
شعار سال: رشد سریع شهرها را میتوان از بزرگترین تهدیدکننده های محیط زیست برشمرد که تأثیرات آن به ساکنان شهرها یعنی انسانها منتقل میشود و تأثیری بس فرساینده بر روح و جسم مردم باقی میگذارد. مطالعات نشان داده که در اغلب شهرهای ایران افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی موجب تبدیل فضاهای سبز شهری به سطوح بتنی خشن و نفوذناپذیر و باعث کاهش سهم فضای سبز و باغهای شهری شده، که پیامد آن محدود شدن دسترسی مردم به طبیعت است. فضای سبز شهری بخصوص پارکهای آن دارای نقش اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی با مزایایی چون درمان بیماریهای روحی، محیطی مطلوب برای پرورش کودکان، ایجاد یکپارچگی اجتماعی و حفظ آسایش هستند که در عین حال شاخصی برای ارتقای کیفیت فضای زندگی و توسعه جامعه محسوب میشوند. سرانه فضای سبز شهر قزوین نیز در این بین چندان تعریفی ندارد و چه خوب است مسئولان این شهر نسبت به این مقوله مهم بیتفاوت نباشند و در این خصوص اقدام کنند.
سرانه فضای سبز قزوین خوب یا بد
«محمدصادق مظفری»، مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری قزوین درباره شرایط فضای سبز این شهر به «ایران» گفت: نقاط مختلف کشور بهدلیل شرایط اقلیمی متفاوتی که دارد سرانه استاندارد فضای سبز آن نیز متفاوت است. بهعنوان مثال تعریف سرانه فضای سبز شهرهای شمالی کشور با شهرهای کویری یکی نیست. در حال حاضر سرانه فضای استانداردی که برای کشور تعریف شده چیزی بین 7 تا 12متر مربع به ازای هر فرد است. هماکنون سرانه فضای شهر قزوین هم خوب است و هم بد. از این جهت خوب است که سطح فضای سبزی که برای قزوین تولید اکسیژن میکند با وجود 2هزار و 500هکتار باغهای سنتی اطراف شهر، حدود 610هکتار فضای سبز داخل شهر (با احتساب بوستان باراجین) سرانه حدود 14 متر مربع میشود که ایده آل است و بد از این جهت که اگر بوستان «باراجین» و باغستان سنتی و فضای سبز حاشیه خیابانها و میادین را از این آمار جدا کنیم و مطابق با استاندارد تنها فضای سبز پارکها و بوستانهای تفرجگاهی را در نظر بگیریم حدود 78 هکتار یعنی به ازای هر نفر 1.88 متر مربع میشود که رقم بسیار پایین و نگرانکنندهای محسوب میشود. هماکنون در داخل محدوده شهر قزوین زمینهای بایر زیادی وجود دارد که ظرفیت تبدیل به فضای سبز را دارند، اما این نگرانی است که همانند شهر تهران این زمینها توسط سازمانها و ارگانها تملک و در آنها ساخت و ساز انجام شود و دیگر جایی برای ایجاد فضای سبز نماند.
کاربری فضای سبز
مظفری در پاسخ به این سؤال که آیا برنامهای برای استفاده از این زمینها برای توسعه فضای سبز دارید، اظهار داشت: این زمینها دارای کاربری هستند و نمیتوان هر زمین را تبدیل به پارک و فضای سبز کرد، اما با این حال زمینهایی که دارای کاربری فضای سبز هستند توسط مناطق شهرداری تملک میشود و پس از کارهای سخت افزاری از جمله احداث ابنیه و کارهای عمرانی به سازمان پارکها و فضای سبز برای کاشت و نگهداری فضای سبز تحویل داده میشود. بنابراین موضوع این زمینها در اختیار شهرداریهای مناطق است. با وجود این همچنان هم به لحاظ منظر شهری و هم به لحاظ سرانه تفرجی در نقطه پایینی هستیم و امیدواریم در سال آینده با شتاب بیشتری حرکت کنیم که بتوانیم این ضعف و کاستی را برطرف کرده تا محیطی شاداب برای مردم داشته باشیم.وی با بیان اینکه توسعه فضای سبز باید دغدغه مسئولان این شهر باشد، افزود: شهرداری قزوین در زمینه توسعه فضای سبز و ایجاد پارکها فعال است، به طوری که در جنوب شهر قزوین که بافت سنتی این شهر را تشکیل میدهد و محدودیت زمین داریم حدود 8 هزار متر فضای سبز ایجاد کردهایم. در منطقه میانی شهر که یک مقدار فضای بیشتری داریم حدود 17 هزار متر مربع فضای سبز احداث کردهایم و در منطقه 3 که فضای زیادی برای این کار داریم حدود 21 هزار متر ایجاد کردهایم. علاوه بر این، حفظ باغستان سنتی نیز یکی دیگر از اقدامهای مهم شهرداری قزوین است.رئیس سازمان فضای سبز و پارکهای شهرداری قزوین با اشاره به اینکه فضای سبز از نظر روانی تأثیر مثبتی بر مردم میگذارد، گفت: به لحاظ اکولوژیکی و روانی داشتن فضای سبز مناسب روی مردم تأثیرگذار است. اگر فضای سبز مناسب، ایمن و در دسترس برای مردم ایجاد کنیم مزایای زیادی خواهد داشت، یکی اینکه باعث جذب حداکثری آلودگیها و تلطیف هوای شهر و دیگر اینکه باعث شادابی و نشاط مردم میشود.
فضای سبز تفرجگاهی
مظفری در پاسخ به این سؤال که آیا شهر قزوین از لحاظ فضای سبز تفرجگاهی میتواند به استاندارد جهانی برسد، گفت: به هر حال با نهایت سعی خود پیش میرویم و این توانایی را داریم که هر چه زمین در اختیار ما قرار گیرد تبدیل به فضای سبز کنیم و خود را به شرایط ایده آل برسانیم. اما محدودیتهایی از جمله آب و تملک زمین داریم و این چیزی نیست که شهرداری بتواند یک شبه این کار را انجام بدهد این کار باید آرام و پیوسته باشد.
رئیس سازمان فضای سبز و پارکهای شهرداری قزوین درباره اینکه آیا تعامل بین شهرداری و سایر سازمانها در این زمینه برقرار است، گفت: از سالهای گذشته سازمانهای مختلف با هم تعامل داشتهاند بهعنوان مثال با وجود اینکه در دشت قزوین با بحران کم آبی مواجهایم، اما با هماهنگیهایی که با آب منطقهای داریم از چاههایی که در سطح شهر داریم در حال بهرهبرداری هستیم و در کنار آن با تعامل با اداره کل راه و شهرسازی قزوین در حاشیه اتوبان حدود 75 هکتار جنگلکاری و کمربند سبز ایجاد کردهایم و این برای شهری با ابعاد قزوین رقم کمی نیست.
نیم نگاه
به لحاظ اکولوژیکی و روانی، داشتن فضای سبز مناسب روی مردم تأثیرگذار است. اگر فضای سبز مناسب، ایمن و در دسترس برای مردم ایجاد کنیم مزایای زیادی خواهد داشت، یکی اینکه باعث جذب حداکثری آلودگیها و تلطیف هوای شهر و دیگر اینکه باعث شادابی و نشاط مردم میشود
شهر قزوین همچنان به لحاظ منظر شهری وهم به لحاظ سرانه تفرجی در نقطه پایینی است و امید می رود در سال آینده با شتاب بیشتری بتوان این ضعف و کاستی را برطرف کرده تا محیطی شاداب برای مردم ایجاد شود
جمعیت و گسترش شهرنشینی موجب تبدیل فضاهای سبز شهری به سطوح بتنی خشن و نفوذناپذیر و باعث کاهش سهم فضای سبز و باغهای شهری شده، که پیامد آن محدود شدن دسترسی مردم به طبیعت است.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت خبری روزنامه ایران ، تاریخ انتشار -----، کدمطلب:452151، www.iran-newspaper.com
ا.ح75