پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۳۸۴۳۳۶
تاریخ انتشار : ۰۸ آبان ۱۴۰۱ - ۱۸:۴۹
در سال گذشته و اوایل امسال، شاهد نارضایتی مردم سیستان و بلوچستان از نیامدن آب به هیرمند بودیم. همان اعتراضاتی که جناب احمدی معاون سیاسی وزیر کشور بدان تاخت و پایگاه تحلیلی خبری شعار سال به ایشان انتقاد وارد کرد. همان بازی که اتاق‌های تحلیل در پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، پی به عمق سعودی-آمریکایی آن برده و افشاگری نمود و متاسفانه مورد توجه عزیزان حوزه دیپلماسی کشور قرار نگرفت. حال خبر می‌رسد که پیرو قول مرداد ۱۴۰۱ هیأت حاکمه افغانستان به مسئولان ایران در خصوص اصلاح بند کمال‌خان مبنی بر اینکه «قطره‌ای آب به سمت گودزره که منطقه‌ای لم‌یزرع است، جاری نشود»، عزیزان مجددا خام اندیشی نموده و منتظر اصلاح این بند و تحقق قول‌های طالبان هستند؟ برایتان آرزوی عنایت بصیرت از خداوند (دیدن آشکار و پنهان یک چیز و دانستن تحولات آینده) می‌کنیم. واقعا بازی سعودی- آمریکایی برای خالی سازی مرز و کشاندن جمعیت به یک سوم شمالی کشور را نمی‌بینید؟ همچنین، مجددا در خصوص مشکلات فنی منجر به بروز حادثه در سد کمال خان به دولت طالب هشدار فنی می‌دهیم. این دومین هشدار داده شده به دولت طالب در این خصوص است. یاران علی، با هیچ نیروی داخلی و خارجی مماشات نخواهند کرد. سخت‌تر از شمایند، اما خشم شان بر ترس‌ها غلبه می‌کند نه بر عقل شان. نقد متن انعکاسی در روزنامه ایران بر عهده خوانندگان.
شعار سال: مردادماه امسال، هیأت حاکمه افغانستان به مسئولان ایران قول داد که با اصلاح بند کمال‌خان «قطره‌ای آب به سمت گودزره که منطقه‌ای لم‌یزرع است، جاری نشود» و این کشور حقابه ایران را از هیرمند بپردازد. اما پیگیری‌ها نشان می‌دهد که تا این لحظه طالبان اصلاحی در این زمینه انجام نداده و مقامات این کشور می‌گویند «آب به دلیل مشکلات فنی به ایران نرسیده و طالبان به قول خود پایبند است.»
برای بررسی آخرین وضعیت مذاکرات با هیأت حاکمه افغانستان در خصوص حقابه هیرمند سراغ وزیر نیرو رفتیم. علی اکبر محرابیان توضیح می‌دهد: «بعد از سفر ما به افغانستان بخشی از رهاسازی انجام شد؛ البته این رهاسازی حاصل سیلاب‌های بالادست بود و همچنان تغییری در بند کمال‌خان و تأسیسات آبی افغانستان در این محدوده داده نشده است.»

محرابیان ادامه می‌دهد: «قول طالبان به ما زمانی محقق می‌شود که سرریز بند کمال‌خان به سمت شوره‌زار «گودزره» افغانستان اصلاح شود.»
 
مشکلات فنی بند کمال خان بهانه است، بازی سعودی-آمریکایی طالبان را نمی‌بینید؟
وزیر نیرو با اشاره به این که مذاکرات در این زمینه با هیأت حاکمه افغانستان ادامه دارد، می‌گوید: «از توافقات ما و هیأت حاکمه افغانستان اصلاح این بند است که در این زمینه مذاکرات با طالبان ادامه دارد. پس از این سفر بیش از ۳ بار با مسئولان این کشور مذاکره شد و آن‌ها هر بار به ما اطمینان دادند که در این چهارچوب حتماً عمل می‌کنند البته قول به تنهایی کافی نیست.»

او با اشاره به اینکه وزارت امور خارجه مسئول پیگیری سیاست‌های خارجی کشور است، عنوان می‌کند: «وزارت امور خارجه بجد دنبال این است که چهارچوب این توافق را فراتر از «قول» ببرد. ما در چهارچوب مذاکرات مسئولیتی را که داریم، دنبال می‌کنیم و دائم در حال پیگیری هستیم.»

پیشنهاد ایران به طالبان
 
وزارت انرژی و آب طالبان اخیراً اظهار کرده بود که آب هیرمند به دلیل «مشکلات فنی» به ایران نرسیده و عمدی در کار نیست. اکنون وزیر نیرو می‌گوید: «اعلام آمادگی کرده‌ایم که در اصلاح این بند به افغانستانی‌ها کمک کرده و در صورت نیاز در این امر مشارکت کنیم و آن‌ها هم قول داده‌اند که اصلاح بند در دستور کار قرار گیرد. همچنین در صورتی که نیاز باشد ما نیز همراهی خواهیم کرد و امیدواریم که به معاهده عمل کنند.»
 
سازمان حفاظت محیط زیست ایران اخیراً اعلام کرده که سال گذشته انحراف آب از مسیر طبیعی رودخانه هیرمند باعث شد تا آبی وارد هامون نشود. امسال نیز بر اساس آخرین تصاویر ماهواره‌ای که اداره کل محیط زیست استان ارائه کرده، همین اتفاق در حال تکرار شدن است و شرایط در هامون خوب نیست. جلوگیری از حقابه هامون از هیرمند، این دریاچه را در خطر خشک شدن و تبدیل آن به یک کانون تولید ریزگرد قرار داده است.
در روز‌های گذشته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز بیان کرد که با توجه به اینکه کشور همسایه ما در بعد تعهدات خود نسبت به پرداخت حقابه تالاب انجام وظیفه نکرده، بنابراین امروز وضعیت تالاب هامون مناسب نیست. به گفته علی سلاجقه، کشور همسایه مطرح می‌کند که مسائل مربوط به تغییر اقلیم و خشکسالی موجب این شرایط شده، اما داده‌ها نشان می‌دهد همین امسال حدود ۳ تا ۴ میلیارد مترمکعب آب وارد هیرمند شده، اما این آب با انحرافی که در مسیر آن صورت گرفته وارد شوره‌زار «گودزره» افغانستان شده است.

معاهده ایران و افغانستان و عهدی قدیمی
موضوع تأمین حقابه ایران از رودخانه هیرمند تا اوایل دهه پنجاه خورشیدی محل بحث و مجادله مقامات ایرانی و افغانستانی بود تا اینکه در ۲۲ اسفند ۱۳۵۱ گزارش کمیسیون دلتا میان امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت ایران و موسی شفیق، نخست‌وزیر وقت افغانستان در کابل به امضا رسید و مقرر شد در هر ثانیه ۲۶ مترمکعب آب (معادل ۸۵۰ میلیون مترمکعب در سال) سهم سیستان و دریاچه هامون باشد. با وقوع تغییرات سیاسی پی‌درپی در افغانستان از یک‌سو و کاهش بارش سالانه و گسترش خشکسالی بر سیستان از سوی دیگر از اواخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی، میزان ورودی آب هیرمند به دریاچه هامون به مرور کاهش یافت. ساخت بند روی هیرمند، به‌کارگیری پمپ‌ها در مسیر رود و کم‌توجهی به اجرای معاهده حقابه که در سال‌های اخیر نیز شرایط را سخت‌تر کرد و در نهایت با مسیر انحرافی بند کمال خان، حقابه ایران کاملاً به سمت شوره‌زار گودزره سوق داده شد که این موضوع مشکلاتی را برای اهالی سیستان و بلوچستان در پی داشت.
 
مشکلات فنی بند کمال خان بهانه است، بازی سعودی-آمریکایی طالبان را نمی‌بینید؟
در این رابطه مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان درباره خشکی تالاب هامونگفت: «وضعیت تالاب هامون به دلیل نبود آب بسیار اسفناک و از نظر زیست محیطی نامطلوب است؛ زمانی که وضعیت زیست‌محیطی یک تالاب نامطلوب باشد، زندگی برای افراد حاشیه‌نشین آن نیز سخت می‌شود، چرا که تالاب‌ها بار سنگینی در تأمین معیشت جوامع محلی کنار خود بر عهده دارند.»

داوود میرشکار با اشاره به اینکه در گذشته و در زمانی که تالاب پرآب بود، معیشت چند دسته از مردم به تالاب وابسته بود، توضیح داد: «یکی از این گروه‌ها، دامپروران بودند؛ ما دامپروری را هم در حاشیه تالاب و هم در تختک‌هایی که در تالاب هستند، داشتیم. در حال حاضر به واسطه خشک شدن تالاب، تختک‌نشینان (افرادی که در بلندی‌های میان دریاچه هامون زندگی می‌کنند) مجبور شده‌اند آب مورد نیاز دام را از خارج از تالاب تأمین کرده یا چاهک‌هایی را در خود تالاب بزنند که این چاه‌ها نیز عمدتاً به آب شور زیرسطحی می‌رسد که برای دام مناسب نیست.»

حال بد چاه نیمه‌ها

علاوه بر وضعیت نامساعد هامون‌ها، بررسی داده‌های آماری شرکت مدیریت منابع آب ایران نشان می‌دهد که چاه نیمه‌های سیستان و بلوچستان نیز شرایط مطلوبی ندارند و تنها ۱۱ درصد پرشدگی دارند. همچنین موجودی این مخازن به حدود ۱۵۰ میلیون مترمکعب رسیده و این رقم ۵۶ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است.

فیروز قاسم‌زاده سخنگوی صنعت آب با اشاره به نامطلوب بودن شرایط آبی سیستان و بلوچستان و گزینه‌های روی میز در زمینه رفع مشکلات آبی این استان می‌گوید: «علاوه بر پیگیری حقابه هیرمند، گزینه‌های مورد بررسی و اجرای دیگری نیز در سیستان و بلوچستان دنبال می‌شود. از جمله شیرین‌سازی آب دریا و مطالعات روی آب‌های ژرف که با اجرای این پروژه‌ها بخشی از مشکل استان رفع خواهد شد.»

او ادامه می‌دهد: «آب‌های فسیلی و ژرف در دنیا مورد استفاده است و رگه‌ای که در سیستان و بلوچستان شناسایی شده اتفاقاً رگه کم آبی هم نیست. اما فعلاً در فاز مطالعاتی است و به محض تکمیل مطالعات وارد فاز اجرایی می‌شود.» گفتنی است میزان بارش در سیستان و بلوچستان در سال آبی جاری صفر بوده است و به همین خاطر وزارت نیرو بجد پیگیر حقابه هیرمند و تأمین آب این استان از گزینه‌های پایدار‌تر مانند شیرین‌سازی آب دریاست. هرچند که شیرین‌سازی آب دریا نزدیک به ۲.۵ یورو در هر متر مکعب برای دولت هزینه خواهد داشت.
 
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۴۰۱، کدخبر: ۶۳۱۴۵۷، www.irannewspaper.ir

 

اخبار مرتبط
برچسب ها: اعلام آمادگی ایران برای اصلاح بند کمال‌خان ، تازه‌ترین شرایط رهاسازی حقابه هیرمند ، اصلاح بند کمال خان ، حقابه ایران از کمال خان ، حقابه ایران از هیرمند ، مشکلات ایران و طالبان بر سر هیرمند ، سرریز بند کمال‌خان به سمت شوره‌زار گودزره ، توافقات ایران و افغانستان بر سر هیرمند ، پیشنهاد ایران به طالبان برای حقابه هیرمند ، چرا طالبان حقابه ایران را نمی دهد ، دیپلماسی آب ایران با همسایگان ، چرا همسایه ها حقابه ایران را نمی دهند ، دست درازی همسایه ها به حقابه ایران ، مشکلات فنی هیرمند ، انحراف آب از مسیر طبیعی رودخانه هیرمند ، حقابه هامون از هیرمند ، معاهده ایران و افغانستان برای تامین حقابه ایران از هیرمند ، معاهده ایران و افغانستان بر سر هیرمند ، خشکی تالاب هامون ، نامطلوب بودن شرایط آبی سیستان و بلوچستان ، پیگیری حقابه هیرمند ، خشکسالی سیستان و بلوچستان ، دعوای ایران و افغانستان بر سر هیرمند ، دعوای ایران و طالبان بر سر سد کمال خان
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین