شعار سال: اقتصاد ایران به دلیل سوء مدیریت و سیاست زدگی به شدت مریض است و نیازمند جراحی عمیق
محسن محمدباقرزاده- ۱۴۰۰/۰۸/۰۸

کالبد شکافی یک نمونه

مقدمه:شرکت ایران‌خودرو در سال گذشته بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان ضرر کرده و زیان انباشتۀ آن به بیش از ۵۲ هزار میلیارد تومان رسید. تعداد کارکنان این شرکت حدود ۵۰ هزار نفر یعنی تقریباً به اندازۀ شرکت خودروسازی کیا در کره جنوبی است، اما تولیدات سالانۀ ایران خودرو یک سوم کیا خودروی کره‌ای بوده است.
فارغ از کیفیتِ نامرغوب محصولات، ایران‌خودرو در مجموع به ازای هر کارمند، حدود یک سومِ میانگین جهانی خودرو تولید می‌کند و این یعنی سه برابرِ میزان معمول کارمند دارد. اگر دولت بخواهد شرکت ایران خودرو را تعطیل کند و به ۵۰ هزار کارمند بیکارِ این شرکت به علاوۀ به ۵۰ هزار نفر دیگر که از این طریق به صورت غیرمستقیم بیکار می‌شوند، ماهانه ۱۰ میلیون تومان حقوق بدهد، باز هم ضرر سالانۀ دولت ۳ هزار و پانصد میلیارد تومان کمتر از الان خواهد بود!

بطور متوسط روزانه کشور ما ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرف میکند و این مقدار معادل مصرف سوخت خودرویی کشور چین با جمعیت بیش از ۱۵ برابری ایران است و همچنین بیش از ۸ برابر کشور ترکیه با جمعیتی معادل جمعیت ایران است.
بطور متوسط خودرو‌های ایرانی ۲.۴ برابر خودرو‌های کره‌ای و سایر خودرو‌های استاندارد اروپایی و ژاپنی در میزان کیلومتر مساوی بنزین مصرف میکنند و بطور متوسط نرخ یک لیتر بنزین در بازار‌های جهانی حدود ۸۰ سنت آمریکایی است.
در صورت تولید خودروی استاندارد در وضع موجود، کشور می‌تواند معادل ۷۰ میلیون لیتر در مصرف سوخت بنزینی صرفه جویی نماید، رقم صرفه جویی معادل ۲۰ میلیارد و ۴۴۰ میلیون دلار است و می‌شود از محل صرفه جویی سالانه دو میلیون خودرو با کیفیت و ایمن و کم مصرف تامین کرد.

آثار مادی و معنوی خسارات وارده به آمار تصادفات جاده‌ای و آسیب‌های جسمانی، روحی و روانی ناشی از تصادفات در قبال میانگین آمار جهانی نشان دهنده این است که صنعت خودرویی کشور محصول ایمن و استاندارد تولید نمی‌کند و این آسیب بار اجتماعی جبران ناپذیری بر کشور و نسل آتی تحمیل می‌کند.

 

خسارت ناشی از بی‌کیفیت بودن تولیدات خودروی داخلی از دریچه‌ی آمار و ارقام بسیار قابل تأمل است. وجود ۱۷۰۰۰ کشته‌ی تصادفات رانندگی در سال در کنار میزان پرداختی بابت تصادفات جرحی و نقص عضو و میزان پرداختی بابت خسارات به خودروی زیان دیده و خودروی مقصر حادثه بیانگر ناکارآمدی محض در تولید خودروی ملی با هدف گذاری و برنامه ریزی و مدیریت موجود است؛ و ملت همه‌ی این هزینه‌ها رو با پیش پرداخت یکساله برای محصولی پرداخت می‌کنند که بعنوان مشتری حق انتخاب رنگ، آپشن، کیفیت و … ندارند؛ و متاسفانه با همه‌ی این شرایط، زیان انباشته یکی از خودرو سازان به بیش از ۵۲۰۰۰ میلیارد تومان بالغ می‌شود.

دوستان و اندیشمندان اظهار نظر کنند و بگویند در وضع موجود چه باید کرد؟
آیا دوباره باید بنشینیم و از نو چرخ را اختراع کنیم، یا از تجربه جهانی بهره ببریم؟