زباله مهمترين مشكل امروز مازندران است چراكه سلامت شهروندان و محيطزيست را بهصورت مستقيم نشانه رفته است. اما هر مسئولي كه به اين استان آمده، طرحي سليقهاي براي معضل زباله پيشنهاد داده،طرح هایی که اساسا ناکارآمد بوده است. یک روز مسئولي كليد حل اين مشكل را احداث كارخانه ورمي كمپوست دانسته و روز ديگر مسئولي طرح احداث كارخانه زبالهسوز را مطرح كرده است اما در نهايت تمامي اين طرحها با گذشت 30 سال همچنان نيمهكاره رها شدهاند.
* دريا و جنگلي كه سطل زباله شد
مازندران را به دريا و جنگلش ميشناسيم؛ دريا و جنگلي كه از سرمايههاي ملي كشورمحسوب میشود اما به سطل زبالهاي براي مردم و مسئولان اين استان تبديل شده است. روزانه 2700 تن زباله در مازندران جمعآوري ميشود كه در سایه غفلت مسئولان بهراحتي در ميان جنگل، رودخانه و دريا رها ميشود. براساس آمار سالانه بيش از 15 ميليون گردشگر به مازندران سفر ميكنند كه اين تعداد گردشگر در برخي مواقع، ميزان حجم زباله جمعآوري شده را حتی به سه برابر افزايش ميدهند.
* چشمبه راه نگاه ملي
باتوجه به موقعيت جغرافیایی مازندران و گردشگرپذير بودن اين استان، حل بحران 40 ساله زباله مازندران، نيازمند يك نگاه و بودجه ملي است.
نمايندگان استان مازندران بارها به عدم اختصاص بودجه ملي براي حل بحران زباله اين استان اعتراض كردهاند ولی تاکنون اتفاق نیافتاده است.
محمد دامادی نماینده مردم ساری به «قانون» درباره عدم اختصاص بودجه ملي براي مديريت پسماند مازندران گفت:« استانهای دیگر به فکر اتوبانهای دو طبقه هستند ومسئولان بودجههای کلانی را به طرحهای اختصاص میدهند درحالی که هیچ راه حل و اعتباری برای مهار زباله مازندران وجود ندارد .در مازندران از زیر آسفالت هم سبزه روییده میشود. کجا زباله و شیرابه را تخلیه کنند که به محیط زیست سیبی وارد نشود. 30 سال است که ما فریاد میزنیم و دولتها قول مهار زبالههای مازندران را از طریق اعتبارمی دهند و اما در این چند سال هیچ بودجهای برای حل این معضل اختصاص ندادهاند».
ولیا... نانواکناری، نماینده مردم بابلسر و فریدونکنار نيز با ابراز تاسف از نفوذ شیرابه زبالههای بابلسر در دریای خزر، گفته است:« حدود 10 سال است که زبالهها به شکل نادرست و ناهنجاری در نزدیکی ساحل خزر در بابلسر دپو میشوند. ساماندهی پسماند یک طرح ملی است که اختصاص بودجه ملی را میطلبد و استان با بودجه محدودش قادر به حل این مشکل نیست».
همچنين حسین نیازآذری، نماینده مردم بابل نيز درباره بحران زباله گفت:« از رييس سازمان محيط زيست درخواست كردهايم به معضل زباله مازندران نگاه ملي داشته باشد و در هيات دولت مساله اختصاص بودجه براي حل اين بحران را پيشنهاد دهند».
* دپوي زباله در 100 هكتار از جنگلها
دپوی زباله در جنگلهای مازندران سالهاست که برای محیط زیست مشکلاتی را پدید آورده است. بهطوریکه 600 هکتار جنگل این منطقه که ریههای کشور تلقی میشوند، در معرض خطر هستند. براساس آمار در 100 هکتار از جنگلهاي مازندران، دپوی زباله صورت میگیرد.
* طرح تصفيه شيرابه زباله به آب شيرين
تصفيه شيرابه زباله به آب شيرين يكي از طرحهايي كه در مازندران حاشيههاي فراواني بهدنبال داشت. دانشگاه نوشیروانی بابل با شهرداری ساری قراردادی مبنی بر تصفیه شیرابه و تبدیل به آب سالم با روش نانو انعقاد كرد. اما متاسفانه بعد از گذشت چندسال و صرف بودجه هنگفتی، اين طرح نيز همانند ديگر طرحها با شكست مواجه شد.
حال پرسش اينجاست؛ چهكسي پاسخگوي هزينه و زمان از دست رفته در طرحي است كه از همان ابتدا بسياري از كارشناسان محيط زيست آن را بدون پشتوانه علمي و كارايي ميدانستند؟
* مازندران در محاصره زبالهها
سهيل اولازاد، يکی از فعالان محیط زیست مازندران درباره معضل زباله به «قانون» گفت: «در هر گوشه اين استان زباله دفن ميشود. در محمودآباد در دو متری ساحل دریای خزر زباله دپو ميشود. در سرخکوه در بيست متری ساحل زبالهها را دپو میکنند. در قائمشهر نیز 40 سال است زباله را در بستر رودخانه دپو میکنند.
در فریدونکنار ارتفاع دپوی زباله به 10 متر رسیده است. در ساری وضعیت بهگونهای است که از دپوی زبالهها در کنار پارک کیاسر یک دریاچه شیرابه بهوجود آمده است. در جنگل شیرگام شیرابه زباله باعث پوسیدگی ریشه درختان شده است، بهطوریکه با کوچکترین ضربه، درختها از ریشه کند میشوند.
در شهرستان تنکابن 40 سال است زباله در رودخانه تلار تحليه میشود و ارتفاع زباله در این رودخانه به 15 تا 20 متر میرسد. این آلودگیها آمار سرطان را در استانهای شمالی کشور افزایش داده است».
* شيرابه زبالهها در سفرههاي زيرزميني
اولادزاد ادامه داد: «شیرابه زبالهها، هکتارها زمین کشاورزی را آبیاری ميكند و هنگامي كه وارد رودخانه میشود، آبهاي زیرزمینی آلوده میكند.
این اتفاق درحالی رخ ميدهد که حتی دستگاههای تصفیه شهری و خانگی هم توانایی تصفیه این آبها را از كليفرم انساني ندارد . نفوذ شیرابه زبالهها به رودخانهها و آبهای زیرزمینی باعث شده است که مازندران در کشور رتبه نخست سرطان گوارش را داشته باشد».
* بازداشت شهرداران چارهساز نبود
انباشت روزانه 200 تن زباله در جنگلهای شمال ایران توسط شهرداری ها، اداره محیط زیست مازندران را مجبور به شكايت از شهرداران اين استان كرد. درپي اين شكايت حکم بازداشت 80 درصد از شهرداران شهرهای مازندران صادر شد اما اين حكم نيز چارهساز بحران زباله مازندران نبود.
بهگفته شهرداران مازندران، آنها هم با دفن و یا انباشت زباله در جنگلها مخالفند اما چاره ديگري ندارند و اگر زبالهها دراین مکانها دفن نشوند، مجبور به رها سازی آنها در شهرها می شوند.فرصتسوزي شهرداران
نكته جالب توجه اينجاست؛ شهرداران مازندراني درحالي از نبود بودجه براي مديريت پسماند سخن ميگويند كه تمامي فرصتهاي انجام كار را در 40 سال گذشته بهدليل مديريت سليقهاي و غيركارشناسي از دست دادهاند
با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت سلامت نیوز، تاریخ انتشار: 18 بهمن 1395، کدخبر: 205467، www.salamatnews.com