شعارسال: در حالی شاهد معاملات آخرین هفته آذرماه در تالار حافظ بودیم که در پنج روز کاری نماگر اصلی بازار متاثر از افت قیمت‌های جهانی نفت و همچنین تداوم عقب‎نشینی نرخ دلار در بازار آزاد با کاهش ۱۰ هزار واحدی مواجه شد. گفتنی است در ریزش اخیر قیمت‌ها، تقریبا هیچ‌کدام از گروه‌ها در امان نماندند و ۳۴ صنعت حاضر در بازار افت بازدهی را در هفته جاری به ثبت رساندند.

 با نیم نگاهی به کارنامه 10 سال اخیر بورس تهران می‌توان گفت پاییز سال جاری سخت‌ترین و ریزشی‌ترین پاییز بود. در این بین به جز 10 روز اول مهرماه که روزهای طلایی بازار بود و شاخص توانسته بود بیش از 30 هزار واحد در این مدت جهش کند، باقی روزها بسیار سخت و فرسایشی سپری شدند.

بررسی‌ها نشان می‌دهند شاخص کل بازار در سه ماهه پاییز سال جاری در مجموع نتوانست رشدی را به ثبت و از این جهت زیان هزینه فرصت را به سهامداران تحمیل کرد. در این میان به نظر کارشناسان چهار عامل در این ریزش‌ها تاثیرگذار بودند.

جو هراس ناشی از اجرایی شدن تحریم‌ها

در سه ماهه گذشته فعالان بازار سهام در صدد شناسایی سود تابستانی خود و پیشگیری از زیان وارده شده در اثر تحریم‌ها بودند. گفتنی است از 13 آبان تحریم‌های نفتی ایران نیز رنگ وبوی جدیدی به خود گرفته و سبب افت فروش نفت و فرآورده های نفتی به سایر کشورها شده است. از این رو فعالان بورسی نیز در انتظارند تا شرکت‌های صادرات محور در گزارش های عملکرد ماهانه شرکت‌های مورد نظر از آثار این تحریم‌ها بر تولید و فروش خود سخن بگویند. همچنین می‌توان گفت یکی از اصلی ترین دلایلی که در هفته اخیر شاخص 10 هزار واحد عقب نشست، نگرانی بود که سهامداران از انتشار گزارش عملکرد آذرماه شرکت‌ها در کدال از خود نشان دادند.

فاکتور دیگری که این روزها به شدت در بازار مورد توجه فعالان قرار گرفته، گزارش عملکرد ماهانه شرکت‌های صادرات محور و کالامحور است. با گذشت یک ماه از آغاز تحریم‌ها و تاثیرپذیری آمرا تولید و فروش شرکت‌های بورسی از این تهدید، حال معامله گران با احتیاط بیشتری منتظر انتشار گزارش‌های عملکرد ماهانه هستند. از سویی دیگر به نظر می‌رسد گزارش ماهانه منتهی به 30 آذر نیز چندان قابل اتکا نباشد چرا که خبرها حاکی از آن است که در گروه محصولات شیمیایی و پتروشیمی، برخی محموله کشتی‌ها که بارگیری شده‌اند، به مقصد نامعلومی رفته و خبر قطعی در خصوص تحویل آن‌ها نیست. از این رو شاید بازهم نتوان در گزارش‌های آذرماه به نکته قابل توجهی دست یافت.

آثار عقب نشینی نرخ ارز

از ابتدای مهرماه با مداخلات بانک مرکزی، قیمت ارز در بازار آزاد، سر به کاهش گذاشت. گفتنی است از اواخر بهار سال جاری و با رشد سه برابری نرخ ارز در بازار آزاد شاهد جهش دو برابری شاخص اصلی بورس بودیم. اما از میانه‌های مهرماه و با کند شدن شتاب رشد نرخ ارز، شاخص بورس هم کم رمق شد و عقب نشینی 30 هزار واحدی نسبت به روزهای اوج خود را تجربه کرد. در این میان قیمت سهام گروه های صادرات محور و دلاری از قبیل استخراج کانه‌های فلزی، فلزات اساسی، محصولات شیمیایی بیشترین افت را متحمل شده‌اند.

وقتی که طلای سیاه از سکه می‌افتد

در این میان شاید اصلی‌ترین دلیل ریزش بازار پس از افت نرخ ارز در بازار داخلی، عقب نشینی نفت از قله‌های فتح شده باشد. قیمت نفت پس ازآنکه آمریکا تصمیم گرفت تا تاثیر کاهش فروش نفت ایران در قیمت جهانی را کمتر از واقعیت جلوه دهد، سر به کاهش گذاشت. در این بین افزایش تولید نفت روسیه، رشد تعداد دکل‌های حفاری در آمریکا و همچنین تلاش عربستان برای جایگزین شدن در کاهش فروش نفت ایران از اصلی ترین دلایلی بودند که طلای سیاه را از سکه انداختند. از سویی دیگر در هفته جاری، انتشار آمار ناامید کننده از اقتصاد آمریکا و همچنین ریزش شاخص بورس های دنیا سبب افت بیش از 10 درصدی قیمت نفت در بازارهای جهانی شد. امروز نیز قیمت نفت پس از اعلام خبر افزایش 0.25 درصدی نرخ بهره در امریکا بازهم تحت فشار قرار گرفت و دو درصد دیگر از ارزش خود را از دست داد. بررسی ها نشان می دهد قیمت نفت از روز شش اکتبر که در بالاترین میزان 14 ماهه اخیر خود قرار گرفته بودف تا کنون به میزان 35 دلار از ارزش خود را از دست داده است.

از این رو در تالار حافظ نیز شاهد افت قیمت سهام گروه پتروپالایشی بودیم به نحوی که در یک ماهه اخیر گروه فرآورده های نفتی بیش از 17 درصد بازدهی خود را از دست دادند. گروه محصولات شیمیایی نیز در ماه اخیر بیش از 13 درصد با افت بازدهی مواجه شدند.

فلزات اساسی هم رنگ باختند

از ابتدای مهرماه سال جاری و با پُررنگ تر شدن جنگ سرد تجاری میان آمریکا و چین، فشار بر روی کامودیتی ها افزوده شد. در این میان با اینکه دو هفته پیش آمریکا و چین برای یک آتش بس 90 روزه در جنگ تجاری توافق کردند اما قیمت ها انطور که انتظار می رفت با رشد مواجه نشد چراکه آمارهای ناامیدکننده از اقتصاد جهانی و تولید ناخالص داخلی آمریکا جو بدبینی برای افزایش قیمت کامودیتی ها به همراه داشت.

در بازار سهام داخلی نیز فلزات اساسی و گروه معدنی با افت قیمت روبرو شدند. هم افزایی کند شدن آهنگ رشد قیمت جهانی کامودیتی ها و نیز تاثیرپذیری تولید و فروش شرکت های فلزی-معنی از تحریم ها سبب شد تا گروه کانه های فلزی آذرماه را در قعر جدول بازدهی سپری کنند. از این رو این گروه در ماه جاری با افت 18 درصدی بازدهی مواجه شدند. در این بین گروه فلزی نیز بازدهی منفی 13.8 درصدی را برای آذرماه به ثبت رساند.

کدام گروه ها بیشترین بازدهی را ثبت کردند؟

اما در هفته جاری از میان 38 گروه حاضر در بازار تنها دو گروه محصولات کاغذی و گروه قند وشکر توانستند بازدهی مثبت را به ثبت برسانند. در این بین گروه محصولات کاغذی رشد بازدهی 7.8 درصدی روبرو شدند. در آذرماه نیز گروه محصولات کاغذی توانستند در صدر جدول بازدهی قرار بگیرند. البته گروه محصولات غذایی نیز در ماه جاری با بازدهی مثبت هشت درصدی روبرو شدند.

سهامداران کدام گروه بیشترین زیان را متحمل شدند؟

اما در هفته آخر آذرماه گروه استخراج نفت و گاز و گروه فرآورده های نفتی به ترتیب با افت بازدهی 11.8 و 8.5 واحدی بیشترین زیان را نصیب سهامدارانشان کردند. در مجموع معاملات آذرماه نیز دو گروه یاد شده بیشترین عقب نشینی قیمتی را در نمادهای خود شاهد بودند.

حمایت حقوقی‌ها در کدام گروه‌ها بیش از سایرین بود؟

در این هفته حقیقی ها از سهامداری گروه استخراج نفت و گاز، فرآورده های نفتی و فلزات اساسی به میزان 64، 54 و 42 میلیارد تومان انصراف داده و حقوقی ها جایگزین آن ها شدند. از سویی دیگر حقیقی ها در گروه های زراعت، خودرویی و بانکی ابیش از سایر گروه ها در این هفته قدام به خرید سهام کردند. البته گفتنی است در آذرماه گروه استخراج کانه های فلزی شاهد بیشترین میزان خروج حقیقی ها بود. اما خودرویی ها در این ماه مقصد جذب بیشترین نقدینگی از سوی حقیقی‌ها بود.

با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از پایگاه خبری اقتصاد آنلاین ، تاریخ انتشار: 29آذر 1397 ، کدخبر:323238 ، www.eghtesadonline.com