غذا و دارو بودم این موضوع را در شورای معاونان مطرح کردیم که جریانی به نام ناصرخسرو خون مردم را می‌مکد و چاره‌ای برای آن اندیشیده نمی‌شود. وقتی یک تروریست را می‌توانیم در نقطه‌ای دور شناسایی و دستگیری کنیم، چطور نمی‌توانیم ناصرخسرو را که در دل پایتخت قرار گرفته را از دایره فروش دارو خارج کنیم.

وی اذعان کرده بود که سامانه هوشمند نظام سلامت می‌تواند این موضوع را حل و فصل کند و دست دلالان را از دارو قطع کند.

اما در این میان مدیرکل دفتر حقوقی بازرسی و پاسخگویی به شکایت سازمان غذا و دارو اعلام کرد که ۱۲ هزار داروخانه در کشور وجود دارد که شامل یک هزار داروخانه بیمارستانی و ۱۱ هزار داروخانه آزاد شهری است و نظارت بر همه آن‌ها وجود دارد.

وی با توضیح این‌که کالاهای سلامت‌محوری که سه مرتبه بررسی شوند، به سیستم ما وصل شده و هشدار داده می‌شود، ادامه داد: شرکت‌های سلامت‌محور مورد بازرسی قرار می‌گیرند اما نکته این‌جاست که آمار آن‌ها بسیار بالاست و با وجود تعداد بازرسان ما، امکان رسیدگی به همه این شرکت‌ها وجود ندارد.

اسلامی‌تبار اعلام کرده بود، داروهایی که در بازار آزاد فروخته می‌شوند، داروهای وارداتی مورد تأیید ما نیستند و داروهای چمدانی هستند. در کنار این، داروهای تقلبی نیز به این بازار راه پیدا کرده‌اند که نه‌تنها سلامت فرد را تأمین نمی‌کنند بلکه مصرف آن‌ها مضر نیز هست.

وی پاسخ کمبود دارو را نیز داده و گفت: برای جلوگیری از مراجعه مردم به بازار آزاد در خصوص داروهای کمیاب، برخی داروخانه‌های معین مشخص شده‌اند و فرد با مراجعه به آن‌ها، می‌تواند داروی خود را دریافت کند.

مدیرکل دفتر حقوقی بازرسی و پاسخگویی به شکایت سازمان غذا و دارو اعلام کرد: گشت‌هایی به‌صورت ماهانه در خیابان ناصرخسرو انجام می‌شود اما با این‌حال نمی‌توان ورود دارو به بازار آزاد را کتمان کرد.

اسلامی‌تبار با اعلام این‌که ۹۰ درصد از داروهای ناصرخسرو یا تقلبی هستند و یا به‌صورت قاچاق وارد می‌شوند، ادامه داد: بهتر است که بیماران با شناسایی داروخانه‌های معین، داروهای خود را دریافت کنند تا در کنار رنج بیماری خود، دچار عوارض داروهای تقلبی نیز نشوند.

این مقام مسئول، نظام الکترونیکی سلامت را مهم‌ترین راهکار برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی عنوان کرد و گفت: نسخه‌های الکترونیکی می‌تواند جلوی بسیاری از تخلفات از جمله فروش دفترچه‌های بیمه را که به‌ندرت اتفاق افتاده را بگیرد و از این طریق، شکایات پزشکان از جعل مهر آن‌ها را نیز کاهش دهد.

وی گفت: بر اساس تبصره چهار ماده ۱۸ قانون مبارزه با کالای قاچاق، باید زنجیره تأمین دارو را از واردات تا پوشش در بازار، کامل کنیم.

در همین خصوص در تماس خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا با محمدحسین قربانی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، بحث قاچاق دارو و فروش آن در بازار ناصرخسرو مطرح شد.

وی با بیان این‌که دارو بخش زیادی از قاچاق کالا به کشور را شامل می‌شود، گفت: دولت اعلام کرده است که بیش از ۲۵ میلیارد دلار کالا در سال به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود درحالی‌که آمارهای غیررسمی نشان می‌دهد این آمار بیش از ۶۰ میلیارد دلار است.

قربانی با اشاره به این‌که باید مبارزه با دارو در دستور کار همه نهادهای نظارتی قرار گیرد، ادامه داد: دارو با سلامت و جان مردم در ارتباط است و در این زمینه همه دستگاه‌ها باید کمک کنند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: داروهایی که در ناصرخسرو فروخته می‌شوند تقلبی بوده و هیچ‌کدام اصل نیستند ولی با نصب برچسب شرکت‌های بزرگ این دارو را به‌عنوان داروی اصلی به فروش می‌رسانند.

قربانی اضافه کرد: وقتی دارو می‌خواهد وارد داروخانه شود استانداردهای بین‌المللی را طی می‌کند این در حالی است که داروهای ناصرخسرو قاچاق است.

وی با انتقاد از تأکید پزشکان به مصرف داروهای خارجی افزود:‌ یکی از مشکلاتی که در این زمینه ایجاد می‌شود تأکید پزشکان به مصرف داروی خارجی است درحالی‌که بیش از ۹۷ درصد داروها در داخل تولید می‌شود.

توجه به این نکته که بازار دارو در ناصرخسرو قطعاً آن‌قدر گسترده نیست که نشود آن را کنترل کرد، می‌تواند در دستور کار نهادهای اجرایی و نظارتی قرار گیرد، زیرا کنترل کردن این بازار سخت‌تر از این نیست که کشور در زمینه مهار تحریم‌ها موفق شده است.

به نظر می‌رسد در گام اول برخورد با داروهای قاچاق و مهار بازار دارویی ناصر خسرو، شناسایی افرادی که در دل شرکت‌های دارویی در راستای اهداف این مافیای دارویی حرکت می‌کنند باید در دستور کار سازمان‌های نظارتی قرار بگیرد که قطعاً سرنخ‌های خوبی از مافیای دارو به‌دست می‌آید.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری آنا ، تاریخ انتشار: 17 شهریور 1398 ، کدخبر: 414441 ، www.ana.ir