شعار سال: محمدباقر قالیباف، عصر دیروز در آئین بهره برداری از باغ کتاب تهران به موضوع بیکاری جوانان فارغ التحصیل اشاره کرد و با بیان اینکه ما مرکز رشد می‌خواهیم نه اجبار، گفت: امروز متاسفانه در حوزه آموزش 37 هزار میلیارد تومان هزینه می‌کنیم و در کنار آن 10 هزار میلیارد تومان نیز تنها از طرف بخش خصوصی در بحث‌های کمک آموزشی، کلاس‌های کنکور و تقویتی هزینه می‌شود؛ همه این‌ها نیز تنها مخزنی از حافظه و حفظ اطلاعات است. در واقع 12 سال ذهن بچه‌ها را مثل دانشنامه‌ها و گوگل، از اطلاعات ضروری و غیر ضروری انباشته می‌کنیم و بعد دیوار سخت کنکور را پیش روی آن‌ها می‌گذاریم که 12 سال انباشتگی ذهن را در چهار ساعت روی ورقه تست بالا بیاورند.

تربیت فارغ التحصیلان بیکار حاصل رفتار دولت‌های رانتی است

وی در ادامه فارغ التحصیلان دانشگاهی را بزرگ‌ترین قشر بیکاران کشور دانست و اظهار داشت: آمار‌ها نشان می‌دهد آنهایی که تحصیلات کمتری دارند، بیشتر و بهتر کار می‌کنند. در حقیقت ما در نظام آموزشی افرادی را تربیت می‌کنیم، اما در حالت خوشبینانه در حال تولید کارمند هستیم، این در حالی است که امروز ظرفیت کارمندان سه چهار برابر حد نیاز است؛ این نظام آموزشی و تربیتی حاصل رفتار دولت‌های رانتی است.

قالیباف در ادامه گفت: هم اکنون به جای اینکه درک مطلب و فهم مطالب را به فرزندان خود منتقل کنیم، روش‌های دیگری را پی می‌گیریم. شاهد هستم که اگر مهارت لازم را داشته باشیم، امروز ایجاد کار راحت‌تر از پیدا کردن کار است.

افزایش جوانان جویای کار و نبود فرصت شغلی مناسب

دو روز پیش بود که احمد توکلی خطاب به دکتر ولایتی نامه ای نوشت و مسئولیت جدید او برای سرپرستی دانشگاه آزاد را اقدامی مفید دانست. توکلی در بخشی از این نامه نوشته است: «در اقتصاد توسعه «کارگران یقه سفید» به تحصیل کردگانی اطلاق می‌شود که نقششان در تولید ملی بیش از یک کارگر ساده نیست، ولی چون درس خوانده‌اند، دست به آچار و بیل نمی‌زنند و فقط میز می‌خواهند. این پدیده ناآگاهانه یا آگاهانه در کشورهایی رخ می‌دهد که با خیل جوانان جویای کار روبرو است ولی فرصت شغلی متناسب خلق نمی‌شود؛ مانند هند سی، چهل سال پیش. در اینجور جاها به گسترش آموزش عالی همت می‌کنند چرا که عرضه نیروی کار را چندین سال عقب می‌اندازد. ضمناً این دلخوشی هم برای جوانان هست که فارغ‌التحصیل دانشگاه می‌شوند. دولت نیز دو هدفش تأمین می‌شود: یکی، خوشنامی به جهت توسعه آموزش عالی، و دیگری، فرصت یافتن برای تدبیر در ایجاد شغل. اگر کمی خوش‌بینی را کنار بگذاریم، می‌گویم چهار سال نفس راحت کشیدن هم یک نتیجه است.»

نرخ بیکاری تحصیل‌کردگان دو تا سه برابر نرخ بیکاری در قشر دیپلم به پایین

در بخش دیگری از این نامه آمده: «نرخ بیکاری تحصیل‌کردگان دو تا سه برابر نرخ بیکاری در قشر دیپلم به پایین است. به طوری که نرخ بیکاری کل (شامل تحصیل‌کرده‌ها) در 1395 به میزان 12.3 درصد بود ولی بین تحصیل‌کرده‌ها 30.2 درصد. یعنی نرخ دومی دو و نیم برابر اولی است. اگر نرخ خالص بیکاری غیر تحصیل‌کرده‌ها را داشته باشیم تفاوت خیلی فاحش‌تر می‌شود. این پدیده نامیمون که در فرایند، جیب خیل کثیری از خانواده‌های بی‌بضاعت و کم‌بضاعت را به نفع دانشگاه آزاد خالی کرد، تبعات اجتماعی و سیاسی قابل اعتنایی در پی داشته است که جای بحث آن، اینجا نیست.

حالا که تقاضا برای دوره کارشناسی به شدت پایین آمده، صندلی خالی در دانشگاه‌ها به طور فزاینده زیاد می‌شود، همان بلا در سطح تحصیلات تکمیلی می‌خواهد تکرار شود. نیروهایی که با هزینه بسیار بالاتر کارشناسی ارشد و دکتری بگیرند، دیگر میز کفایتشان نمی‌کند. بلکه کرسی تدریس یا آزمایشگاه و نهاد تحقیق می‌خواهند که نداریم. این یعنی ادامه همان مسیر غیرعاقلانه پیشین در سطحی بسیار گران‌تر برای مردم و برای اقتصاد ملی؛ با این فرق که محقق پروری کار بسیار دشوارتری از کارشناس پروری است. در عین حال اولاً جیب‌ها را زودتر خالی می‌کند ثانیاً، خیلی جاها هم قابلیت فارغ‌التحصیل همان قابلیت یقه سفیدان پیشین است.»

تمام برنامه ریزان اقتصاد آموزش و پژوهش در دنیا به روش ما می‌خندند

احمد توکلی در بخش پایانی این نامه نوشت: «تمام برنامه ریزان اقتصاد آموزش و پژوهش در عالم به این کار ما می‌خندند و اقتصاددانان می‌توانند به عنوان یک مثال برجسته از اتلاف منابع از آن یاد کنند. شما به خوبی می‌دانید که در لسان دین به اتلاف منابع، کفران نعمت و اسراف؛ بلکه تبذیر می‌گویند و شما و همکارانتان محترم‌تر از آن هستید که خدای ناخواسته مخاطب «ان المبذرین کانوا اخوان الشیاطین» بشوید.»

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی فردا، تاریخ انتشار 13 تیر 96، کد مطلب: 692436:www.fardanews.com