شعار سال: بهمن‌ماه، ایام برگزاری نشست‌های بین دو ترم برای تشکل‌ها و اتحادیه‌های دانشجویی در فضای بین دو ترم است. در هفته‌های اخیر هر چهار مجموعه بزرگ دانشجویی کشور که با عنوان اتحادیه شناخته می‌شوند دوره‌ها و نشست‌های سیاسی، فرهنگی و آموزشی را در تهران و مشهد برگزار کردند. جنبش عدالتخواه دانشجویی هم یکی از اتحادیه‌های دانشجویی با سابقه کشور است که نشست خود را در اردوگاه آبعلی برگزار کرد. اگرچه نشست دانشجویان عدالتخواه که هشتم بهمن‌ماه آغاز شده بود، هفته گذشته یعنی 14‌بهمن‌ماه به پایان رسید اما حواشی این نشست هنوز تمام نشده است. یک کانال فضای مجازی خبر از استیضاح دبیر و چند تن از اعضای شورای مرکزی این اتحادیه را برای اولین‌بار منتشر کرد و مدعی شد مسئول واحد خواهران این اتحادیه نیز استعفا داده و عملا شورای مرکزی از نصاب خود افتاده است. پس از گذشت چند روز، هنوز خبر روشنی از وضعیت آینده این اتحادیه دانشجویی که منشأ اتفاقات مثبت مختلفی در ایام حیات خود در حوزه عدالت به‌ویژه در مسائل اجتماعی بود، وجود ندارد. با اعضای مختلف این مجموعه دانشجویی صحبت کردیم که در این بین دانیال یادگاری، دبیر استیضاح‌شده حاضر به گفت‌وگو شد که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید. طبیعی است که موارد عنوان شده، قرائت شخصی این عضو سابق شورای مرکزی جنبش عدالتخواه بوده و «فرهیختگان» آمادگی دارد تا در راستای پیگیری و روشن شدن وضعیت این اتحادیه دانشجویی نظرات سایر اعضای این مجموعه را پوشش دهد.

از جلسه شورای عمومی شروع کنید. چه اتفاقاتی در جلسه افتاد و کدام اعضا استیضاح شدند؟

با توجه به تصمیمی که شورای عمومی اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی و آقایان جلالی و بیژنی از اعضای شورای مرکزی این اتحادیه استیضاح شدند، خانم محدثه رشید، مسئول واحد خواهران جنبش نیز در پی استیضاح دوستان و اتفاقات و صحبت‌هایی که مطرح شده، استعفا دادند.

چگونه جمع‌بندی این جلسه به استیضاح شما و سایر اعضا ختم شد؟ درواقع دلیل یا دلایل این استیضاح چه بود؟

بخشی از مسائلی که در جلسه شورای عمومی آبان مطرح شد، به اتفاقات آبان‌ماه برمی‌گردد؛ به‌ویژه در مورد ماجرای سهمیه‌بندی بنزین و اتفاقاتی که به‌دنبال آن در کشور رخ داد. جریان عدالتخواه دانشجویی، بیانیه‌ای را با امضای 11تشکل عدالتخواه صادر کرد. یک رویکرد اشتباه در جنبش عدالتخواهی در دو سال گذشته به وجود آمده و آن دخالت برخی افراد سابق اتحادیه در مسائل حال حاضر جنبش عدالتخواه است. بیانیه مذکور که جمع‌بندی دانشجویان عضو تشکل‌ها بود، باب میل این دوستان نبود و همین افراد برچسب‌هایی مانند مغایرت با ارزش‌های انقلاب اسلامی و مغایرت با نگاه امام(ره) و رهبری به آن زدند. نگاه ما این نبود و این برچسب‌ها با توجه به محتوای نامه نوعی کج‌سلیقگی است. 11 تشکل جنبش در بیانیه‌ای درخصوص اتفاقات آبان‌ماه تحلیلی ارائه دادند تا مانع سوءاستفاده دشمن از فضای کشور شوند و تلاش کردند تحلیل درستی به مردم برسد، اما اینچنین کج‌سلیقگی‌ها از سمت برخی ادوار مطرح شد و در جلسه شورای عمومی هم بخش اعظمی از صحبت‌ها به همین موضوع اختصاص یافت. نکته دوم هم به نامه اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی به دبیر شورای‌عالی امنیت ملی برمی‌گشت که برای جلوگیری از سوءاستفاده دشمن و اتهاماتی که رسانه‌های خارجی مطرح می‌کردند زده شد. بخش دیگری از صحبت‌ها هم حول این نامه و علت آن گذشت. دوستان عنوان ناکارآمدی را برای استیضاح انتخاب کردند، اما اعلام کردند که شما به‌دنبال آوانگارد کردن جنبش بودید و آدم‌های تندرویی هستید.

چگونه تشکل‌هایی که امضا‌کننده بیانیه بودند، نسبت به آن موضع منفی داشتند؟

وقتی 11 تشکل نامه‌ای را امضا می‌کنند، به این معناست که اکثر تشکل‌های جنبش آن را امضا می‌کنند. اما به‌دلیل لابی‌هایی که صورت گرفت، چنین فضایی در شورای عمومی ایجاد شد. به نوعی می‌توان گفت این مباحث پوششی برای تداوم اختلاف ادوار شد و مثلا کمیته عدالت سیاسی یک کمیته قانونی در جنبش بود، اما عده‌ای تمام تلاش‌شان را کردند که این کمیته را ساقط کنند تا در مورد مسائل آبان‌ماه صحبت نکند. آنچه در جلسه شورای عمومی روی داد، جلسه‌ای بود که انواع صحبت‌ها و شبهه‌ها در آن مطرح شد که بخشی از آن ناشی از فضای گذشته بود و اینکه جلسه شورای عمومی هنوز هم مجددا شکل نگرفته، به‌خاطر همین شبهاتی است که اعضا نسبت به فضای جنبش پیدا کردند.

منظور شما از شبهات چیست؟ صحبت‌هایی از کج‌سلیقگی‌های ادوار کردید، ادوار به چه میزان در بروز این حوادث موثر بودند؟

شاید اینجا یک بار به‌عنوان دبیر سابق جنبش عدالتخواه دانشجویی و کسی که از سال 94 در این اتحادیه فعالیت داشته، باید نکته‌ای اساسی را مطرح کنم.

  عده‌ای می‌خواهند نمود بیرونی خلاف واقعی از جنبش نشان دهند

عده‌ای می‌خواهند چیزی در فضای رسانه از جنبش عدالتخواه نشان بدهند که در این بدنه وجود ندارد. واقعیت این است که جریان دانشجویی باید خودش ببیند و فکر کند و تحلیل کند، نه اینکه عده‌ای برای آن تحلیل کنند. اگر تحلیلی مورد پذیرش برخی از افراد نیست، نباید به دنبال برهم زدن کل فضای مجموعه و ایجاد اختلاف و هزینه‌زایی باشند. در طول دو سال گذشته افراد بسیاری تمایل داشتند با محوریت بعضی از ادوار تحلیل متفاوتی نسبت به آنچه بدنه جنبش عدالتخواه فکر می‌کند، نشان دهند. واقعیت این است که این‌گونه نیست و بسیاری از این رویکردها سبب ایجاد اختلافات و شکل‌گیری گروه‌بندی‌هایی در داخل مجموعه شده است. به هرحال هر بدنه دانشجویی یک جریان سیالی است که آدم‌های مختلف با نگاه‌های متفاوت می‌آیند و دیدگاه‌های خود را بیان می‌کنند. متاسفانه در دو سال گذشته عده‌ای در اتحادیه با محوریت ادوار و بعضا مشارکت نهادهای بیرونی، به‌دنبال تسویه و اخته‌سازی دانشجویان عدالتخواه و آزاده در مجموعه بودند. با همین رویکرد برخی تشکل‌ها و افراد و اساتید از فضا حذف شدند تا یکسان‌سازی صورت بگیرد، اما این یکسان‌سازی به عقیده بنده کوتوله‌پروری است. باید بپذیریم اگر مجموعه مایل به استفاده از طیفی از اساتید بود، برخی در بیرون از اتحادیه جنجال و هزینه ایجاد کنند تا اساتید با نگاه خاصی که با بعضی ارتباط نزدیکی دارند، انتخاب شوند. از حسن رحیم‌پور تا سعید جلیلی، از زیباکلام تا افروغ همه در دایره انتخاب دانشجویان بودند. شاید اگر این رویکرد حذفی وجود نداشت، می‌توانستیم از حضور برخی افراد که با نگاه امام و رهبری و ارزش‌های انقلابی هم کار می‌کردند، استفاده کنیم و این‌گونه مجموعه را دچار آسیب نمی‌کردیم.

  ورود آسیب‌زای برخی از ادوار در اقدامات اتحادیه

ورود برخی از ادوار در اقدامات اتحادیه سبب وجود برخی مشکلات و آسیب‌ها شد، به‌گونه‌ای که مثلا درباره حضور و فعالیت یک تشکل اظهارنظر می‌کردند. حتی در انتخابات برخی تشکل‌ها این ورود دیده می‌شد. رویکرد به جای اینکه دانشجویی جلو برود، در بعضی موارد با نگاه مستقیم ادوار دنبال می‌شد. یکی از معضلاتی که از ابتدای سال با آن مواجه شدیم و سال گذشته هم آن را شاهد بودیم، سرایت اختلافات ادوار مجموعه به بدنه فعلی جنبش عدالتخواه بود. یعنی اگر در گذشته و در جریان فعالیت اتحادیه اختلافاتی وجود داشته، همین موارد بین ادوار و فارغ‌التحصیلان به اعضای فعلی هم کشیده شد و اعضا پشت این اختلافات قدیمی صف‌بندی می‌کردند. این مساله اجازه نمی‌دهد دانشجویان با استقلال فکری نسبت به مسائل فکر کنند و بیشتر به جای پیگیری دغدغه‌های انقلاب اسلامی، پیگیر این بودند که فلان فرد ادوار چگونه تحلیل می‌کند که همان را در اتحادیه دنبال کنند.

شما چه واکنشی در قبال این رفتار داشتید؟

از زمانی که مسئولیت شورا را برعهده گرفتم، تلاش و انرژی من بر این بود که از سرایت بیشتر این اختلافات در بدنه جلوگیری کنم. البته متاسفانه برخی از این فضا استقبال نکردند و بر این بودند تا فضای جنبش را تصفیه کنند. ما باید یا براساس یک راهبرد اشتباه که مبتنی‌بر حذف افراد بود پیش می‌رفتیم یا اجازه می‌دادیم مجموعه در بستر دانشجویی خود جلو برود. دخالت نادرست و اشتباه ادوار جنبش عدالتخواه سبب این صف‌بندی‌ها شده است و در شرایطی که چنین معضلی به وجود آمده، دوستان دست از این فضا برنمی‌دارند.

  نهاد رهبری به حاشیه‌سازی‌ها ورود کند

اگر کسی در فضای بیرونی صحبت از این می‌کند که جنبش نگاه امام و آقا را ندارد، در پازل دشمن حرکت می‌کند. اگر کسی اعلام کرده دبیر یا عضو شورای مرکزی ضد ولایت فقیه بوده، هم ظلم به افراد بوده و هم ظلم به این اتحادیه دانشجویی. من از نماینده مقام معظم رهبری در دانشگاه‌‍‌ها خواهش می‌کنم به این مساله ورود کنند. ایشان نباید اجازه دهند عده‌ای بیرون از فضای دانشگاه با زدن برچسب‌های مختلف عده‌ای را از فضای تشکل‌های دانشجویی بیرون کنند. این رویکرد سبب حذف بچه‌های انقلابی که دل در گرو انقلاب دارند، خواهد شد. انتظار داریم ایشان ورود کنند و دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در برابر این اتفاقات سکوت نکند.

  قرار نیست با اعمال فشار موضع‌گیری کنیم

اگر یک عضو ادوار جنبش عدالتخواه یا جنبش دانشجویی تحلیلش بر این بشود که در حوزه بیت مقام معظم رهبری با یک فردی نامه‌نگاری کند و بعد تمام هزینه این نامه‌نگاری توسط بدنه دانشجویی داده شود، نادرست است و این تحلیل اشتباهی است. باید دانشجویان خودشان به این تحلیل برسند که در جریان نامه‌نگاری آقای فلان به فرد دیگری ورود کنند یا خیر و اگر ورود نمی‌کنند دلیلش چیست. اگر هم ورود نمی‌کنند، قرار نیست برخی با اعمال فشار به دنبال ورود و موضع‌گیری باشند. اگر جریان دانشجویی به صورت تشکیلاتی به این جمع‌بندی رسید که فلان تندیس به فلان مسئول داده شود، نباید برای این دانشجویان در رسانه‌ها هزینه ساخت. این رفتار حریت رفتار را از اعضا خواهد گرفت. یا برخی تحلیل‌شان این بود که اگر یک دبیر سابق جنبش توئیتی زده و نظر خود را درباره انتخابات بیان کرده، باید جنبش نسبت به چنین فردی اعلام موضع کند و بگوید این فرد جزء جنبش نیست. این تحلیل به نظر من اشتباه است. نباید از سمت ما بسترسازی برای برخورد با برخی افرادی که زمانی در بدنه جنبش حضور داشتند، صورت بگیرد. نباید این راه برای برخورد با دانشجویان عدالتخواه باز شود. بارها به بنده تاکید شده که اگر در فضای بیرونی صحبت کنم، بیانیه‌ای زده می‌شود و می‌‌گوییم شما از ما نیستید. این رفتار اشتباه است، برخی تشکیلات را به‌عنوان یک بت تلقی می‌کنند و اخلاق را فراموش کرده‌اند.

  اتفاقات اخیر ناشی از ضعف اخلاقی است

تمام اتفاقاتی که در جنبش عدالتخواه افتاده، ناشی از یک ضعف اخلاقی است که به‌راحتی به افراد برچسب‌ها و تهمت‌ها زده می‌شود و گاهی برخی از افرادی که خودشان در فضای حکومتی شغل و پست گرفته‌اند، برای جمع‌بندی‌های جریان دانشجویی تصمیم‌گیری می‌کنند. ما باید این را بپذیریم که جریان دانشجویی یک جریان آزاده و مستقل است و اگر کسی در گذشته در این اتحادیه دانشجویی حضور داشته و اکنون مسئولیتی در کشور برعهده گرفته و الان احساس خطر می‌کند که با مستقل فکر کردن و موضع‌گیری جنبش عدالتخواه پست و مقام خود را از دست می‌دهد، ضعف خود فرد را می‌رساند.

  ادوار باید اعلام نظر کنند نه اعمال نظر

بخشی از دعواهای ما به این بحث اختصاص داشت که چرا مواضع شما باعث می‌شود ما شغل‌های خود را از دست بدهیم و در فضای کشور مواضع شما برای ما هزینه‌های شخصی ایجاد کرده است. افراد خارج‌شده از تشکیلات باید اعلام نظر کنند نه اینکه اعمال نظر کنند و پافشاری و اصرار داشته باشند که فلان موضع نسبت به فلان شخص گرفته شود یا فلان تشکل در جنبش فعالیت کند یا خیر. کسانی که در جریان دانشجویی فعالیت می‌کنند، خود را سرباز مکتب امام(ره) و رهبری می‌دانند و به این دو شخص ارادت دارند. اگر کسی به‌دنبال این است که با برچسب زدن ما را از بدنه انقلاب دور کند، در اشتباه است. این خلاف مشی امام(ره) و آقا هم هست. من نگران این مساله هستم و عده‌ای می‌خواهند جنبش عدالتخواه دانشجویی را اخته کنند تا آدم‌های آزاده و باهوش و انقلابی که حاضر نیستند برای آینده و پاسخگویی برخی مسئولان چرتکه بیندازند، از فضا خالی شوند. در این مورد برخی از نهاد‌ها هم موثر بودند و تلاش می‌کردند.

به نظر می‌رسد این موضوع به یک پاشنه آشیل در جنبش عدالتخواه تبدیل شده است.

این ضعف هم ناشی از خود جنبش عدالتخواه است؛ وقتی جنبش اختلافات خود را به فضای بیرونی تشکیلات می‌برد. در همین مدت درباره ارتباط بعضی افراد با نهادهای بیرونی در فضای جنبش مرتب صحبت شده است. اشتباهات فردی برخی افراد در ایفای نادرست نقش خود باعث شده در شرایط فعلی نتوانند استدلال درست و مناسبی در برابر این رفتار خود بیاورند. برخی نهاد‌ها هم در حال سوءاستفاده هستند و طبیعتا برخی از اعضا ابهامات مختلفی دارند.

آینده جنبش عدالتخواه چگونه رقم خواهد خورد؟ روند قانونی که باید طی شود چیست و انتخابات شورای مرکزی جدید چه زمانی برگزار خواهد شد؟

جلسه شورای عمومی نیمه‌کاره باقی مانده و دوستان تشکل‌ها حاضر نشدند. دبیر جلسه شورای عمومی براساس قوانین، دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی است و پس از استیضاح چون مسئولیتی نداشتم، اطلاع دقیقی ندارم، البته خبرها مبنی‌بر این بوده که اعضای شورای عمومی حاضر به برگزاری جلسه نشدند و انتخابات شورای مرکزی را به‌نوعی در واکنش به اتفاقات صورت‌گرفته و صحبت‌های بیان‌شده پیرامون استیضاح اعضای شورای مرکزی تحریم کردند. متاسفانه همان‌گونه که گفتم، بعد از استیضاح و خارج شدن ما از مجموعه، برخی از دوستان به‌دلیل رعایت نکردن اخلاق‌مداری و روند نادرست رقابت تشکیلاتی مباحثی را پیرامون مبانی اعتقادی بعضی از دوستان و ارتباط بعضی از اعضا با نهادهای امنیتی در بدنه اتحادیه مطرح کردند و حتی گاهی در مورد ضدولایت فقیه بودن افراد مباحثی را طرح کردند.

با وجود این مسائل جلسه بعدی شورا چگونه تشکیل خواهد شد؟

تا آنجاکه من اطلاع دارم، بچه‌ها به‌واسطه پرسش‌ها و ابهامات حاضر به برگزاری انتخابات و تشکیل جلسه نشدند و حتی صحبت از تشکیل جلسه بدون حدنصاب به میان آمده است که عملا برخلاف اساسنامه و غیرقانونی است. براساس اساسنامه باید جلسه به‌صورت قانونی تشکیل و کاندیداهای انتخابات معرفی شوند، اما متاسفانه تاکنون به‌دنبال تشکیل شورای عمومی حتی بدون‌نصاب قانونی هم بودند. تمام تلاش و نگرانی ما این بود که هویت جنبش عدالتخواه دانشجویی که پیگیری ارزش‌های انقلابی با تکیه بر نگاه امام(ره) و رهبری است، به محاق نرود. برخی اختلاف‌های ایجادشده ناشی از کم‌تجربگی اعضا، رقابت‌های نادرست تشکیلاتی، ورود‌های نادرست و حتی تسویه‌حساب‌های برخی اختلاف‌های گذشته که مثلا از سال 90 در جنبش مطرح بوده، است. انتظاری که در حال حاضر وجود دارد، ورود مجموعه‌های ناظر بر فضای دانشجویی به این فضا است تا حواشی ادامه‌دار نشود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه فرهیختگان، تاریخ انتشار 23 بهمن  98، شماره: 37336