آنفلوانزای پرندگان نوعی بیماری تنفسی است که طیور اهلی، صنعتی و سایر پرندگان را شامل و از راه ویروس های تیپ A آنفلوانزای پرندگان ایجاد می شود.

بیماری آنفلوانزای طیور در پرندگان به 2 شکل بالینی بسیار بیماری زا (فوق حاد) همچون تیپ های HSN1 و H5N8 و کم بیماری زا (کم حدت) مانند H9N2 مشاهده می شود که البته آنچه سبب نگرانی ها و هشدارها توسط سازمان دامپزشکی و مجموعه متولیان امر سلامت شده که شیوع بیماری در ایران و مکان های آلوده از نوع خطرناک و فوق حاد تشخیص داده شده است.

بیماری آنفلوانزای پرندگان در بسیاری از کشورهای دنیا به ‌ویژه در منطقه سیبری تا شاخ آ‌فریقا سبب ریزش زیادی از پرندگان شده است و در ایران نیز اکنون حدود 11 تا 12 استان را درگیر خود کرده است.

ریزش پرندگان در بسیاری از مناطق کشور، حتی در حوزه های شهری و به ‌ویژه در نزدیکی تالاب‌ها و مکان های خوش آب و هوا با محیطهای طبیعی همچون کهگیلویه وبویراحمد ضرورت و هشدارهای جدی نسبت به شیوع و همه گیرشدن آن را بیش از پیش ضروری ساخته است.

**سابقه بیماری آنفلوانزای پرندگان در ایران

بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در کشور ایران تحت تأثیر تیپ H5N1 برای نخستین بار در بهمن سال 1384 در «قوی‌های وحشی» تالاب بندر انزلی گزارش شد.

پرندگان وحشی از جمله پرندگان آبزی در مواقع شیوع بیماری HPAI تحت تیپ H5N1 معمولاً بدون علایم بالینی و با مرگ سریع و یا با علایم بالینی شامل علایم عصبی، لرزش سر و گردن، عدم تعادل در حرکت، پیچش گردن، حرکات و موقعیت‌های غیرطبیعی سر و بدن و مرگ در مدت زمان کوتاه همراه است.

در پرندگان اهلی افسردگی شدید، بی اشتهایی، کاهش تخم گذاری، اسهال سبز روشن تا سفید، علایم تنفسی و التهاب بافت ملتحمه، ژولیدگی پرها، تشنگی زیاد، خیز زیر پوستی در نواحی گردن، سر، صورت، تاج و ریش، سیانوزه (کبودی) شدن تاج و ریش، خونریزی‌های پتشی (کوچک) روی سطوح سروزی بدن و مرگ و میر ناگهانی تا 100 درصد گله را به همراه دارد.

** آنفلوانزای پرندگان بدون تلفات انسانی

با توجه به شیوع و دامنگیری برخی از استان های کشور تاکنون موردی از تلفات انسانی این بیماری مشاهده و یا گزارش نشده اما در صورت رعایت نشدن مسائل بهداشتی احتمال انتقال آن به انسان وجود دارد.

سازمان دامپزشکی کشور، مهاجرت پرندگان به تالاب‌های سطح ایران را عامل اصلی بروز آنفلوانزای فوق حاد پرندگان به کشور اعلام کرده است.

هم اکنون 50 کشور جهان از جمله آلمان، انگلیس، چین، روسیه و تمامی کشورهای اروپای مرکزی و شرقی با ویروس فوق حاد پرندگان آلوده مواجه هستند و در برخی از کشورها همانند کره جنوبی، ژاپن و مجارستان به وضعیت هشدار رسیده است.

نخستین نشانه این بیماری حدود 130 سال قبل در ایتالیا مشاهده شد و به دلیل کشتار فراوان طیور آنها بیماری طیور مرغی نامیدند اما بعدها مشخص شد که عامل این بیماری آنفلوانزای است.

حدود 60 سال پیش بیماری واگیرداری در اکثر نقاط ایران از جمله اطراف تهران مشاهده شد که شبیه آنفلوانزای پرندگان بود.

در سال 84 نوع جدیدی از ویروس، بیماری آنفلوانزای فوق حاد در پرندگان ایجاد کرد که در تعدادی از کشورهای اطراف ایران نیز گزارش شده است.

** روستای بن زرد نخستین کانون آلوده در کهگیلویه و بویراحمد

30 بهمن سال جاری نشانه های ورود آنفلوانزای فوق حاد پرندگان به استان کهگیلویه وبویراحمد در روستای بن زرد از توابع بخش پاتاوه شهرستان دنا مشاهده شد و از آن زمان تاکنون نیز برنامه های عملیاتی و جدی توسط اکیپ های آماده دامپزشکی و مراکزبهداشتی استان با جدیت و قوت بیشتری وارد فاز مقابله ای با این بیماری خطرناک شدند.

روستای بن زرد با جمعیتی حدود 800 نفر در 30 کیلومتری شهرستان دنا و در 60 کیلومتری یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد واقع است.

انجام نمونه گیری ها، معدوم سازی تمامی پرندگان و مرغ های محلی در این روستا و حتی روستاهای اطراف، توزیع بروشورها و نکات توصیه ای برای جلوگیری از بروز و شیوع بیشتر بیماری در کنار اطلاع رسانی های عمومی با همراهی رسانه ها از جمله تمهیدات و تدابیر اندیشیده شده متولیان امور در این نخستین کانون آلوده در استان کهگیلویه وبویراحمد بود.

** رضایت بخش نبودن همراهی مردم

مدیرکل دامپزشکی کهگیلویه و بویراحمد گفت: مردم در همان روزهای نخست شیوع بیماری

آنفلوآنزای با اقدام برای معدوم سازی پرندگان در روستای آلوده و مورد هدف با مقاومت برخی خانواده ها و روستائیان مواجه شد.

عبدالله بهمنش ادامه داد: اگر همراهی مردم روستای بن زرد با ماموران دامپزشکی و اکیپ های بهداشتی انجام می گرفت دیگر احتمال گسترش این بیماری در روستاهای اطراف این مناطق در استان وجود نداشت.

**افزایش کانونهای آلوده آنفلوانزای پرندگان درکهگیلویه و بویراحمد

پس از ابتلا و آلوده شدن روستای بن زرد به این بیماری خطرناک شمار کانون های آلوده در این استان که تا حدودی عدم همراهی و مشارکت و یا توجیه نشدن و نا آگاهی مردم در جدی گرفتن این بحران را باید در این مهم دخیل دانست، از یک مورد به سه کانون و منطقه افزایش یافت.

ظرف کمتر از یک هفته بخش پاتاوه با جمعیتی افزون بر 35 هزار نفر در شهرستان دنا و مناطقی از شهر دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه نیز درگیر و آلوده به این ویروس و بیماری کشنده شدند.

**معدوم سازی چهار هزار قطعه پرنده در کهگیلویه و بویراحمد

مدیرکل دامپزشکی کهگیلویه و بویراحمد گفت که با وجود مقابله و همراهی ضعیف مردم تاکنون افزون بر چهار هزار پرنده و مرغ محلی در کانون های آلوده به بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در سطح استان با همکاری مردم معدوم شده اند.

عبدالله بهمنش اظهار داشت که مردم به ویژه روستاها و مناطق اطراف این کانون های آلوده باید مراقب باشند و از خرید و فروش هرگونه پرنده به ویژه مرغ محلی تا پاکسازی کامل بیماری خودداری کنند.

وی گفت که به دلیل خطرناک بودن ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، تمامی اهالی این مناطق آلوده نیز توسط مرکز بهداشت کهگیلویه و بویر احمد واکسیناسیون شده‌اند.

بهمنش یادآور شد که نمونه گیری‌ها از روستانشینان و برخی مناطق مشکوک از جمله روستای مهریان در بویراحمد و کریک در شهرستان دنا انجام شد و نتایج آزمایش ها و نمونه ها نیز منفی اعلام شده است.

وی بیان کرد که سازمان دامپزشکی کهگیلویه و بویراحمد آمادگی دارد مردم و خانواده‌هایی که اقدام به معدوم کردن پرندگان و مرغ‌های خود می‌کنند، هزینه معدوم سازی مناطق در معرض خطر را به صاحبان آنها پرداخت کند.

مدیرکل دامپزشکی کهگیلویه و بویراحمد از کارگران مرغ داری‌ها در استان خواست که از رفت و آمد در بیرون از کارگاه بدون رعایت مسائل بهداشتی و ایمنی خودداری کنند.

وی گفت که تاکنون دستوری مبنی بر قرنطینه کردن مناطق آلوده صادر نشده اما اجازه ورود و خروج مرغ، کبوتر و هر پرنده دیگری داده نشده است.

مدیرکل دامپزشکی کهگیلویه و بویراحمد از مردم خواست در صورت مشاهده هرگونه تلفات غیرعادی مرغ و پرندگان مراتب را با تلفن گویای 1512 اطلاع دهند.

**منفی بودن 14کانون مشکوک درکهگیلویه و بویراحمد

رئیس مرکز بهداشت کهگیلویه و بویراحمد از آمادگی کامل و نظارت های مستمر اکیپ های بهداشتی و درمانی استان برای مقابله با این بیماری خبر داد و گفت که ارزیابی ها و نتیجه آزمایش ها و نمونه گیری ها از 14منطقه و کانون مشکوک در سطح استان حکایت از منفی بودن این بیماری در مناطق جدید داشته است.

سید رشید غفاری تصریح کرد که این مناطق مشکوک شامل روستای مهریان و مناطق بلهزار و مادوان در شهرستان بویراحمد، کریک شهرستان دنا و برخی مناطق در شهرستان های گرمسیری استان بوده که مثبت بودن نمونه گیری ها و آزمایش ها در این مناطق در زمینه ورود بیماری محرز نشده است.

** ایمن سازی افراد در معرض خطر

مدیرامور بیماری های مرکز بهداشت کهگیلویه و بویراحمد گفت که تاکنون اقدام های بهداشتی و عملیات ایمن سازی تمامی افراد در معرض خطر در کانون های آلوده این استان انجام شده است.

محسن رضائیان افزود که افزون بر 352 مورد قرص های ضد ویروس این بیماری در بین مردم و مناطق آلوده توزیع شده است.

وی توزیع بیش از هفت هزار بروشور و نکات ایمنی، توزیع 500 ماسک استاندارد و تحویل و توزیع حدود هفت هزار کپسول های ضد ویروس آنفلوانزای در مناطق آلوده استان را از دیگر اقدام ها و تمهیدات بهداشتی و پیشگیرانه برای مقابله با این بیماری خطرناک ذکر کرد.

استان کهگیلویه وبویراحمد با جمعیتی حدود 700 هزار نفر در جنوب غربی ایران واقع شده است.

این استان دارای هشت شهرستان، 17 شهر و یکهزار و 676 روستای دارای سکنه است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، تاریخ انتشار: 11 اسفند 1395، کدخبر: 82448967، www.irna.ir