شعار سال: براساس گزارش‌هایی که به دست رویداد ۲۴ رسیده است حدود ۲۰ روز پیش یعنی اوائل مرداد ماه یک کارگر جوان اهل افغانستان که در مجموعه بوستان لاله مشغول به کار بوده است بدون تجهیز شدن به لوازم حفاظتی و ایمنی برای انجام وظیفه از یکی از درختان پارک لاله بالا می‌رود و از آن سقوط می‌کند. این کارگر در دم جان می‌سپارد. این درحالی است که براساس ماده ۲ آئین‌نامه وسایل حفاظت فردی مصوب ۱۳۹۰ کارفرما مکلف است وسایل حفاظت فردی متناسب با نوع و محیط کار و مخـاطرات احتمالی را به تعداد کافی تهیـه و به صورت رایگـان در اخـتیار کارگران قرار دهد.

همان روز برای بررسی حادثه از کلانتری ۱۴۸ انقلاب مامورانی سر صحنه حاضر شده و موضوع را صورت جلسه می‌کنند، اما این خبر نه به گوش رسانه‌ها می‌رسد و نه شورای شهر از آن باخبر می‌شود. ابتدا عموی متوفی علیه شرکت توان سبز کوهستان که پیمانکار پارک است شکایتی را مطرح می‌کند، اما بعد از مدت کوتاهی پرونده این ماجرا با اعلام رضایت همین فرد و در سکوت خبری بسته می‌شود.

مرگ یک نوجوان ۱۴ ساله در پارک لاله

ماجرا اما به همین جا ختم نمی‌شود و حدود ۱۸ روز بعد یعنی ۱۹ مرداد داستان دلخراش مهدی رخ می‌دهد. او همراه با پدر درحال بازی پینگ پنگ در پارک لاله بوده است که توپش داخل نهر آب کنار میز می‌افتد. تیر برق را به عنوان تکیه‌گاه می‌گیرد و پا به داخل نهر کم عمق می‌گذارد نه خودش نه پدرش هیچیک نمی‌دانند که تیر برقی که تکیه گاه او شده است دچار اتصالات برقی بوده و جریان برق فشار قوی به بدنه تیر اتصالی کرده است. او در لحظه دچار برق گرفتگی شدید می‌شود.

پدر مهدی بلافاصله با اورژانس تماس گرفته و پسرنوجوان به بیمارستان امام خمینی انتقال داده می‌شود. اقدامات درمانی برای نجان جان پسر نوجوان شروع می‌شود. دو بار هم او را احیا می‌کنند، اما پسرک تاب نمی‌آورد ساعت ۴ صبح روز یکشنبه ۱۹ مرداد ماه کتاب زندگی مهدی ۱۴ سال به پایان می‌رسد. روز بعد شهرداری تهران اعلام می‌کند که کمیته‌ای ویژه برای پیگیری این موضوع و بررسی علل بروز حادثه و شناسایی مقصران توسط مدیریت شهری در دستور کار قرار گرفته است.

سرهنگ ناصری نژاد معاون هماهنگ کننده پلیس پیشگیری پایتخت نیز اعلام می‌کند که در پی این حادثه ۳ نفر از عوامل پیمانکار پارک لاله با دستور قضایی دستگیر شدند و تحقیقات تکمیلی توسط کلانتری ۱۴۸ انقلاب اسلامی ادامه دارد.

اینبار، اما موضوع مرگ تلخ این نوجوان به جلسه علنی شورای شهر تهران نیز کشیده شده و شهرداری منطقه ۶ نمی‌تواند موضوع را به سکوت برگزار کند.

در این جلسه زهرا صدراعظم، رییس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با بیان اینکه در سند برنامه پنج ساله سوم توسعه شهر تهران، شهرداری به عنوان مسئول اصلی حفظ ایمنی در فضا‌های عمومی شهر است، تاکید می‌کند: شهرداری موظف است به منظور پیشگیری از وقوع حوادث و افزایش ایمنی تردد شهروندان در فضا‌های عمومی شهر، ساختار مدیریت ایمنی و بحران و HSE شهر تهران را بازنگری و شیوه‌نامه نظام مدیریت و بازرسی و نظارت بر عملکرد و فعالیت کلیه پیمانکاران را با هدف پیشگیری و کاهش حوادث تدوین کند.

در حالیکه به گفته نوری براساس سند برنامه پنج‌ساله سوم توسعه شهر تهران شهرداری وظیقه حفظ ایمنی و بازرسی و نظارت بر عملکرد پیمانکاران را بر عهده دارد. اما شهرداری منطقه ۶ راهی دیگر می‌رود یکی از مسئولان این شهرداری در گفتگو با رسانه‌ها عنوان کرده بود: درست است که این موارد باید مرتب رصد و پایش شوند، اما تعداد نیرو‌های ما به اندازه کافی نیست که کل شان را بتوانیم پایش کنیم، اما پیمانکار فعلی و قبلی پارک در دست مرجع انتظامی هستند.

توپ مرگ نوجوان ۱۴ ساله در زمین پیمانکار

تورج فرهادی شهرداری منطقه ۶ تهران نیز گفته بود: همان روز صبح کمیته‌ای تشکیل دادیم و تمام افرادی که پارک لاله مدیریت می‌کنند مانند ناظر، مدیر و پیمانکارانی که از گذشته و حال در پارک فعالیت کرده‌اند را احضار کردیم و روز یکشنبه نیز یکی دو نفر بازداشت شدند تا موضوع تعیین تکلیف شود. کارشناسان مربوطه هم برای انجام بررسی‌های مربوطه از طرف مرجع قضایی مشخص شدند.

وی خاطرنشان کرده بود: اعضایی کمیته‌ای که ما تشکیل داده‌ایم هم پرونده‌هایی که بوده را بررسی کرده و پیمانکارانی که از گذشته در این حوزه کارکرده‌اند را احضار و اطلاعات را به مرجع قضایی می‌دهند تا افرادی که قصور و تقصیر داشتتند را مشخص کنیم. قطعا قصوری در این خصوص وجود داشتنه است. متخلفان مورد برخورد قانونی قرار می‌گیرندما و ما اطمینان می‌دهیم که ما و مرجع قضایی از این موضوع نمی‌گذریم.

او تاکید می‌کند: در تمام جهان در مناطق تفریحی گردشگری و... این اتفاقات می‌افتد و برق و آب در کنار یکدیگر هستند، اما مهم آن است که در جزئیات پیمانکار وناظر دقت کافی در اجرا نداشتند که این حادثه رخ داد. این موضوع که آیا وجود پایه تیر چراغ برق در آب دلیل این حادثه بوده است را کارشناسان باید توضیح دهند. از نظر من بحث دقت ناظر و پیمانکار باید مورد تفحص قرار گرفته و مشخص شود که در اجرا چه کوتاهی‌هایی صورت گرفته است.

به گزارش رویداد ۲۴ در این ماجرا شهردار منطقه ۶ به گونه‌ای رفتار می‌کند که گویی شهرداری این منطقه در یک سمت ماجرا و پیمانکار منتخب شهرداری در سمت دیگر ماجرا قرار دارند. فرهادی در حالی از لزوم برخورد قانونی با متخلف صحبت کرده و از قصور پیمانکار و ناظر می‌گوید که خود به عنوان کارفرما وظیفه نظارت و پایش مداوم بر عملکرد پیمانکار طرف قرارداد خود را برعهده دارد.

اینکه شهرداری پیمانکار را انتخاب کرده و بی‌هیچ نظارتی به حال خود رها کند یا اینکه برای توجیه نقص در عملکرد خود نداشتن نیرو را بهانه کند به هیچ‌وجه پذیرفته نیست. اصولا شهرداری منطقه چگونه می‌تواند در پرونده‌ای که خود یکی از طرف‌های ذینفع و حتی مرتکب تقصیر است دخالت کرده و با تشکیل کمیته پیگیری اطلاعاتی را در اختیار مراجع قضایی و انتظامی قرار دهد در حالی که شهرداری این منطقه خود باید مورد بازخواست مراجع ذیربط قرار بگیرد.

قابل تامل آنکه در پارک لاله به عنوان یکی از پر آمد و شدترین پارک‌های شهر هیچگونه علامت و تابلویی برای هشدار درباره برق‌گرفتگی مشاهده نمی‌شود. در حالیکه شهرداری باید به صورت دوره‌ای نحوه عملکرد پیمانکار را به‌ویژه به لحاظ ایمنی پارک مورد بررسی قرار می‌داد و شرایط پارک را رصد می‌کرد؛ و پیش‌تر از آن زمان انتخاب پیمانکار قدرت برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت پیمانکاران داوطلب را مورد بررسی قرار می‌داد.

در این بین ادعای دیگری از سوی رسانه‌ها مطرح می‌شود مبنی براینکه پیمانکار کنونی پارک لاله که از دو هفته قبل جایگزین پیمانکار قبلی این بوستان شده است فاقد قرارداد با شهرداری منطقه ۶ تهران هستند. ادعایی که بلافاصله از سوی شهرداری این منطقه رد شده و متن قرار داد هم منتشر می‌شود. اما اصل ماجرا چیست؟



براساس اطلاعاتی که رویداد ۲۴ به دست آورده است مناقصه پارک لاله با اندکی تاخیر برگزار می‌شود به همین دلیل هم با وجود انتخاب پیمانکار از سوی شهرداری و وجود قرار داد، اما فرایند قبول مسئولیت پیمانکار به صورت کامل مراحل حقوقی را طی نمی‌کند به این معنا که برای آغاز به کار پیمانکار چه به لحاظ حقوقی و چه به لحاظ فنی باید این قرارداد به امضای شهرداری منطقه رسیده و طی اتوماسیون اداری به پیمانکار بالاغ شود، اما عملا این اتفاق درخصوص پیمانکار فعلی پارک لاله رخ نداده است؛ بنابراین تا وقتی که این قرارداد امضا شده به پیمانکار ابلاغ نشود مسئولیت کامل مواردبه لحاظ قانونی برعهده شهردار منطقه است و نه پیمانکار.

ظاهرا ماجرای مهدی نیز در همین خلا قانونی رخ داده است یعنی تشریفات قانونی قرارداد و ابلاغ نهایی به پیمانکار انجام نشده بوده است که می‌توان نتیجه گرفت که شهرداری منطقه ۶ مسئولیت قانونی در این زمینه بر عهدا دارد؛ لذا برخلاف آنچه که فرهادی شهردار منطقه سعی می‌کند نشان دهد این سازمان نه تنها در جایگاه مدعی قرار ندارد که باید از سوی دستگاه قضایی مورد تحقیق و تفحص قرار بگیرد.

به گزارش رویداد ۲۴ چه در ماجرای مهدی و چه در ماجرای کارگر جوان افغانستانی جان دو انسان بی‌گناه قربانی بی‌دقتی و اهمال در ابعاد ایمنی شده است، گویی اینکه در کشور ما با وجود همه حوادث تلخ ناشی از عدم ایمنی بازهم این مساله اهمیت چندانی نداشته و اصولا اعتقادی به پیشگیری و «علاج واقعه قبل از وقوع» وجود ندارد. شهرداری‌ها نیز به عنوان یکی از پایه‌های مهم حفظ ایمنی شهر و فضا‌های عمومی نیم‌نگاهی نیز به این مساله نداشته و هربار که حادثه‌ای رخ می‌دهد دم از باید و نباید‌ها زده و پشت سر پیمانکاران پنهان می‌شوند. حقیقت آن است که چه پیمانکار قرارداد داشته باشد یا نداشته باشد جایگاه نظارتی شهرداری منطقه ۶ در هر دو این حوادث تلخ و عدم انجام وظیفه این شهرداری در حوزه نظارت بر پیمانکار پارک قابل انکار و اغماض نیست امید آنکه دستگاه قضایی اینبار به مساله قصور شهرداری نیز در کنار پیمانکار بپزدازد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از پایگاه خبری تحلیلی رویداد24 ، تاریخ انتشار: 23 مرداد 1399 ، کدخبر: ۲۲۶۰۸۹ ، www.rouydad24.ir