اقتصادی - سایرکشورها،بین الملل

برنامه‌های اصلاحات سعودی از دوره‌های پیش از ولیعهد کنونی هم مطرح بوده و همواره حاکمان این کشور به دنبال تحقق رؤیای «اقتصاد بدون نفت» بوده‌اند. چشم‌انداز 2030 سعودی ذاتی اقتصادی دارد، اما برای تحقق بخشی از اهدافش مجبور شده است اصلاحاتی اجتماعی و فرهنگی برای حذف برخی سنت‌ها و فرهنگ‌های جامعه اعمال کند تا موانع اصلاحات اقتصادی حذف شوند. لذا اصلاحات اجتماعی نقشی فرعی در این سند دارد و اصلاحات سیاسی نیز هیچ جایگاهی در آن چشم‌انداز ندارد.رکن اصلی تحقق اهداف چشم‌انداز سعودی بر فروش سهام شرکت آرامکو و راه‌اندازی یک صندوق ثروت ملی بنا گذاشته شد. رکنی که هنوز هم محقق نشده است؛ دولت سعودی چندین بار تلاش کرد سهام آرامکو را در بورس‌های جهانی عرضه کند، اما مشکلات حقوقی و مالیاتی مانع از تحقق آن شد و نهایتاً در ماجرای دستگیری سرمایه‌داران عربستان در «هتل ریتزکارلتون»، این تاجران مجبور شدند بخشی از سهام آرامکو را بخرند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر تبلیغات طرح‌ها و اصلاحات سعودی به طور ویژه روی مخاطب ایرانی اجرا شده است. یک پادشاهی مطلقه که تا سطح مدیران کل ادارات نیز با دستور مستقیم پادشاه نصب می‌شوند و شهروندان در آن هیچ‌گونه فعالیت سیاسی حتی در حد یک سندیکای کارگری مستقل هم ندارند، با تبلیغات رسانه‌ای در ذهن مخاطب ایرانی تبدیل به یک الگوی توسعه موفق شده است.

در آخرین نشست بریکس، اقدام به رونمایی از پول واحد بریکس گردید. ایجاد ارز واحدس که می‌تواند گامی مهم در جهت کاهش وابستگی به دلار آمریکا و تقویت همکاری‌های اقتصادی بین کشور‌های عضو این گروه باشد. بحران‌های اقتصادی جهانی و تحریم‌های مالی علیه برخی از اعضای این گروه، کشور‌های بریکس را بر آن داشت که به دنبال ایجاد یک سیستم مالی جایگزین باشند که بتواند در مبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد و از نوسانات و تاثیرات منفی دلار آمریکا بر اقتصاد آن‌ها بکاهد. اما ایجاد ارز واحد بریکس با چالش‌های متعددی نظیر عدم توافق کامل کشور‌های عضو، مشکلات اقتصادی در برخی از کشور‌های عضو و مخالفت دولت امریکا روبروست. ۳۰ ژانویه سال جاری دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا رسما اعلام کرد که اگر کشور‌های عضو بریکس بخواهند ارز واحد را در معاملات بین المللی خود استفاده کنند و در واقع جایگزین دلار کنند باید صادرات خود به آمریکا را با تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی انجام دهند. بعد از این تهدید بود که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در نوعی واکنش درجا زننده اعلام کرد که در بریکس بحثی درباره ایجاد یک ارز جدید بین المللی مطرح نیست و اعضای این ائتلاف بیشتر بر ایجاد پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری مشترک تمرکز دارند. وزارت خارجه روسیه نیزدر بیانیه‌ای در رابطه با تهدید رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد که همکاری اعضای بریکس بر تقویت ظرفیت‌های اجتماعی-اقتصادی و انسانی متمرکز است. برخی از منتقدین از احتمال معامله روس‌ها با آمریکا روی پول واحد بریکس و به تعوبق انداختن این اتحاد با توجیهات گوناگون دارند.

مراسم تحلیف ترامپ روز ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ یعنی اول بهمن است و رئیس‌جمهور آینده آمریکا وارد کاخ سفید می‌شود. شروع به کار ترامپ در کاخ سفید بدلیل سهم تقریبی ۲۵ درصد از اقتصاد جهانی و شخصیت خاص او ، می‌تواند بر روی تمام اقتصادهای دنیا از جمله ایران تاثیرگذار باشد و مسیر هر اقتصادی را صعودی یا نزولی و یا برعکس سازد. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که دولت به دنبال یک رویکرد دوگانه است: از یکسو اصلاحات درون‌اقتصادی برای کاهش وابستگی به تحریم‌ها و تقویت بنیادهای اقتصادی، و از سوی دیگر پیگیری راهکارهایی برای لغو تحریم‌ها و بهبود روابط بین‌المللی به‌منظور ایجاد فضای مناسب برای رشد. محمدتقی فیاضی معتقد است که شرایط اقتصاد ایران را در دو مرحله اصلی قبل از مذاکره و بعد از مذاکره می‌توان بررسی کرد. مرحله قبل از مذاکره، از هم‌اکنون آغاز می‌شود و تا زمانی که دو طرف پای میز مذاکره بنشینند ادامه خواهد داشت. دولت ترامپ در این مرحله سخت‌ترین تحریم‌های ممکن، از جمله تحریم‌های نفت، فرآورده‌های نفتی، محصولات پتروشیمی و فولاد را اعمال خواهد کرد. این تحریم‌ها می‌توانند شوک اولیه‌ای به بازارهای ایران وارد کنند. با این حال، دولت ایران می‌تواند با استفاده از ابزارهای مدیریت انتظارات و شعارهای مذاکره‌ای، تا حدودی بازارها را کنترل کند. این مرحله، مرحله‌ای حساس است و مدیریت صحیح آن می‌تواند از تشدید بحران جلوگیری کند.

حجم پول آثار کاملاً بارزی در اقتصاد داشته و بر نرخ تورم، بهره، بیکاری و تولید تأثیرگذار است. در مفهوم اقتصادی پول واحدی برای اندازه‌گیری تولید اقتصادی و نیز واحدی برای ذخیره ارزش اقتصادی می‌باشد. در مقطع زمانی سپتامبر ۲۰۲۴ (شهریور ۱۴۰۳)، بریتانیا ظاهراً حدود ۹۶.۵ میلیارد پوند پول در گردش دارد. این در حالی است که این رقم برای ایالات متحده ۵۵۸۸ میلیارد دلار، برای اتحادیه اروپا ۴۷۹۲ میلیارد یورو و برای چین ۱۲۱۸۳ میلیارد ین است.

ظهور چین در عرصه تجارت جهانی موجی از نگرانی را در بین کشورهای اروپایی و آمریکایی و حتی برخی رقبای آسیایی از جمله ژاپن ایجاد کرده است. از منظر اتحادیه‌ اروپا، سیاست‌های تجاری چین از جمله یارانه به صنایع که حتی باعث ایجاد ظرفیت اضافه شده است، منجر به صنعتی‌زدایی در قاره سبز خواهد شد. اما این تهدید تنها مختص اقتصاد و صنایع اروپا نیست، زیرا گزارش‌ها و داده‌های جدید نشان می‌دهد که ورود چین به زنجیره تجارت جهانی و توسعه صادرات کالاهای صنایع سبک باعث شده کشورهای آفریقایی دوباره به سمت صادرات و فرآوری کالاهای خام پرتاب شوند. این گزارش همچنین با تاکید بر اینکه نوع کالایی که هر کشوری صادر می‌کند، تعیین‌کننده پتانسیل آن کشور برای رشد اقتصادی در طولانی‌مدت است، نشان می دهد که عمده بازندگان این بازی کشورهایی هستند که نتوانسته‌اند در تولید کالاهای پیچیده به موفقیت دست یابند.

بازار مواد غذایی در جهان دیگر تابع صرف عرضه و تقاضا نبوده و شاهد حضور واسطه هایی برای دست به دست شدن کالا با حاشیه سودی به میزان ۵ تا ۳۰درصد قیمت محموله می باشد. عاملی که باعث می شود حاشیه سود وارد کنندگان غلات به کشور بعضا به بالای ۳۰ درصد قیمت محموله ها برسد. این متن می تواند جهت دهنده به افزایش دقت نظرها در خزیدهای خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد.

بعضی از برداشت های احمقانه معتقدند که ارایه تصویری پوپولیستی از شرایط کشور، می تواند کمک کار مناسبی در افزایش امید باشد. این در حالی است که آسیب شناسی درست و انعکاس واقع گرای موضوعات در کنار مشارکت طلبی همگانی است که می تواند کشور را به سمت توسعه و تعالی به حرکت درآورد نه غلو و مقایسه های احمقانه و نگاه های پوپولیستی. اقتصاد ایران از نظر حجم تولید ناحالص داخلی ، بیست و یکمین اقتصاد دنیاست، اما وقتی پای سرانه ها( نسبت به جمعیت) ،شاخص های رفاهی ، شاخص فلاکت ، ضریب جینی ،میزان درامد سرانه، نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم و غیره به میان می آید ، اقتصاد کشور وضعیت خوبی ندارد. لطفا خائن به کشور خود با در پیش گیری رویکردهای منافق صفتانه نباشیم. کشور در حوزه تولید و اقتصاد مشکل دارد و نیازمند مدیریت و سیاستگذاری منجر به کاهش و رفع موجود است. نیازی هم به بی خاصیت بازی هایی نظیر کتمان حقیقت و جهت دهی به آمار و ارقام نیست.

کشورهای حاشیه خلیج فارس با وجود ضعف بسیار شدید در صنعت کشاورزی و توان سرزمینی منجر به تولید محصول کشاورزی، بشکل فعال وارد این حوزه شده و با خرید سهام شرکت های عدیده پیشرو و طراحی زنجیره ارزش غذا ، تهدید سرزمینی خود را تبدیل به فرصت تجاری و ملی نموده اند. بعنوان نمونه، الدهرا یکی از بهترین نمونه های گزینش استراتژی مطلوب برای حصول توامان به سود و امنیت غذایی است. در همین حال، شرکت سرمایه گذاری کشاورزی و دامداری عربستان (سالیک) مالک "گروه کنتیننتال اوکراین" است که در غرب کشور فعالیت می کند و در زمینه تولید محصولات زراعی، بذر و سیب زمینی و ذخیره سازی غلات تخصص دارد.

ایالات متحده با استفاده از موقعیت خود به عنوان یک تولید کننده عمده غلات، صادرات غلات خود را به سایر کشور‌ها محدود کرده است و باعث اختلال در تجارت عادی غلات جهانی شده است. در روابط تجاری جهانی، ایالات متحده و سایر کشور‌های غربی مباحث داغی بر این موضوع که آیا کشور‌های در حال توسعه می‌توانند غلات و به چه قیمتی بخرند یا خیر، سنگینی می‌کنند. ایالات متحده غلات را برای تولید سوخت‌های زیستی مصرف می‌کند، که عرضه جهانی غذا، به ویژه عرضه محصولات معیشتی را تحت فشار قرار می‌دهد.

برای نسل امروز، هیتلر را می‌توان منفورترین فرد تاریخ دانست و دولت او را می‌توان کهن الگوی «دولت شر» تلقی کرد. با این حال تمام این تلقی‌ها به اقتصاد سیاسی دولت او تعمیم پیدا نمی‌کند؛ چراکه آن سیاست‌های اقتصادی توسط دولت‌های جهان پذیرفته شده‌اند. به‌عنوان نمونه از پذیرش این سیاست‌ها می‌توان به خبرنامه بانکی در شیکاگو اشاره کرد که در آن به تمجید سیاست‌های اقتصادی دولت هیتلر پرداخته شد.

آژانس اعتباری بین‌المللی کپیتال اینتلیجنس میزان دارایی‌های صندوق کویت را ۸۰۳ میلیارد دلار اعلام کرد. دارایی‌های صندوق الاجیال کویت به ۸۰۳ میلیارد دلار معادل ۴.۸ برابر تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۳رسیده است که نیمی از آن سهم سرمایه‌گذاری در آمریکا است. لازم به توضیح است که این دارایی ذخیره، معادل ده سال بودجه سالیانه کشور جمهوری اسلامی ایران در شرایط غیر تحریمی است.

سازمان ملل به روسیه پیشنهاد کرده قرارداد صادرات غلات اوکراین از طریق دریای سیاه را در ازای ارتباط یکی از بانک‌های این کشور به سیستم جهانی سوییفت، بپذیرد.

بندر فاو یک کریدور جدید و یک بازار دست‌نخورده است. پیش از جنگ، بنادر در عراق اقدام به ترانزیت کالا می‌کردند، اما مسائل امنیتی باعث شد که بخشی از ترانزیت از این بنادر متوقف و به بنادر ایران شیفت شود. در حال حاضر عراق می‌خواهد این بازار دست نخورده را احیا کند و به نظر می‌رسد که در ترانزیت و تجارت ما این موضوع تاثیر بگذارد. عراقی‌ها از مدت‌ها پیش طرح توسعه بندر فاو را دنبال می‌کردند و در سال میلادی که گذشت، عراقی‌ها با عرضه نفت در بازار‌های جهانی مبالغ قابل توجهی از محل فروش نفت عایدشان شد و این موضوع به توسعه زیرساخت‌های آن‌ها کمک کرد. عراق از سرمایه‌گذاری کلان برای توسعه جنوب استقبال می‌کند. ضمن اینکه یکی از اهداف تصمیم‌گیران عراق این است که فاو را به قطبی اقتصادی - ترانزیتی در خاورمیانه تبدیل کنند. با تکمیل این پروژه، بندر جدید فاو بزرگ‌ترین بندر خاورمیانه حتی بزرگ‌تر از بندر جبل‌علی دوبی خواهد شد.

این مقاله بر اساس پیش بینی‌های شرکت PwC، اقتصاد‌های برتر جهان را تا اواسط قرن بیست و یکم رتبه بندی کرده است. به منظور بررسی فضای ذهنی بهتر، همچنین به پیش‌بینی‌های گروه گلدمن ساکس برای پیش بینی بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان در سال‌های ۲۰۵۰ و ۲۰۷۵ اشاره کردیم. این موارد مربوط به آلمان، ژاپن و بریتانیا است که در سال ۲۰۵۰ از برزیل پیشی گرفته و همچنین از هند بالاتر از آمریکا برخوردار است. به عنوان یک تساوی، ما به بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی که گزارشی را در سال ۲۰۰۹ در مورد چگونگی وضعیت اقتصاد‌های گروه ۲۰ در سال ۲۰۵۰ منتشر کرد. تخمین‌های آن‌ها به پیش بینی‌های شرکت PwC نزدیک‌تر بود، بنابراین، ما با رتبه‌بندی شرکت PwC برای این مقاله پیش رفتیم.

«کشور افغانستان، دولت بزرگ با هزینه‌های فزاینده ندارد، در ضمن، وام بانکی افغانستان مثل ایران نیست و مانند نظام بانکی ایران درگیر ناترازی فزاینده بانکی نشده است. متاسفانه ساختار نظام بانکی ما که درگیر بنگاه داری هم شده است، موجبات انجماد منابع را ایجاد می‌کند و هرچه انجماد منابع بانکی بالاتر می‌رود، اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی نیز بیشتر می‌شود و خود تبدیل به ابزار تشدید ناترازی بانک‌ها و رشد نقدینگی را فراهم می‌کند.»

سخنگوی طالبان : از«یافته‌های این فهرست واضح می‌گردد که افغانستان از بسیاری کشورها در کنترل تورم مقدم (پیش‌) است.»

هر حکومتی که بتواند چنین رفاه و آسایش و آرامش و سروری جهانی در حوزه اقتصاد برای مردمش فراهم کند اگر در پاره‌ای مسائل هم سخت گیری کند کسی ککش نمی‌گزد و اساسا متوجه چنین سخت گیری نمی‌شود و یا آن را در ازای رفاه و آسایشی که دارد نادیده می‌گیرد. این‌ها البته به معنی بی نقص بودن چین نیست و اساسا هدف از این نوشته تعریف و تمجید از چین و نکوهش ایران و مسئولان خودی نیست، بلکه صرفا توصیه به یادگیری و رعایت انصاف در سخن گفتن با مردم و شاهد مثال آوردن برای آن‌ها است.

در روزهای اخیر، صحبت یکی از مسوولان درخصوص وعده‌های کم غذایی چینی‌ها و بحث صرفه‌جویی در مصرف، در راه توسعه این کشور بحث‌برانگیز شده است. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که مصرف کالری چینی‌ها به‌طور متوسط از ایرانی‌ها بالاتر است. نکته قابل توجه این است که اصولا بر اساس علم اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته و با رفاه بالاتر، از مصرف غذایی بیشتری برخوردار هستند و افزایش مصرف خانوار، یکی از عوامل بهبود وضعیت رشد اقتصادی است. بنابراین راز توسعه اقتصادی و افزایش رفاه چین، رفتار و تعداد وعده غذایی مردم این کشور نیست، بلکه از سیاستگذاری درست مسوولان این کشور ناشی می‌شود که توانسته حدود ۸۰۰میلیون نفر را از فقر مطلق برهاند. از نگاه کارشناسان، هدف‌گذاری برای توسعه اقتصادی با محوریت قدرت‌گیری بخش خصوصی، بهبود روابط تجاری با دیگر کشورها و بهبود روابط سیاسی برای حمایت از اقتصاد کشور باعث پیشرفت اژدهای زرد در حداقل سه دهه اخیر شده است. این در حالی است که پیش از شروع توسعه اقتصادی چین، این کشور با فقر گسترده و پایین بودن مصرف غذایی خانوارها دست و پنجه نرم می‌کرد.

سیامک قاسمی گفت: در سال ۲۰۲۴ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. اثرات این انتخابات از اواخر امسال شروع می‌شود و این یعنی راند جدیدی از انتظارات تورم در ایران آغاز می‌شود.

رئیس بانک مرکزی لبنان با تحقیقاتی در لبنان و ۵ کشور اروپایی در ارتباط با پرونده‌های پولشویی و اختلاس اموال عمومی روبروست. دادستان کل آلمان صدور حکم جلب «ریاض سلامه»، رئیس بانک مرکزی لبنان را به دستگاه قضایی این کشور ابلاغ کرد.