شعار سال: برخی ثبت‌نام‌کنندگان حتی از ابتدایی‌ترین وظایف نمایندگی بی‌خبرند و انگار به چشم سرگرمی‌ به مهم‌ترین نهاد قانون‌گذاری کشور می‌نگرند. تعداد زیاد ثبت‌نام‌کنندگان صدای اعتراض شورای نگهبان را هم به عنوان مرجع رسیدگی به صلاحیت کاندیداهای مجلس برای چندمین بار در سال‌های متمادی درآورده و دایره رد صلاحیت از سوی این شورا را گسترش داده است. اما از میان کاندیداهای نمایندگی مجلس آنها که از سد تأیید صلاحیت‌ها می‌گذرند وارد کارزار رقابت می‌شوند و پا به عرصه تبلیغات انتخاباتی می‌گذارند. ستادهای انتخاباتی را یکی پس از دیگری در حوزه انتخابیه خود برپا می‌کنند و برای نشستن بر صندلی‌های سبز قانون‌گذاری دست به جیب می‌شوند. سال‌هاست که هزینه تبلیغات انتخابات مجلس محل مناقشه‌های فراوان است. مردمی ‌که مخاطب اصلی انواع و اقسام تبلیغات کاندیداها هستند، گاهی از هزینه‌های هنگفتی می‌گویند که برخی کاندیداها از منابع نامشخص برای ستادهای خود خرج می‌کنند. هزینه‌های بی‌حساب و کتاب پای دولت و مجلس را هم به میان آورد تا از ورود آنچه که به نام «پول کثیف» از آن یاد می‌شود به ستادهای انتخاباتی جلوگیری کنند و در همین مسیر در جلسه علنی دوم دی ماه، به دوفوریت طرح شفافیت هزینه‌های تبلیغات انتخاباتی رأی مثبت دادند. در این گزارش هزینه‌های تقریبی یک ستاد انتخاباتی فرضی مورد بررسی قرارگرفته است تا مشخص شود یک کاندیدای نمایندگی مجلس برای راهیابی به بهارستان در شهر اصفهان باید چقدر هزینه کند.

 ستاد انتخاباتی

کاندیداها همه تلاش خود را می‌کنند تا در بهترین و شلوغ‌ترین نقاط شهر ستادهای خود را برپا کنند. این ستادها معمولا در مغازه‌هایی که کاربری مشخصی ندارد آغاز به کار می‌کنند و مالکان هم با عقد قراردادی یک ماهه رقمی‌بین پنج تا حتی 50 میلیون، برای مغازه‌هایی که در بهترین خیابان‌های شهر واقع شده‌اند مطالبه می‌کنند.

نیروی انسانی

هر ستاد انتخاباتی برای انجام فـــعالیـت‌های تبــلیـــغاتی و فـــعال نگه‌داشتن ستاد، نیازمند نیروی انسانی است. حقوق دریافتی این نیروها می‌تواند از دو تا پنج میلیون برای هر نفر و برای یک ماه کار متغیر باشد. البته هر ستاد انتخاباتی تعدادی نیروی داوطلب هم دارد که برای فعالیت‌های خود در ستاد پولی دریافت نمی‌کنند و تنها به دلیل علاقه شخصی یا حتی وعده‌های انتخاباتی و قول‌های مساعد کاندیدا در ستاد حضور می‌یابند.

تجهیزات ستاد

ستاد‌ها به کامپیوتر، دستگاه پخش موسیقی، میز و صندلی و البته شربت و شیرینی به صورت منظم نیاز دارند. به نظر می‌رسد این تجهیزات جانبی چیزی حدود 50 میلیون تومان برای کاندیدا هزینه داشته باشد.

پوسترهای انتخاباتی گران شدن صنعت چاپ و افزایش چند برابری قیمت کاغذ در چند سال اخیر، هزینه پوستر و بنرهای تبلیغاتی را بسیار بالا برده است. به عنوان مثال، چاپ هزار پوستر روی کاغذ بی‌کیفیت حداقل 100 هزار تومان هزینه دارد و البته این نرخ برای کاغذ گلاسه تا حدود 800 هزار تومان متغیر است. اگر کاندیدایی 10 هزار عدد پوستر گلاسه چاپ کند، حدود 8 میلیون تومان باید بپردازد. این هزینه‌ها چهار سال پیش کمتر از یک سوم بود.

شام هر کاندیدای مجلس در ستادهای انتخاباتی خود و در شب‌هایی که فعالیت‌های تبلیغاتی ادامه دارد با یک رسم نانوشته مواجه است و آن پذیرایی از مهمانان با وعده شام است. هزینه این مهمانی چند صد نفری و گاهی هزار نفری بستگی به تنوع غذایی و اینکه از کدام رستوران تهیه شده باشد برای هر نفر متفاوت است. اگر نماینده‌ای بخواهد در 14 شب متوالی که زمان فعالیت قانونی ستادهای انتخاباتی است، حداقل از 500 نفر پذیرایی کند، جمعا هفت هزار وعده غذایی را شامل می‌شود که اگر مخلفاتی شامل نوشابه، سالاد و... البته حمل و نقل هم در نظر گرفته شود، هزینه‌ای حدود 60 هزار تومان برای هر نفر در بردارد و جمعا 540میلیون تومان خرج روی دست ستاد خواهد گذاشت.

بنرهای تبلیغاتی

هزینه چاپ بنر، برای هر متر مربع در حال حاضر چیزی حدود 25 هزار تومان است. اگر برای هر سخنرانی پنج بنر در ابعاد دو در یک در نظر بگیرید هزینه‌ای حدود 250 هزار تومان فقط برای یک سخنرانی خواهد شد. این هزینه برای بنرهای کوچک‌تر که معمولا در سطح شهر پخش می‌شوند متفاوت خواهد بود. به طور تقریبی هزینه چاپ پوستر و بنر برای هر کاندیدا در 14 روز مجاز تبلیغات انتخاباتی را اگر دست کم پنج‌هزار متر مربع در نظر بگیریم، کاندیدای مورد نظر باید حدود 125میلیون تومان به چاپخانه بپردازد.

 فضای مجازی

با گسترش شبکه‌های اجتماعی مجازی و تأثیر روز افزون آن در زندگی افراد جامعه، پیر و جوان تا دانشجو و محصل اخبار و رویدادهای ایران و جهان را از طریق دنیای نامحدود مجازی دنبال می‌کنند، پس بازار داغ تبلیغات انتخاباتی به دنیای شبکه‌های اجتماعی کشیده می‌شود. اگر کاندیدایی می‌خواهد عرصه فضای مجازی را در دست بگیرد باید مشاوران تبلیغاتی خود را به سراغ شرکت‌هایی بفرستد که در این زمینه فعال و اثرگذار هستند. اما حضور در فضای مجازی و در معرض دید مخاطبان میلیونی این شبکه‌ها قرار گرفتن بدون هزینه نیست. نوع خدماتی که این شرکت‌ها و افراد به کاندیداها ارائه می‌دهند در بسته‌های پیشنهادی متفاوتی عرضه می‌شوند که می‌تواند از 40 تا 500 میلیون تومان متفاوت باشد. هزینه 40 میلیونی، تنها شامل 20 پست اینستاگرام، 20 کانال تلگرام و برای دو نوبت در روز در نظر گرفته شده و هزینه 500 میلیونی علاوه بر تبلیغ در  100کانال تلگرام و اینستاگرام برای روزی سه نوبت، شامل ایجاد کمپین‌های طرفداری در شبکه‌های مجازی و محتوا سازی قوی و حتی همراه کردن برخی چهره‌های مشهور می‌شود.

ویدئوی تبلیغاتی

هزینه ساخت کلیپ‌های انتخاباتی بسیار متغیر است و می‌تواند از دقیقه‌ای 1 تا 15 میلیون تومان متفاوت باشد. اگـر ســازنده کلــیپ انــتــخـاباتی از چهره‌های سرشناس و کارگردانان مشهور با عوامل تولید حرفه‌ای باشند، حتی می‌تواند مبلغی بسیار فراتر از 15 میلیون برای هر دقیقه را شامل شود. در کنار این ویدئوهای تبلیغاتی باید هزینه حضور خوانندگان را هم در کمپین‌های انتخاباتی در نظر گرفت که به نسبت شهرت و محبوبیتشان از دو تا 50 میلیون برای یک ساعت دریافت می‌کنند.

خرید و فروش رأی را انکار نمی‌کنیم

کلیات طرح دوفوریتی شفاف‌سازی منــابع تــأمین مــالی تـبلیغات و فعالیت‌های انتخاباتی با اصلاح برخی مواد قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی‌دوم دی و در جلسه علنی مجلس با ۱۴۹ رأی موافق، ۱۴رأی مخالف و شش رأی ممتنع به تصویب نمایندگان رسید. اگر این طرح 11 ماده‌ای به تصویب نهایی برسد، چگونگی نظارت بر منابع مالی فعالیت‌های انتخاباتی کاندیداها روشن خواهد شد و گروه‌های سیاسی و داوطلبان شرکت در انتخابات موظف می‌شوند تمامی مصارف و مخارج مرتبط با فعالیت‌های انتخاباتی و هزینه‌های تبلیغاتی خود و منابع تأمین مالی این هزینه‌ها و میزان کمک‌های مالی نقدی و غیرنقدی دریافتی را به نحو شفاف و با رعایت روش‌های استاندارد حسابداری در سامانه مالی انتخابات ثبت کنند؛ به گونه‌ای که از طریق کمیسیون ماده ۱۰ قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی و هیئت‌های اجرایی و نظارت،‌ حسب مـورد قــابل دســترس، حــسابرسی و رسیدگی  باشد . اصغر سلیمی، نماینده سمیرم و سخن‌گوی کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس، در گفت‌وگویی که چندی قبل با «اصفهان زیبا» انجام داد از جزئیات این طرح گفت. او در پاسخ به این پرسش که طرح شفاف‌سازی منابع تأمین مالی تبلیغات و فعالیت‌های انتخاباتی تا چه اندازه می‌تواند از ورود پول‌های کثیف به عرصه انتخابات جلوگیری کند، گفت: «در گام نخست نباید از این طرح انتظار معجزه داشت؛ اما با وجود قانون، دست هیئت‌های اجرایی برای نظارت باز می‌شود و می‌توانند در صورت لزوم و بروز تخلف ورود پیدا کنند و نامزدهای انتخابات هم ملزم می‌شوند که بی حساب و کتاب برای ستادهای انتخاباتی خود هزینه نکنند.» سلیمی ‌افزود: «با وجود قانون نظارتی، حتی مردم هم می‌توانند تخلفات کاندیداها را به هیئت‌های اجرایی و نظارت گزارش کنند.» او در خصوص ضرورت طرح شفاف‌سازی منابع تأمین مالی تبلیغات و فعالیت‌های انتخاباتی برای کاندیداهای نمایندگی مجلس نیز گفت: «نماینده‌ای که قرار است بر صندلی قانون‌گذاری تکیه بزند و از حقوق مردم دفاع کند باید از هر اتهام و فسادی دور باشد تا در مواقع لزوم بتواند از جایگاه مجلس قاطعانه دفاع کند. اگر نماینده از حمایت‌های افراد خاصی برخوردار شده باشد که به دنبال رانت و... هستند، نماینده نمی‌تواند در جایگاه واقعی خود قرار بگیرد؛ زیرا منافع حامیان مالی برایش ارجحیت می‌یابد.» سلیمی‌ تصریح کرد: «متاسفانه ما در برخی حوزه‌های انتخاباتی شاهد خرید و فروش رأی هستیم که به دلیل غیر شفاف بودن قوانین نمی‌توانیم با آنها به صورت جدی برخورد کنیم؛ اما با تصویب این طرح می‌توانیم امیدوار باشیم که تخلفات مالی به حداقل برسد» 

زد و بندهای پشت پرده با اسپانسرهای میلیاردرهمان‌طور که آمار و ارقام ارائه شده در گزارش نشان می‌دهد، یک کاندیدای نمایندگی مجلس برای تبلیغات انتخاباتی شاید میلیاردها تومان به نسبت وسعت حوزه انتخابیه و کیفیت تبلیغات هزینه کند تا بتواند روی صندلی‌های سبز رنگ بهارستان تکیه بزند. اما سوال اینجاست که آیا همه کاندیداهای نمایندگی از چنین امکان مالی به طور شخصی بهره مند هستند؟ محل تأمین منابع مالی نامزد‌های انتخابات و البته محل هزینه‌کرد‌ها کجاست؟ واقعیت آن است که چگونگی تأمین هزینه‌های انتخاباتی و منابع مالی داوطلبان و نحوه هزینه‌کرد آن همواره جزو ابهام‌آلودترین سوالاتی بوده که نه تنها هیچ گاه پاسخ شفافی به آن داده نشده بلکه هشدار‌های گاه و بیگاه مسئولان این سوالات را در افکار عمومی‌ایجاد کرده که چگونه ممکن است یک کاندیدا هزینه‌های میلیاردی برای انتخابات متقبل شود؟ مگر میزان دریافتی یک نماینده مجلس چقدر است که برخی از کاندیدا‌ها تا میلیارد‌ها تومان برای کسب کرسی‌های پارلمان هزینه می‌کنند؟پاسخ این سوال را می‌توان در لابه‌لای پرونده‌های مالی برخی نمایندگان و شایعه‌هایی که گهگاه از لابی‌گری‌های افرادی بیرون از نهاد قانون‌گذاری به چشم می‌خورد جست‌وجو کرد. یازدهمین انتخابات مجــلس نــزدیــک اســـت و هــــشــدار‌ها درباره لزوم شفافیت مالی کاندیدا‌های انتخابات بیش از هر زمان دیگری به گوش می‌رسد. هشدار‌هایی که به نظر می‌رسد باید از حرف خارج شده و شکل عملیاتی و اجرایی به خود بگیرد. حرف و حدیث پیرامون هزینه‌های انتخاباتی کاندیدا‌ها زیاد است، از شائبه دلال‌بازی و خریدوفروش رأی در شب انتخابات گرفته تا زد و بند‌های پشت پرده با اسپانسر‌های میلیاردی، اقداماتی که به گفته محمدجواد جمالی نوبندگانی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در سنوات گذشته منجر به شکل‌گیری رقابت ناسالم اقتصادی شده و در پی آن افراد شایسته‌ای که حاضر نبودند از منابع غیرشفاف استفاده کنند، بازنده کارزار انتخابات شدند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت اصفهان زیبا، تاریخ 2 بهمن 98، کد مطلب: -: www.isfahanziba.ir