شعارسال: هجرت و جهاد از ارکان مهم اسلام به شمار میآیند و تاثیر فراوانی در رشد و تربیت انسان دارند؛ چرا که از طرفی موجب عزت و آزادی آدمی شده و از سویی به انسان وسعت نظر میبخشند. با نگاهی به آیات قرآن کریم روشن میشود که هجرت، رفتن به سوی آیندهای روشن و مایه آزادی و آرامش است. روح و حیات هجرت، گریز از ستم و رسیدن به نور و عدالت است. مهاجرین از منظر اسلام کسانی هستند که برای رهایی از ظلم و جهت حفظ دین و آیین خویش یا ترویج افکار نورانی اسلام از سرزمینی مهاجرت میکنند و برای گسترش خداپرستی، اخلاق، فضیلت و کسب خوبیها سختیهای هجرت را به جان میخرند.
در دوران مختلف، مومنان و پیروان اهل بیت (علیهم السلام) با اختیار و در بسیاری موارد مجبور به هجرت شدند که از جمله آنها هجرت بسیاری از سادات و فرزندان امیرالمومنین (علیه السلام) به سرمین ایران است. هجرت سادات به مناطق مختلف از جمله ایران، به خصوص پس از تبعید امام رضا (علیه السلام) از مدینه و به علت سختگیری حاکمان، شدت بیشتری یافت. آنان با علم و آگاهی و با تغییر زندگی خود، جغرافیای جدیدی را جهت ترویج افکار نورانی اسلام انتخاب میکردند. کتاب "سادات در ایران" تاثیر مهاجرت سادات بر گسترش تشیع در ایران، پژوهشی در خصوص هجرت سادات و فرزندان امیرالمومنین (علیه السلام) به ایران و آثار و برکات این هجرت بر گسترش تشیع در ایران است. به گفته نویسنده، امتیاز اصلى این کتاب، نگاه کامل به عملکردهاى سادات در ایران و میزان تأثیرات آنان در تشیع مردم این دیار و کشف روابط آنان با ایرانیان است. نویسنده برای نگارش این کتاب، افزون بر قرآن کریم از ۲۳۴ منبع عربی و فارسی (تاریخی، رجالی، انساب، جغرافیایی و...) استفاده کرده است.
انتشارات «زائر آستان مقدس» کتابی با عنوان «سادات در ایران: تأثیر مهاجرت سادات بر گسترش تشیّع در ایران» منتشر کرده است که مؤلف با نوشتن این اثر میخواهد علل و پیامدهای هجرت سادات به ایران را بیابد و به پاسخ این سؤال برسد که مهاجرت سادات چه تأثیری بر گسترش تشیع در ایران داشته است.
این کتاب پنج فصل دارد. در فصل اول، پس از تعریف سادات، ورود گروهی یا انفرادی آنها به ایران، هجرت و دیدگاههای اسلامی و غیراسلامی در مورد مهاجرت و مسیرهای ورود سادات به ایران مورد توجه قرار گرفته است.
زمینههای تمایل ایرانیان به سادات در فصل دوم دیده میشود که مهمترین بخش این کتاب است. فصلی که مؤلف به «شهرهای محل استقرار سادات» در ایران طبق نقشهامروزی استانها توجه میکند و در بیان هر شهر، نام چند تن از سادات آن دیار را میآورد. در پژوهش این کتاب ۲۳۴ اثر مورد بررسی قرار گرفتهاند.
فصل چهارم و پنجم به ترتیب «آثار مهاجرت سادات» و «حکومت سادات» نامدارند که علاوه بر نتایج عملکردها و اهداف سادات از هجرت به ایران، حکومتهایی که در پی این هجرت تشکیل دادهاند و موجب گسترش تشیع در ایران شدهاند، مورد بررسی قرار گرفتهاند. حضور سادات در ایران آثاری را به همراه داشته است. براساس پژوهشهای مؤلف، توسعه جغرافیایی تشیع، بروز حرکتهای انقلابی ضد حکومت، تشکیل حکومتهای مردمی و بالا رفتن سطح علمی و فرهنگی مردم از آثار هجرت و حضور سادات در کشورمان به حساب میآیند.
حکومت سادات در فصل پنجم کتاب مورد بحث قرار گرفته است؛ نویسنده در این فصل، به بررسی حکومت علویان طبرستان و حکومت آلکیا پرداخته و سرانجام نوشته است: آنچه در مورد حکومت آلکیا مهم به نظر مىرسد، تقویت تشیع در منطقه بود (گیلان، مازندران و گلستان/ امامزادههایی که پسوند کیا دارند نظیر سیدمحمدکیا کلایه در لنگرود)، چرا که با قیام آنان بسیارى از سنیان منطقه به تشیع روىآوردند. در واقع آنان موجبات بیدارى مردم را در برابر حاکمان فراهم نمودند. حتى مىتوان ادعا نمود که بذر حکومت صفوى در این حکومت کاشته شد، چرا که شاه اسماعیل در این خاندان رشد و پرورش یافت؛ لذا مىتوان ریشه ملى شدن مذهب تشیع را در ایران در این منطقه و در این حکومت یافت.
در این کتاب، کشور به سه بخش شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم میشود که استانهای شمالی تا تهران جزء بخش شمالی کشور، از قم تا فارس جزء قسمت مرکزی و از فارس به بعد جزء مناطق جنوبی کشور هستند. براساس اطلاعات این کتاب، قسمتهای شمالی کشور شامل شهرهای طبرستان قدیم (گرگان، آمل و گیلان)، تهران، شهر ری، دماوند، خراسان و قزوین؛ قسمت میانه ایران با شهرهای قم، اصفهان، کاشان، اراک، ساوه، همدان، کرمانشاه و مناطقی همچون زواره، اردستان، علویجه و تفرش؛ ناحیه جنوبی ایران با شهرهای شیراز، کرمان و استان خوزستان، نواحی و مناطقی هستند که سادات در آنجا زندگی میکردند.
پایگاه تحلیلی خبری شعارسال برگرفته از منابع گوناگون