شعار سال: ذخیره‌ سازی مطمئن در حوزه کالاهای اساسی برنامه مهم دولت های یازدهم و دوازدهم برای تأمین و افزایش امنیت غذایی در کشور است. بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم مشخص شد که ذخیره برخی کالاهای استراتژیک مانند گندم به کمترین میزان رسیده و آن زمان از سوی دولت اعلام شد که ذخیره گندم فقط برای چند روز کفاف می‌داد درحالی که اهمیت میزان ذخایر کالاهای استراتژیک همواره مورد توجه کشورها بوده است. یکی ازاقداماتی که دولت بارها بر آن تأکید کرده ذخیره کالاهای اساسی به اندازه مطمئن است. از این‌رو ذخایر این کالاها در کشور براساس تصمیم دولت از سه ماه در دولت دهم به شش ماه در دولت یازدهم افزایش یافت هم‌اکنون هم همان ذخیره‌ سازی و سیاست‌ها ادامه دارد.

کالاهای اساسی شامل چند گروه کالایی مهم مانند برنج، شکر، روغن و گندم است که به‌عنوان کالاهایی با مصرف روزانه بالا در کشور بویژه به‌ منظورمقابله با تهدیدهای احتمالی یا بروز مشکلی در تولید یا تأمین هر کدام از این کالاها ذخیره‌سازی آن برنامه ای مستمر دارد.

خودکفایی در تولید نخستین گام در تأمین کالاهای اساسی

گندم به‌عنوان مهم‌ترین کالای استراتژیک در جهان یکی از محصولاتی است که بیشتر کشورها برای تولید و خودکفایی در آن برنامه‌های مشخصی در بخش کشاورزی دارند. ایران نیزدر اوایل دهه 80 به خودکفایی در تولید گندم رسید اما ضعف مدیریت در سال‌های بعد کشور را دوباره به وارد‌کننده گندم تبدیل کرد تا اینکه در دو سال گذشته دوباره با اجرای برنامه‌های جدید در کشاورزی با بی‌نیازی از واردات گندم حتی توانستیم این محصول مهم را صادر کنیم. تولید گندم در سال 96 به 14 میلیون تن رسید و با توجه به نیاز 10 میلیون تنی داخلی حدود چهار میلیون تن گندم صادر شد. تولید گندم مازاد بر نیاز داخلی و خودکفایی در تولید این کالای استراتژیک به‌عنوان ویترین موفقیت‎های دولت در حوزه کشاورزی است. در تولید شکر به‌عنوان کالای مهم دیگر سال گذشته با تولید 2 میلیون تُن شکر رکورد 125 ساله تولید این محصول در کشور شکسته شد و این افزایش تولید در حالی بود که سطح زیر کشت بسیار کمتر از گذشته بود.همچنین قرار است در برنامه ۱۰ ساله ۷۰ درصد روغن مورد نیاز کشور در داخل تولید شود و این برنامه از دو سال قبل آغاز شده است. پیش‌بینی شده امسال دو میلیون و 200 هزارتن برنج در کشور تولید شود. مصرف سرانه برنج کشور سالانه سه میلیون تن است که با احتساب میزان تولید داخل و ذخایر استراتژیک، به واردات یک میلیون تن برنج نیاز داریم.

ثبات تولید مهم‌ترین برنامه در تأمین کالاها

با توجه به افزایش قیمت ارز و تأثیر‌پذیری بازارها از آن و همچنین بازگشت تحریم‌ها دولت برنامه‌های جدید برای ذخیره‌ سازی کالاهای اساسی در دستور کار قرار داده است. مهدی کاظم‌نژاد قائم مقام معاون بازرگانی وزیر جهاد کشاورزی در گفت‌و‌گو با «ایران» ثبات در تولید را مهم‌ترین برنامه دولت در بخش کشاورزی در شرایط کنونی عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه بیش از 90 درصد نیاز کشور از تولیدات داخلی تأمین می‌شود و بیشتر درتأمین نهاده‌ها به واردات وابسته هستیم تمام تلاش دولت این است که با ثبات تولید مشکلی در تأمین کالاهای اساسی نداشته باشیم. کاظم‌نژاد افزود: در ارتباط با تنظیم بازار برای مدیریت قیمت‌ها از ذخایر استراتژیک و ذخایر تنظیم بازار به نحو شایسته استفاده می‌کنیم تا مشکلی در تأمین سبد غذایی خانوار به وجود نیاید. وی از دو برنامه ثبات تولید و استفاده بهینه از ذخایر استراتژیک به‌عنوان دو سیاست مهم دولت در تأمین کالاهای اساسی نام برد.

سه سناریو برای مقابله با تحریم

محسن بهرامی ارض اقدس دبیر ستاد تنظیم بازار نیز در گفت و‌گو با «ایران» با تأکید بر اینکه برای مقابله با تحریم، کالاهای اساسی به میزان کافی ذخیره‌ سازی شده است از برنامه‌ریزی جدی دولت برای تأمین کالاهای اساسی در قالب سه سناریو خبر داد. به گفته ارض اقدس دولت با مصوبه شورای امنیت ملی و ستاد تدابیر اقتصادی، سه سناریو را برای ذخیره‌‌سازی کالاهای اساسی در نظر گرفته است که درقالب آن، کالاهای مورد نیاز مردم را تأمین کند که بر اساس آن کالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز بخش تولید در قالب ذخایر یک‌ماهه، سه‌ماهه و شش‌ماهه تأمین شده است.

ذخیره‌ سازی بدون مشکل در حال انجام است

علی فاضلی رئیس اتاق اصناف ایران و عضو ستاد تنظیم بازار هم اولویت نخست دولت را در تأمین کالاهای اساسی تأمین کالاهای گروه یک به‌عنوان کالاهای مورد نیاز سبد خانوار نام برد و گفت: بحث تأمین کالا در دولت حل شده و ذخیره‌سازی با کمترین مشکلی انجام می‌شود. فاضلی گفت: با توجه به اینکه واردات و تأمین کالاهای اساسی با ارز 4200 تومانی انجام می‌شود نباید افزایش قیمتی در فروش آن داشته باشیم.

فاضلی گفت: در جلسه شورای عالی اقتصاد سه گروه کالایی مورد بررسی قرار گرفت و نرخ‌گذاری آن ها و بحث کنترل بازار آن مورد ارزیابی قرار گرفت و کالاهای گروه یک و دو در اولویت تأمین قرار گرفت.

به گفته فاضلی کالاهای گروه یک شامل کالاهای اساسی و استراتژیک است که کل مواد غذایی را در بر می‌گیرد.کالاهای گروه دوم نیز شامل کاغذ، فولاد، دارو و ... است و کالاهای گروه سه شامل کالاهای خدماتی است. فاضلی تأکید کرد: برای تأمین سه گروه کالایی بدون برنامه حرکت نخواهیم کرد و مدیریت کشور برای هر مرحله تأمین کالا برنامه خاصی تدوین کرده است. در این برنامه نگاه ما به سیاست دشمن است که در اقتصاد و بازار ایران شیطنت می‌کند و جوسازی و شایعه‌سازی در اقتصاد ایجاد می‌کند اما ما برای تأمین کالاهای اساسی برنامه‌های مختلفی را مدون کرده‌ایم و به تصویب رسانده‌ایم.

رئیس اتاق اصناف گفت: در بازار در مواردی شاهد افزایش قیمت در برخی اقلام هستیم و تلاش می‌شود بازار ارز و سکه متلاطم نشان داده شود که ثبات آن در حوزه سیاستگذاری مسئولان اجرایی است.

برش

تأمین ارز کالاهای اساسی با اولویت

مجتبی خسرو تاج رئیس سازمان توسعه تجارت: تأمین و تخصیص ارز برای واردات کالاهای اساسی با اولویت و فوریت انجام می‌شود و هیچ وقت در این باره تأخیری صورت نگرفته است. همیشه سعی شده کشور از یک ذخیره راهبردی احتیاطی در کالاهای اساسی برخوردار باشد بنابراین کالاهای اساسی همیشه اولویت اصلی در تخصیص ارز است.در سامانه نیما (نظام یکپارچه منابع ارزی) تأمین ارز برای اولویت‌های سوم و چهارم وارداتی صورت می‌گیرد اما علت معطل ماندن ارز در این سامانه این است که باید ارز صادراتی در سامانه نیما به فروش برسد تا تأمین ارز واردات اولویت‌های سوم، چهارم و بعد از آن صورت گیرد که با تدابیر اتخاذ شده بنا داریم روند تأمین ارزی در سامانه نیما را تسریع کنیم. در 45 روز گذشته حدود دو میلیارد یورو ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما فروخته شد اما از آنجا که در بخشنامه‌های قبلی به صادر کنندگان اجازه داده شده که شش ماه برای ارائه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما وقت دارند ممکن است برخی از صادر کنندگان در پایان آن دوره بخواهند ارز حاصل از صادرات را ارائه کنند البته اگر در این مورد هم نیاز به تجدیدنظر باشد در کارگروه ماده 14 بررسی می‌کنیم.همچنین به بانک مرکزی این اختیار داده شد که بتواند از محل منابع ارزی نفتی به کمک سامانه نیما برود یا از سامانه نیما در تأمین ارز کالاهای اولویت دار استفاده کند

سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 6 تیر 97، کد مطلب: 471859، www.iran-newspaper.com