شعار سال:اگرچه بازار محصولات کشاورزی ایران در حوزه‎های مختلف با چالش‎های فراوان و جدی مواجه است و هزینه‎های مستقیم و غیرمستقیم زیادی را بر تولید‎کنندگان، فعالان بازار محصولات کشاورزی و مصرف‎کنندگان وارد می‎کند و در برخی اوقات نیز به ابزار تهدیدکننده امنیت غذایی مردم تبدیل می‎شود اما مدیریت واقعی، هدفمند و نظام‎یافته بازار محصولات کشاورزی به‎عنوان ناشناخته در جغرافیای کشاورزی ایران می‎تواند راه‎حل‎های چندگانه منحصربه‌فردی را برای حل مسئله‎های بازار هر یک از محصولات کشاورزی و درواقع زنجیره تأمین کشاورزی ارائه دهد. مدیریت نظام‎مند بازار محصولات کشاورزی مبتنی بر ارائه "راه‎حل" تاکنون کمتر موردتوجه قرار گرفته و در بازار محصولات کشاورزی بیشتر از روش‎های سنتی مبتنی بر "رفع مسئله" به‌جای "حل مسئله" بازار کشاورزی استفاده شده است که نمونه‎های مختلف آن در بازار اکثر محصولات کشاورزی مانند مرغ، گوشت، گوجه‎فرنگی و غیره مشاهده می‎شود.

مدیریت سنتی بر بازار محصولات کشاورزی به‎گونه‎ای است که برای مدیریت مسئله‌‎های بازار اولاً به رفتارها و تجربه‎های منسوخ‌شده توجه می‎شود، ثانیاً به مسئله‎های کشاورزی پس از ظهور توجه دارند و به‌بیان‌دیگر، کمترین توجه را به مسئله‎های در حال ظهور دارند (عدم مدیریت پیش‎رویداد) و پایشی از رفتارها و مسئله‎های در حال ظهور ناشی از عوامل داخلی و خارجی ندارند و ثالثاً به‎جای توجه به بهترین راه‎حل اول برای کوتاه‎مدت، میان‎مدت و بلندمدت به بهترین راه‎حل‎های چندم و آن هم برای کوتاه‎مدت توجه دارند که نمی‎توانند اثربخشی لازم را برای حل مسئله‎های بازار محصولات کشاورزی داشته باشند. به‌بیان‌دیگر، مجموعه‎ای که در سطح مدیریت بازار محصولات کشاورزی فعالیت دارند ورای نبود هماهنگی بین بخش‎های مختلف زنجیره بازار محصولات کشاورزی، به عنصر نوآوری و خلاقیت در ارائه سیاست‎ها و برنامه‎های منتج به حل مسئله‎ها از بازار محصولات کشاورزی توجهی ندارند که خود سبب تزریق هزینه‎های اجتماعی و اقتصادی فراوان به فعالان بازار محصولات کشاورزی و مصرف‎کنندگان می‎شود. به همین دلیل پیشنهاد می‎شود بخش مدیریت سیاست‎ها و برنامه‎های بازار محصولات کشاورزی در ساختار وزارت جهاد کشاورزی که هم‎اکنون بیشتر جنبه پژوهشی و مطالعاتی دارد به یک واحد سیاست‎گذاری کاربردی - عملیاتی با وظایف کاملاً کاربردی برای برون‎رفت از مسئله‎های بازار محصولات کشاورزی تبدیل شود. با تحول در این واحد، تغییراتی در واحدهای مختلف درگیر با محصولات کشاورزی نیز باید رُخ دهد و آن این‌که کلیه امور مربوط به مدیریت بازار محصولات کشاورزی باید از طریق این واحد مدیریت سیاستی شود یعنی مدیریت و سیاست‎گذاری یکپارچه بازار محصولات کشاورزی به‎گونه‎ای که معاونت‎های مختلف تنها مجری برنامه‎ها و سیاست‎های ارائه‌شده برای بازار محصولات کشاورزی باشند. از جمله وظایف مشخص این واحد استفاده از دیدگاه‎های تخصصی جامعه متخصصین اقتصادکشاورزی و نیز دیدگاه‎های اتحادیه‎های تخصصی کشاورزی و فعالان بازار کشاورزی برای طراحی برنامه‌‎ها و سیاست‎های مناسب و با اثربخشی بالا برای مدیریت بازار محصولات کشاورزی و پایش ریسک‎های موجود، ریسک‎های ناشی از اجرای سیاست‎ها و ریسک‎های در حال ظهور است.

امید این‎که این پیشنهاد با هدف مدیریت یکپارچه و نظام‎مند بازار محصولات کشاورزی و هدف‎گیری بهترین راه‎حل‎های اول در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد تا بتوان با عملیاتی‎سازی بهترین راه‎حل‎های اول برای دوره زمانی کوتاه‌مدت، میان‎مدت و بلندمدت از بی‎نظمی‎های موجود، پیوسته، مزمن و به‌نوعی پایدار شده در بازار محصولات کشاورزی که ریسک‎ها و هزینه‎ها بالایی را ایجاد کرده، گذار داشت به‌نحوی‌که بازار بتواند کارکردهای با حداکثر کارایی را برای تأمین منافع همه ذی‎نفعان داشته باشد.

 

پایگاه تحلیلی-خبری شعار سال، برگرفته از کانال معجزه توسعه