شعار سال:از هزاره دوم پیش از میلاد مسیح (بیش از چهار هزار سال پیش) تاکنون جزایر سه‌گانه بوموسا، تنب بزرگ و تنب کوچک به‌همراه دیگر جزایر، بنادر و سواحل شمال و جنوب خلیج فارس قلمرو حکومت‌های گوناگون ایرانی بوده است.

به گفته‌ی دکتر میرمهرداد میرسنجری استادیار دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی و ژئوپلیتیک وجود نقشه‌های باستانی حکومت هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان، سنگ‌نبشته‌های متعدد، نام‌های نژاده پارسی این مناطق، بیش از ٢٣ نقشه رسمی و نیمه‌رسمی که ازسوی دولت‌های بریتانیا و دیگر دول غربی در قرون گذشته به چاپ رسیده، نامه‌های رسمی دولتی حکومت‌های گوناگون ایران‌زمین و اسناد و کتاب‌های تاریخی موجود در کتابخانه‌های سراسر دنیا و بسیاری اسناد دیگر، تعلق این جزایر را به ایران به‌خوبی به اثبات می‌رساند.

خلیج فارس و جزایر آن از جمله بوموسا (که ازسوی عرب‌ها به بوموسا تغییر نام یافت) در روزگار عیلامیان به‌ویژه در زمان سلطنت «شیلهک این شوشیناک» در ۱۱۶۵ سال پیش از میلاد تحت تسلط این سلسله بوده است.

فرمانروایى بر جزایر خلیج فارس تا دوره سلجوقیان کرمان ادامه داشت تا اینکه پس از انقراض ملوک کیش در سال ۶۲۶ هجرى‌قمرى در روزگار اتابکان فارس و ایلخانان مغول، والى‌هاى دریاى فارس یا ملوک هرمز در جزیره کیش سکنا گزیدند و تا سال ۷۷۹ هجرى‌قمرى بر تمام جزایر خلیج فارس و دریاى مکران ـ عمان ـ حکومت کردند.

تیموریان نیز خراج جزیره کیش و سایر جزایر خلیج فارس را تا سال ۸۷۳ه.ق که در ایران حکومت داشتند، جزء فارس محسوب کرده و وصول مى‌کردند.

با ورود پرتغالى‌ها به خلیج فارس و آغاز فعالیت‌هاى استعمار نوین در منطقه، جزایر این خلیج از جمله بوموسا به اشغال دریانوردان پرتغالى درآمد.

در روزگار سلطنت شاه عباس صفوى، پس از یک دوره طولانى نبرد، جزایر و بنادر ایرانى در خلیج فارس از جمله بوموسا، قشم، هرمز و بحرین به وسیله نیروهاى ایرانى آزاد شدند که به همین مناسبت بندر گمبرون به بندرعباس تغییر نام یافت. این جزایر همچنان در مالکیت ایران بود.

اما بریتانیا، از سال ۱۸۱۹ میلادی به بهانه حفظ امنیت خلیج‌فارس از ناامنی ناشی از تحرکات اعراب جنوب خلیج‌فارس (اجداد حکام کنونی شیخ‌نشین‌های جنوب خلیج‌فارس) که علاوه بر چوپانی از راه دزدی دریایی امرار معاش می‌کردند، در منطقه استقرار یافته بود و در راه تثبیت سلطه خود برآمد.

دولت لندن بر این پایه، شیوخ عرب منطقه را در کنفراسى جمع کرد و آنها قراردادى را با عنوان صلح جاویدان امضا کردند که به موجب آن، بریتانیایى‌ها اجازه یافتند نه‌فقط به بهانه مبارزه با دزدان دریایى، بلکه به بهانه حفظ امنیت خلیج‌فارس بتوانند در هر حادثه‌اى که در کرانه‌هاى خلیج‌فارس اتفاق مى‌افتد، مداخله کنند.

بازگشت حاکمیت ایران بر جزایر در قالب راهکار ویژه‏اى انجام شد؛ بدین صورت که پیامد مذاکرات سه‏ساله ایران با بریتانیا، انعقاد یادداشت تفاهم ۱۹۷۱ پیرامون جزیره بوموسا بود و نیروهاى ایرانى با استقبال نماینده حاکم شارجه به این جزیره وارد و در مناطق از پیش تعیین شده، مستقر شدند. مسئله جزایر تنب بزرگ و تنب کوچک ـ که امارت رأس‏الخیمه مدعى آنها بود ـ به دلایلى همچون تعلق تاریخى این جزایر به ایران و شناسایى این پیشینه از سوى انگلیس، حل‌وفصل شد.

در پى این کوشش‌ها، جزیره‌های بوموسا، تنب بزرگ و تنب کوچک که از روزگار کهن در تملک ایران و جزء لاینفک خاک آن بود، به اشغال بریتانیا و سپس شیوخ عرب شارجه و رأس‌الخیمه درآمد.

روز پيش از ترک نيروهاي انگلیسی از خلیج فارس یگان‌های نیروی دریایی ايران در سه جزیره تنگه هرمز( تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسا) پیاده شدند.

نخستين پرچم ایران پس از گذشت کمتر از ٣٥ دقیقه از آغاز عملیات بر نخستين جزیره افراشته شد و در راس ساعت ٨ صبح در هر سه جزیره پرچم ایران همراه با شلیک ٢١ گلوله توپ برافراشته شد.

بخشی ازنیروهای ایرانی بر چهار گوشه بوموسا وبر فراز کوه حلوا به عنوان بلند ترین نقطه جزیره پرچم سه رنگ ملی ایران را بر افراشتند.

بخش دیگر نیروها نیز پس از اعزام به جزیره تنب بزرگ به طور مسالمت آمیز و بدون حمل سلاح برای تحویل پاسگاه از گماشتگان عرب استعمار انگلیس در حال حرکت بودند که با شلیک آتشبار شرطه‌های عرب از داخل پاسگاه مواجه و ناجوانمردانه به شهادت رسیدند.

نام این سه شهید جاویدان راه میهن عبارتند از

۱- سروان رضا سوزنچی
۲- مهناوی یکم حبیب الله کهریزی
۳- ناوی آیت ا.. خانی...

بدین ترتیب بار دیگر این جزایر تحت حاکمیت بر حق ایران قرار گرفت.

تنب بزرگ و تنب کوچک از هم ۱۲ کیلومتر فاصله دارند و تنب بزرگ در ۲۰ کیلومتری قشم واقع است. جزیره بوموسا(ابوموسی) هم در ۷۵ کیلومتری بندر لنگه قرار دارد.

مریم اطیابی

پایگاه تحلیلی- خبری شعار سال ، برگرفته از میراث باشی