با این تصویر سازی اكنون هیچ شك و شبهه ای باقی نخواهد ماند كه شهر بزرگ قزوین كه انتظار می رود با توجه به آمار سال 1395 در ردیف كلان شهرهای كشور قرار بگیرد باید از سوی مدیرانی مجرب ، مدبرانه مدیریت و راهبری شود تا از یكسو ضمن حفظ و بیان موقعیت های بالفعل ، در آشكارسازی ظرفیت های بالقوه آن نیز سنگ تمام گذاشته و در جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی و جلب گردش گران از ایران و سرتاسر جهان موفق و سربلند باشد كه برگزاری جاده ابریشم كه با همدلی و همیاری و خرد جمعی مدیران استان و با توجه به شعار شهرداری قزوین "هنر مدیران خلاق و متحد شهری برای فردایی قزوین" به منصه ظهور رسیده بهترین گواه این ادعا باشد .

* مدیریت شهری حامی محیط زیست

براین اساس شهرداری قزوین در مدیریت شهری خود با اتكا به ذات اقدس الهی از یكسو و پشتیبانی همه جانبه شورای اسلامی شهر قزوین از سویی دیگر و مهم تر ، فعالیت های مردم به عنوان برترین و گران بهاترین سرمایه های معنوی خود كارجهادی خود را با تاسیس و راه اندازی معاونت ها و سازمان های مرتبط با حوزه مدیریت شهری آغاز و نوسازی بافت های فرسوده ، احداث بوستان و گسترش فضاهای سبز تاسیس فرهنگسراها و كتابخانه ها ، راه اندازی مراكز علمی و مطالعاتی ، احداث تقاطع های غیر همسطح ، احیا و مرمت آثار باستانی شهر قزوین و ... به انجام رسانید .

سازمان مدیریت پسماند شهرداری قزوین به عنوان یكی از سازمان های موثر در حوزه خدمات شهری فعالیت خود را براساس ماده 84 قانون شهرداری و بند 15 ماده 71 قانون تشكیلات ،وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی كشور و انتخاب شهرداران مصوب خردادماه75 و ماده 10 قانون مدیریت پسماندها مصوب سال 83 از سال 1384 آغاز بكار نموده است .

براساس ماده 3 اساسنامه این سازمان اجرای برنامه های مدیریت پسماندها در شهر براساس قانون مدیریت پسماندها از قبیل برنامه ریزی ، ساماندهی ، مراقبت و عملیات اجرایی مربوط به كاهش تولید ، جمع آوری ، ذخیره سازی ، حمل و نقل و بازیافت ، پردازش و دفع پسماندهای عادی از جمله پسماندهای شهری ساختمانی و عمرانی ، افزایش توان كارشناسی و مدیریتی در زمینه مدیریت پسماندها ، بهینه سازی و ارتقاء مدیریت پسماندهای عادی شامل تولید ، ذخیره سازی موقت ، جمع آوری ، حمل و نقل ، بازیافت ، پردازش و دفع صحیح پسماندهای جامد ، گسترش همكاری های مردمی و افزایش آگاهی های عمومی از طریق آموزش و اطلاع رسانی حفظ پاكیزگی و نظافت محیط شهری با هدف "جلب رضایت شهروندان " از جمله اهداف تاسیس این سازمان است . از منظر و نگاهی دیگر در این اساسنامه سازمان مجاز گردیده است با رعایت مقررات موضوع به مدیریت نظارت و طراحی و برنامه ریزی برای امور مربوط به تولید ، ذخیره سازی موقت ، جمع آوری ، حمل و نقل ، بازیافت ، پردازش ، دفع پسماندهای عادی از قبیل پسماندهای خانگی ، اداری ، تجاری و عمرانی با رویكرد تفكیك از مبداء و تنظیف شهر پرداخته و جهت ارائه مطلوب تر خدمات خود به جامعه ی هدف ، به شناسایی ، تعیین و تملك محل دفع پسماندهای عادی براساس مفاد ماده 12 قانون و مواد 7 و 22 آیین نامه اجرایی مدیریت پسماندها اقدام نماید .

* هر فرد روزانه در قزوین 700 گرم زباله تولید می کند

اگر امروز هم چون سال ها گذشته ، خانوارهای شهری علاوه بر مدیریت مصرف ، پسماندهای خود را نیز مدیریت می كردند و اگر رشد جمعیت شهر قزوین ، رشدی صعودی و بالا رونده نداشت و از همه مهم تر شهر قزوین در چند خیابان قدیمی و مركزی خلاصه می شد ، شاید تاسیس سازمان مدیریت پسماند به یك واجب و یا الزام تبدیل نمی گردید . اما اكنون و براساس نتایج بدست آمده از یك طرح تحقیقاتی مطالعاتی میزان سرانه تولید زباله هر فرد در طول شبانه روز در قزوین به 690 گرم رسیده است كه این میزان توسط 45 دستگاه انواع خودرو سبك و نیمه سنگین در 95 بار سرویس دهی جمع آوری و به ایستگاه میانی ( سمی تریلر ) منتقل می گردد و از آن جا به محل سایت پردازش و دفن محمدآباد انتقال می یابد و بر همین اساس احداث و راه اندازی ایستگاه های میانی ( سمی تریلر ) در دستور كار تمامی سازمان های مدیریت پسماند در سراسر كشور قرار گرفته و یكی از وظایف اصلی و بدیهی آن ها است . چرا كه با بهره برداری از این ایستگاه های میانی ضمن كاهش تردد وسایل كوچك تر در سطح محورهای مواصلاتی و كم كردن حجم بار ترافیكی برون شهری از یك طرف ، صرفه جویی در مصرف انرژی و كاهش آلاینده های خروجی آن ها كمك بسیاری به كاهش تصادفات جرحی و یا حتی فوتی خواهیم كرد .

* ضرورت های وجودِ "ایستگاه انتقال" در قزوین/کارشناسی های همه جانبه صورت گرفته است

در یك نگاه كلی ما حصل رشد جمعیت شهر نشین ، افزونی تولید زباله شهری است كه در پی آن تعداد وسایل نقلیه جمع آوری كننده زباله افزایش یابد .

جمع آوری پسماند از سطح شهر سبب تردد تعداد زیادی از خودروهایی كه بدین منظور اختصاص یافته اند می گردد تعداد زیاد سرویس های جمع آوری پسماند بعد مسافت تا مركز دفع و پردازش و ظرفیت كم حمل پسماند توسط خودروهای جمع آوری كننده دست به دست هم داده تا انتقال پسماند از مبادی تولید به مركز دفع توسط ایستگاه انتقال انجام گردد در این محل زباله از وسایل نقلیه كوچكتر ( كامیون های پرس زباله ) به ماشین آلات بزرگتر كه اصطلاحاً سمی تریلر نامیده می شوند منتقل می گردد .

مهمترین دلیل استفاده سازمان مدیریت پسماند شهرداری قزوین از ایستگاه انتقال ، كاهش تردد وسایل نقلیه كوچكتر در جاده های بین شهری و كم كردن حجم ترافیك ، كاهش خطر تصادفات و كاهش آلاینده های خروجی از آنها و همچنین صرفه جویی در زمان حمل و نقل زباله و سوخت است بنایراین ضرورت وجود ایستگاه انتقال ، از جنبه زیست محیطی ، ترافیكی و اقتصادی حائز اهمیت خواهد بود .

ایستگاه میانی انتقال كنونی در شهر قزوین واقع در كمربندی جمهوری و در جوار بهشت صدر قرار دارد . با توجه به توسعه فضای آرامستان های شهر قزوین و افزایش تعداد تردد وسایط نقلیه و ایجاد حجم ترافیك سنگین در این مسیر خطر بروز تصادف محتمل خواهد بود ، براین اساس و همچنین درخواستهای متعدد شهروندان كه به زیارت اهل قبور می روند انتقال این ایستگاه به محل جدید اجتناب ناپذیر است قابل ذكر است این جابه جایی هزینه ای معادل 10 میلیارد تومان را برای شهرداری در پی دارد با توجه به این كه احترام به خواست شهروندی ارجحیت دارد ، صرف هزینه موردپذیرش مدیریت شهری قرار گرفته است .

در ایستگاه میانی فعلی به دلیلی وسعت كم ( حدوداً 1500 مترمربع ) و با توجه به این كه طراحی محل براساس نیاز یك دهه قبل صورت گرفته ، ماشین آلات حمل و انتقال پسماند به لحاظ تخلیه بار خود زمان قابل توجهی را صرف نموده و این موضوع جمع آوری پسماندهای خانگی از درب منازل و مخازن را در سطح شهر با تاخیر مواجه می نماید . ضمناً در این سایت در حال حاضر جمع آوری شیرابه و روان آب هاحاصل از شستشوی محل و بارشهای فصلی به شكل سنتی ( با استفاده از مخزن و چاه جاذب ) بوده و هیچگونه ضوابط زیست محیطی مرتبط با مدیریت شیرابه رعایت نمی شود و سازمان در چارچوب مسئولیت خطیر خود در این ارتباط همواره با دغدغه های زیست محیطی مواجه است نزدیكی محل و قرار گرفتن این سایت دردل باغهای سنتی این نگرانی های را دامن زده و این امر حساسیت سازمان مدیریت پسماند شهرداری قزوین را نسبت به موضوع افزایش می دهد ولازم به توضیح است در طرح جامع كه توسط سازمان خدمات طراحی شهرداری قزوین به تصویت رسیده پس از انتقال ایستگاه میانی این مكان به همراه عرصه های پایین دست خود ، مجموعاً به متراژ 000/11 مترمربع به عنوان پاركینگ عمومی و تفرجگاه و بازارچه ، خدمات رسانی به آرامستانهای نوبیلی و صدر و حسینی را در دستور كار خواهند داشت .

* مکان یابی علمی/استفاده از تکنولوژی نوین و اقدامات در جهت کاهش و حذف شیرآبه

درمكان یابی ایستگاه انتقال جدید شهر قزوین ،نكات مختلف فنی ، زیست محیطی و ترافیكی و اقتصادی ( موقعیت جغرافیایی آن نسبت به شهر قزوین و مجتمع دفع و بازیافت محمدآباد ) لحاظ گردیده است و براساس جمع بندی در روش تصمیم گیریهای چند معیاره ( AHP ) ایستگاه انتقال جدید شهر قزوین در كیلومتر 5 محور قزوین – بوئین زهرا در خارج از حریم باغستانهای سنتی انتخاب شد كه نتایج این مكان یابی در سال 1389 به تایید كارگروه تخصصی مسكن و شهرسازی استان قزوین رسید و توسط شورای عالی برنامه ریزی استان تصویب و جهت اجرایی شدن به شهرداری قزوین ابلاغ گردید . قابل ذكر است قبل از خریداری زمین مذكور توسط شهرداری قزوین موقعیت زمین خریداری شده طبق نقشه پیشنهادی به كارگروه تخصصی مسكن و شهرسازی كه اعضاء آن اداره كل حفاظت محیط زیست استان ، سازمان جهاد كشاورزی استان ، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ، اداره كل منابع طبیعی ، اداره كل راه و شهرسازی و معاونت عمرانی استانداری قزوین می باشند مورد تایید قرار گرفت .

براساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست در خصوص طرح ها و پروژه های مشمول ارزیابی زیست محیطی مصوب 29/3/1390 ایستگاه های انتقال زباله مبری از ارزیابی اثرات زیست محیطی هستند كه عدم قرار گیری ایستگاه های انتقال زباله در این لیست به دلیل عدم اثرات زیست محیطی آنهاست . زیرا در این ایستگاه ها هیچ گونه تغییرا ت بیوشیمیایی در تركیب زباله ایجاد نخواهد شد و هیچ گونه اقدامی در جهت تفكیك و بازیافت زباله انجام نخواهد شد و صرفا زباله از كامیون های كوچكتر به سمی تریلرها تخلیه می گردد و در اسرع وقت به مركز پردازش و دفن بهداشتی محمدآباد منتقل می گردند .

باید توجه داشت كه محل ایستگاه انتقال باید در جریان مسیر محل پردازش و دفن نهایی قرار گیرد در غیر این صورت ، انتخاب محل نادرست ایستگاه انتقال و افزایش مسیر جمع آوری و حمل و نقل زباله ، افزایش چشمگیر هزینه جمع آوری زباله را در پی خواهد داشت كه نتیجه آن افزایش بهای خدمات پسماند شهروندان خواهد بود مطالعات نشان داده است در صورتی كه فاصله مبادی تولید زباله تا محل دفع نهایی بیش از 10 كیلومتر باشد در صورت عدم به كارگیری ایستگاه انتقال زباله ، هزینه های جمع آوری و حمل و نقل 70درصد افزایش خواهد یافت .

به دلیل این كه محل سایت پردازش و دفن محمدآباد در كیلومتر 28 جاده قزوین بوئین زهرا قرار دارد . محل ساخت ایستگاه انتقال نیز در این مسیر انتخاب شده است همانطور كه قبلاً عنوان گردید در انتخاب این محل موضوعات زیست محیطی نیز لحاظ گردیده است براساس گزارش مشاور این پروژه ، محل جدید ایستگاه انتقال با قوت 70درصد مورد تایید قرار گرفته است هر چند كه سازمان مدیریت پسماند شهرداری قزوین به این موضوع اكتفا نكرده و در طراحی این ایستگاه انتقال جهت مدیریت شیرابه از بهترین تكنولوژیهای موجود و ممكن را دیده است همچنین در این سازمان واحد ایمنی ، بهداشت و محیط زیست ( HSE) را مستقر نموده كه براساس دستورالعمل ارسالی از وزارت كشور در خصوص نظارت بر ایستگاه انتقال اقدام به تهیه چك لیست های نظارتی نموده است كه براساس آن نظارت دقیق و فنی برآن محل خواهد داشت .

لازم به ذكر است در برخی از موارد اظهار نظرهای غیر تخصصی به علت عدم اشرافیت به موضوع ، درخصوص ایستگاه میانی زباله صورت می گیرد به عنوان مثال بحث تفكیك زباله ها در این ایستگاه مطرح شده است در پاسخ باید گفت در حال حاضر در مجتمع پردازش و دفن بهداشتی محمدآباد دو خط پردازش با ظرفیت هر كدام 250 تن در روز وجود دارد كه عملیات تفكیك زباله به صورت كاملا تخصصی در آنها انجام می شود با وجود چنین مركز مجهزی از لحاظ فنی دیگر نیازی به تفكیك زباله ها در ایستگاه انتقال میانی وجود نخواهد داشت و اصولاً كاربری ایستگاه انتقال چیز دیگریست كه از نام آن ها پیداست " صرفا انتقال زباله "

موضوع دیگری كه در مورد ایستگاه میانی مطرح شده است بحث پراكندگی زباله و انتقال آلودگی به اطراف است باید گفت طراحی این سایت و سیستمهای آن به نحوی انجام گرفته است علاوه برداشتن سیستم شوتینگ زباله ، سایت كه مجهز به تجهیزات تصفیه شیرابه است و میزان آلودگی شیرابه تولیدی به كمتر از 50 میلی گرم در لیتر ilt / 50mg > COD خواهد رسید كه از پساب تولید شده آن می توان به منظور آبیاریفضای سبزی كه در اطراف ایستگاه احداث می گردد استفاده نمود . این موضوع نه تنها نقطه ضعف نیست بلكه نشان دهنده یكی از نقاط قوت پروژه می باشد .

* تعبیه فضای سبز جهت تصفیه هوای منطقه ی ایستگاه

در این سایت 5/13 هكتار به عنوان فضای سبز به منظور تصفیه و تهویه هوای منطقه در نظر گرفته شده است و تنها نیم هكتار از آن جهت ساخت بنا استفاده می شود كه این موضوع نیز از دیگر نقاط قوت این پروژه است و باعث می گردد زمین موجود كه چند سال است كشت نمی گردد مجددا احیا شود .

لازم به توضیح است كه كلیه ماشین آلات حمل و نقل كننده زباله به سایت ، مجهز به تانكرهای جمع آوری كننده شیرابه هستند و ابداً هیچ گونه نشت شیرابه در مسیر انتقال زباله اتفاق نخواهد افتاد .

در برخی موارد دیدگاه های غیر كارشناسانه و تنها مغرضانه و در جهت كشاندن موضوع به شبكه های اجتماعی صورت می گردد كه هدف آنها تنها ایجاد تشنج و تشویش اذهان عمومی است و رسیدن به اهداف دیگر كه در صورت ضرورت به تفضیل به تك تك آنها خواهم پرداخت .

* باغستان سنتی قزوین؛ حریم امن و محافظت شده ی شهر

به گواه تاریخ قزوین شهری است كه آثار ماندگار تاریخی آن ، نام آن را در عرصه بین الملل ماندگار كرده است و اگر فقط كمی واقع بینانه در كوچه پس كوچه های این شهر قدیم زنیم و نگاه مان را برآثار تاریخی آن بدوزیم ، گرد غربت غوغا به پا می كند . دبیرستان محمدقزوینی كه بسیاری از چهره های تابناك این شهر كه اكنون نام بلند آوازه آنان بر تارك سترگ تاریخ این كشور می درخشد و در آن دبیرستان تحصیل كرده اند نابود شد گنبد بارگاه شریف امامزاده حسین ( ع ) در حال شكافتن است و داربست ها ، دور تا دور گنبد نیلگون امامزاده سلطان سید محمد ( ع ) را ، ناموزون كرده است .

با توجه به مستندات موجود و صورتجلسه شهریورماه سال 1391 مقرر بود تا اداره كل میراث فرهنگی استان قزوین با جمع آوری و ارسال مدارك و مستندات به كمیته فنی و كارشناسی یونسكو ، نسبت به ثبت جهانی باغستان های سنتی استان اقدام عاجل نماید امام تاكنون پیشرفت قابل ملاحظه ای نداشته است

شهرداری قزوین با ایجاد سازمان باغستان های سنتی به صورت كاملا تخصصی سعی در حفظ و احیای این میراث ارزشمند دارد در حال حاضر حدود سه چهارم آب بهای باغستان ها توسط شهرداری پرداخت شده و تامین آب از كانال وایجادراه دسترسی از دیگر اقداماتی بود كه انجام شد سوالی كه پیش می آید این است كه اگر اقدامات مفید شهرداری نبود آیا صاحبان این باغستان ها و یا مدعیان آنها توان فنی و ریالی به لحاظ حفظ و نگهداری و تامین امنیت این باغهای را داشتند .

* تلاش های شهرداری برای صیانت از باغستان غیر قابل انکار است

شهرداری سالیانه حدود 3 میلیارد تومان هزینه حفظ و احیای این باغستانهای سنتی شهر می كند آیا صرف این رقم و خریداری آب برای باغداران در توان مالی سازمان مدعی حفظ و حراست از این میراث فرهنگی است .

شهرداری قزوین با اعتقاد به شعار شعورمند ، مدیران خلاق و متحد شهری برای فردای قزوین كمر همت بسته است تا قزوین ، نامی همیشه ماندگار باقی بماند و شهرداری قزوین با اعتقاد به توسعه همه جانبه شهر قزوین و با اشرف به مشكلات مالی خود و سازمان های وابسته از یكسو نخستین خیابان ایران ، سپه را بهسازی و مرمت می نماید و سرای سعدالسطلنه را جان دوبار می بخشد . آینده نگری می نماید و برای رفاه حال همشهریان گرانقدر خود ناسزاها را بهجان می خرد اما در احداث تقاطع های غیر همسطح كوتاه نمی آید و برای تردد آسان تر میهمانان عبوری این شهر، تصورها را به تصویر های واقعی تبدیل می كند تا پروژه عظیم تقاطع امام رضا( ع ) جان بگیرد .

به اعتراف مردم تا دیروز كسی دوست نداشت تا میهمان خود را به شهر آورد و قزوین را به عنوان محل سكونت خود معرفی نماید چرا كه نه از مراكز تفریحی خبری بود و نه از مراكز تجاری ، برای پارك خودرو در هسته مركزی شهر با مشكل فراوان روبرو بود و یا عصرهای جمعه خود را غریبانه به صبح شنبه گره می زدند .

امام اكنون ، سرای سعدالسلطنه خود به تنهایی می تواند بهانه ورود گردشگران ایرانی و خارجی در تمام ایام سال باشد و حتی به عنوان برندینگ شهری در فراسوی مرزها به آن ببالیم .

در خاتمه سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری قزوین ضمن دعوت از تمامی صاحب نظران كارشناسان ، استادان دانشگاه و تشكل های مردمی آمادگی خود را جهت دریافت تمامی دیدگاه های علمی و سازنده در راستای احداث این پروژه كه یك ضرورت و در راستای توسعه شهری است و یا سایر پروژه هایی كه با هدف تامین رفاه مردم صورت پذیرد اعلام می نماید .

بی شك راهنماییهای هوشمندانه و دلسوزانه علاوه بر این كه ما را در ادامه هدفمان كه ایجاد شهری است سالم ، زیبا و امن مصمم تر می نماید . زمینه ساز دست یافتن به توسعه موزون و متعادل در شهر بوده ، الگوی خواهد بود از مدیریت متحد شهری برای فردای قزوین عزیز .

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از پایگاه خبری صدای قزوین، تاریخ انتشار: شنبه 24 مهر 1395، کدخبر: 32188 ، www.sedayeqazvin.ir