شعار سال: قطع برق و گاز صنایع بزرگ مانند کارخانه‌های سیمان طی چندساله گذشته هزینه‌های بسیاری را بر روی دست تولیدکنندگان گذاشته است و اگرچه آن‌ها سعی می‌کنند تا تعمیرات دستگاه‌های خود را به زمستان و در زمان قطع گاز موکول کنند، اما بااین‌حال بابت کمبود انرژی ضرر می‌دهند.

هر سال گاز و برق صنایع قطع می‌شود و بابت همین موضوع این مجموعه‌ها نمی‌توانند فعالیت کنند و لذا تولید محصولات توجیه اقتصادی ندارد. اگرچه دولت در خلاء کمبود گاز با اختصاص سوخت مازوت سعی می‌کند تا بخشی از این کمبود را کم کند، اما متاسفانه سوخت مازوت و آلودگی محیط زیست از جمله مشکلاتی است که به گونه‌ای دیگر این تولید کنندگان را با خود درگیر می‌کند.

به‌منظور بررسی وضعیت تولید در کارخانه‌های سیمان و مشکلاتی را که این واحد‌های تولیدی در فصل زمستان و هم‌زمان با قطعی گاز متحمل می‌شوند با مهندس احمد پایدار اردکانی مشاور کارخانه سیمان شرق گفتگویی انجام شده که در ادامه می خوانید:

* قطع گاز چقدر در تولید محصول سیمان تأثیرگذار است؟

سوختی که برای کارخانه‌هایی مانند، تولید سیمان استفاده می‌شود، سوخت گاز است که متأسفانه با قطع شدن سوخت گاز تمامی خطوط تولید از کار می‌ایستند.

البته دولت بجای گاز، سوخت مازوت به کارخانه‌ها می‌فروشد که آن نیز با توجه به محدودیت‌هایی که دارد، خیلی مؤثر نخواهد بود. این در حالی است که کارخانه‌ها نیز با توجه به سوابقی که طی دو سه سال اخیر دارند متأسفانه در زمستان حتماً گاز قطع خواهند داش و برق نیز به ۵۰ درصد ظرفیت می‌رسد. ازاین‌رو کارخانه‌ها، برنامه‌ریزی می‌کنند که تعمیراتشان را در زمستان انجام دهند، ولی با این وجود دو ماه تعطیلی مشکلات و ضرر بی شماری را برای کارخانه‌های سیمان به همراه دارد.

* آیا امکان استفاده از سوخت جایگزین مازوت برای شما میسر است؟

امکان جایگزینی با محدودیت از طرف دولت مقدور است. با توجه به آن‌که سوخت مازوت دارای گوگرد و درصدی سولفات است و باعث آلودگی هوای شهر می‌شود لذا در کلانشهر‌هایی مانند تهران مصرف آن ممنوع است و لذا خط تولید کارخانه به صورت مطلق متوقف می‌شود. درواقع در کارخانه‌هایی که در شهر‌های بزرگ می‌باشند مصرف مازوت مقدور نیست.


* آیا امکان جبران خسارت‌های وارده و میزان کاهش تولید در ماه‌های بعدی سال وجود دارد؟

به‌هرحال ظرفیت تولید کارخانه‌های مشخص است از طرفی طی دو سال اخیر که عملیات ساختمانی چندانی انجام نمی‌شود و پروژه‌های عمرانی دولت رونق چندانی ندارد با کمبود سیمان مواجه نشدیم.

ظرفیت تولید سیمان سالانه ۸۵ میلیون تن است در حالی‌که میزان صادرات با مصرف داخلی به حدود ۶۰ میلیون تن می‌رسد لذا با مشکل کمبود سیمان مواجه نمی‌شویم، اما توقف و تعطیلی کارخانه، هزینه‌هایی را برای کارخانه‌های ایجاد می‌کند، چون وقتی خط تولید کارخانه‌ها متوقف می‌شود، ولی پرداخ حقوق نیروی انسانی ادامه داشته و همچنین برخی هزینه‌های ثابت در بحث سهام کارخانه‌های وجود دارد که آن‌ها نیز باید پرداخت شود.

* قطع برق در تابستان و قطع گاز در زمستان مجموعاً چقدر خسارت برای واحد تولید سیمان شرق به ارمغان داشته است؟

قطعی برق را در دو ماه در تابستان در ماه‌های تیر و مرداد و همچنین قطعی گاز در زمستان در ماه‌های دی و بهمن راداریم که متأسفانه امسال از اواسط آذرماه این قطعی‌ها آغازشده است. میزان کاهش برق نیز در کارخانه‌های به ۵۰ درصد میزان همیشگی آن می‌رسد از این‌رو مدیران کارخانه‌ها مجبورند، بخشی از خط تولید را تعطیل کنند.

سیمان شرق هلدینگی است که دارای دو واحد است که شامل یک واحد هزار تنی تولید سیمان‌سفید در روز است و دیگری سیمان خاکستری که دارای دو کوره است که به ظرفیت سه هزار و ۳۰۰ تن در روز می‌باشد. به‌هرحال اگر سیمان خاکستری دریک ماه را در نظر بگیرید حدود ۷۰۰ الی ۸۰۰ هزار تن کاهش خواهد داشت و در واحد سیمان‌سفید طی یک ماه این کاهش به رقم ۳۰ هزار تن می‌رسد و به‌طورقطع، متأسفانه برای کارخانه هزینه زیادی را تحمیل می‌کند.

* در سایر کشور‌ها با این بحران‌ها چگونه برخورد می‌کنند؟

در کشور‌های دیگر با این‌گونه موارد منطقی برخورد می‌شود و این‌گونه کارخانه‌ها خصوصی هستند در راستا عرضه و تقاضا افزایش قیمت، می‌تواند، پاسخگو این مشکل باشد. آن‌ها باید هزینه‌ها را پرداخت و سود نیز داشته باشد و با افزایش قیمت، ضرر خودشان را جبران می‌کنند و دولت‌ها نیز آن را پذیرفته‌اند.

* پیشنهاد و یا راهکار شما برای برون‌رفت از این مشکل چیست و چه سخنی با دولتمردان دارید؟

متأسفانه ما در بحث سرمایه‌گذاری منابع انرژی، عقب هستیم و تنها راه این است که بر روی پروژه‌های انرژی مانند تولید گاز مازوت کار کنند که این هم به این سادگی نیست.

طبق آماری که من دارم، برای انجام این کار، رقمی معادل حدود ۲۴۰ میلیارد دلار هزینه دارد و حدود ۸ الی ۱۰ سال نیاز است که بر روی آن کار شود بنابراین متأسفانه ۱۰ الی ۱۵ سال اخیر بر روی این پروژه‌ها، سرمایه‌گذاری نشده و نتیجه‌اش را هم می‌بینیم.


نیروگاه‌ها برای تولید برق نیاز به گازدارند و وقتی تولید گازمان به حد کافی نباشد با مشکل مواجه می‌شوند به‌طور طبیعی نمی‌توانند، کار بکنند و لذا وقتی مازوت نیز به‌اندازه کافی نباشد همین مشکل به وجود خواهد آمد بنابراین تنها راه آن سرمایه‌گذاری جدی بر روی پروژه‌هایی است که بتواند تولید گاز و مازوت و سوخت را افزایش یابد.

* نرخ سیمان در حال حاضر چه رقمی است؟ آیا در آینده با افزایش نرخ سیمان مواجه خواهیم بود؟

در بازار، قیمت هر کیسه سیمان حدود ۵۰ هزار تومان است که در کارخانه‌ها این رقم، حدود ۳۰ الی ۳۲ هزار تومان است البته در بورس برای سیمان پاکتی این رقم حدود ۶۱۱ هزار تومان برای هر تن است.

به اعتقاد من در آینده بعید می‌دانم که با افزایش نرخ سیمان مواجه باشیم. زیرا تقاضا خیلی بالایی برای سیمان وجود ندارد و اگر هم با افزایش تقاضا مواجه باشیم، قیمت دستوری است که از طرف دولت اعمال می‌شود و متأسفانه افزایش قیمتی در این زمینه انجام نخواهد گرفت.

در کشور‌های دیگر این رقم به ازای هر تن رقمی معادل ۸۰ الی ۹۰ دلار است و در کشور‌های اروپایی این رقم۰، ۱۹ الی ۲۰۰ دلار است این در حالی است که در کشور ما قیمت سیمان حدود ۱۸ الی۲۰ دلار است. درواقع طی این سال‌ها در خصوص سیمان شاهد رشد منطقی نسبت به سایر اقلام نبوده‌ایم.

معمولاً نسبت بین نرخ سیمان به فولاد یک‌به‌شش است لذا اگر سیمان تنی ۱۰۰ تومان باشد باید فولاد ۶۰۰ تومان باشد، اما در حال حاضر آهن کیلویی ۲۰ الی ۲۵ هزار تومان است درصورتی‌که سیمان هنوز هم تنی حدود ۶۰۰ هزار تومان است یعنی نسبت بجای یک‌به‌شش حدود یک به ۳۰ است و دلیل آن‌هم این است که مدام در خصوص قیمت سیمان اجازه افزایش وجود نداشته است.

* برای حل این مشکل چه راهکاری را پیشنهاد می‌دهید؟

من خواهش می‌کنم که مسئولان دست اندرکار در رفتار با صنعت سیمان کشور، رفتاری منطقی داشته باشد. در سال۷۲ به خاطر دارم قیمت سیمان هر تن ۳۶ هزار تومان بود و بیرون کارخانه این رقم۱۳۶ هزار تومان بود در واقع یک‌صد هزار تومان دراین‌بین واسطه‌ها و دلالان صاحب این رقم بودند، اما متأسفانه علی‌رغم بار‌ها اعلام این موارد به دستور کاران این موضوع پیگیری نشده است و امیدوارم با این موضوع منطقی برخورد شود.

مسئولان باید واقعیت‌ها را بپذیرند و اجازه ندهند، سرمایه‌های ملی بیش از این از بین برود. به‌هرحال وقتی سهامدار و یا صاحب کارخانه نتواند، هزینه‌های تعمیر را انجام دهد، کارخانه زود مستهلک می‌شود و جایگزین کردن و بازسازی آن هزینه زیادتری را دربرمی گیرد.

تصور همه این است که افزایش قیمت سیمان تأثیر مستقیم در صنعت ساختمان دارد. این در حالی است که به ازای هر مترمربع در یک ساختمان، پنج کیسه سیمان استفاده می‌شود و قیمت تمام‌شده سیمان در یک ساختمان بین دو الی سه درصدمی باشد و تأثیر چندانی در افزایش قیمت هزینه‌های ساخت مسکن ندارد، اما جو این‌گونه است که اگر قیمت سیمان بالا برود، ساختمان گران می‌شود متأسفانه با این بهانه جلوی افزایش نرخ سیمان گرفته‌شده است.

* قیمت سیمان در بازار جهانی چگونه است؟

درواقع قیمت سیمان این رقم نیست و در کشور‌های دیگر این رقم به ازای هر تن رقمی معادل ۸۰ الی ۹۰ دلار است و در کشور‌های اروپایی این رقم۰، ۱۹ الی ۲۰۰ دلار است این در حالی است که در کشور ما قیمت سیمان حدود ۱۸ الی۲۰ دلار است. درواقع طی این سال‌ها در خصوص سیمان شاهد رشد منطقی نسبت به سایر اقلام نبوده‌ایم.

* علت عدم افزایش نرخ سیمان را در چه می‌دانید؟

تصور همه این است که افزایش قیمت سیمان تأثیر مستقیم در صنعت ساختمان دارد. این در حالی است که به ازای هر مترمربع در یک ساختمان، پنج کیسه سیمان استفاده می‌شود و قیمت تمام‌شده سیمان در یک ساختمان بین دو الی سه درصدمی باشد و تأثیر چندانی در افزایش قیمت هزینه‌های ساخت مسکن ندارد، اما جو این‌گونه است که اگر قیمت سیمان بالا برود، ساختمان گران می‌شود متأسفانه با این بهانه جلوی افزایش نرخ سیمان گرفته‌شده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری بازار، تاریخ انتشار:۶ دی ۱۴۰۱، کدخبر: ۱۹۶۲۹۵، www.tahlilbazaar.com