شعار سال: با خشک‌سالی‌های 15 سال گذشته و تداوم آن، میزان بارندگی استان کرمان از متوسط کشوری (242 میلی‌متر) نیز کمتر شده و متوسط بارندگی در این استان از 134 به 124 میلی‌متر کاهش یافته است. کاهش نزولات جوی و بالا بودن میزان تبخیر آب طی سال‌های گذشته، استان کرمان را به لحاظ منابع آبی در ردیف استان‌های خشک و پرخطر ایران قرار داده است. می توان گفت تأمین منابع آبی جدید و پایدار در استان کویری کرمان همواره با چالش‌هایی روبه‌رو بوده و به سختی امکان‌پذیر است. همچنین حفظ منابع آبی موجود در استان کرمان طی دهه‌های گذشته با خطراتی از جمله افزایش سطح زیر کشت کشاورزی، توسعه صنایع، معادن، شهرنشینی، آبیاری سنتی و نداشتن مصرف بهینه تشدید شده و موجب کاهش تعادل بین آب قابل دسترس و آب مورد نیاز این استان شده است. گرچه موضوع 95 درصد آب مصرفی استان کرمان در بخش کشاورزی مورد مناقشه است، ولی در عین حال کاهش اصولی مصرف آب در این بخش دیگر نیازهای آبی و بیلان منفی آب را می‌تواند جبران کند.

بیلان منفی آب کرمان 900 میلیون مترمکعب است

استاندار کرمان با اشاره به مشکل کم‌آبی در این استان گفت: سالانه 900 میلیون مترمکعب از سفره‌های آب زیرزمینی این استان اضافه برداشت می‌شود که ادامه این وضعیت طی سال‌های اخیر سفره‌های زیرزمینی را تخلیه کرده است. علیرضا رزم‌حسینی افزود: در حقیقت می‌توان گفت که زنگ خطر وضعیت کم آبی سال‌هاست در استان کرمان با اقلیم خشک به‌صدا درآمده، ولی کمتر جدی گرفته شده است. وی با اشاره به کاهش 72 درصدی میزان بارندگی استان کرمان نسبت به سال قبل اظهار داشت: طی سال‌های گذشته سطح کشت محصولات کشاورزی در این استان افزایش پیدا کرده و راندمان در این بخش به کمتر از 20 درصد رسیده است. استاندار کرمان با تأکید بر این موضوع که آب مصرفی استان کرمان در حوزه کشاورزی، چندین برابر استانداردهای جهانی است افزود: 95 درصد آب استان در بخش کشاورزی و مابقی در بخش‌های صنعت و آشامیدنی هزینه و به مصرف می‌رسد. وی افزود: نداشتن مدیریت یکپارچه در حوزه آب و خاک استان کرمان موجب شده که سطوح زیر کشت محصولات کشاورزی از100 هزار هکتار در آغاز انقلاب، امروز به 900 هزار هکتار افزایش یابد.

خشک‌سالی 80 درصد از حیات وحش کرمان را از بین می‌برد

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان هم گفت: با وضعیت آبی فعلی تا آبان ماه سال جاری 80 درصد از حیات وحش این استان نابود خواهد شد. رضا جزینی‌زاده افزود: طی سالیان گذشته خشک‌سالی گریبانگیر استان کرمان بوده و آسیب جدی به حیات وحش و تنوع زیستی این استان وارد خواهد شد. وی با بیان این مطلب که اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمان با ستاد مدیریت بحران این استان مکاتبه و به‌طور دقیق نیازهای زیست‌محیطی هر منطقه را اعلام و گوشزد کرده، تصریح کرد: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به همراه تیم برنامه‌ریزی استان باید توجهی ویژه به محیط زیست در معرض آسیب جدی منطقه داشته باشند. جزینی‌زاده گفت: باید به ماده 10 و 12 (توجه به مسائل زیست‌محیطی) در نظام بودجه و برنامه‌ریزی استان کرمان توجهی ویژه شود، زیرا اگر توجه نشود، تنوع زیستی استان کرمان به عنوان ویترین تنوع زیستی کشور از بین می‌رود. مدیرکل محیط زیست استان کرمان افزود: محیط زیست مسأله درجه دو و تجملاتی نیست و اگر تنوع زیستی، آب و هوا و خاک آسیب ببیند، تمامی تلاش‌ها در زمینه اقتصاد، سیاست و توسعه باطل است. وی اظهار داشت: با توجه به رعایت‌نشدن حقابه‌های زیست‌محیطی، تغییر ندادن الگوی کشت، افزایش تبخیر با توجه به شیب منطقه و شرایط توپوگرافی جازموریان، میزان حقابه تخصیص داده شده به تالاب جازموریان نرسیده و درنتیجه این زیستگاه ازبین رفته است. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان کرمان گفت: با رویکرد مدیریت ارشد استان و پیگیری نمایندگان مجلس شورای اسلامی راهی روشن پیش رو داریم؛ اما کافی نیست و باید مدیریت فرابخشی در تمامی بخش‌ها برای رفع مشکل کم‌آبی به‌صورت جامع انجام شود.

849 روستای کرمان در شرایط سخت کم‌آبی قرار دارند

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان کرمان گفت: استمرار خشک‌سالی به‌ویژه دامنه بالای قهر طبیعت در زمستانی که گذشت، موجب شده 849 روستا با جمعیت 546 هزار نفر از دو هزار و 530 روستای تحت پوشش این شرکت در شرایط سخت کم‌آبی قرار بگیرند. علی رشیدی افزود: امسال خشک‌سالی استان کرمان نسبت به 50 سال گذشته بی‌سابقه بوده است و این معضل موجب افزایش چشمگیر کم‌آبی طی تابستان سال جاری در روستاهای این استان خواهد شد. وی ادامه داد: برای عبور از مشکل کم‌آبی در روستاهای این استان به 260 میلیارد تومان اعتبار نیاز است و تاکنون اقدامات فوری و لازم برای رفع مشکل کم آبی استان کرمان به‌دلیل نداشتن نقدینگی انجام نگرفته است. رشیدی همچنین پیش‌بینی کرد حدود 201 حلقه از چاه‌های استان کرمان در فصل تابستان با مشکل جدی کم‌آبی روبه‌رو شوند و بسیاری از چشمه‌ها، قنات‌ها و آب‌های سطحی با کاهش شدید مواجه شود. به گفته مدیرعامل شرکت آبفار استان کرمان در مناطقی که از آب سطحی برای شرب استفاده می‌شود- ازجمله مناطق کوهستانی- در فصل خرداد و تیرماه بسیاری از زهکش‌ها، قنات‌ها و چشمه‌ها خشک می‌شود. رشیدی افزود: لایروبی 53 قنات، کف شکنی چاه‌ها، اجاره 40 دستگاه تانکر آب‌رسانی، خریداری 350 تانکر ثابت و حفر و تجهیز 17 حلقه چاه آب در مناطق روستایی به اعتبار 38 میلیارد و 800 میلیون تومان نقدینگی نیاز دارد. وی تصریح کرد: کمیته سازگاری با مشکل کم‌آبی در تمامی شهرهای استان کرمان برای عبور از معضل کم‌آبی و مشکلات روستاها در این زمینه تشکیل شده است. رشیدی گفت: اینک نیز بیش از 760 روستای استان کرمان فاقد آب آشامیدنی هستند و 705 روستا توسط تانکر آب‌رسانی می‌شوند. برای شرایط خاص اقلیمی استان کرمان، کاهش منابع آب زیرزمینی و همچنین راندمان اندک آب در بخش کشاورزی، باید ضمن کاهش مصرف و افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی، از توسعه سطح زیر کشت نیز در این استان جلوگیری شود. ایجاد تعادل بین مصرف و توان سفره‌های آب زیرزمینی، ایجاد سازه‌ها و تأسیسات و شبکه‌های آبیاری از دیگر راهکارهای مقابله با کم‌آبی شدید در استان کرمان است. خشک‌سالی‌های پیاپی استان کرمان امروز از وضعیت قرمز نیز فراتر رفته است و زیستگاه‌ها و تالاب‌ها را در معرض تخریب جدی قرار داده؛ لذا در این زمینه عزم راسخ و همت مضاعف بین تمامی دستگاه‌ها، کشاورزان، صنعتگران و مردم این استان برای رهایی از این بحران نیاز است. استان کرمان با وسعت 181 هزار کیلومترمربع پهناورترین استان کشور است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار -، شماره: 45581